Các bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh (BV ĐHYD) đã làm chủ kỹ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) – một trong những thành tựu đỉnh cao của tim mạch can thiệp hiện đại.

Chiến thắng “kẻ giết người thầm lặng” trong lồng ngực

Từ chỗ khó thở, đau ngực triền miên, ông T.V.C. (70 tuổi, ngụ thành phố Hồ Chí Minh) được bác sĩ chẩn đoán hẹp van động mạch chủ nặng. Sau khi được hội chẩn và chỉ định can thiệp TAVI tại BV ĐHYD, ông C. chia sẻ: “Tôi được gây tê, không gây mê, sau vài ngày là khỏe hẳn. Hết tức ngực, thở dễ hơn. Cảm giác như mình có thể sống thêm 20 năm.”

110 ca thay van động mạch chủ qua ống thông đã được thực hiện tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

Một bệnh nhân khác 68 tuổi bị hẹp van động mạch chủ kèm đái tháo đường, tăng huyết áp và bệnh thận mạn, nhập viện trong tình trạng suy kiệt. Sau ca TAVI kéo dài chưa đến một giờ, bệnh nhân hồi phục nhanh, đi lại bình thường chỉ sau ba ngày.

Ngày 16/10 trong chương trình kỷ niệm 100 ca thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) tại bệnh viện, GS.TS.BS Trương Quang Bình – Chủ tịch Hội đồng khoa học BV ĐHYD cho biết, hẹp van động mạch chủ là một trong những bệnh lý tim phổ biến nhất ở người trên 70 tuổi, chiếm 3 đến 4% dân số tại các nước phát triển. Ở Việt Nam, ước tính có khoảng 100.000 – 150.000 người đang sống chung với bệnh.

“Điều đáng lo ngại là bệnh tiến triển âm thầm, triệu chứng ban đầu dễ bị nhầm với sự yếu đi do tuổi tác. Khi bệnh nhân xuất hiện đau ngực, ngất hay khó thở thì tim đã bị tổn thương nặng, nguy cơ tử vong trong vòng 2 đến 3 năm lên tới 70%” - GS Bình cảnh báo.

Phân tích nguyên nhân dẫn tới bệnh lý hẹp van động mạch chủ từ GS Bình chỉ ra, bệnh phần lớn là do quá trình lão hóa khiến van tim bị vôi hóa, xơ cứng, cản trở dòng máu ra khỏi tim. Một số trường hợp liên quan đến bệnh tim bẩm sinh, thấp tim hoặc viêm nội tâm mạc. Khi tim phải gắng sức bơm máu qua van bị hẹp, lâu ngày sẽ suy yếu, có thể dẫn đến đột tử. Thay van là giải pháp duy nhất giúp khôi phục chức năng tim.

Bước ngoặt của y học can thiệp tim mạch Việt Nam

Trước đây, phẫu thuật mở thay van động mạch chủ là phương pháp duy nhất nhưng tiềm ẩn rủi ro cao, đặc biệt với người lớn tuổi hoặc có nhiều bệnh nền. Kỹ thuật TAVI ra đời đã mở ra kỷ nguyên mới: không cần mở ngực, không gây mê toàn thân, van nhân tạo được đưa lên tim qua ống thông và bung ra đúng vị trí để thay thế van cũ.

TS.BS Vũ Hoàng Vũ – Trưởng khoa Tim mạch can thiệp BV ĐHYD cho biết, hầu hết bệnh nhân chỉ cần gây tê và tỉnh táo trong suốt quá trình can thiệp. “Sau thủ thuật, bệnh nhân đi lại được sau 1 đến 2 ngày và được xuất viện sau 3 đến 5 ngày. Nhờ giảm đau, ít mất máu và hạn chế biến chứng, TAVI trở thành lựa chọn hàng đầu cho nhóm bệnh nhân nguy cơ cao” - ông Vũ nói.

Các chuyên gia chia sẻ thông tin tại lễ kỷ niệm đánh dấu cột mốc thành công của kỹ thuật hiện đại

Tuy nhiên, kỹ thuật này vẫn có những rủi ro nhất định như chảy máu, rối loạn nhịp tim hay đột quỵ (hiếm ghi nhận). Nhờ quy trình kiểm soát nghiêm ngặt theo mô hình “Heart Team” – nhóm đa chuyên khoa gồm phẫu thuật viên tim, bác sĩ tim mạch can thiệp, gây mê, nội tim mạch và chẩn đoán hình ảnh – BV ĐHYD đạt tỷ lệ thành công tương đương các trung tâm hàng đầu thế giới.

TAVI đòi hỏi hệ thống trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ được đào tạo bài bản. PGS.TS.BS Cao Đằng Khang – Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch, cho biết việc lựa chọn giữa phẫu thuật mở và TAVI được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tuổi, thể trạng và bệnh nền. Với bệnh nhân trẻ, kỳ vọng sống dài, phẫu thuật mở vẫn phù hợp hơn.

Một trong những thách thức lớn là chi phí vật tư van nhân tạo hiện còn cao, có thể lên tới vài trăm triệu đồng và chưa được bảo hiểm y tế chi trả toàn phần. Ngoài ra, việc duy trì đào tạo liên tục để bắt kịp các tiêu chuẩn quốc tế cũng là bài toán khó của các bệnh viện.

Từ nền tảng thành công, PGS.TS.BS Nguyễn Hoàng Định, Phó Giám đốc BV ĐHYD cho biết, bệnh viện đang hướng tới mục tiêu trở thành Trung tâm xuất sắc về van tim, nơi hội tụ đủ năng lực chuyên môn, công nghệ và mô hình điều trị toàn diện, từ chẩn đoán sớm đến phục hồi chức năng.

Theo các chuyên gia, với sự tiến bộ từ kỹ thuật TAVI, bệnh nhân tim mạch tại Việt Nam có thể tiếp cận phương pháp điều trị tiên tiến nhất thế giới mà không cần ra nước ngoài. Thành công của TAVI không chỉ cứu sống hàng trăm người mà còn khẳng định vị thế và bản lĩnh của y học Việt Nam trên hành trình hội nhập quốc tế.

(Nguồn: tienphong.vn)