Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

Nhân dịp đến Việt Nam dự Hội nghị lần thứ 49 của Hội đồng điều hành Quỹ Toàn cầu, các đại biểu đã đến thăm và làm việc tại Bệnh viện Phổi Trung ương vào sáng 9/5. Trong gần 20 năm qua, Quỹ Toàn cầu đã hỗ trợ Việt Nam hơn 256 triệu USD trong công tác phòng chống lao.

Đoàn đại biểu tham dự hội nghị gồm 15 thành viên của Hội đồng điều hành Quỹ Toàn cầu là các chuyên gia  đến từ nhiều quốc gia trên thế giới đã đến làm việc với BV Phổi Trung ương, đồng thời tới thăm 3 Khoa của bệnh viện bao gồm: Khoa Vi sinh và Labo lao chuẩn quốc gia, Khoa Lao hô hấp và Khoa Nhi.

Trong những năm qua, hợp tác trong lĩnh vực y tế giữa Quỹ Toàn cầu và ngành Y tế Việt Nam có nhiều kết quả tốt đẹp. Việt Nam là một trong những quốc gia nhận được tài trợ của Quỹ Toàn cầu từ năm 2003. Tính đến nay, Quỹ Toàn cầu đã hỗ trợ không hoàn lại cho Việt Nam hơn 650 triệu USD cho các hoạt động phòng chống HIV/AIDS, lao và sốt rét. Đến cuối năm 2022, Quỹ Toàn cầu đã thông báo trong giai đoạn 2024-2026 sẽ tiếp tục tài trợ cho Việt Nam trên 130 triệu USD để phòng chống 3 bệnh này và tăng cường hệ thống y tế…

Bệnh viện Phổi Trung ương là một trong những đơn vị đầu tiên được tiếp nhận và sử dụng nguồn kinh phí viện trợ của Quỹ toàn cầu từ năm 2004. Đến nay, những đóng góp của Quỹ toàn cầu cho hoạt động phòng, chống lao tại Việt Nam giai đoạn 2004 – 2023 là hơn 256 triệu USD.

PGS. TS Nguyễn Bình Hòa, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, các hoạt động của Quỹ toàn cầu chủ yếu tập trung vào việc phát hiện bệnh nhân lao kháng đa thuốc; phát hiện và điều trị bệnh nhân lao thường, lao kháng đa thuốc, lao nhạy cảm, lao trẻ em; tăng cường kỹ thuật chẩn đoán, phát hiện và điều trị lao như mua máy xét nghiệm GeneXpert cung cấp cho 63 tỉnh thành phổ; hỗ trợ kinh phí mua thuốc kháng lao hàng 2; nâng cao năng lực của cán bộ y tế các tuyến trong khám, phát hiện, điều trị bệnh lao….

Phát biểu tại buổi làm việc, Giám đốc BV Phổi Trung ương, Trưởng ban điều hành Chương trình Chống lao Quốc gia TS.BS Đinh Văn Lượng cho rằng, Quỹ Toàn cầu phòng chống Lao, HIV và Sốt rét đã trở thành một trong những nguồn viện trợ quan trọng, đóng góp cho hoạt động chẩn đoán, dự phòng và điều trị bệnh lao tại Việt Nam, góp phần không nhỏ vào những thành tựu mà Chương trình Chống lao Quốc gia Việt Nam đã đạt được. Viện trợ của Quỹ Toàn cầu đã đồng hành và hiện diện rõ nét trên chặng đường thành công phòng chống lao ở Việt Nam.

"Với sự hỗ trợ của Quỹ Toàn cầu, Chương trình chống lao Quốc gia, Việt Nam đã là 1 trong 9 nước đạt mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ ở cả 3 chỉ số hiện mắc, mới mắc và tử vong do lao vào năm 2015, phát hiện và điều trị trung bình cho hơn 100.000 bệnh nhân lao mỗi năm với tỷ lệ khỏi bệnh cao, cứu sống được trung bình 50.000 bệnh nhân lao mỗi năm, được thế giới đánh giá mô hình điểm bước vào con đường chấm dứt bệnh lao. Việt Nam cũng đã ra khỏi danh sách của 30 quốc gia có gánh nặng cao nhất về lao/HIV từ sau năm 2015, tỷ lệ HIV dương tính trong bệnh nhân lao đã giảm xuống còn 3% năm 2021", TS. Đinh Văn Lượng nhấn mạnh.

Mặc dù đạt được nhiều thành công, Việt Nam vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao, xếp thứ 11 trong 30 nước có gánh nặng bệnh lao và lao kháng đa thuốc cao nhất trên thế giới. Trong 2 năm diễn ra dịch COVID-19, công tác phòng chống lao tại Việt Nam chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Số lượng và tỷ lệ tử vong do lao ở Việt Nam được ước tính là 12.000 người, tăng 35,8% với năm 2020. Chúng ta đang phải đối mặt nguy cơ bệnh lao bùng phát trong cộng đồng. Đây là một trong những nguyên nhân Chương trình chống lao phải đánh giá lại các mục tiêu của chương trình, thực hiện cập nhật Kế hoạch chiến lược phòng chống lao Quốc gia, và điều chỉnh lộ trình chấm dứt bệnh lao vào năm 2035.

Năm 2022 đã chứng minh cho sự phục hồi mạnh mẽ của Chương trình chống lao, với số phát hiện bệnh lao tăng gần 31% so với năm 2021 và tăng 1,8% so với năm 2020 là năm chưa bị ảnh hưởng bởi đại dịch.

PGS. TS Nguyễn Bình Hòa, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, hiện chúng ta mới chỉ phát hiện bệnh nhân lao và đưa vào điều trị khoảng 60%, còn khoảng 40% (khoảng 50.000) số bệnh nhân chưa được phát hiện và báo cáo, họ vẫn ở trong cộng đồn. "Sở dĩ bệnh lao chưa chấm dứt trên thế giới vì rất nhiều bệnh nhân lao nhưng không có triệu chứng. Theo điều tra của chúng tôi, ước tính khoảng 40-60% bệnh nhân lao dù có bằng chứng vi khuẩn, là nguồn lây, nhưng thời điểm phát hiện chưa có triệu chứng. Nên để phát hiện bệnh nhân lao trong cộng đồng cần kết hợp các biện pháp phát hiện thụ động và chủ động, người dân nếu có nguy cơ cần chủ động đi khám."

Dẫn ví dụ, PGS Nguyễn Bình Hòa cho rằng, với sự hỗ trợ của Quỹ toàn cầu, Chương trình chống lao Quốc gia đã mua 27 xe Xquang lưu động để cấp cho các tỉnh có tình hình dịch tễ bệnh lao nặng để tiến hành các hoạt động phát hiện chủ động tại cộng đồng. Xe Xquang cùng với cán bộ y tế sẽ đến những điểm, những nơi có nguy cơ cao để phát hiện bệnh nhân lao.

Trưởng ban điều hành Chương trình Chống lao Quốc gia TS.BS Đinh Văn Lượng cam kết nguồn kinh phí viện trợ quý báu của Quỹ Toàn cầu để triển khai các hoạt động phòng chống lao sẽ được sử dụng hiệu quả, góp phần đạt được mục tiêu Chấm dứt bệnh lao tại Việt Nam vào năm 2035.

Nhiên Thị Nguyễn