Tổng biên tập báo Dân trí Phạm Huy Hoàn (thứ 2 từ trái sang) tặng hoa các khách mời: Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long PGS.TS Trần Như Dương, TS Trần Minh Điển

Trong gần 2 tiếng diễn ra giao lưu trực tuyến "Dịch sởi - Thông tin minh bạch đến đâu?", hơn 2.000 câu hỏi đã được gửi về tòa soạn. Các câu hỏi chủ yếu xoay quanh việc làm thế nào để phòng lây nhiễm dịch sởi cho trẻ dưới 9 tháng tuổi, trẻ chưa tiêm phòng đủ mũi, người lớn không nhớ đã tiêm phòng hay chưa; các vấn đề trong điều trị bệnh sởi tại các bệnh viện đang quá tải; tiêm phòng vắc xin tại các cơ sở được chỉ định và đặc biệt là trách nhiệm của Bộ Y tế trong việc công bố dịch và chỉ đạo tiêm phòng dịch bệnh... đã được Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, Phó Viện trưởng Viện dịch tễ Trung ương Trần Như Dương và Phó Giám đốc Viện Nhi Trung Ương Trần Minh Điển trả lời cặn kẽ.

TBT báo Dân trí Phạm Huy Hoàn (thứ 2 từ trái sang) tặng hoa cho các khách mời

Dù phải đi kiểm tra các đơn vị điều trị, phòng chống dịch sởi ngay nhưng Thứ trưởng Bộ Y tế vẫn dành thời gian trả lời các câu hỏi của độc giả Dân trí

Nguyễn Thanh Tuấn - Nam 36 tuổi

Xin hỏi Thứ trưởng Bộ Y tế, Bộ Y tế có chậm trễ trong phản ứng với dịch hay không? Và vì sao Bộ Y tế kiên quyết không công bố dịch?

GS. TS Nguyễn Thanh Long - Thứ trưởng Bộ Y tế:

Bộ Y tế hoàn toàn minh bạch trong thông tin về dịch sởi. Như về con số tử vong liên quan đến sởi, trong đó chắc chắn 25 ca do sởi là hoàn toàn đúng. Bởi thực tế ghi nhận nhiều trẻ mắc sởi trên nền bệnh lý khác, đồng nhiễm nhiều vi rút. Như 2 ca tử vong ở Yên Bái dù không có bằng chứng chắc chắn do sởi (1 ca đột tử tại nhà nhưng trong vùng dịch tễ, 1 ca khi xét nghiệm phát hiện em bé đồng nhiễm 4 loại vi rút) nên chỉ xếp vào nhóm những ca liên quan đến sởi.

Liên quan đến việc Bộ Y tế có công bố dịch hay không? Cần phải khẳng định, Bộ y tế không công bố không có nghĩa là không có dịch. Bộ Y tế thừa nhận dịch sởi xảy ở 61/63 tỉnh thành. Tháng 5/2012 Bộ Y tế đã ban hành giám sát và phòng chống dịch sởi, và trong này đã định nghĩa rất rõ là một ổ dịch có 3 trường hợp bị, trong đó có 2 trường hợp dương tính trở lên là thông báo có dịch. Tại sao Việt Nam lại sử dụng từ công bố trong khi Tổ chức Y tế thế giới là dung từ thông báo dịch, không bao giờ gọi là công bố dịch.

Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm có quy định rất rõ về công bố dịch. Công bố dịch thể hiện ở mức độ cao hơn, khi mà tại một tỉnh thành phố vượt quá tầm kiểm soát của một tỉnh, thành phố, hoặc do những biến đổi mang tính độc lực cao nguy hiểm cho cộng đồng. Khi đã công bố dịch thì việc áp dụng các biện pháp hành chính ở mức độ cao hơn, ví dụ như hạn chế giao thông đi lại, đóng cửa trường học, hạn chế hội họp, hạn chế họp chợ… Lúc này là cưỡng chế về cách lý chứ không phải khuyến cáo về cách ly, thì khi đó người ta mới công bố, và luật của chúng ta cũng quy định ở mức độ cao hơn đó là thông báo tình trạng khẩn cấp dịch.  Khi quốc gia mất tầm kiểm soát thì chúng ta thông báo tình trạng khẩn cấp.

Thứ hai, ngay từ đầu vụ dịch cuối năm 2013, Bộ Y tế đã có chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố là phòng, chống dịch sởi. Bộ y tế chưa bào giờ nói là chưa có dịch sởi. Trong ba Công điện và văn bản gửi Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố đề nghị là đều nhấn mạnh đến công tác phòng chống dịch sởi.

Thứ ba, việc công bố hay không công bố, chúng ta đều phải thực hiện theo quyết định 4845 của Bộ y tế và trong đó quy dịnh rất rõ là nếu chỉ có một trường hợp nghi ngờ mắc sởi,  là chúng ta đã phải triển khai các biện pháp phòng chống. Đối với bệnh nhân phải làm như thế nào, đối với cộng đồng phải làm như thế nào? Và đối vói trường học và các vấn đề khác phải làm như thế nào, kể cả làm xét nghiệm.  Trong hướng dẫn của Bộ Y tế năm 2012 chúng ta đã khẳng định để làm việc này. phải như vậy, trong tất cả các văn bản của Bộ Y tế, trong các văn bản gửi Uỷ ban nhân các tỉnh, và trong trong công điện của Chính phủ

Ngay từ khi dịch sởi xảy ra tại 4 tỉnh, Bộ Y tế đã quyết liệt vào cuộc, chỉ đạo và ra quyết định tiêm vét vắc xin cho trẻ dưới 2 tuổi ở 63 tỉnh thành. Trong khi đó vụ dịch năm 2009 chỉ tiêm vắc xin cho trẻ ở ổ dịch. Điều này cho thấy, Bộ Y tế đã lường trước được nguy cơ dịch lan truyền.

Phung Thanh Huyen - Nữ 26 tuổi

Em có con nhỏ năm nay có được 18 tháng tuổi. Hồi cháu được 2 tháng tuổi có phải nằm viện nhi vì bị nhiễm vi rut viem gan CMV va suy giảm hệ miễn dich. Sau khi diều trị và ra viện, bác sĩ có nói là có thể tiêm phòng cho cháu. Tuy nhiên, em đưa cháu đi tiêm phòng ở 113 Lò Đuc thì nhân viên y tế không dám tiêm vì sợ trách nhiệm. Từ đó đến nay cháu không tiêm phòng bắt cứ mũi nào. Xin hỏi giờ cho cháu đi tiêm phòng sởi có được không a?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Hiện nay Bộ Y tế đã ban hành quy định khám sàng lọc và chỉ định trước tiêm chủng rất rõ ràng. Bạn nên tiếp tục đưa cháu đến các phòng tiêm chủng, các cán bộ y tế sẽ căn cứ vào tình hình thực tế của cháu và các quy định hiện hành để tư vấn và hướng dẫn cho chị.

Dinh Kim Nhung - Nữ 34 tuổi

BV Nhi TƯ hiện có tiếp nhận bệnh nhi mắc bệnh sởi và các bệnh khác không?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

BV Nhi TW là tuyến cuối điều trị Nhi khoa cho toàn khu vực miền Bắc. Ở đây chúng tôi tiếp nhận một mô hình bệnh rất nặng nề và phức tạp.

 Với các tình trạng bệnh lý sởi chúng tôi vẫn tiếp tục tiếp nhận thăm khám và phân loại, các trường hợp khó từ các tuyến tỉnh chuyển đến.

Với các bệnh lý khác, chúng tôi vẫn tiếp tục tiếp nhận bệnh nhân vì bệnh của trẻ em còn rất nhiều vấn đề khác nhau cần đến các bác sỹ và điều dưỡng của bệnh viện Nhi TW.

Rất nhiều câu hỏi về điều trị và phòng bệnh sởi được gửi tới cho TS Trần Minh Điển và PGS.TS Trần Như Dương

Nguyen Thi Thao - Nữ 30 tuổi

Xin hỏi bác sĩ. Cháu nhà tôi được 22 tháng tuổi. Cháu mới được tiên phòng Sởi- Quai bị- Rubella cách đây 4 ngày. Nhưng cách đây hai ngày, cháu bị nổi mẩn khắp người, ở ngực, lưng và lan xuống mông, không có ở mặt. Cháu chỉ hâm hấp sốt, ho nhiều, sổ mũi. Tuy nhiên đến hôm sau các vết sẩn (như la sởi) lại lặn hết. Hiện nay chỉ còn sổ mũi. Xin hỏi bác sĩ có phải cháu bị sởi không? Tiêm vắc xin bao lâu thì có hiệu quả? Xin cảm ơn.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Tiêm vắc xin sau 2 đến 3 tuần mới có hiệu quả. Hiệu quả mũi 1 đảm bảo được 80-85% miễn nhiễm. Hiệu quả mũi 2 là 90-95%. Tình trạng hiện nay của em bé có thể do các phát ban khác chứ không phải sởi. Đề nghị đưa em bé đến các cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và phân loại.

Vũ Lan - Nữ 32 tuổi

Con tôi được 7,5 tháng cháu bị sốt cao 39.5 độ hai ngày, người cháu nổi mẩn đỏ từ tay, chân, người đến ngày thứ 3 cháu đỡ sốt 37.6 độ và ban nổi dày trên mặt. Cháu không bị ho hay chảy mũi. Xin hỏi bác sỹ cháu có phải bị sởi không? Tôi đang chăm sóc tại nhà. Xin hỏi bác sỹ cháu có cần kiểm tra làm xét nghiệm gì để biết có phải bị sởi không? Có cần uống kháng sinh để phòng bội nhiễm không? Tôi có cháu lớn được 4 tuổi đã tiêm phòng 2 mũi sởi rồi. Khả năng lây nhiễm của cháu lớn như nào? Đến 9 tháng tuổi tôi vẫn cho cháu đi tiêm phòng sởi bình thường chứ ạ? Cảm ơn bác sỹ

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Trước hết hỏi tiền sử tiêm chủng và mắc sởi của mẹ. Nếu mẹ đã tiêm chủng và đã mắc sởi thì hiệu quả miễn nhiễm cho con đến 9 tháng. Với tình trạng của em bé có thể là sốt phát ban do vi rút khác, cần đưa em bé đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và phân loại. Với tình trạng hiện tại cần chăm sóc cháu sạch sẽ, vệ sinh thân thể, mắt mũi, dinh dưỡng đầy đủ. Kháng sinh cần có đơn kê của bác sỹ.

 Tiêm phòng đủ 2 mũi hiệu quả miễn nhiễm sẽ tới 90-95%, do vậy bạn yên tâm không cần quá lo lắng.

Nguyễn Đức Tọa - Nam 40 tuổi

Kinh gửi: TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương Xin đươc phép được hỏi: Tôi có con vào nằm viện tại Bệnh Viên Nhi TƯ lúc 23h50 (cấp cứu) ngày 19/4/2014. Cháu sinh năm 2010 đã tiêm phòng sởi nhưng vẫn bị sởi lần này. Xin được hỏi các vị khách: Con tôi ở phòng tự nguyện A- Khoa lây - Bệnh viện Nhi. Vậy việc hỗ trợ cho dịch sởi lần này như thế nào? Con tôi có thẻ BHYT thì được hỗ trợ bao nhiêu %? Xin cảm ơn các vị.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Khi vào viện trong tình trạng cấp cứu hoặc có giấy chuyển đúng tuyến, các em bé sẽ được BHYT chi trả, còn các phần trội dịch vụ thì gia đình chi trả.

Hoàng Bá Cảnh - Nam 25 tuổi

Cháu tôi đã được 8 tháng tuổi hiện đang mắc bệnh sởi điều trị tại bệnh viện đa khoa Hải Dương nhưng cháu tôi còn bị bệnh tim bẩm sinh nữa. Đã hơn 1 tuần rồi mà vẫn chưa khỏi. Vậy xin hỏi có nghiêm trọng lắm không?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Mắc sởi trên nền bệnh tim bẩm sinh là nặng nề. Tuy nhiên theo phân tuyến kỹ thuật, tại bệnh viện Nhi Hải Dương có thể điều trị được tình trạng bệnh hiện nay. Khi khỏi bệnh sởi có thể lên BV Nhi TW để thăm khám và điều trị bệnh tim bẩm sinh.

Đặng Văn Nghĩa - Nữ 25 tuổi

Vợ tôi khi nhỏ đã từng bị sởi và chữa khỏi, nay con tôi được 5 tháng tuổi. Việc vợ tôi từng bị sởi có tạo ra kháng thể với bệnh sởi và có truyền lại cho con tôi được không?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Miễn dịch kháng sởi truyền từ mẹ sang con chủ yếu qua rau thai. Người mẹ bị mắc sởi từ trước có khả năng truyền miễn dịch sang cho con rất tốt. Miễn dịch này có khả năng bảo vệ trẻ trong vòng từ 6 đến 9 tháng tuổi.

Tran Thi Thuy - Nữ 40 tuổi

116 trường hợp nặng xin về hay bác sỹ nói không thể cứu chữa đề nghị cho về? Vì tôi trực tiếp ở bệnh viện Nhi Trung ương thấy nhiều trường hợp Bác sỹ đề nghị cho về người nhà làm ầm lên thì mới cho cháu ở lại có những cháu qua 7 ngày vẫn đang điều trị. Nếu đưa về thì đã chết trước đó 7 ngày.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Hiện nay bệnh viện đang giảm tải, các em bé đang ở giai đoạn lui bệnh hoặc tiến triển bệnh tốt. Chúng tôi sẽ chuyển tuyến cho các em bé về các bệnh viện tỉnh, quận, huyện điều trị tiếp. Khi ra về chúng tôi sẽ viết phác đồ điều trị bệnh cẩn thận cho từng em bé.

Phùng Thị Diện - Nữ 30 tuổi

Con tôi cứ tối đến là sốt 38 đến 38,5 độ và không có nốt gì, cũng không có các triệu chứng: nước mắt, nước mũi, hay ho... nhưng sáng ra lại khỏi sốt và chơi bình thường. Cháu đã tiêu đủ 2 mũi vắc xin sởi theo đúng lịch, nhưng tôi vẫn sợ và lo. Vậy cho tôi hỏi: Triệu chứng ban đầu của bệnh sởi là gì? Xin diễn đàn tư vấn để tôi bớt lo vì thời gian này dịch sở diễn ra sợ quá.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Khi đã tiêm phòng đủ 2 mũi theo lịch, hiệu quả miễn nhiễm sởi 90-95%. Triệu chứng của em bé: Cần được đi thăm khám để phát hiện các ổ nhiễm khuẩn như viêm mũi họng, viêm tai giữa, viêm tiết niệu...

Nguyễn thị Phương - Nữ 54 tuổi

Bác sĩ cho tôi hỏi, tôi đã tiêm đủ các mũi sởi và có thể được coi là miễn dịch với bệnh sởi. Trường hợp tôi làm việc trong môi trường tiếp xúc với nhiều người thì tôi phải làm thế nào để bảo vệ cho con tôi không bị truyền bệnh sởi chéo.

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Nếu bạn đã được tiêm đủ các mũi vắc xin sởi đúng lịch thì có khả năng rất cao bạn đã có miễn dịch bảo vệ. Trường hợp bạn phải làm việc trong môi trường có tiếp xúc nhiều người và có nguy cơ tiếp xúc với nguồn bệnh, để tránh con bạn có thể bị ảnh hưởng, sau khi từ chỗ làm về nhà, bạn nên thay quần áo, tắm rửa, rửa tay sạch sẽ trước khi chăm sóc con bạn.

Quach Tuan Vinh - Nam 60 tuổi

Xin được hỏi: 1. Có thể nghĩ rằng, vi rút sởi năm nay có đột biến, chủng mới có độc lực cao hơn trước đây nên tình hình dịch bệnh sởi bùng phát? Nghành y tế có nghiên cứu có hay không chủng vi rút mới không? 2. Cũng có thể nghĩ rằng, ngoài bệnh nhi đã nhiễm các bệnh khác làm thể trạng suy sụp, giảm sức đề kháng thì vấn đề vệ sinh BV, phòng chống nhiễm khuẩ BV, vệ sinh BV của chúng ta đã thật tốt hay chưa? Có phải đây cũng là một nguyên nhân ngành y tế cần chú ý?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Theo các kết quả nghiên cứu của viện vệ sinh dịch tế Pasteur, các chủng vi rút sởi vẫn chưa có gì biến đổi và không liên quan gì đến độc lực và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Mức độ bệnh phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng của trẻ, các vi rút vi khuẩn đồng nhiễm v.v. Bệnh viện đang có nhiều biện pháp để phòng nhiễm lây chéo trong viện như giảm tải vệ sinh buồng bệnh, các quy trình khám, sàng lọc bệnh và kể cả tiêm phòng Gamma Globulin cho các em bé bị phơi nhiễm với sởi trong vòng 3-5 ngày mà chưa được tiêm phòng sởi đủ hoặc chưa mắc sởi đang điều trị tại bệnh viện vì bệnh lý khác. 

Phạm Lam Oanh - Nữ 33 tuổi

Xin các bác sĩ cho hỏi trường hợp đã tiêm vắc xin phòng sởi mà vẫn bị mắc sởi thì có khả năng bị biến chứng không?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Cũng như các vắc xin khác, vắc xin sởi không thể đảm bảo 100% miễn dịch, cho nên vẫn còn một số ít trẻ dù đã tiêm vẫn mắc sởi. Và khi đã mắc sởi, cũng tùy theo miễn dịch của em bé, có thể biến chứng hoặc không. Tỉ lệ lớn là không có biến chứng.

NGUYEN THI THUY - Nữ 27 tuổi

Bé nhà em năm nay được 2 tuổi, mấy hôm trước cháu bị viêm phế quản, đi bác sĩ cho thuốc uống, giờ cháu cũng đỡ nhưng từ khi uống thuốc viêm tiểu phế quản và thuốc sát khuẩn thì thi thoảng trên cánh tay, 2 mép tai và mặt xuất hiện những đám nốt đỏ li ti, được 1 thời gian lại biến mất. Em không biết đó có phải triệu chứng của bệnh sởi hay không. Bác sĩ gi thích giúp hộ em em triệu chứng trên với ạ và hướng dẫn em cách phonòng bệnh sởi như thế nào để an toàn cho mọi người trong nhà, nhất là với em bé. Em xin cảm ơn.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Đây không phải triệu chứng của bệnh sởi. Hiện nay cháu đã ổn định thì không cần dùng bất cứ thuốc gì. Giữ gìn cháu trong môi trường sạch sẽ, vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường tốt sẽ giảm tác nhân gây dị ứng.

Phùng minh huệ - Nam 31 tuổi

Cho tôi hỏi bệnh sởi có phải bắt buộc cách ly ko ah? Tại sao bệnh sởi có tính lây truyền cao mà lại để các cháu không mắc sởi nằm cùng những cháu mắc bệnh sởi? Con tôi hiện cũng nằm trong viện nhưng ngay phòng bên cạnh lại có 2 bé bị sởi. Thực sự tôi rất lo. Mong các vị xem xét lại.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Bệnh sởi cần phải cách ly, có 2 giá trị: tránh lây sang người khác và tránh nhiễm virus vi khuẩn từ người khác. Khi các em bé vào viện thì thường chưa rõ tình trạng mắc sởi do vậy không cách lý ngay được. Các biện pháp phòng trong bệnh viện là tiêm bắp Gamma Globulin, cho các em bé bị phơi nhiễm với sởi trong vòng 3 ngày.

Hà Duy Tiến - Nam 28 tuổi

Vợ chồng tôi có được 1 cháu trai 4tháng tuổi rất thông minh và kháu khỉnh. Tôi theo dõi trên các phương tiện thông tin đại chúng thì được biết dịch sởi đang lan rất rộng và hiện chưa quây được dịch. Tuy nhiên,cháu chưa đến tuổi được tiêm phòng sởi nên gia đình tôi rất lo lắng. Vậy xin bác sĩ cho biết dấu hiệu của bệnh và cách phòng bệnh tốt nhất bây giờ cho cháu. Gia đình chúng tôi vô cùng cảm ơn bác sĩ đã quan tâm

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Khi bà mẹ đã tiêm chủng đủ hoặc đã mắc sởi thì sẽ truyền kháng thể cho con chống đỡ bệnh sởi trong thời kỳ bào thai và kháng thể sẽ duy trì đến 6-9 tháng. Do vậy cần xem tiền sử bà mẹ, và khi con đủ 9 tháng đưa con đi tiêm phòng sởi. Trong giai đoạn này không cần thiết phải lo ngại. Giữ gìn em bé trong môi trường sạch sẽ, dinh dưỡng, bú mẹ đầy đủ, tránh tiếp xúc nhiều người lạ.

Nguyễn Thị Phượng - Nữ 30 tuổi

Tôi cho con gái 19 tháng tuổi đi tiêm vắc xin 3 in 1 "Sởi - quai bị - Rubella" từ sáng ngày 18/4/2014 tại Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Quảng Ninh. Tiêm xong về cháu vẫn ăn, chơi bình thường. Nhưng đến tối ngày 19/4/2014 cháu bị sốt, nhiệt độ 38,5 đến 39 độ. Tôi cho uống hạ sốt, dán cao dán Akido thì cháu hạ sốt được tầm 5,6 tiếng sau lại sôt. Việc đó cứ lặp lại cho đến hôm nay 21/4/2014. Tôi thấy cháu có hiện tượng đi ngoài phân lỏng ngày 2 lần, chói mắt. Có phải con gái tôi bị mắc sởi không?Có phải do con tôi không chịu được vi rút trong vắc xin nên bị sởi không?Những người khác cho con đi tiêm 3 in 1 như con tôi, tôi biết 4 người thì cả 4 người đều không bị sốt gì cả.hic. Xin cảm ơn

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Sau khi tiêm vắc xin sởi cũng có 1 tỷ lệ nhất định trẻ có phản ứng sau tiêm. Thông thường trẻ có thể có sốt, sưng đau tại chỗ tiêm, có thể nổi ban rất nhẹ. Các triệu chứng này thường mất đi trong vòng từ 24 đến 48 giờ mà không ảnh hưởng gì đến sức khỏe của trẻ. Trong trường hợp con của chị có các triệu chứng như mô tả, chị nên đưa cháu đến các cơ sở y tế để khám và được hướng dẫn, nhất là để xác định các bệnh trùng hợp ngẫu nhiên khác có thể xảy ra.

Nguyễn Thị Hồng Xuyến - Nữ 29 tuổi

Kính chào quý báo Dân trí cùng các vị lãnh đạo các ban ngành, bệnh viện. Con trai tôi được 25 tháng, đã tiêm đủ 2 mũi vacxin Sởi vào hồi 9 và 18 tháng. Cách đây khoảng 5 hôm cháu có bị sốt và gđ đã cho uống thuốc từ hôm đó đến nay không bị sốt nữa, nhưng cháu thỉnh thoảng bị ho, có đờm, sổ mũi đặc xanh, bị đau họng, hôm nay cháu bị kèm nhèm mắt lúc ngủ dậy nhưng không đỏ, không sốt, vẫn vui chơi bình thường. Liệu cháu có bị sởi không ạ? Và đi khám bệnh ở tuyến địa phương có được không hay phải ra Viện Nhi TW khám? Giờ tôi rất lo sợ đi khám chẳng may cháu không bị về lại thành bị do tiếp xúc với vi rút? Mong các bác sỹ cho lời khuyên.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Khi tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi, hiệu quả phòng sởi đến 90-95%. Hiện nay cháu có tình trạng viêm hô hấp trên, cần đưa cháu đến các bác sỹ nhi khoa khám và điều trị cho kịp thời. Vệ sinh sạch sẽ mắt mũi họng cho em bé, đảm bảo em bé trong môi trường sạch, thoáng khí, dinh dưỡng đầy đủ. Bộ Y tế đã có hệ thống phân tuyến kỹ thuật với các mức độ tại phường xã, quận huyện, tỉnh, thành phố, khu vực, trung ương. Khi em bé bị bệnh, đến cơ sở y tế gần nhất như phường, xã hoặc quận, huyện. Tại đó, các bác sỹ sẽ phân loại bệnh tùy theo mức độ bệnh nặng nhẹ thế nào, sẽ cho quyết định nhập viện theo tuyến. Bệnh viện Nhi TW sẵn sàng tiếp nhận các em bé trong tình trạng cấp cứu và các khám tự nguyện khác.

Thứ trưởng Bộ Y tế chăm chú trước các câu hỏi của độc giả

Hưong - Nữ 35 tuổi

Xin hỏi thứ trưởng, kế hoạch tiêm vét vắc xin sởi có triển khai ở tất cả các xã phường hay không?

GS. TS Nguyễn Thanh Long - Thứ trưởng Bộ Y tế:

Ngay từ đầu năm, Bộ Y tế đã chỉ đạo tất cả các địa phương tiêm phòng chống dịch sởi và vét vắc xin sởi. Kế hoạch này được Bộ Y tế chỉ đạo rất quyết liệt và trên quy mô, phạm vi toàn quốc, có thể có địa phương chưa có dịch sởi nhưng vẫn phải triển khai kế hoạch này.

Kế hoạch này được triển khai ở tất cả các xã phường trên toàn quốc, các trung tâm y tế các quận huyện, trung tâm y tế dự phòng các tỉnh thành phố, bạn có thể đưa con bạn đến cơ sở y tế gần nhất như trạm y tế xã phường để được tiêm chủng. Vắc xin sởi trong chương trình tiêm chủng mở rộng hiện nay được miễn phí và Bộ Y tế đã chỉ đạo các đơn vị đảm bảo đủ vắc xin sởi. Vắc xin sởi hiện nay sử dụng rất an toàn, có hiệu quả bảo vệ cao nên tôi khuyên các bạn nên đưa con đến các cơ sở y tế để tiêm.

Mai Hoàng Thạch - Nam 33 tuổi

Xin hỏi sao ngày trước mắc sởi chữa khỏi đơn giản thế mà bây giờ biến chứng kinh khủng vậy ạ?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Ngày nay thông tin đại chúng nhiều hơn, các phương tiện đi lại cũng dễ dàng hơn, do vậy các bệnh nhân xu hướng đến tập trung các bệnh viện Trung ương nhiều. Vi rút sởi chưa có sự thay đổi, các cháu tử vong chủ yếu do tình trạng trên các nền bệnh nặng sẵn có như tim bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa, tiền sử đẻ non v.v. và do đồng nhiễm các virus vi khuẩn khác. Chúng tôi sẽ cố gắng khống chế tỉ lệ tử vong này.

Nguyen Thanh Thuy - Nữ 27 tuổi

Lúc có thai 7 tháng, em bị sởi rubella, con em giờ được 3 tuổi, đã chích ngừa sởi 2 mũi rồi,cho em hỏi vậy con em có thể bị sởi nữa k? Câu hỏi thứ 2 là sau 2 mũi tiêm ngừa sởi, có mũi thứ 3 lúc 4 đến 6 tuổi hay không? Xin cảm ơn

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Như thông tin của chị thì như vậy con chị đã được tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi. Sau khi tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi đúng lịch, có tới 90-95% số trẻ được tiêm tạo được miễn dịch bảo vệ. Tổ chức Y tế thế giới cũng khuyến cáo tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi về cơ bản là đủ để bảo vệ cho trẻ.

Trần Xuân Trường - Nam 37 tuổi

Kính thưa các chuyên gia. Hiện nay dịch sởi đang diễn biến hết sức phức tạp và khó lường, xin các chuyên gia cho biết: Ngoài cách tiêm phòng sởi thì còn cách phòng tránh nào khác không? Nếu có thì phòng tránh như thế nào? Cho trẻ tắm nước "Hạt mùi" có phòng tránh được bệnh sởi không? Xin cảm

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Vắc xin là biện pháp duy nhất phòng bệnh sởi, hiệu quả  đến 90-95%. Cách phòng bệnh khác là vệ sinh môi trường, thân thể, mũi họng sạch sẽ, tránh tiếp xúc môi trường đông người lạ. Hạt mùi chỉ ở các giai đoạn ban đã bay, thoái triển. Ở giai đoạn cấp, các biện pháp chính là hạ nhiệt, uống nhiều nước, vệ sinh da sạch sẽ.

trịnh thúy vân - Nữ 32 tuổi

Con gái tôi được 7,5 tháng tuổi. Cách đây 1 tuần cháu phải nằm viện điều trị sởi - viêm phổi, đến nay đã khỏi. Tôi xin hỏi đến 9 tháng con tôi có phải tiêm phòng sởi nữa không?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Người bệnh sau khi mắc sởi sẽ có miễn dịch bền vững suốt đời và không bị mắc sởi lần thứ 2. Cho nên những người đã được chẩn đoán xác định là mắc sởi thì không cần phải tiêm vắc xin nữa. Tuy nhiên tôi cũng lưu ý  những trường hợp phát ban nghi sởi mà không có chẩn đoán xác định thì vẫn phải tiêm vắc xin đúng lịch theo quy định.

Nguyễn Cao Cuờng - Nam 34 tuổi

thưa các bác sỹ cho tôi hỏi. giữa phan ban dạng sỏi và sởi khác nhau điểm nào. Tai sao các bác sỹ không phân biệt được giữa sỏi và phát ban dạng sỏi để phân loại ngay từ đâu. Nếu sởi thì cách ly còn phát ban dạng sỏi thì cách ly. Có nhiều cháu bị phát ban nhưng lại ở cùng các cháu sỏi đến khi khỏi phát ban thì lại bị lây sởi từ bệnh viện như vậy có phải oan cho các cháu không.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Bệnh lý sởi với triệu chứng sốt cao, viêm hô hấp trên, viêm kết mạc, biểu hiện như hắt hơi chảy mũi, chảy nước mắt, dử mắt và ho nhiều, sau đó phát ban. Ban màu hồng, lan dần từ hai bên má, cổ ngực, thân mình và các chi. Nếu thể nhẹ thì ban rải rác, thể nặng thì ban dày, che kín cả gan bàn tay, bàn chân, khi bay để lại vết thâm trên da nhiều.

 Các bệnh lý phát ban khác do virus thông thường nhẹ hơn, ví dụ như bệnh rubella ban không có trình tự, ít khi có viêm đau hô hấp hay nhiễm virus đường ruột (enterovirus: ban không có trình tự, thường nốt phỏng hay kèm rối loạn tiêu hóa).
Còn một số tình trạng ban khác như ban dị ứng, thường kèm theo ngứa, ban sẩn mạnh và thường có nguyên nhân gây dị ứng.

Đỗ Xuân Tùng - Nam 29 tuổi

Hiện tại cháu nhà tôi mới được 10 ngày tuổi, nhưng thấy ở mẹ cháu có nhiêù nốt đỏ nhỏ bằng que tăm ở 2 bên vai và ngực. vậy tôi xin hỏi liệu mẹ cháu có phải là do phát ban của sởi không,và liêu cháu nhà tôi có bị không và cách phòng và điều trị bây chừ là như thế nào!

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Bà mẹ cần được kiểm tra triệu chứng và xét nghiệm về sởi mới khẳng định được. Tuy nhiên, với các triệu chứng trên, có thể không phải là sởi. Cần hỏi kỹ lại tiền sử bà mẹ đã mắc sởi chưa, đã tiêm phòng đủ chưa, nếu đã có rồi thì không lo lắng gì cả.

Bùi Thị Thúy - Nữ 30 tuổi

Kính thưa các Bác! Con của cháu được 25 tháng tuổi, 5 tháng nay cháu cai sữa mẹ và liên tục ốm. Mỗi lần sốt cháu đều ho, họng viên, viên tai giữa. Mõi thang đều phải uống kháng sinh điều trị 2 tuần. Tháng này cháu cũng bị như vậy. Đã lên viện Nhi TW khám, xét nghiệm máu và điều trị, tuy nhiên chỉ được 2 đến 3 ngày cháu lại bị lại. Tuần vừa rồi cháu bị sốt phát Ban. Kèm viên họng cấp, đến nay sốt phát Ban đã khỏi nhưng vẫn ho nhiều đờm ạ. Cháu đã tiêm phòng Sởi 2 lần vậy nếu cháu liên tục vị viên họng như vậy thì có dễ bị lên sởi không ạ? Trân trọng cảm ơn Bác sĩ.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Khi tiêm phòng đủ 2 lần, khả năng miễn nhiễm sởi vẫn có thể có. Bạn giữ gìn con trong môi trường sạch sẽ, tránh tiếp xúc nhiều người. Bạn nên phòng nhiễm hô hấp cho con bằng các biện pháp đơn giản như  vệ sinh mũi họng hàng ngày, dinh dưỡng đầy đủ. Khi con ốm cần đến các bác sỹ nhi khoa để thăm khám và điều trị.

Nguyễn Quang Huân - Nam 32 tuổi

Hiện nạy tôi thấy các cháu bé sau một thời gian chữa trị sởi, mặc dù đã đỡ rất nhiều nhưng phải tiêm loại thuốc từ 5 đến 7 triệu theo báo giá của Viện Nhi TƯ. Vậy liệu Bộ Y tế có hộ trợ được cho các trường hợp không có kinh tế để tiêm cho các bé không? thuốc đó đã tiêm cho các bé và có bé nào đã bị lây chéo chưa? Cám ơn rất nhiều

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Chính phủ và Bộ Y tế sẽ hỗ trợ phương tiện, thiết bị và thuốc men cho các em bé bị bệnh nặng mắc sởi. Thuốc này (IVIG) đã có trong phác đồ cập nhật 2014 của Bộ Y tế, do vậy các cháu bé sẽ được thanh toán nếu cháu bé đến đúng tuyến hoặc trong tình trạng cấp cứu. Khi thuốc này được tiêm, sẽ có hiệu quả phòng nhiễm sởi trong 1 tháng nếu em bé chưa mắc sởi.

Ngoxuanthang - Nam 42 tuổi

Tôi không dám cho con đi học mẫu giáo vì lo lây bệnh sởi. Vì cháu hay bị ngứa nên sợ lây có đúng không?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Không đúng. Bệnh sởi lây qua đường hô hấp, nếu con bạn đã tiêm phòng đủ 2 mũi, có thể có khả năng miễn nhiễm sởi đến 90-95%. Do vậy bạn vẫn có thể tiếp tục cho con đi học. Trước khi đi và sau khi về cần vệ sinh mũi họng sạch sẽ cho cháu, cho ăn uống đầy đủ dinh dưỡng trong giai đoạn này, tránh cho đi chơi xa hoặc tụ tập đông người lạ.

Lê Anh Xuân - Nam 35 tuổi

Đến nay có bao nhiêu cháu mắc bệnh sởi đã điều trị khỏi và ra viện?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Con số tử vong chúng ta ai cũng biết. Chúng tôi cũng rất lo lắng khi mỗi em bé tử vong, nhưng số lượng các em bé khỏi bệnh rất nhiều, hầu hết các trẻ mắc sởi đều có thể điều trị tại nhà sau khi đã được các bác sĩ khám và tư vấn cẩn thận.

Trần Thị Nghĩa - Nữ 30 tuổi

Con gái tôi đã điều trị sởi- viêm phổi ở Khoa Truyền nhiễm, bv Nhi. Sau khi điều trị trong mười ngày con gái tôi đã được ra viện. Đến nay tròn 1 tháng từ ngày cháu bắt đầu phát ban nhưng các vết thâm do ban vẫn chưa bay hết, nửa tháng trở lại đây trên người cháu (nhất là lưng, trán và đầu xuất hiện các mảng mẩn đỏ li ti - nhìn gần giống ban sởi và gây ngứa. Đây là triệu chứng gì, cách điều trị? Các bác sỹ giải thích cặn kẽ hơn về biến chứng sau sởi? Trường hơn con gái tôi đã điều trị sởi - viêm phổi thì có nguy cơ mắc biến chứng sau sởi gì nữa không? Cách phòng ngừa và chăm sóc sau sởi? Nằm cùng phòng con gái tôi có cháu bé mắc sởi - viêm phổi nhưng đã dứt sốt và bay hết ban sởi, tuy nhiên sau đó mấy ngày lại sốt cao và liên tục trở lại, dùng thuốc hạ sốt cũng không hiệu quả. Qua xét nghiệm máu các bác sỹ có nói cháu bé bị mắc virus lạ và không có thuốc điều trị. Các bác sỹ có thể cho biết về các trường hợp tương tự như thế này, tỷ lệ mắc và cách phòng tránh?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Sau nhiễm sởi, hệ thống miễn dịch của các em bé rất suy giảm, do vậy rất dễ mắc các virus cơ hội, các virus đó có sẵn trong cơ thể của em bé và bùng phát lên khi suy giảm miễn dịch nặng như Cyto Megalo virus (CMV), Ebstein Barr Virus (EBV) hoặc Herpes Simple Virus (HSV)... hoặc nhiễm virus và vi khuẩn từ người khác, kể cả người lành mang bệnh. Do vậy em bé sau mắc sởi có thể nhiễm các virus này, tình trạng sẽ nặng nề hơn. Cần hỏi các bác sỹ điều trị tại chỗ để biết thêm các thông tin chi tiết hơn. Để phòng tránh, giai đoạn lui bệnh này cần cách ly em bé với mọi người, đặc biệt với trẻ nhỏ khác để tránh em bé lây virus, vi khuẩn từ những người này.

Đỗ Thị Hồng - Nữ 30 tuổi

Xin hỏi hiện tại ở tỉnh Quảng Nam đã có dịch sởi bùng phát chưa?con tôi được 7,5 tháng giờ tiêm vắc xin sởi được không? Trước đây tôi đã từng bị sởi rồi vậy con tôi có miễn dịch không? Xin cảm ơn!

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Theo lịch tiêm chủng hiện tại, vắc xin sởi mũi 1 sẽ được tiêm vào lúc trẻ 9 tháng tuổi. Hiện tại con chị mới 7,5 tháng tuổi, chưa đến tuổi tiêm sởi mũi 1. Chị có thể áp dụng các biện pháp phòng bệnh sởi không đặc hiệu khác cho trẻ như tôi đã trình bày ở các câu trả lời trên.

Miễn dịch sởi truyền từ mẹ sang con chủ yếu qua con đường rau thai. Thông thường những bà mẹ đã mắc sởi có khả năng truyền miễn dịch sang cho con tốt, miễn dịch này có khả năng bảo vệ trẻ không bị mắc sởi trong vòng từ 6 đến 9 tháng tuổi.

Nguyễn Thị Nga - Nữ 35 tuổi

Xin giáo sư tư vấn giúp: hai bé nhà tôi đã trích ngừa sởi lúc 09 tháng. Sau đó hơn 1 năm sau các cháu trích 01 mũi 3 trong 1- Sởi, quai bi, rubela. Còn một mũi nhắc lại vào tháng 5/2014. Vậy con tôi có nguy cơ bị mắc sởi không? Cháu trích mũi nhắc lại vào tháng 4 này được không? Cháu đang ho không sốt có trích được không? Tôi và ông xã không biết mình đã trích hay bị mắc sởi chưa nên giờ muốn trích ngừa có được không? Có phải làm xét nghiệm gì không?- Xin cảm ơn giáo sư

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Theo thông tin của chị, như vậy hai cháu nhà chị đã được tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng sởi. Sau tiêm vắc xin sởi đủ 2 mũi đúng lịch, 90-95% số trẻ được tiêm sẽ có miễn dịch bảo vệ. Trẻ đang ho sốt thì thuộc diện tạm hoãn tiêm chủng.

 

Người lớn nếu chưa có miễn dịch do chưa bị mắc bệnh trước đó hoặc chưa được tiêm vắc xin thì vẫn cần tiêm vắc xin sởi để phòng bệnh. Trong trường hợp anh chị không chắc chắn về tình trạng mắc sởi cũng như tiêm vắc xin của mình thì vẫn cần tiêm vắc xin sởi mà không cần làm xét nghiệm.

Đoàn Thanh Hải - Nam 30 tuổi

Thưa TS Trần Minh Điển con tôi vừa chữa bệnh sởi ở bệnh nhi TƯ mời về gần 1 tháng này, xin hỏi Ts con tôi về thấy thỉnh thoảng bụng của con tôi vẫn thấy thở mạnh hơn như vậy có sao không?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Nếu thở mạnh, thở nhanh liên tục thì lo ngại, còn khi chỉ thỉnh thoảng có một nhịp thở nhanh, mạnh thì cháu bé vẫn bình thường. Cần giữ cháu ở trong môi trường sạch sẽ.

Phạm Ngọc Đồng - Nam 31 tuổi

Chào bác sĩ. tôi hỏi Bác sỹ cháu nhà tôi đã bị mắc sởi cách đây 2 tháng và đã khỏi liệu cháu có bị lại không hiện cháu mới được hơn 8 tháng tuổi. Xin cảm ơn bác sỹ.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Cần phải khẳng định chắc chắn giai đoạn trước của cháu là mắc sởi, bằng triệu chứng lâm sàng  và xét nghiệm. Nếu các bác sỹ trả lời cháu đã mắc sởi, thì cháu đã có miễn dịch suốt đời và không mắc sởi nữa. Còn nếu các bác sỹ trả lời không chắc chắn là nhiễm sởi thì vẫn nên cho cháu bé tiêm phòng vắc-xin đủ theo lịch.

     
PGS.TS Trần Như Dương và TS Nguyễn Minh Điển đã có mặt lúc 9h5, sẵn sàng trả lời các câu hỏi của bạn đọc

Hoang Hà Thu - Nữ 27 tuổi

Bé nhà cháu được 20 tháng tuổi, đã được tiêm phòng sởi mũi 1 lúc 9 tháng, nhưng chưa được tiêm mũi 2 do bé bị ốm. Thưaa các chú, tại sao lại không triển khai tiêm phòng vắc xin sởi về các địa phương luôn trong cả nước mà không cần đợi đến lịch tiêm có phải an toàn cho các bé hơn không? Bây giờ cháu muốn tiem cho be thi phai tiem ở đâu? Nếu cho bé đi xa lại sợ bị lây nhiễm. Các chú tư vấn giúp cháu với?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Cháu nhà chị đã 20 tháng tuổi mà chưa được tiêm phòng sởi mũi 2, chị cần nhanh chóng đưa cháu đến trạm y tế xã, phường nơi gia đình sinh sống để được tiêm chủng. Hiện tại cháu đang trong diện tiêm vét vắc xin sởi theo quy định của Bộ Y tế. Đã từ lâu chương trình tiêm chủng mở rộng đã được triển khai tại 100% xã, phường trên cả nước. Tùy từng địa phương sẽ có ngày tiêm chủng cố định trong tháng.

Nguyễn Duy Thương - Nam 30 tuổi

Trước dịch sởi hiện tại gia đình tôi đang rất hoang mang vì tôi có 2 con nhỏ, Tuy các cháu đã tiêm phòng nhưng tôi cũng rất lo lắng. Tôi muốn hỏi những trường hợp các cháu xấu số không qua khỏi nguyên nhân chính là được điều trị không kịp thời, hay vì căn bệnh này quá nguy hiểm. Để tránh tách môi trường sởi gia đình cho tôi cho các cháu về quê liệu có phải là biện pháp hay không? Xin cảm ơn bác sĩ.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Hiện nay con bạn đã tiêm phòng đủ theo lịch là đã đảm bảo hiệu quả miễn dịch, miễn nhiễm sởi lên đến 90-95%. Bạn giữ con trong môi trường sạch sẽ, vệ sinh mũi họng đầy đủ. Tình trạng bệnh lý sởi là bệnh lý nhiễm ban đầu là qua hô hấp, ở giai đoạn phát ban, và lui bệnh có tình trạng suy giảm miễn dịch rất mạnh, dễ gây các biến chứng như viêm hô hấp trên, viêm tai giữa, viêm phổi, viêm đường tiết niệu, tiêu chảy, viêm não v.v. Năm nay là chu kỳ bệnh phát lại sau 3-5 năm, tỉ lệ các em bé biến chứng viêm phổi nhiều. Khi có biến chứng viêm phổi, xử lý rất khó khăn và tỉ lệ tử vong còn cao kể cả các nước phát triển.

Nguyễn Thị Thanh Tâm - Nữ 30 tuổi

Con trai tôi 13 tháng, lúc 9 tháng đúng lịch tiêm chủng cháu bị tiêu chảy, không tiêm vắc xin phòng sởi, 10,11 tháng bị viêm phổi, 12 tháng đi tiêm tại y tế phường thì được trả lời quá tuổi không tiêm. Hiện tại tôi muốn tiêm vắc xin 3 trong 1 cho cháu nhưng cháu đang bị viêm hô hấp, uống kháng sinh có tiêm được không. Thời điểm thích hợp nhất để tiêm phòng cho con tôi bây giờ là lúc nào? Liệu sức đề kháng của cháu yếu khi tiêm có đảm bảo không.

PGS.TS Trần Như Dương

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Chào chị, theo kế hoạch tiêm vét vắc xin sởi của Bộ Y tế, cháu nhà chị vẫn đang nằm trong diện tiêm vét của chương trình tiêm chủng mở rộng và được tiêm miễn phí. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn tiêm chủng cho trẻ, cán bộ tiêm chủng sẽ phải khám sàng lọc trước khi chỉ định tiêm chủng. Trong trường hợp cháu đang bị viêm đường hô hấp, sẽ phải hoãn tiêm. Khi cháu hết bệnh, khỏe mạnh trở lại, chị cần nhanh chóng đưa tiêm chủng càng sớm càng tốt. Khi đó chị có thể lựa chọn tiêm vắc xin sởi đơn hoặc tiêm vắc xin 3 trong 1 đều được.

Nguyễn Thu Hằng - Nữ 26 tuổi

Tại sao Bộ Y tế đang hỗ trợ tiêm vét vắc xin cho các bé trên 9 tháng tuổi. Trong khi tôi đưa con đến xã tiêm phòng mà họ hẹn tôi 2 tháng nữa mới tiêm được vét vì hết vắc xin? Trong khi lại tăng cường tiêm vét ở những trung tâm lớn, luợng người đem con em đến rất đông, không phải là môi trường lây nhiêm bệnh cho dịch bệnh lây lan hơn sao?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Theo kế hoạch Bộ Y tế đã ban hành, việc tiêm vét vắc xin sởi sẽ được thực hiện tại tất cả các tỉnh, thành phố, cho trẻ từ 9 đến 24 tháng tuổi chưa được tiêm chủng hoặc tiêm chưa đủ mũi. Hiện tại chương trình tiêm chủng mở rộng đảm bảo đủ vắc xin để tiêm chủng cho các cháu. Chị cứ yên tâm đưa con đến trạm y tế tại địa phương nơi gia đình cư trú để tiêm phòng cho cháu.

Nguyễn Thị Thu Hường - Nữ 29 tuổi

Kính thưa các bác sĩ, con tôi bị sốt liên tục 5 ngày hôm nay. Cháu đang được điều trị tại bệnh viện nhi sản của tỉnh Hưng Yên. Cháu bị ho nhiều và sốt.  Các bác sĩ chụp X-quang có cho biết cháu bị viêm phế quản, nội soi tai mũi họng thì cháu bị viêm tai giữa. Đã được các bác sĩ tiêm và cho uống thuốc nhưng đến hôm nay là ngày thứ 5 cháu vẫn mệt ngủ li bì và sốt. Điều trị đến hôm thứ 3 thì cháu bắt đầu phát những ban nhỏ và đỏ, càng ngày càng nhiều, mỗi khi xông thuốc mũi hay chườm nước nóng là các nốt ban nổi rất rõ. Còn khi không thì lại lặn gần hết trên mặt chỉ nhìn thấy mờ mờ, còn sau lưng nhìn vẫn rõ. Tay và chân cháu thì ít nốt ban hơn. Đến ngày thứ 4 thì cháu bị đi ngoài phân toàn nước. Vậy xin hỏi các quý bác sĩ là liệu lâm sàng như vậy cháu có bị nhiễm sởi ko? Cách làm như thế nào bây giờ là hợp lý với cháu nhất. Xin chân thành cảm ơn các bác sĩ

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Lâm sàng của sởi là sốt cao, chảy nước mắt và có dử, mũi xuất tiết viêm nhiều, khi phát ban tuần tự từ chân tóc, mặt, thân mình và chân tay. Ban mọc lúc đầu thưa sau đó dày dần và không mất đi ngay. Con bạn có thể không mắc sởi. Cần biết thêm thông tin về tuổi  và tiền sử tiêm phòng của trẻ. Nên tin tưởng vào các bác sĩ tại nơi điều trị và có thể hỏi tư vấn kỹ hơn về tình trạng của em bé tại bệnh viện nhi sản tỉnh Hưng Yên.

Tran Danh Tung - Nam 37 tuổi

Để tránh lây chéo cho trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 9 tháng tuổi, đề nghị bác sĩ cập nhật thông tin về cách phòng và cách chữa bệnh sởi. Xin cảm ơn bác sĩ.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Cách phòng tốt nhất là giữ gìn trẻ trong môi trường sạch sẽ, tránh tiếp xúc nhiều người, dinh dưỡng cho trẻ đầy đủ đặc biệt là bú mẹ với trẻ dưới 1 tuổi, vệ sinh mũi họng sạch sẽ cho em bé. Có thể sử dụng các thuốc tăng cường miễn dịch đường uống như Anaferon, Bio Protein Plus, giúp cho em bé có sức chống đỡ tốt hơn với các virus và vi khuẩn xung quanh, không chỉ riêng về sởi. Khi cháu đủ 9 tháng nên đưa cháu đi tiêm phòng sởi. Không nên lo lắng thái quá vì nếu mẹ cháu đã được tiêm phòng đủ hoặc đã mắc sởi sẽ đảm bảo miễn dịch cho con đến 9 tháng tuổi.

Lê Thu Hiền - Nữ 28 tuổi

Xin chào ông Trần Minh Điển, PGĐ BV Nhi, tôi có một câu hỏi muốn hỏi: vì sao dịch sởi đang trong tình trạng không kiểm soát được mà bệnh viện vẫn để các bé có bệnh khác không phải sởi nằm chung giường với các bé bị bệnh sởi?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Hiện nay không còn tình trạng này. Các em bé khi vào viện mắc các bệnh khác đều được tiêm phòng phơi nhiễm với bệnh lý sởi bằng Gamma Globulin. Những trường hợp phát hiện sởi tại các khoa phòng khác hiện nay là do các em bé nhiễm từ cộng đồng, khi vào viện chưa rõ bệnh lý sởi nên chưa có cách ly ngay vì triệu chứng sởi ở các giai đoạn đầu có thể chỉ là sốt và viêm đường hô hấp trong 5 đến 7 ngày, sau đó mới phát ban. Tất cả chúng ta khi nhìn thấy giai đoạn phát ban thì đều có thể khẳng định là sởi. Giai đoạn đầu là rất khó khăn, chúng tôi mong các gia đình tin tưởng vào các biện pháp phòng lây chéo hiện nay tại bệnh viện để có thể tiếp tục cứu chữa các em bé có bệnh lý nặng khác.

Bùi Thái - Nam 32 tuổi

Thưa TS Trần Minh Điển, như thông tin truyền hình đã đưa là hều hết các cháu đang mắc sởi đang điều trị tai Viện nhi TƯ. Vậy viện Nhi TƯ cho tôi hỏi các cháu khi nhập viện nhi TƯ đã có cháu nào điều trị ở tuyến dưới chưa? Nếu đã điều trị ở tuyễn dưới rồi thì tại sao không khỏi? Còn nếu chưa điều trị ở tuyễn dưới mà ở nhi TƯ vẫn tử vong thì có phải Viện ta chưa có pháp đồ điều trị đúng bệnh?

TS. Trần Minh Điển

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Bệnh viện Nhi TƯ là tuyến cuối điều trị các bệnh lý nhi khoa cho toàn khu vực miền Bắc. Do vậy các bệnh nhân đến là từ các tỉnh: Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh và các tỉnh miền núi phía Bắc... Các bệnh lý rất nặng và phức tạp, không chỉ riêng bệnh lý sởi. Khi trẻ mắc sởi, có các phản ứng khác nhau tùy theo cơ địa miễn dịch của trẻ. Có những trẻ chỉ sốt phan ban và lui bệnh, nhưng có những trẻ biến chuyển nặng ngay giai đoạn toàn phát. Có những trẻ mắc các virus và vi khuẩn đồng nhiễm ở giai đoạn lui bệnh vì hệ miễn dịch rất yếu sau nhiễm sởi. Còn một nhóm trẻ khác chiếm phần lớn tỉ lệ tử vong hiện nay là mắc sởi trên nền  của các bệnh lý nặng nề như tim bẩm sinh, bại não, down, rối loạn chuyển hóa v.v. Với nhóm này, chỉ riêng bệnh lý chính đã có thể tử vong. Khi nhiễm thêm sởi thì nguy cơ tử vong cao hơn. Ngay từ đầu vụ dịch, chúng tôi vẫn áp dụng phác đồ điều trị sởi năm 2009 của Bộ Y tế, và phác đồ cập nhật năm 2014.

Trần Văn Thủ - Nam 43 tuổi

Hiện nay con tôi đang nằm tại khoa Hô hấp Bệnh Viện Nhi TW Hà Nội, nhưng do cháu mới được gan 2 tháng tuổi nên chưa thấy biểu hiện triệu chứng sởi (phát ban). Bé đã nằm ở đây gần 1 tháng rồi nên tôi nghi ngờ 90% là cháu bị sởi nhưng các BS ở đây vẫn giấu chưa minh bạc. Nhà tôi còn có con nhỏ nên tôi rất muốn biết kết luận chính xác của BS để tôi còn đề phòng cháu lớn đang ở nhà.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Gia đình có thể hỏi trực tiếp các bác sĩ điều trị vì nếu là sởi, thì sẽ chuyển sang các khu vực riêng cho bệnh lý sởi. Hiện nay do thời tiết lạnh và ẩm kéo dài nên bệnh lý nhiễm khuẩn hô hấp gia tăng, đặc biệt với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trong tình hình hiện nay, tại khoa hô hấp vẫn còn đông người bệnh. Chúng tôi đã cố gắng giảm tải không chỉ bệnh lý sởi mà cả các bệnh lý đường hô hấp.

Trần Thị Thanh Tâm - Nữ 30 tuổi

Tôi muốn hỏi PGS.TS Trần Như Dương câu hỏi như sau: hồi còn bé (2, 3 tuổi) tôi đã từng bị mắc bệnh sởi, con trai tôi năm nay 5 tuổi, cháu đã tiêm phòng 1 mũi Sởi - Quai bị - Rubela năm 2012, theo lịch thì năm 2016 mới phải tiêm nhắc lại mũi thứ 2. Hiện nay đang có dịch sởi tôi rất lo, tôi muốn hỏi con trai tôi có nên tiêm phòng thêm mũi sởi ngay thời điểm này không? nếu tiêm thì tiêm mũi tổng hợp Sởi - Quai bị - Rubela được không?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Chào chị, cháu đã được tiêm vắc xin Sởi - quai bị - rubella mũi 1 năm 2012, như vậy cách nay đã gần 3 năm. Trong trường hợp gia đình anh đang sống trong khu vực có dịch sởi và cháu có nguy cơ lây nhiễm cao, anh có thể đưa cháu đi tiêm mũi 2 sớm hơn so với lịch hẹn. Mũi 2 này anh có thể lựa chọn cho cháu tiêm vắc xin 3 trong 1 sởi - quai bị- rubella hoặc vắc xin sởi đơn đều được.

Trần Thị Nghĩa - Nữ 30 tuổi

Con gái tôi đã điều trị sởi- viêm phổi ở Khoa Truyền nhiễm, bv Nhi trung ương. Sau khi điều trị tích cực trong mười ngày con gái tôi đã được ra viện. Đến nay là tròn 1 tháng kể từ ngày cháu bắt đầu phát ban nhưng các vết thâm do ban vẫn chưa bay hết, đồng thời nửa tháng trở lại đây trên người cháu (nhất là phần lưng, trán và trên đầu xuất hiện các mảng mẩn đỏ li ti - nhìn gần giống ban sởi và gây ngứa. Xin hỏi các bác sỹ đây là triệu chứng gì, cách điều trị thế nào?

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Thông thường sau khi ban bay có thể  có tổn thương da và các tổn thương này gây ra phản ứng dị ứng tại chỗ, gây ra các nốt mẩn trên. Giai đoạn này cần cho cháu ăn uống cẩn thận, tránh những thức ăn dễ gây dị ứng như tôm, cua và đồ lạ. Có thể cho cháu nghỉ ngơi tại nhà, không đi trẻ, tránh tiếp xúc với người lạ vì trong vòng 1 đến 3 tháng miễn dịch của trẻ vẫn còn yếu, dễ gây viêm phổi trở lại. Vệ sinh thân thể sạch sẽ bằng tắm xà phòng sát khuẩn như Lactacyd, vệ sinh sạch sẽ các hốc niêm mạc tự nhiên như mắt mũi, miệng, bộ phận sinh dục, hậu môn.

Huynh Van Duong - Nam 28 tuổi

Xin hỏi cách phòng chống bệnh sởi tốt nhất khi chưa được tiêm phòng?

PGS.TS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương:

Biện pháp phòng bệnh sởi đặc hiệu và quan trọng nhất là tiêm vắc xin phòng sởi. Tuy nhiên, các biện pháp phòng bệnh không đặc hiệu khác cũng cần được áp dụng để phòng chống bệnh sởi khi đang có dịch.

 

Bao gồm: Không nên đưa trẻ đến chỗ đông người, đến những nơi có nguy cơ cao lây nhiễm bệnh sởi như bệnh viện, phòng khám, nơi đang thu dung điều trị bệnh nhân sởi khi không cần thiết. Không cho trẻ tiếp xúc với bệnh nhân sởi, bệnh nhân nghi mắc sởi.

 

Người chăm sóc trẻ cũng không nên tiếp xúc với các nguồn dễ lây bệnh. Nếu phải tiếp xúc với các bệnh nhân sởi, nghi mắc sởi, sau khi tiếp xúc cần thay quần áo, tắm rửa sạch sẽ trước khi bế ẵm, chăm sóc trẻ khỏe mạnh. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng trong quá trình chăm sóc trẻ. Thường xuyên giữ ấm cho trẻ, đảm bảo vệ sinh và chăm sóc dinh dưỡng tốt. Đảm bảo nơi trẻ sống sạch sẽ, ấm và thoáng khí. Thường xuyên làm sạch đồ chơi của trẻ bằng xà phòng và nước sạch.

Khi trẻ đủ 9 tháng tuổi, cần nhanh chóng đưa trẻ đi tiêm phòng bệnh sởi.

Le Kien Trung - Nam 37 tuổi

Cháu nhà tôi hiện đang ở Khoa Hô Hấp viện nhi Thanh Hóa, vùng mặt nổi nốt đỏ, sau lưng lấm tấm có nốt, dịch đờm và nước mũi nhiều. Một tuần trước điều trị Viêm phổi. Hiện nay cháu bú thì bị sặc, chỉ vác bế mới ngủ được. Sốt liên tục một tuần nay dao động từ 38 đến hơn 39 độ. Xin hỏi BS cháu đã mác triệu chứng Sởi chưa. Bs cho biết phác đồ điều trị.

TS Trần Minh Điển - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương:

Bé đang nằm bệnh viện Nhi Thanh Hóa là nơi có cơ sở vật chất, nhân lực, trang thiết bị. Thuốc chữa bệnh cho trẻ em rất tốt tại khu vực Thanh Hóa, gia đình có thể hỏi trực tiếp bác sĩ điều trị và đặc biệt kiểm tra bằng chứng về nhiễm virus sởi. Các biện pháp điều trị theo phác đồ cập nhật của Bộ Y Tế bệnh viên Nhi Thanh Hóa đã cập nhật, do vậy gia đình có thể yên tâm với các biện pháp điều trị tại đó.