Bệnh phong là một bệnh nhiễm trùng mạn tính, (lây) do vi khuẩn kháng cồn và axit (AFB: Acid-Fast Bacillus) Mycobacterium leprae gây ra, bệnh gây tổn thương ở da và dây thần kinh ngoại biên. Phân loại bệnh dựa vào các tiêu chuẩn về lâm sàng, miễn dịch, giải phẫu bệnh và vi khuẩn. Phạm vi tổn thương  lâm sàng của bệnh phụ thuộc chính vào đáp ứng miễn dịch. Phản ứng phong cấp tính là một quá trình viêm qua trung gian miễn dịch, phản ứng có thể xảy ra bất kỳ thời điểm nào trong quá trình diễn biến mạn tính của bệnh, gây phá huỷ dây thần kinh và làm nặng hơn các tổn thương lâm sàng.

Có 2 loại phản ứng: Loại I, như trên bệnh nhân này, đáp ứng MP qua trung gian tế bào; và Loại II hay còn gọi là hồng ban nút phong, đặc điểm là đáp ứng MD dịch thể. Các thể dưới cực và trung gian thường gặp phản ứng loại I, gồm 2 thể: Phản ứng đảo ngược và phản ứng xuống cấp. Phản ứng đảo ngược là sự cải thiện đáp ứng miễn dịch và thường xảy ra do điều trị kháng phong, có thai, giai đoạn sinh sản, và dậy thì. Phản ứng xuống cấp là hiện tượng ngược lại.

Một người đàn ông 60 tuổi  ở Guanajuato, Mexico với tiền sử 15 năm đầu mà không được chẩn đoán bệnh da, biểu hiện lâm sàng bởi nhiều tổn thương da ở vùng (da) đầu, gò má, cằm, mũi, trán, tai, cổ, ngực, lưng, và các chi. Tổn thương là những cục và mảng đỏ da kích thước 3-15 cm thâm nhiễm, trong số đó có những tổn thương hình nhẫn rõ ở vùng trung tâm, mờ ở vùng xung quanh. Một số mảng hình dải hoặc hình đa cung, một số có vảy và loét. Lúc đầu là đỏ da không triệu chứng, tự khỏi. Về sau những tổn thương (giống nhau) xuất hiện tương tự, được chẩn đoán là hồng ban nhẫn ly tâm và được điều trị bằng Corticosteroid tại chỗ, hiệu quả đáp ứng từng phần. Cắt sinh thiết được chẩn đoán là phong thể LL (Lepromatous Leprosy). Đa hoá trị liệu (MDT: Multiple Drug Therapy) được bắt đầu với liều hàng tháng: Rifampin 600mg, Clofazimine 300mg, và Dapsone (DDS) 100mg, sau đó là DDS 100mg/ngày và Clofazimine 50mg/ngày. 15 ngày sau bệnh nhân xuất hiện sốt, khó chịu, khó thở và nhiều tổn thương mới, cũng như các tổn thương trước đó nặng lên. Cùng với các vùng mất và rối loạn cảm giác, rõ hơn ở tay, cẳng chân và bàn chân. Phết kính da cho kết quả AFB dương tính. Mô bệnh học: Cục thâm nhiễm với nhiều tế bào dạng biểu bì, và nhuộm Fite-Faraco kết quả nhiều AFB. Thử nghiệm Lepromin kết quả âm tính. Prednisone 50mg/ngày thêm vào với phác đồ điều trị trước đó kết quả triệu chứng cải thiện từng phần, và 7 ngày sau đó Ofloxacin 400mg/ngày được bắt đầu với kết quả tốt. Prednisone điều trị trong 5 tháng và Ofloxacin trong 2 tháng. 6 tháng sau chỉ điều trị  bằng MDT. Hiện tại bệnh nhân đang được điều trị duy trì bằng MDT với tình trạng lâm sàng tốt.

Ở bệnh nhân này, chẩn đoán không đúng phong thể LL sau 15 năm khởi bệnh, và phản ứng đảo ngược xuất hiện ngay sau điều trị kháng phong với các dấu hiệu lâm sàng: mảng đỏ da hình đa cung. Phản ứng loại I là thể hiện tăng nhạy cảm muộn, tiêu biểu cho phản ứng loại IV theo phân loại của Gell và Coom. Phản ứng xảy ra do tương tác giữa CD4+ TH (T-helper), tế bào Lympho với các kháng nguyên do M.leprae phóng thích. Phản ứng cần có sự ly giải của vi khuẩn đó là kết quả của điều trị kháng phong gây ra sự phóng thích các kháng nguyên làm tăng đáp ứng miễn dịch. Sự gia tăng nồng độ kháng thể IgM (Immunoglobulin M), PGL-I (Phenolic-antiglycolipid I), yếu tố hoại tử u alpha TNF-a (Tumor necrosis factor-a), Interleukin-Ib (IL-Ib), IL-I2, Interferon-g (IFN- g), IL-2R, và IL-IB.

Dấu hiệu lâm sàng gồm: sự nặng lên của các dấu hiệu và triệu chứng trước đó và/hoặc xuất hiện các tổn thương mới. Có sự chồng chéo của các cục và các tổn thương thâm nhiễm, đôi khi loét hoặc hoại tử, sẹo hoặc teo da. Viêm dây thần kinh nặng nề, phù ngoại biên, khó chịu và có thể có sốt. Mô bệnh học cho thấy thâm nhiễm dạng lao với phù. Đôi khi có tế bào Virchow và vi khuẩn. Sự thay đổi hình ảnh mô bệnh học cho thấy sự gia tăng các đại thực bào và giảm số lượng vi khuẩn, sự thay đổi này khuyến cáo là sự thay đổi về phía cực phong củ (Phản ứng đảo ngược).

Trường hợp bệnh nhân này có sự phá huỷ thần kinh nặng nề và đáp ứng với Corticosteroid xác định đây là phản ứng phong loại I, cùng với các dấu hiệu lâm sàng, miễn dịch, mô bệnh học và vi khuẩn, cho phép phân loại trường hợp này là phong thể trung gian (BL). Dù sao thì những nghiên cứu sâu hơn cũng là cần thiết để chẩn đoán chính xác hơn.

Những phản ứng trên bệnh nhân phong phải được đề nghị là một cấp cứu y tế cần được điều trị ngay để phòng sự phá huỷ thần kinh lâu dài. Phản ứng phong loại I phải được điều trị bằng đa hoá trị liệu và Corticosteroid. Các thuốc khác đã được sử dụng với kết quả không ổn định như: Ciclosporin, Azathioprine và các thuốc ức chế miễn dịch khác. Các thuốc kháng phong mới hơn và hiệu quả hơn như: Minocycline, Clarithromycin, Pfloxacin, Levofloxacin, và Sparfloxacin. Các trường hợp ít khuẩn điều trị với liều hàng tháng trong 3-6 tháng, và các trường hợp nhiều khuẩn là 12-24 tháng. Điều trị thay thế khác gồm: Rifampin 600mg/ngày và Ofloxacin 400mg/ngày trong 1-3 tháng.

Ở bệnh nhân này có sự phá huỷ ồ ạt vi khuẩn thứ phát với điều trị bằng MDT (phản ứng đảo ngược), được điều trị bằng Corticosteroid với đáp ứng từng phần, việc sử dụng các Quinolone (Ofloxacin 400mg/ngày trong 2 tháng) cho thấy cải thiện nhanh lâm sàng và vi khuẩn học, ít tác dụng phụ. Tác dụng diệt vi khuẩn chậm của các thuốc này (làm cho chúng) là một lựa chọn tốt trong phối hợp với Corticosteroid để điều trị cho những bệnh nhân phản ứng phong loại I./.​