Một nghiên cứu từ Trung Quốc được công bố trên tạp chí Gastroenterology vào tháng 3/2020 báo cáo rằng coronavirus SARS-CoV-2 mới có thể lây lan qua phân cũng như qua giọt hô hấp (giọt bắn), hoặc từ những bề mặt bị nhiễm virus.

Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra 73 bệnh nhân nhập viện do các triệu chứng cho thấy khả năng nhiễm COVID-19, các bệnh nhân này đã được xét nghiệm giữa các ngày 1-14/2/2020. Các mẫu xét nghiệm được lấy từ huyết thanh, mũi và họng. Mẫu nước tiểu, phân, mô và máu cũng được thu thập để xét nghiệm.

Có 39 trong số 73 bệnh nhân dương tính có virus trong phân. Trong số đó, 25 người là nam giới tuổi dao động từ 10 tháng đến 78 tuổi. Phân từ 1-12 ngày vẫn dương tính với virus. Ở 17 bệnh nhân, phân vẫn dương tính với virus ngay cả sau khi các mẫu xét nghiệm đường hô hấp đã âm tính.

Các nhà nghiên cứu nhuộm protein nucleocapsid của virus trong các mẫu mô khác nhau. Họ phát hiện ra rằng các tế bào từ dạ dày, tá tràng và biểu mô trực tràng dương tính với protein nucleocapsid của virus nội bào, cho thấy virus tấn công vào biểu mô tuyến trong các mô này. Thực tế các xét nghiệm tiếp tục cho kết quả dương tính chỉ ra các tế bào của ruột bài tiết các thành phần truyền nhiễm.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng đường tiêu hóa có hàng triệu tế bào biểu hiện protein enzyme chuyển đổi angiotensin  2 (ACE2), là thụ thể giúp virus bám vào bề mặt tế bào chủ. Sử dụng phương pháp miễn dịch huỳnh quang, các nhà khoa học đã xem xét vị trí của các protein ACE2. Điều này cho thấy protein có mặt trên các tế bào tuyến của dạ dày, phần đầu tiên và nhạy cảm nhất của dạ dày và tá tràng, cũng như biểu mô trực tràng. Do đó, tất cả các mô này đều dễ bị SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào chủ

Những phát hiện chính bao gồm:

• Xuất hiện các triệu chứng tiêu chảy, buồn nôn, nôn và đau bụng ở giai đoạn đầu của bệnh, ngay cả trước khi có triệu chứng về hô hấp, ở một tỷ lệ bệnh nhân đáng kể, cho thấy virus cũng tấn công vào ruột.

• Sự hiện diện của RNA virus trong các mẫu phân từ các trường hợp nghi ngờ cho thấy virus bị thải vào phân.

• Sự phát tán virus liên tục ở các thời điểm khác nhau cho thấy các hạt virus đang được tiết ra liên tục, điều này cho thấy đây là những virus truyền nhiễm và dẫn đến khả năng coronavirus lây lan qua phân sau khi virus bị loại bỏ khỏi đường thở và phổi .

Một nghiên cứu ở Singapore được công bố trên tạp chí JAMA gần đây đã báo cáo về việc tìm thấy các hạt virus trên bồn cầu, bồn rửa và tay nắm cửa phòng tắm của phòng cách ly bệnh nhân COVID-19, Những phát hiện này củng cố khả năng lây nhiễm coronavirus tiềm ẩn qua đường phân-miệng, cho thấy "sự cần thiết phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc vệ sinh môi trường và vệ sinh bàn tay".

COVID-19, suy gan và các triệu chứng đường ruột

Một nghiên cứu khác được công bố cùng ngày báo cáo những phát hiện tương tự. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu tiết lộ rằng trường hợp COVID-19 đầu tiên được xác nhận tại Hoa Kỳ, ở bang Washington, có tiền sử buồn nôn và nôn trong 2 ngày và đi ngoài phân lỏng vào ngày thứ hai trong bệnh viện. Mẫu phân tại thời điểm đó, cũng như tất cả các mẫu hô hấp, cho thấy sự hiện diện của virus.

Các nhà khoa học cũng chú ý đến sự xuất hiện của tổn thương gan ở mức độ từ nhẹ đến trung bình ở những bệnh nhân này, gợi nhớ đến 60% bệnh nhân SARS năm 2003 bị suy giảm chức năng gan. Phân tích mô sinh thiết gan xác nhận rằng virus đã tấn công trực tiếp vào mô gan. Nghiên cứu viên Jinyang Gu cho biết, "Nhìn chung, cần cảnh giác [với] các triệu chứng tiêu hóa ban đầu của COVID-19 để phát hiện sớm, chẩn đoán sớm, cách ly sớm và can thiệp sớm."

Lời khuyên của các nhà khoa học

Các nhà nghiên cứu khuyên rằng tất cả các bệnh nhân mắc COVID-19 nên kiểm tra phân để xác định SARS-CoV-2 bằng rRT-PCR. Nếu các xét nghiệm này dương tính, những bệnh nhân nhập viện này nên được chăm sóc bằng các biện pháp phòng ngừa lây truyền. Theo các nhà nghiên cứu, "Nên xem xét phòng ngừa lây truyền qua đường phân-miệng để kiểm soát sự lây lan của virus".

Nguồn: Sở Y tế Hà Nội