Ngày 24/12/2020, tại Hà Nội, Tổng Cục Dân số - KHHGĐ đã tổ chức Hội thảo Dân số và Phát triển hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về Dân số nhằm tăng cường sự tham gia, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cấp, các ngành, mọi tầng lớp Nhân dân và sự hợp tác, giúp đỡ của các tổ chức quốc tế đối với công tác dân số của Việt Nam. Tham dự hội thảo có PGS. TS. Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế; đại biểu đến từ các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương; các Vụ, đơn vị thuộc Bộ Y tế/ Tổng cục Dân số; đại diện Sở Y tế, Chi cục Dân số một số tỉnh, thành phố; các tổ chức quốc tế…

Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu Khai mạc Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết sau 3 năm thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW và 10 năm thực hiện Chiến lược Dân số-Sức khỏe sinh sản Việt Nam giai đoạn 2011-2020 cho thấy: Quy mô dân số của nước ta hiện nay là 97,5 triệu người, đứng thứ 3 khu vực Đông Nam Á và thứ 15 trên thế giới; tốc độ gia tăng dân số quá nhanh đã được khống chế thành công, tỉ lệ tăng dân số bình quân năm giai đoạn (2009-2019) là 1,14%; mức sinh thay thế được duy trì suốt 14 năm qua (năm 2019 là 2,09 con). Từ năm 2007, nước ta bước vào thời kỳ dân số vàng, cơ cấu dân số chuyển dịch tích cực, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh chiếm 68% tổng dân số năm 2019. Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh bước đầu đã được không chế và giảm còn 111,5 trẻ trai/100 trẻ gái. Chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt, tuổi thọ trung bình tăng nhanh, đạt 73,6 tuổi, cao hơn nhiều nước có cùng mức thu nhập bình quân đầu người. Tình trạng và tỉ lệ suy dinh dưỡng trẻ em; tử vong bà mẹ, trẻ em đều giảm mạnh. Tầm vóc, thể lực người Việt Nam có bước cải thiện. Dân số đã có sự phân bố hợp lý hơn, gắn với các quá trình đô thị hoá, công nghiệp hóa và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Mỗi gia đình có 2 con đã thấm sâu và đã trở thành chuẩn mực của toàn xã hội. Kết quả về công tác dân số đã góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của các địa phương và cả nước.

Đồng chí Thứ trưởng cũng chỉ ra những bất cập còn tồn tại: Mức sinh giữa các vùng còn chênh lệch đáng kể. Mất cân bằng giới tính khi sinh bước đầu đã được khống chế nhưng vẫn ở mức cao nghiêm trọng. Chưa có giải pháp đồng bộ phát huy lợi thế của thời kỳ dân số vàng; già hóa dân số đang diễn ra với tốc độ nhanh nhưng chưa có phương án thích ứng mạnh mẽ. Tuổi thọ bình quân tăng nhưng số năm sống khoẻ mạnh thấp so với nhiều nước. Chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tổ chức bộ máy thiếu ổn định, chế độ đãi ngộ đối với cán bộ làm công tác dân số và kế hoạch hoá gia đình ở cấp cơ sở còn thấp. Nguồn lực đầu tư cho dân số, kế hoạch hoá gia đình còn thấp, chưa tương xứng với yêu cầu thực tế.

Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tăng cường sự quan tâm, chỉ đạo nhất là về công tác cán bộ, duy trì ổn định tổ chức bộ máy; ưu tiên đầu tư, hỗ trợ nguồn lực kịp thời để công tác dân số triển khai đạt mục tiêu các nội dung mới; các ban, ngành, đoàn thể tăng cường phối hợp, chia sẻ và đồng hành cùng ngành Dân số trong triển khai thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết 21-NQ/TWcủa BCH TW khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới đã đề ra; cán bộ chuyên trách dân số tỉnh cần chủ động tham mưu cho chính quyền các tỉnh/ thành phố quan tâm, bố trí kinh phí để triển khai công tác dân số trong tỉnh ngay từ đầu năm 2021.

Lãnh đạo Bộ Y tế tặng hoa Tổng Cục DS-KHHGĐ

Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với mục tiêu tổng quát: Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững.

Nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, sự phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể, địa phương và đội ngũ cán bộ làm công tác dân số có kinh nghiệm và tâm huyết. Với chủ đề “Nâng cao chất lượng dân số để góp phần phát triển đất nước nhanh và bền vững”, các đại biểu tại Hội thảo đã thảo luận về các nội dung: Chương trình củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình đến năm 2030; Chương trình Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030; Chương trình Sàng lọc trước sinh và sơ sinh đến năm 2030; Công tác dân số do các bộ, ngành, đơn vị thực hiện; Cách thức, biện pháp đặc biệt là việc huy động nguồn lực nhằm đạt được các mục tiêu và chỉ tiêu đến năm 2030 mà Nghị Quyết 21-NQ/TW đã đề ra.../.