Xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý và đảm bảo chất lượng phương tiện tránh thai (PTTT) ở tất cả các khâu; Đưa toàn bộ PTTT vào danh mục sản phẩm hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế; Điều chỉnh các kênh phân phối PTTT…là những nội dung trọng điểm được đưa ra báo cáo, thảo luận tại Hội thảo “Phổ biến và vận động chính sách về chất lượng PTTT” được tổ chức tại Hải Phòng ngày 24/9 vừa qua.

Nhiều vấn đề quan trọng về việc quản lý và đảm bảo chất lượng PTTT đã được thảo luận tại Hội thảo “Phổ biến và vận động chính sách về chất lượng PTTT” ngày 24/9 vừa qua. Ảnh N.Mai

Nhiều “khoảng trống”

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Văn Tân – Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS-KHHGĐ đã đánh giá tình hình thị trường cung cấp các PTTT trong thời gian qua, đồng thời đưa ra những định hướng về việc quản lý và đảm bảo chất lượng sản phẩm này tại Việt Nam trong thời gian tới.

Theo Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS-KHHGĐ, sau khi Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình (năm 2010) việc cung cấp các biện pháp tránh thai ở nước ta cũng có nhiều thay đổi đáng kể. Các nguồn hỗ trợ quốc tế đã giảm mạnh. Trong khi đó, các chương trình của Chính phủ về KHHGĐ chỉ đáp ứng nhu cầu cho một nhóm người như đồng bào dân tộc thiểu số, người có thu nhập thấp…

Cùng với đó, thị trường tự do đối với sản phẩm tránh thai đã và đang có những chuyển biến lớn nhằm đáp ứng nhu cầu gia tăng của các nhóm dân cư khác nhau. Sự phát triển của thị trường tự do đòi hỏi chính sách quốc gia phải chặt chẽ hơn trong việc quy định và thực thi việc sản xuất, nhập khẩu, lưu trữ và phân phối các PTTT để kiểm soát chất lượng, nhằm đảm bảo hiệu quả tránh thai và bảo vệ sức khỏe người sử dụng.

Trình bày báo cáo tham luận tại Hội thảo, bà Hứa Thanh Thủy- giảng viên Trường Đại học Y tế Công cộng đã đề cập đến những “khoảng trống” về chính sách quản lý PTTT. Theo bà Thủy, hiện việc phân chia sản phẩm này thành các nhóm theo cơ quan quản lý còn chưa rõ ràng, có sự chồng chéo; Hệ thống văn bản về quản lý việc sản xuất, nhập khẩu, lưu trữ, phân phối và đảm bảo chất lượng khá đầy đủ, tuy nhiên còn gặp nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện, đặc biệt các quy định về điều kiện sản xuất thuốc tránh thai theo tiêu chuẩn GMP của WHO…Hiện khá nhiều sản phẩm PTTT trôi nổi ngoài thị trường, không được kiểm soát về chất lượng

Hoàn thiện chính sách quản lý

Đánh giá về thực trạng thị trường cung cấp PTTT trong thời gian qua, ông Nguyễn Kim Xuân Nam, Phó Vụ trưởng Vụ Quy mô DS- KHHGĐ (Tổng cục DS- KHHGĐ) nhận định: “Thị trường PTTT của Việt Nam là một thị trường nhỏ, địa bàn cung cấp rải trên khắp cả nước, bao gồm nhiều chủng loại khác nhau. Tuy nhiên, nguồn kinh phí hạn chế, các chương trình, đề án để phát triển thị trường PTTT thực hiện cầm chừng,  chưa đạt được mục tiêu đề ra”. Theo ông Nam, thiếu PTTT vào các năm tiếp theo là tình huống khẩn cấp, cần có các giải pháp khắc phục hữu hiệu ngay.

Một trong những nội dung quan trọng được đưa ra thảo luận tại Hội thảo là những bước đi tiếp theo trong việc quản lý chất lượng sản phẩm PTTT. Trong đó, khắc phục những “khoảng trống” về chính sách quản lý được xem là vấn đề trọng tâm. Nhiều khuyến nghị nhằm hoàn thiện khung chính sách quản lý và đảm bảo chất lượng PTTT đã được đề xuất cụ thể như: Cần có văn bản phân loại rõ ràng việc quản lý PTTT (thuộc nhóm thuốc hay dụng cụ, do cơ quan nào quản lý); Xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý và đảm bảo chất lượng PTTT ở tất cả các khâu. Đặc biệt cần xây dựng các tiêu chuẩn chất lượng PTTT theo chuẩn quốc tế (ISO, WHO) trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế; Xem xét việc bổ sung thêm chức năng quản lý trong việc phân phối cho Tổng cục DS-KHHGĐ đối với sản phẩm PTTT ngoài Chương trình mục tiêu quốc gia về DS-KHHGĐ; Xây dựng chính sách khuyến khích, tạo điều kiện hỗ trợ sản xuất các PTTT đảm bảo chất lượng và giá cả hợp lý trong nước, đồng thời tăng cường sự tham gia và vai trò của các tổ chức quốc tế như UNFPA, các tổ chức phi chính phủ trong hoạt động xây dựng, vận động và thực thi chính sách...

Tại hội thảo, nhiều đại biểu đã đồng tình với đề xuất của ông Nguyễn Kim Xuân Nam về việc đảm bảo hậu cần PTTT sau năm 2015.  Theo đó, cần khẩn trương điều chỉnh các kênh phân phối PTTT thông qua việc tiếp tục hỗ trợ các đối tượng chính sách kết hợp việc đẩy mạnh thị trường hóa PTTT lâm sàng, riêng bao cao su thị trường hóa 100%; Huy động các nguồn lực xã hội trong cung cấp PTTT đồng thời xây dựng các đề án đầu tư hoặc hỗ trợ sản xuất PTTT trong nước đặc biệt là các PTTT lâm sàng như dụng cụ tử cung, thuốc cấy tránh thai.

Cần khẩn trương xây dựng các qui chuẩn kỹ thuật quốc gia về PTTT

Đề cập đến những bước đi tiếp theo trong việc quản lý PTTT, ông Lương Quang Đảng, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Thanh tra (Tổng cục DS-KHHGĐ) nhấn mạnh: “Việc bổ sung, sửa đổi Thông tư 44/2011/TT-BYT về danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế là rất quan trọng. Theo đó, không chỉ có dụng cụ tử cung, bao cao su mà cần đưa toàn bộ các PTTT vào danh mục này. Chúng ta cần khẩn trương xây dựng các qui chuẩn kỹ thuật quốc gia về PTTT, đồng thời có hướng dẫn các trình tự thủ tục quản lý chất lượng sản phẩm này ”.

34% vị thành niên, thanh niên chưa được đáp ứng nhu cầu về các PTTT

Ngày Tránh thai thế giới (26/9) năm nay có chủ đề “Cuộc sống của bạn, tương lai của bạn, hãy biết lựa chọn”. Marie Stopes International, một tổ chức phi chính phủ của Anh Quốc hoạt động trong lĩnh vực SKSS/KHHGĐ đưa ra cảnh báo: Những rào cản và định kiến xã hội đối với giáo dục về SKSS có thể dẫn giới trẻ đến nguy cơ dễ mang thai ngoài ý muốn và mắc những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. Việc không chú trọng giáo dục cho giới trẻ về các biện pháp tránh thai có thể dẫn đến hậu quả khó lường cho những thế hệ sau.

Thống kê cho thấy, tại Việt Nam, có tới 34% vị thành niên, thanh niên chưa được đáp ứng nhu cầu về các phương tiện tránh thai. Do vậy, đảm bảo cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết về tình dục cho giới trẻ là một yêu cầu thiết yếu. Đặc biệt là trong xã hội còn mang nặng tính truyền thống, nơi các bạn trẻ chưa kết hôn ít được tiếp nhận thông tin và dịch vụ chăm sóc SKSS.

Nguồn: Báo gia đình và xã hội​