Để từng bước triển khai Đề án “Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc”, trong bối cảnh ngân sách Nhà nước tại Trung ương và các địa phương còn nhiều khó khăn và chưa được cấp ngân sách đầu tư trung hạn để xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc, Bộ Tư pháp đã chủ động triển khai dự án “Thí điểm thiết lập Hệ thống thông tin đăng ký và quản lý hộ tịch”, với các nhiệm vụ chính là:

Xây dựng Phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch dùng chung tại các cơ quan đăng ký, quản lý hộ tịch trong cả nước; trước mắt triển khai thí điểm tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương  là: TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng và 01 huyện của tỉnh Nghệ An;

Bước đầu hình thành Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử tại các địa phương được lựa chọn làm điểm, bảo đảm kết nối, chia sẻ và cung cấp thông tin hộ tịch của công dân cho Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khi đăng ký khai sinh;

Từng bước thiết lập Hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử thống nhất từ Trung ương đến địa phương.

 Dự án thí điểm này đã được đưa vào triển khai từ ngày 01/01/2016. Phần mềm đăng ký khai sinh đã thực hiện kết nối thành công với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư để lấy Số định danh cá nhân cho trẻ em khi đăng ký khai sinh theo quy định của Luật hộ tịch.

Mặc dù nguồn lực còn hạn chế, hệ thống phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử chỉ chạy trên nền tảng Trung tâm dữ liệu hiện có của Bộ Tư pháp và không được đầu tư đồng bộ, quy mô, nhưng do việc thí điểm thành công vượt mong đợi, nên tất cả các địa phương đều có nhu cầu và mong muốn được triển khai áp dụng Hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử của Bộ Tư pháp. Do đó, Bộ đã quyết định cho mở rộng phạm vi ra toàn quốc để phục vụ công tác đăng ký hộ tịch của tất cả các cơ quan đăng ký hộ tịch.

Sau hơn 4 năm tích cực triển khai, tính đến ngày 24/3/2021, hệ thống thông tin đăng ký và quản lý hộ tịch đã được triển khai chính thức tại 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đến nay, trên hệ thống đã ghi nhận 24.044 tài khoản đã được cấp cho người dùng, trong đó có 21.907 người là công chức tư pháp - hộ tịch của 11.074 UBND cấp xã, 712 Phòng Tư pháp thuộc UBND cấp huyện và 63 Sở Tư pháp, số tài khoản thường xuyên sử dụng hàng ngày là trên 18.780 tài khoản.

Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất hiện nay là: do chưa được đầu tư nguồn lực, nguồn vốn đầu tư công trung hạn để triển khai một cách tổng thể toàn diện Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, nên đến nay còn thiếu rất nhiều hạng mục. Vì vậy, kết quả hiện nay mới chỉ là bước đầu hình thành hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch, có Phần mềm đăng ký hộ tịch điện tử áp dụng tại tất cả các cơ quan đăng ký hộ tịch trên toàn quốc, kết nối với CSDLQGVDC lấy số định danh cá nhân cho trẻ em khi đăng ký khai sinh.

Hiện nay, trên hệ thống mới ghi nhận thông tin hộ tịch của trên 5 triệu trẻ em được đăng ký khai sinh và một số dữ liệu về cha mẹ của trẻ em. So với thực tế, số liệu này còn chưa đầy đủ vì theo thống kê mỗi năm có khoảng 1,7 - 1,8 triệu trẻ em được đăng ký khai sinh. Không chỉ vậy, dữ liệu hộ tịch của trên 90 triệu công dân Việt Nam hiện vẫn chủ yếu tồn tại trên hệ thống sổ sách hộ tịch mà chưa được số hóa vào CSDLHTĐT. Vì thế, chưa thể cập nhật thông tin hộ tịch của người dân cho CSDLQGVDC theo quy định của Luật hộ tịch và Luật căn cước công dân. Đây là nguồn thông tin đầu vào vô cùng quan trọng mà nếu thiếu nó, thì không thể “nuôi sống” CSDLQGVDC được (778 . 2).

Phòng KSTTHC, Văn phòng Bộ Y tế.