I.THÔNG TIN Y TẾ:

1.    Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói về nạn thuốc giả và cà phê “pin“

Về giải pháp cho vấn nạn thuốc giả, Phó Thủ tướng cho biết, một mặt Chính phủ chỉ đạo xử lý nghiêm sai phạm, đồng thời tăng cường quản lý của Bộ Y tế.

Trả lời chất vấn của đại biểu Mùa A Vảng (Điện Biên) về tình trạng thuốc giả, kém chất lượng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, tỷ lệ thuốc giả, kém chất lượng của thế giới trung bình 10%, của Việt Nam trong các nước có phân loại thì tỷ lệ này khá thấp, cỡ 2,1%. Tuy nhiên, thời gian vừa qua xảy ra một số vụ việc nghiêm trọng, như vụ thuốc ung thư giả.

Về giải pháp cho vấn đề này, Phó Thủ tướng cho biết, một mặt Chính phủ chỉ đạo xử lý nghiêm sai phạm. Riêng vụ thuốc ung thư giả đã khởi tố, bắt giam. Đồng thời tăng cường quản lý của Bộ Y tế. Chính phủ và Thủ tướng chỉ đạo khâu đấu thầu thuốc tập trung, điều này có nhiều tác dụng: Quản lý chất lượng thuốc trên cơ sở hồ sơ minh bạch, giảm giá thuốc rất nhiều (vừa rồi giảm từ 15-20% chi phí giá thuốc, cá biệt giảm 13-14%...). Tăng cường quản lý chất lượng và quy trình bán thuốc kê đơn ở các cửa hàng thuốc.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, vừa rồi, Thủ tướng có chỉ đạo và thực hiện thí điểm kết nối thông tin giữa cơ sở khám bệnh với nhà thuốc trên địa bàn 3 tỉnh: Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hưng Yên từ 2017, sắp tới có đánh giá để triển khai trên toàn quốc; tăng cường phòng chống gian lận thương mại, buôn lậu.

Trả lời chất vấn của đại biểu Huỳnh Thanh Phương về giải pháp để bảo vệ thương hiệu cà phê, tiêu và các sản phẩm khác để hàng hóa Việt Nam có đủ sức cạnh tranh trên thị trường sau vụ “cà phê pin”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết: qua báo cáo của Bộ Công an, thì thực chất là trộn pin với vỏ cà phê để trộn với hạt tiêu chứ không phải để pha chế cà phê. Bộ Công an đã ngăn chặn kịp thời nên không có tác động gì đến các sản phẩm cà phê và hồ tiêu.

Theo Phó Thủ tướng, phải khuyến khích chuỗi giá trị, cung ứng sản phẩm an toàn, đảm bảo chất lượng trong nước và xuất khẩu... đẩy mạnh chế biến và bảo quản cũng như có chương trình quảng bá sản phẩm. Bên cạnh đó, tăng cường vai trò hiệp hội và ngành hàng, ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn với từng ngành hàng, giám sát triển khai trên thực tiễn, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Việc này giao cho 3 bộ: Y tế, Công thương và Nông nghiệp-Phát triển nông thôn./.

2.    Bộ Y tế kiểm tra công tác y tế cơ sở tại tỉnh Yên Bái

Ngày 6-6, đoàn công tác của Bộ Y tế do PGS, TS Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế dẫn đầu đã kiểm tra công tác y tế cơ sở tại tỉnh Yên Bái. Theo đó, đoàn đã kiểm tra 3 trạm y tế tại thị trấn Cổ Phúc (vùng 1), xã Báo Đáp (vùng 2) và xã Việt Hồng (vùng 3) đều thuộc huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái. Qua kiểm tra, đoàn thấy 2/3 trạm y tế xã thực hiện hai chức năng, cả khám, chữa bệnh và y tế dự phòng (trừ Trạm Y tế thị trấn Cổ Phúc ngừng công tác khám chữa bệnh từ ngày 1-1-2018 do nằm quá gần Trung tâm Y tế huyện Trấn Yên). Các trạm đều thực hiện tốt công tác y tế dự phòng như phòng, chống dịch bệnh, tiêm chủng; các nhân viên trạm được tập huấn về tiêm chủng, vắc-xin được cung cấp đủ và các trạm y tế đã áp dụng phần mềm tiêm chủng, không để xảy ra tai biến do vắc-xin. Tuy nhiên, đoàn cũng phát hiện ra một số bất cập. Mặc dù tỉ lệ đăng ký khám chữa bệnh ban đầu bằng bảo hiểm y tế ở các trạm y tế khá cao (100% ở Việt Hồng, 70% ở Báo Đáp), nhưng quyền lợi còn hạn chế. Chi phí trung bình cho một đơn thuốc là 31 nghìn đồng, với tỉ lệ đáp ứng thuốc chỉ đạt dưới 40% theo Thông tư 39 của Bộ Y tế về cung cấp gói dịch vụ y tế tại trạm y tế xã. Làm việc tại UBND tỉnh Yên Bái, Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn đánh giá cao sự quan tâm của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh cho công tác y tế Yên Bái, các dịch bệnh đều được phát hiện sớm và ngăn chặn kịp thời; công tác y tế dự phòng được thực hiện tốt. Các trạm y tế đều có cơ sở vật chất và trang thiết bị tương đối tốt. Sở Y tế Yên Bái chấp hành nghiêm các chủ trương của Bộ Y tế và tham mưu cho lãnh đạo tỉnh thực hiện tốt công tác y tế trên địa bàn. Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn cho hay, qua kiểm tra phát hiện ra vướng mắc về chứng chỉ hành nghề cho cán bộ y tế, khiến cho một số trạm chưa phát huy được hết khả năng của mình. Đồng thời Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn đề nghị Sở Y tế tham mưu cho lãnh đạo tỉnh điều chỉnh tăng các chỉ tiêu, như: Tăng tỷ lệ quản lý các bệnh cao huyết áp và tiểu đường; đấu thầu và cung ứng đủ thuốc cho người bệnh theo Thông tư 39...Tại buổi làm việc, Phó chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Dương Văn Tiến cho biết, tỉnh sẽ thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn; chỉ đạo các sở, ban, ngành đổi mới hoạt động các trạm y tế còn lại. Đồng thời tỉnh cam kết sẽ tăng cường nhân lực và trang thiết bị cho các trạm y tế trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

3.    Trung tâm Y tế huyện để ngoài sổ sách cả tỷ đồng

Tại kết luận thanh tra về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao tại Trung tâm Y tế Vĩnh Lộc (năm 2015, 2016) đã chỉ rõ hàng loạt vi phạm nghiêm trọng trong công tác quản lý sử dụng tài chính, nhân sự tại cơ sở y tế này, trong đó có trách nhiệm của ông Phạm Văn Tiến - Giám đốc Trung tâm.

Cụ thể, ban hành mức giá bán vắc xin ngoài mục tiêu tiêm chủng mở rộng cho các Trạm Y tế xã vượt mức hệ số quy định. Chưa theo dõi được số lượng vắc xin dịch vụ đã xuất bán cho Trạm Y tế xã.

Chi trả chế độ phụ cấp độc hại vi tính, phụ cấp lưu động không đúng quy định và đối tượng được hưởng. Số tiền đã chi trả sai là hơn 28,9 triệu đồng; quản lý xe công thiếu chặt chẽ. Thanh toán dầu xe không hợp lệ số tiền hơn 34,4 triệu đồng; một số chứng từ chi thiếu thủ tục hành chính.

Hạch toán, theo dõi nguồn thu, chi từ hoạt động dịch vụ trong năm 2015-2016 không đầy đủ vào hệ thống sổ kế toán. Tổng số tiền dịch vụ đơn vị để ngoài sổ sách kế toán là hơn 1,9 tỷ đồng.Tổng số tiền chi để ngoài sổ kế toán là hơn 2 tỷ đồng. Trong đó, chứng từ chi đủ điều kiện thanh toán là hơn 1,8 tỷ đồng, chứng từ không đủ điều kiện thanh toán là hơn 257 triệu đồng.

Bên cạnh đó, ông Tiến còn có trách nhiệm trong việc bổ nhiệm Phó trưởng Trạm Y tế khi chưa đủ điều kiện tiêu chuẩn đối với ông Trịnh Quang Trung và ông Trịnh Bá Duyệt...Giám đốc và kế toán chịu trách nhiệm chính

Từ những vi phạm trên, Thanh tra Sở Y tế Thanh Hóa chỉ rõ, Giám đốc Trung tâm Y tế Vĩnh Lộc phải chịu trách nhiệm chung về những thiếu sót, sai phạm của đơn vị; Kế toán trưởng chịu trách nhiệm về những thiếu sót, sai phạm trong công tác tài chính của đơn vị; các khoa, phòng, bộ phận, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm đối với các sai sót, tồn tại trong lĩnh vực, nhiệm vụ được phân công phụ trách...

Thanh tra Sở Y tế Thanh Hóa cũng đã quyết định thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền hơn 332 triệu đồng do vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng tài chính trong năm 2015 và 2016 bao gồm: Thu hồi số tiền 12 triệu đồng chi phụ cấp độc hại vi tính cho 5 cán bộ do không có văn bản, chế độ quy định.

Thu hồi số tiền 16,944 triệu đồng chi phụ cấp lưu động cho 4 cán bộ do không thuộc đối tượng được hưởng theo quy định tại Thông tư số 06/2005/TT-BNV ngày 5/1/2005 của Bộ Nội vụ.

Thu hồi số tiền 34,642 triệu đồng do thanh toán dầu xe ô tô không đúng; thu hồi số tiền 258,7 triệu đồng do không đủ điều kiện thanh toán. Yêu cầu các đơn vị hạch toán bổ sung số tiền hơn 1,8 tỷ đồng từ nguồn thu chi hoạt động dịch vụ trong năm 2015 và năm 2016 theo đúng chế độ kế toán hiện hành.

Yêu cầu Giám đốc Trung tâm Y tế Vĩnh Lộc hủy bỏ Quyết định số 60/QĐ-TTYT ngày 18/1/2017 bổ nhiệm bổ nhiệm Phó Trưởng trạm y tế đối với ông Trịnh Quang Trung và quyết định số 83/QĐ-TTYT ngày 9/2/2017 bổ nhiệm Phó Trưởng trạm y tế đối với ông Trịnh Bá Duyệt trong năm 2017 do cán bộ được bổ nhiệm chưa đáp ứng được điều kiện về trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị và quản lý nhà nước để bổ nhiệm.

Trước những sai phạm nghiêm trọng trên, Sở Y tế Thanh Hóa cũng đã đưa ra hình thức kỷ luật Cảnh cáo đối với ông Phạm Văn Tiến, Giám đốc Trung tâm y tế huyện này. Tuy nhiên, việc kỷ luật về mặt chính quyền đã được thực hiện từ lâu nhưng việc kỷ luật về mặt Đảng hiện nay vẫn chưa được thực hiện.

Liên quan đến sự việc trên, ông Mai Xuân Bình, Bí thư Huyện ủy Vĩnh Lộc cho biết, vụ việc đã được giao cho Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy kiểm tra, xử lý.

Còn ông Vũ Anh Tuấn, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Vĩnh Lộc cho biết thêm: “Chúng tôi nhận được quyết định kỷ luật ông Phạm Văn Tiến cách đây gần 1 tháng và đang đôn đốc anh em khẩn trương hoàn tất dự thảo báo cáo, đẩy nhanh tiến độ trong xử lý vụ việc”.

4.    Hội thảo chuyên đề nhiễm trùng trong lọc màng bụng

Chiều 5/6, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo chuyên đề về nhiễm trùng trong phương pháp lọc màng bụng ở những bệnh nhân điều trị suy thận mạn, với sự tham gia của các chuyên gia, bác sĩ và điều dưỡng chuyên ngành thận – tiết niệu đến từ nhiều bệnh trên địa bàn Hà Nội và phía Bắc.

Ở Việt Nam, lọc màng bụng không phải lạ kĩ thuật mới và đã được áp dụng từ lâu. Ưu điểm của phương pháp này so với chạy thận nhân tạo là đơn giản, dễ thực hiện và có thể áp dụng nhiều nơi, đặc biệt phù hợp với những người bệnh ở vùng miền núi, vùng sâu hay những người ở xa, không có điều kiện thường xuyên đến các trung tâm y tế.

Tuy nhiên, vấn đề nhiễm trùng màng bụng vẫn là thách thức lớn trong điều trị bằng phương pháp lọc màng bụng, và là nguyên nhân khiến bệnh nhân phải nhập viện, tổn thương màng bụng, mất catheter, thất bại kĩ thuật, thậm chí có nguy cơ tử vong. Đó là lý do buổi hội thảo hôm nay, các nhà chuyên môn đã tập trung vào các nội dung như Quản lý viêm phúc mạc (VPM) trong lọc màng bụng bằng tay, các báo cáo ca lâm sàng và thảo luận về vấn đề quản lý VPM dành cho bệnh nhân lọc màng bụng tại BV Nhi TW, BV E, BV Thanh Nhàn… TS.BS Nguyễn Vĩnh Hưng, Trưởng khoa Thận Tiết niệu - BV E, cho biết: Biến chứng nhiễm trùng ở bệnh nhân lọc màng bụng chu kỳ là một trong những thách thức đối với những người làm công tác lâm sàng vì nó làm tăng nguy cơ bệnh lý mãn tính sau này cũng như biến chứng đi kèm nhiễm trùng. Và làm tăng chi phí điều trị, gánh nặng không chỉ với cộng đồng mà còn với gia đình và người bệnh. Tiếp theo, khi mang biến chứng nhiễm trùng thì người bệnh và thấy thuốc sẽ có “ái ngại” khi điều trị bằng phương pháp này. Bởi vậy, buổi hội thảo này đặc biệt có ý nghĩa, thông qua trao đổi, chúng tôi sẽ có thêm kinh nghiệm trong điều trị để áp dụng, mang lại lợi ích cho người bệnh.

5.    Bệnh viện C Đà Nẵng lập kế hoạch thầu mua thuốc cao hơn thực tế

Sau khi Thanh tra, Bộ Y tế phát hiện Bệnh viện C Đà Nẵng lập kế hoạch thầu mua thuốc, vật tư y tế tăng gấp nhiều lần so với thực tế. Theo kết luận số 77 của Thanh tra Bộ Y tế, qua công tác thanh - kiểm tra, Thanh tra Bộ Y tế đã phát hiện Bệnh viện C Đà Nẵng lập kế hoạch đấu thầu mua thuốc, vật tư y tế của năm sau cao hơn so với giá trị tiền thuốc sử dụng thực tế năm trước. Cụ thể, giá trị tiền thuốc sử dụng cả năm 2014 là hơn 30 tỷ đồng nhưng Bệnh viện C Đà Nẵng lập kế hoạch đấu thầu mua thuốc năm 2015 là hơn 196 tỷ đồng, tăng gấp 6,49 lần; Giá trị tiền thuốc sử dụng cả năm 2015 hơn 50 tỷ đồng nhưng Bệnh viện lập kế hoạch đấu thầu mua thuốc năm 2016 hơn 172 tỷ đồng, tăng gấp 3,41 lần; Giá mua vật tư tiêu hao và hóa chất xét nghiệm theo nhu cầu của Bệnh viện trong năm 2014 hơn 26 tỷ đồng, trong khi kế hoạch đấu thầu năm 2015 là hơn 133 tỷ đồng. Tương tự, giá tiền mua vật tư tiêu hao và hóa chất xét nghiệm theo nhu cầu của Bệnh viện cả năm 2015 là hơn 66 tỷ đồng, trong khi kế hoạch đấu thầu năm 2016 là hơn 182 tỷ đồng. Về vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Thiện, Giám đốc Bệnh viện C Đà Nẵng giải thích: "Lập kế hoạch là 1 vấn đề, thầu là 1 vấn đề và thực tế sử dụng là một vấn đề khác. Còn về việc lập kế hoạch tại thời điểm hiện tại, chúng tôi thực hiện gói thầu thuốc năm 2018 cũng đã cập nhật để lập kế hoạch sát thực tế hơn". Việc lập kế hoạch đấu thầu của Bệnh viện C Đà Nẵng phụ thuộc vào nhiều vấn đề. Trong đó có một số hạng mục có khi cả năm chỉ dùng 1 loại thuốc,  1 vài vật tư nhưng vẫn phải đưa vào kế hoạch, đề phòng lúc bệnh nhân cần dùng; hoặc phòng khi xảy ra những tình huống thảm họa, thiên tai, cấp cứu có thể đáp ứng được ngay. Nếu thuốc đó không có trong danh mục thì bệnh viện không được phép dùng và Bảo hiểm cũng sẽ không thanh toán. Bác sỹ Huỳnh Xuân Hải, Trưởng phòng Kế hoạch - Tổng hợp, Bệnh viện C Đà Nẵng cho biết: "Có những loại thuốc cả năm không có bệnh nào nhưng bắt buộc bệnh viện vẫn phải dự trù, khi xây dựng danh mục thì vẫn phải đưa vào để khi có bệnh nhân thì sử dụng. Khi xây dựng kế hoạch là dự kiến, còn thầu trúng bao nhiêu lại là vấn đề nữa". Theo Thanh tra Bộ Y tế, trách nhiệm để xảy ra việc lập kế hoạch đấu thầu mua thuốc, vật tư y tế của Bệnh viện C Đà Nẵng không sát thực tế, thuộc về Hội đồng thuốc và điều trị Hội đồng khoa học kỹ thuật của Bệnh viện khi chưa phát huy hiệu quả vai trò tư vấn xây dựng kế hoạch; Tổ thẩm định Kế hoạch chưa tham mưu tốt cho Lãnh đạo bệnh viện về kiểm tra căn cứ pháp lý và hợp lý về bố trí nguồn vốn trong kế hoạch đấu thầu mua thuốc của bệnh viện. Một số thành viên Tổ chuyên gia đấu thầu, Tổ thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu không có chứng chỉ.

Ông Nguyễn Trọng Thiện cho biết, ngay sau khi có kết luận của Thanh tra Bộ Y tế, bệnh viện đã tổ chức 2 cuộc họp giữa Ban Giám đốc và các phòng chức năng. Qua đó, xác định năng lực, công tác đấu thầu còn hạn chế.

Bệnh viện đã sắp xếp lại đội ngũ cán bộ Khoa Dược; tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác đấu thầu. Bệnh viện cũng rút kinh nghiệm nghiêm túc trong việc lập kế hoạch đấu thầu thuốc dựa trên thực tế nhu cầu sử dụng…/.

6.    12 cơ sở bị Cục An toàn thực phẩm xử phạt gần 500 triệu đồng

Ngày 6/6, thông tin từ Cục An toàn thực phẩm cho biết (Bộ Y tế), cho biết từ ngày 24/4 đến ngày 5/6 đã xử phạt hành chính 12 cơ sở vi phạm về an toàn thực phẩm với tổng số tiền phạt là 475 triệu đồng.Theo đó, 12 cơ sở này đều vi phạm trong lĩnh vực quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Trong đó, Công ty Cổ phần Đầu tư Bảo Tâm (Số 6 ngõ 162 phố Tôn Đức Thắng, phường Hàng Bột, quận Đống Đa, Hà Nội) bị phạt 50 triệu đồng do sử dụng hình ảnh, uy tín của đơn vị y tế, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe Truekidz ăn ngủ ngon trên website; Công ty Cổ phần Dược phẩm Quốc tế Á Châu (Số 91 Nguyễn Xiển, Phường Hạ Đình, Quận Thanh Xuân, Hà Nội) bị phạt 100 triệu đồng do quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng/ thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax trên website http://hamomax.vn gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; Quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax trên website http://hamomax.vn sử dụng hình ảnh, uy tín, thư tín của đơn vị, cơ sở y tế, nhân viên y tế, thư cảm ơn của bệnh nhân; Công ty Cổ phần Thọ Xuân Đường (Số nhà 99 phố Vôi, Thị Trấn Thường Tín, huyện Thường Tín, Hà Nội) bị phạt 35 triệu đồng do quảng cáo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe ANTI-U100 và thực phẩm bảo vệ sức khỏe XADOGA1 trên các website: xadoga1.com, anti-u100.com và m.dongythoxuanduong.com.vn mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo…

Được biết, cùng với hình thức phạt tiền, Cục An toàn thực phẩm đã buộc các cơ sở tháo gỡ nội dung quảng cáo vi phạm.

7.    Bị chó cắn, nữ bác sĩ thú y tử vong vì chủ quan không tiêm phòng

PGS.TS. BS Đỗ Duy Cường, Trưởng Khoa Truyền nhiễm, bệnh viện Bạch Mai cho biết, chị C. được đưa đến khoa Truyền nhiễm lúc 20h ngày 3/6 trong tình trạng điển hình của bệnh dại. Bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc được nhưng hốt hoảng, vật vã, sợ gió, sợ nước, có tiếng thít thanh quản khi uống nước, rối loạn thần kinh thực vật, nhịp tim nhanh 140 lần/ phút. Vết thương chó cắn trong lòng bàn tay phải đã liền da. Tình trạng bệnh tiến triển rất nhanh, đến sáng 4/6 bệnh nhân ngừng tim, ngừng tuần hoàn. Sau khi được cấp cứu, nhịp tim của bệnh nhân đã đập trở lại nhưng tình trạng nặng nên gia đình đã xin cho bệnh nhân về nhà và tử vong lúc 10h sáng ngày 4/6.Người nhà bệnh nhân cho biết, cách vào viện 1,5 tháng, trong lúc đang làm việc, bệnh nhân bị chó ốm cắn vào tay, vết cắn ở vị trí bàn tay phải. Sau khi bị cắn, bệnh nhân đã sơ cứu, rửa vết thương, sát trùng và băng lại. Sau 4 ngày con chó chết nhưng vì chẩn đoán chó chết vì bệnh lý khác nên chị C. chủ quan không đi tiêm phòng.

Trước thời điểm vào viện 1 ngày, bệnh nhân xuất hiện đau nhức chỗ cắn và vùng vai phải, tê bì chân tay, sau đó lan ra toàn thân, kèm cảm giác khó thở, sợ gió, sợ nước... Theo người nhà kể, 2 người khác cũng bị con chó này đã cắn nhưng đã đi tiêm phòng và thoát chết.

PGS Cường cho biết, không chỉ riêng trường hợp chị C. tử vong, mà trong vòng 3 tuần, tại khoa đã có 2 bệnh nhân tử vong do bệnh dại, cũng vì người bệnh chủ quan không tiêm phòng.

Trong khi đó, bệnh dại là bệnh gây bởi vi-rút dại lây truyền từ các loại động vật như chó, mèo,… sang người chủ yếu qua vết cắn hoặc vết trầy xước trên cơ thể.

“Đáng nói, thời gian ủ bệnh sau khi bị cắn thường vài tuần, có thể lâu hơn vài tháng thậm chí hàng năm tùy thuộc vào số lượng và mức độ tổn thương và vị trí của vết cắn có gần thần kinh trung ương hay không. Vì thế, có người bệnh khởi phát dại khi vết thương đã liền da, không còn dấu vết gì của chó cắn, thậm chí người ta đã quên mất việc bị chó cắn”, PGS Cường nói.

Triệu chứng điển hình của bệnh dại thường là thể hung dữ với bệnh cảnh sợ nước, sợ gió, kích thích, rối loạn thần kinh thực vật, tăng tiết nước bọt… Ngoài ra bệnh dại thể liệt có thể gây liệt các chi rồi lan lên liệt toàn thân.

Như trường hợp bệnh nhân C., chị vào viện các triệu chứng tiến triển rất nhanh của bệnh dại thể hung dữ, chỉ chưa đến 1 ngày nhập viện bệnh nhân đã tử vong.

“Điều đau xót nhất, đáng tiếc nhất là bệnh nhân không tiêm phòng ngay sau khi bị chó cắn. Vì nếu tiêm phòng chị sẽ được bảo vệ, không chết vì bệnh dại. Còn một khi đã lên cơn dại thì không có cách gì cứu chữa được. Bệnh dại khi đã có triệu chứng (dại lên cơn) thì tử vong chắc chắn 100%”, PGS Cường nói.

Vì không có thuốc chữa, nên tiêm vắc-xin dự phòng bệnh dại sau phơi nhiễm là bắt buộc nếu bị chó, mèo hay các động vật khác bị dại hoặc nghi ngờ bị dại cắn. Khi bị chó cắn cần rửa ngay vết thương với xà phòng và dưới vòi nước chảy liên tục trong thời gian khoảng 10-15 phút. Sau đó vết thương cần được rửa kỹ với cồn 70% hoặc cồn iod và đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế để được tư vấn tiêm phòng vắc-xin và huyết thanh kháng dại càng sớm càng tốt.

Đặc biệt, cần tiêm phòng dại cho chó, mèo đầy đủ và đúng lịch theo khuyến cáo của các bác sĩ hoặc cán bộ thú y; không bán hoặc tiêu thụ thịt chó, mèo… bị ốm hoặc nghi ngờ dại vì có thể làm cho bệnh dịch lây lan, người dân cũng cần nhốt hoặc theo dõi chó, mèo trong vòng 1 tuần nếu có biểu hiện bất thường hoặc ốm, chết thì phải đi tiêm phòng ngay.

8.    Phú Thọ: Tôn vinh nhiều gia đình và cá nhân hiến máu tiêu biểu 2018

"Gần 10 năm công tác trong ngành y tế, từng chứng kiến hàng trăm bệnh nhân bị đe dọa tính mạng, thậm chí tử vong do không có máu để truyền, qua đó tôi càng ý thức sâu sắc được tầm quan trọng của việc hiến máu cứu người và trên thực tế đã nhiều lần chúng tôi trực tiếp tham gia hiến máu để cứu bệnh nhân ngay trong ca trực của mình. Trong những giây phút cận kề giữa sự sống và cái chết, là một cán bộ y tế chúng tôi không thể đứng yên nhìn bệnh nhân của mình chết được. Chính vì vậy chúng tôi coi việc hiến máu là trách nhiệm và là một mệnh lệnh của người cán bộ y tế." Đó là chia sẻ của anh Lê Ánh Lương công tác tại Bệnh viên đa khoa Phú Thọ, người từng có 17 lần hiến máu cứu người chia sẻ.

Nằm trong chuỗi hoạt động tôn vinh nhân ngày Quốc tế Người hiến máu 14/6 đang diễn ra sôi nổi trên toàn quốc, sáng nay 5/6, tỉnh Phú Thọ đã tổ chức chương trình tôn vinh các gia đình và cá nhân hiến máu tiêu biểu 2018. Có thể nói, Phú Thọ là một trong những tỉnh đã xây dựng thành công các mô hình vận động hiến máu tình nguyện trong cộng đồng và là một trong những tỉnh dẫn đầu phong trào hiến máu tình nguyện các tỉnh miền núi phía bắc.

Hàng chục ngàn đơn vị máu được tiếp nhận đã mang lại sự sống, niềm tin, hi vọng cho hàng chục nghìn bệnh nhân cần máu. Có người đã tình nguyện hiến máu 10 lần, 20 lần, trên 30 lần đặc biệt nhiều gia đình cả cha mẹ, vợ chồng, anh em, con cháu cùng nhau hiến máu nhiều lần.

Vinh dự vì được xướng danh tại lễ tôn vinh người hiến máu của tỉnh Phú Thọ bạn Hà Đặng May - Dân tộc Mường từng có 19 lần hiến máu chia sẻ: "Là người trẻ, bạn – tôi và tất cả chúng ta hãy tham gia hiến máu một lần trong đời để cảm nhận hết được ý nghĩa của hai từ sẻ chia với đồng loại của mình. Tôi đến với hoạt động hiến máu từ thời còn là sinh viên, và đến này vẫn đều đặn tham gia hiến máu liên tục. Bên cạnh đó, tôi còn động viên những người thân trong gia đình, anh chị em tôi tham gia hiến máu."

Với tinh thần hiến giọt máu đào - trao đời sự sống, phong trào hiến máu tình nguyện của tỉnh Phú Thọ từng bước phát triển bền vững. Trong 10 năm qua, từ năm 2008 đến 2017 toàn tỉnh đã tổ chức 383 buổi hiến máu tình nguyện, tiếp nhận được gần 82 nghìn đơn vị máu, bình quân mỗi năm đạt trên 8 nghìn đơn vị máu, riêng năm 2017 tiếp nhận trên 13 nghìn đơn vị máu tăng 3,5 lần so với năm 2007, trong đó tỷ lệ hiến máu nhắc lại đạt 62,5%.

Năm 2018 tại tỉnh Phú Thọ có 54 cá nhân và gia đình hiến máu tiêu biểu được tôn vinh, họ thực sự là những bông hoa nhân ái đẹp nhất và hơn hết là những người hùng trong lòng bệnh nhân. Trong dịp này, nhiều tỉnh thành như Hòa Bình, Hà Nam, Bắc Giang, Bắc Ninh và nhiều tỉnh thành trên cả nước sẽ tổ chức lễ tôn vinh các cá nhân xuất sắc trong phong trào hiến máu tình nguyện của tỉnh nhà.

Từ ngày 7/6 đến 9/6/2018, tại Hà Nội và Ninh Bình, được sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Quốc gia Vận động hiến máu tình nguyện (HMTN) và Bộ Y tế, Văn phòng Ban Chỉ đạo Quốc gia Vận động HMTN phối hợp với Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương tổ chức các hoạt động Tôn vinh 100 người hiến máu tiêu biểu toàn quốc năm 2018, hưởng ứng Ngày Quốc tế người hiến máu 14/6.

Nhiều hoạt động ý nghĩa sẽ diễn ra trong chuỗi sự kiện Tôn vinh người hiến máu tiêu biểu năm nay như: Hành trình về với Cố đô Hoa Lư – Ninh Bình (chiều 7/6), Gala “Gặp gỡ Cố đô” (tối 7/6), dâng hương tại đền thờ vua Đinh và thăm quan chùa Bái Đính (sáng 8/6), gặp mặt Lãnh đạo Đảng – Nhà nước (chiều 8/6), lễ báo công dâng Bác và dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ (sáng 9/6). Trọng tâm của chuỗi hoạt động là Lễ tôn vinh 100 người hiến máu tiêu biểu toàn quốc diễn ra tại Nhà khách La Thành, Hà Nội vào chiều 9/6.

9.    Nghệ An: Lần đầu tiên mở lớp đào tạo phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng

ThS. Thái Thị Xuân, Giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An cho biết, phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng là chiến lược nằm trong sự phát triển cộng đồng về phục hồi chức năng, bình đẳng về mọi cơ hội và hòa nhập xã hội của người khuyết tật. Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng được triển khai với sự phối hợp chung của chính bản thân người khuyết tật, gia đình và cộng đồng bằng những dịch vụ y tế, giáo dục, hướng nghiệp.

Thống kế của Uỷ ban Quốc gia về người khuyết tật, hiện nay, nước ta có khoảng 8 triệu người khuyết tật, chiếm 7,8% dân số. Nguyên nhân gây ra khuyết tật là do: bẩm sinh; bệnh tật; tai nạn…Điều đáng chú ý ở nước ta hiện nay, số người khuyết tật vận động có xu hướng gia tăng do tai nạn giao thông, tai nạn lao động và di chứng sau các bệnh đột quỵ; bệnh lý về thần kinh… làm cho số người khuyết tật dạng này mỗi năm có thêm khoảng 30.000 người!

Để nâng cao năng lực cán bộ y tế chuyên ngành phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng tuyến tỉnh và huyện, Bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An tổ chức đào tạo giảng viên cho cán bộ y tế phục hồi chức năng nòng cốt với các giảng viên trực tiếp đứng lớp truyền thụ là GS – TS Cao Minh Châu, Tổng thư ký Hội PHCN Việt Nam; các chuyên gia đầu ngành đến từ Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế.

 GS.TS Cao Minh Châu, Tổng thư ký Hội PHCN Việt Nam trực tiếp giảng dạy cho học viên. Đến dự khai mạc lớp tập huấn, PGS – TS Dương Đình Chỉnh, Quyền giám đốc Sở Y tế Nghệ An, biểu dương Bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An đã mời được các chuyên gia giỏi, đầu ngành của Bộ Y tế, ngành phục hồi chức năng Nghệ An về truyền thụ kiến thức.

Lớp học này rất có ý nghĩa, nhằm giúp cán bộ y tế tuyến tỉnh, tuyến huyện được cập nhật kiến thức mới về phục hồi chức năng cho người khuyết tật. Sau khi kết thúc lớp học, các học viên được cấp chứng chỉ đào tạo và là cán bộ cốt cán trong việc xây dựng mạng lưới phục hồi chức năng tại cộng đồng. Từ kiến thức đã học, những cán bộ y tế này là hạt nhân, chủ động điều tra, thu thập, khám sàng lọc, phân loại bệnh nhân khuyết tật trên địa bàn, tư vấn cho gia đình để người khuyết tật không bị thiệt thòi.

5. Bộ Y tế kiểm tra giám sát mô hình điểm tại Hà Tĩnh

Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới (Nghị quyết số 20-NQ/TW) coi trọng việc phát triển hệ thống y tế cơ sở. Đây được coi là nền tảng của hệ thống y tế, trong đó đề cao khả năng cung cấp dịch vụ y tế tại các trạm y tế xã. Bộ Y tế đã lựa chọn 26 trạm y tế xã thuộc 8 tỉnh để xây dựng mô hình điểm, theo đó mỗi tỉnh tham gia xây dựng mô hình điểm sẽ lựa chọn ra ba trạm tại ba vùng (vùng 1-2-3) phân theo mức độ khó khăn của người dân trong tiếp cận đến bệnh viện, trung tâm y tế hoặc phòng khám đa khoa khu vực.

Tỉnh Hà Tĩnh lựa chọn 3 trạm y tế xã thuộc huyện Hương Sơn gồm trạm y tế Thị trấn Phố Châu (vùng 1), xã Sơn Diệm (vùng 2), và xã Sơn Kim1 (vùng 3). Cả 3 trạm này đều được công nhận xã đạt Bộ tiêu chí Quốc gia về y tế giai đoạn đến năm 2020.

Qua kiểm tra, Đoàn đánh giá cao những nỗ lực của tỉnh Hà Tĩnh trong việc xây dựng hệ thống các trạm y tế xã, với cơ sở vật chất khang trang, trang thiết bị cơ bản đầy đủ; nhân lực có đủ về cơ cấu. Đặc biệt, các trạm này đều tiến hành tốt công tác phòng, chống dịch bệnh; tiêm chủng mở rộng, quản lý thai sản và bước đầu đã triển khai xây dựng hồ sơ quản lý sức khoẻ cá nhân, quản lý bệnh không lây nhiễm như cao huyết áp, tiểu đường...

Tuy nhiên, bên cạnh một số mặt tích cực, Đoàn công tác cũng nhìn thấy một số bất cập tại các trạm y tế, như bố trí phòng theo công năng chưa hợp lý (chẳng hạn khu vực chờ tiêm chủng còn hẹp); công tác truyền thông giáo dục sức khoẻ chưa thực sự tốt; chưa thực hiện xây dựng và quản lý hồ sơ sức khoẻ cá nhân. Việc quản lý các bệnh nhân mắc các bệnh không lây nhiễm mới ở mức thấp.

Đoàn công tác kiến nghị Ngành Y tế Hà Tĩnh cần tăng cường năng lực công nghệ thông tin cho đội ngũ nhân sự y tế xã, thống nhất sử dụng một phần mềm ở tất cả các trạm y tế xã; đồng thời tận dụng mạng xã hội và truyền thông mới để thực hiện truyền thông giáo dục sức khoẻ tới người dân hiệu quả hơn.

Đoàn công tác đã làm việc với UBND tỉnh Hà Tĩnh, Sở Y tế Hà Tĩnh, UBND huyện Hương Sơn lắng nghe các vấn đề của Ngành Y tế Hà Tĩnh và giải đáp những kiến nghị của tỉnh, đặc biệt là điều chỉnh những cơ chế chính sách để tạo điều kiện cho y tế Hà Tĩnh phát triền, phục vụ tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khoẻ và phòng chống dịch bệnh trên địa bàn.

 

Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Tất Thắng cảm ơn sự quan tâm, ưu tiên của Bộ Y tế cho Ngành Y tế Hà Tĩnh trong thời gian qua, Ngành Y tế đã chủ động trong việc triển khai các hoạt động chuyên môn, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân. Về phía Tỉnh sẽ có quyết định sớm về kiện toàn bộ máy Ngành Y tế. Những vấn đề tồn tại mà Đoàn công tác đã nêu, Sở Y tế cần rà soát và khắc phục. Công tác truyền thông, chủ động trong việc phòng chống dịch bệnh lâu nay chưa được quan tâm nhiều, đề nghị Bộ Y tế hướng dẫn để triển khai thực hiện tốt hơn.

Kết luận tại buổi làm việc, đồng chí Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến đánh giá cao những ý kiến đánh giá tại buổi làm việc; những kiến nghị của Ngành Y tế Hà Tĩnh, Bộ Y tế sẽ xem xét phối hợp, hỗ trợ cùng xử lý. Những vấn đề liên quan đến chế độ chính sách sẽ được Đoàn tiếp thu để chỉnh sửa; đề nghị Sở Y tế và Bảo hiểm xã hội cùng nghiên cứu các chế độ, định mức trong phạm vi cho phép để đưa lại những lợi ích tốt nhất cho người bệnh.

Trước đó cùng ngày, tại hội trường UBND huyện Hương Sơn, Bộ Y tế phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức lễ công bố quyết định Bệnh viện Đa khoa Hương Sơn là bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện E giai đoạn 2018-2020 và tặng cơ thi đua, bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho bệnh viện đa khoa Hương Sơn.

6.    Phòng tránh Ebola xâm nhập: Bộ Y tế yêu cầu khẩn áp dụng giám sát thân nhiệt tại sân bay

Chiều 4.6, Bộ Y tế tổ chức cuộc họp đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (PHEOC), cập nhật tình hình dịch bệnh ebola đang tái bùng phát mạnh ở Tây Phi và các biện pháp phòng, chống.

Theo báo cáo của PHEOC, tại CHND Công Gô, dịch Ebola bắt đầu ghi nhận từ 5.4, trường hợp xác định ngày 8.5.2018 và công bố dịch. Hiện đã có tổng số 58 ca, 27 người tử vong. Ca xác định 35, ca có thể 14, ca nghi ngờ, trong đó có 3 trường hợp là cán bộ y tế. Hiện các quốc gia khác chưa ghi nhận ca bệnh.

Cục Y tế dự phòng đã chủ động phối hợp chặt chẽ với WHO, US CDC theo dõi, đánh giá diễn biến tình hình dịch tại Công Gô và đã thực hiện. Bộ Y tế có văn gửi Chủ tịch UBND của một số tỉnh, thành phố có cảng hàng không quốc tế về việc tăng cường chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh Ebola.

Đồng thời, ban hành văn bản chỉ đạo Sở Y tế các tỉnh, thành phố rà soát công tác chuẩn bị ứng phó với dịch bệnh, tăng cường công tác giám sát tại cộng đồng, bệnh viện, cửa khẩu, chỉ đạo các Trung tâm Kiểm dịch y tế, trung tâm phòng chống dịch bệnh tỉnh thành phố có hoạt động kiểm dịch y tế thực hiện giám sát chặt chẽ tại cửa khẩu, phối hợp với các bộ, ngành và các tổ chức quốc tế tổ chức đánh giá nguy cơ lây truyền dịch bệnh Ebola tại Việt Nam, cuộc họp nhận định nguy cơ dịch Ebola lây truyền vào nước ta ở mức thấp do dịch bệnh Ebola năm 2018 tại Công Gô được phát hiện sớm, quy mô ổ dịch nhỏ, khu vực xảy ra dịch bệnh ở khu vực hẻo lánh cách xa khu vực đông dân cư, giao thông đi lại khó khăn, ít giao thương và không có khách du lịch.

Hiện không có đường bay thẳng từ Công Gô tới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cũng như tới Việt Nam. Số lượng hành khách từ Công Gô xuất, nhập cảnh Việt Nam rất ít. Từ đầu năm 2018 đến nay chỉ có dưới 20 hành khách xuất, nhập cảnh tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn nhất.

 Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì cuộc họp. Ảnh: T.LINH

Việt Nam đã có kế hoạch, hệ thống phòng chống dịch bệnh sẵn sàng để ứng phó với dịch bệnh Ebola từ công tác giám sát, xét nghiệm, cách ly, điều trị. Chủ động phối hợp chặt chẽ với WHO, các tổ chức quốc tế nhằm nắm bắt kịp thời diễn biến tình hình dịch bệnh, dự báo nguy cơ đối với Việt Nam để báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo kịp thời lãnh đạo bộ.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long chỉ đạo: “Mặc dù nguy cơ xâm nhập ở mức thấp nhưng cũng không loại trừ thời gian tới dịch diễn biến phức tạp, có nguy cơ lây lan quốc tế trong đó có các nước trong khu vực Đông Nam Á và Việt Nam. Duy trì họp văn phòng EOC và đánh giá nguy cơ để cung cấp thông tin cập nhật, đề xuất các hoạt động, kế hoạch phòng chống kịp thời. Thực hiện giám sát chặt chẽ dịch bệnh dựa vào sự kiện, cộng đồng, bệnh viện. Tăng cường giám sát tại cửa khẩu đối với hành khách đi/đến từ khu vực có dịch tại các cửa khẩu quốc tế lớn như: Hà Nội, Đà Nẵng, Tân Sơn Nhất. Giám sát bằng thân nhiệt, chưa cần áp dụng tờ khai y tế”.

Chỉ đạo, rà soát công tác thu dung, điều trị, cách ly, kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở điều trị; công tác chẩn đoán, xét nghiệm tại các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur; rà soát, cập nhật kế hoạch phòng chống, các tài liệu hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật phục vụ việc giám sát, phòng chống, điều trị bệnh do vi rút Ebola để bổ sung, cập nhật kịp thời phù hợp với tình hình dịch.

7.     Vụ tai biến chạy thận: Bộ Y tế phản bác thông tin không có quy trình chạy thận

Ngày 5.6, phiên toà sơ thẩm xét xử tai biến chạy thận tại Bệnh viện (BV) đa khoa tỉnh Hoà Bình sẽ tuyên án. Dư luận đang mong chờ một bản án đúng người, đúng tội, khách quan được đưa ra.

Chiều 4.6, trước ngày tuyên án, Bộ Y tế đã có buổi thông tin xung quanh phiên toà xử xử sơ thẩm sự cố y khoa tại BV đa khoa tỉnh Hoà Bình.

Ông Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) - một lần nữa khẳng định: Sự cố tai biến y khoa tại BV đa khoa tỉnh Hoà Bình không ai mong muốn và chưa từng xảy ra trong quá trình chạy thận tại Việt Nam.

Việc chạy thận nhân tạo được tiến hành từ trung ương đến địa phương và là kỹ thuật thường quy. Đã là kỹ thuật thường quy lại xảy ra bất thường nên được đánh giá là chưa từng xảy ra.

Hoá chất rửa lọc máy chạy thận không nằm trong danh mục cho phép. Việc tồn dư hoá chất trong nước chạy thận cao là nguyên nhân khiến 9 người tử vong.

 Chiều 4.6, Bộ Y tế thông tin liên quan đến phiên toà xét xử tai biến chạy thận.

"Về phía Bộ Y tế, Bộ đã có mặt kịp thời khi xảy ra sự cố trên cách đây 1 năm để cùng các đơn vị liên quan giải quyết. Bộ đã có chỉ đạo quyết liệt: Đề nghị cơ quan công an vào cuộc điều tra vụ việc.

Bộ Y tế  cũng đã có 2 văn bản trả lời cơ quan công an trong quá trình điều tra.

Quan điểm của Bộ Y tế: Xử lý đúng người, đúng tội, tránh oan sai. Với những phân tích qua phiên toà, Bộ Y tế đưa ra ý kiến: Có thể toà tuyên vô tội cho BS Hoàng Công Lương.

Liên quan đến quản lý thiết bị y tế, ông Nguyễn Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) cho rằng: Bộ Y tế đã có những tiêu chuẩn, quy định quản lý thiết bị y tế, đặc biệt là hệ thống lọc nước RO trong chạy thận. Nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp thiết bị y tế phải cung cấp cho bên sử dụng, cụ thể là BV đa khoa tỉnh Hoà Bình có các thông tin về tiêu chuẩn thiết bị, cũng như cảnh báo nguy cơ gây bất an toàn về thiết bị; lắp đặt hướng dẫn các thiết bị cảnh báo an toàn thiết bị trước khi đưa vào sử dụng.

Đơn vị sử dụng thiết bị y tế có trách nhiệm xây dựng quy trình liên quan. Cụ thể ở đây là hệ thống RO, đơn vị sử dụng thiết bị cần phải nắm vững quy trình, xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật chất lượng nước phù hợp với máy thận nhân tạo của nhà sản xuất; Xây dựng hệ thống lọc nước phù hợp với máy do nhà sản xuất cung cấp.

Ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng đưa ra thông tin: Về xây dựng quy trình kỹ thuật trong lĩnh vực y khoa, năm 2000, quyết định số 4590 đã có quy trình chạy thận nhân tạo.

Năm 2004 và 2014, Bộ Y tế tiếp tục cập nhật quy trình. Năm 2018, Bộ Y tế bổ sung 52 quy trình chạy thận, trong đó có 7 quy trình liên quan đến chất lượng nước hệ thống nước RO.

Quan điểm của Bộ Y tế, việc cung cấp thông tin trước khi toà tuyên án sẽ không ảnh hưởng tới phiên toà. Việc cung cấp thông tin sẽ theo 2 chiều, khách quan.

Trước ngày toà tuyên án, nhiều luật sư khi được hỏi đều nhận định: Nhiều khả năng sẽ trả lại hồ sơ vụ án, điều tra bổ sung. Vụ án có nhiều điều cần làm sáng tỏ, khách quan.

Luật sư Trần Hồng Phúc, bào chữa cho bị cáo Hoàng Công Lương, đã đưa ra 10 điểm cần sáng tỏ trong vụ án chủ yếu liên quan đến lời khai các cá nhân liên quan, trách nhiệm phân cấp tại Đơn nguyên thận nhân tạo, quy trình kỹ thuật lọc máu chu kỳ bằng kỹ thuật thận nhân tạo không liên quan và độc lập với quy trình vận hành, sửa chữa, bảo dưỡng, tiệt trùng và kiểm soát chất lượng nước RO...

8.    Nguy cơ bùng nổ dịch sốt xuất huyết

Từ đầu năm đến ngày 6-6, cả nước đã phát hiện 20.522 trường hợp mắc sốt xuất huyết và đã có 4 trường hợp tử vong tại Bình Dương, Bình Phước, Cà Mau và Khánh Hòa. Đó là con số được Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết vào ngày 6-6.Theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới, tại một số quốc gia trong khu vực châu Á và châu Mỹ La tinh, từ đầu 2018 đến nay, mặc dù sốt xuất huyết đã giảm so với cùng kỳ năm 2017, song gần đây lại bắt đầu có dấu hiệu gia tăng.

Còn ở Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, từ đầu năm đến ngày 6-6, cả nước đã phát hiện 20.522 trường hợp mắc sốt xuất huyết và đã có 4 trường hợp tử vong tại Bình Dương, Bình Phước, Cà Mau và Khánh Hòa. So với cùng kỳ năm 2017 số mắc cả nước giảm 41,4%, số tử vong giảm 8 trường hợp. Tuần qua, riêng Hà Nội đã có thêm 17 trường hợp mắc sốt xuất huyết. Như vậy từ đầu năm 2018 đến nay, Hà Nội đã có 126 trường hợp mắc và không có tử vong.

Để chủ động phòng chống dịch, Bộ Y tế đã tổ chức hội nghị với 63 tỉnh, thành phố và các Bộ, ngành nhằm triển khai và tăng cường công tác phòng chống sốt xuất huyết năm 2018, xây dựng tài liệu hướng dẫn phòng chống sốt xuất huyết tại cộng đồng dành cho cán bộ y tế cơ sở.

Bộ Y tế cũng đã yêu cầu các tỉnh, thành phố tăng cường tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày ASEAN phòng, chống sốt xuất huyết (15-6) trong tháng 6/2018. Hiện đã có 19 tỉnh, thành phố ban hành văn bản chỉ đạo, kế hoạch triển khai hoạt động hưởng ứng Ngày ASEAN phòng, chống sốt xuất huyết. Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long, Bộ Y tế sẽ tổ chức 8 đoàn công tác đi kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống sốt xuất huyết tại 16 tỉnh, thành phố trọng điểm.

Ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, đến nay, biện pháp phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả nhất vẫn là diệt muỗi, diệt loăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt. Để chủ động phòng bệnh cho bản thân, gia đình và mọi người xung quanh, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân diệt loăng quăng/bọ gậy; ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch. Khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.

Sở Y tế Hà Nội cũng cho hay đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường công tác phòng chống các dịch bệnh mùa hè như sốt xuất huyết, tay chân miệng, tiêu chảy cấpvv.. Các quận, huyện, thị xã tiếp tục tổ chức các chiến dịch vệ sinh môi trường diệt bọ gậy phòng chống sốt xuất huyết và vệ sinh môi trường khử khuẩn phòng chống tay chân miệng. Tiến hành điều tra xử lý tại cộng đồng các ca bệnh ghi nhận trong tuần như sốt phát ban nghi sởi, sốt xuất huyết, tay chân miệng, ho gà, liên cầu lợn

9.    Hàng loạt đơn vị vi phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng

Chỉ từ cuối tháng 4 đến nay, đã có 12 cơ sở vi phạm về an toàn thực phẩm (ATTP) bị Cục ATTP (Bộ Y tế) xử phạt với tổng số tiền là 475.000.000 đồng. Các đơn vị này đều có lỗi vi phạm khi quảng cáo không đúng nội dung hoặc quảng cáo khi không được cơ quan chức năng cho phép. Cùng với số tiền xử phạt, Cục ATTP còn buộc các cơ sở tháo gỡ nội dung quảng cáo vi phạm.

Danh sách các cơ quan bị xử phạt do Cục ATTP đưa ra vào ngày 6-6 cho biết có 10 đơn vị đóng tại Hà Nội và 2 đơn vị ở TP. Hồ Chí Minh. Đơn vị bị xử phạt nhiều nhất, 100 triệu đồng, là Công ty CP phát triển thảo dược Việt Nam (Hoàng Mai, Hà Nội) do quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; đồng thời quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax sử dụng hình ảnh, uy tín, thư tín của đơn vị, cơ sở y tế, nhân viên y tế, thư cảm ơn của bệnh nhân vv…Đáng chú ý là vào tháng 11-2017, chính Công ty CP phát triển thảo dược Việt Nam đã từng bị xử phạt 85 triệu đồng, cũng do vi phạm các lỗi như trên. Vì thế, việc lặp lại này cho thấy, Công ty cố tình lừa dối người sử dụng. Bởi theo quy định, các doanh nghiệp bị cấm sử dụng, lợi dụng danh nghĩa, biểu tượng, hình ảnh, địa vị, uy tín, thư tín của tổ chức y tế, cán bộ y tế để quảng cáo thực phẩm, thực phẩm chức năng do điều này khiến người tiêu dùng tăng sự tin cậy với sản phẩm hơn.

2 Công ty bị xử phạt ở mức 50 triệu đồng là Công ty TNHH Đầu tư Thương mại STS Việt Nam (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) với lỗi quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe Trường vương thượng bổ gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; Công ty Cổ phần Đầu tư Bảo Tâm (phường Hàng Bột, quận Đống Đa, Hà Nội) sử dụng hình ảnh, uy tín của đơn vị y tế, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe Truekidz ăn ngủ ngon.

Các Công ty bị xử phạt mức 35 triệu đồng do quảng cáo các sản phẩm mà không được cơ quan có thẩm quyền xác nhận nội dung gồm: Công ty Cổ phần Thọ Xuân Đường (phố Vôi, huyện Thường Tín, Hà Nội) do quảng cáo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe ANTI-U100 và thực phẩm bảo vệ sức khỏe XADOGA1; Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Hòa Bình (phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, Hà Nội) quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe nước uống Collagen Edally; Công ty CP Dược phẩm Quốc tế Á Châu (Thanh Xuân, Hà Nội) quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hepab extra và thực phẩm chức năng US-CYSTS; Công ty TNHH Mộc Hoa Đường (xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội) quảng cáo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe:  An Phế Khang, Vương Lực Khang, Navi Xoan, Liver Rolex, Ăn ngon ngủ ngon MH và Dạ dày Mộc Hoa; Công ty TNHH thương mại điện tử Lotte Việt nam (Quận 7, TP. Hồ Chí Minh) quảng cáo sản phẩm thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe ARGININE…

Còn lại, các đơn vị bị phạt ở mức 25 triệu do quảng cáo các sản phẩm không phù hợp với hồ sơ công bố, gồm: Công ty TNHH Ecopath Việt Nam (Hà Đông, Hà Nội) quảng cáo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe: Men vi sinh Bifina R, Men vi sinh Bifina EX và Men vi sinh Bifina S; Công ty Cổ phần Dược phẩm CPC1 Hà Nội (huyện Thường Tín, Hà Nội) quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Zentokid có nội dung không đúng với tài liệu theo quy định; Công ty Cổ phần thiết bị vật tư y tế Nam Việt (Hà Đông, Hà Nội) quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe NANO FUCOMIN; Công ty TNHH UNITED SPOT MEDICAL (quận An Phú, Tp. Hồ Chí Minh) quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Sỏi mật trái sung.

Việc công bố các vi phạm của các đơn vị này sẽ giúp người dân, đặc biệt là người bệnh, cần hết sức thận trọng khi tiếp nhận các thông tin từ các sản phẩm của các đơn vị này, để tránh mua phải hàng hóa kém chất lượng, ảnh hưởng đến sức khỏe.

10.  BHXH Việt Nam quản lý hiệu quả quỹ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế

Đó là nội dung được BHXH Việt Nam khẳng định tại Hội nghị giao ban công tác thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2018, tổ chức ngày 5 và 6-6 tại Hà Nội. Tại Hội nghị, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh phát biểu, nhấn mạnh, chính sách BHYT đang ảnh hưởng ngày càng sâu rộng đến đời sống xã hội và ngày càng được người dân quan tâm.Quá trình xây dựng và triển khai thực hiện chính sách luôn được Chính phủ quan tâm, nhất là lãnh đạo Chính phủ đã trực tiếp chủ trì họp với các địa phương có bội chi quỹ lớn để chỉ đạo các giải pháp kiểm soát chi phí; chỉ đạo xây dựng Nghị định sửa đổi Nghị định 105 và Thông tư 37; tổ chức đối thoại với Hiệp hội bệnh viện (BV) tư nhân...

Đặc biệt, năm 2017, Nghị quyết số 20/2017/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương đã được ban hành, với nhiều nội dung liên quan đến định hướng thực hiện chính sách BHYT, như: “Hướng tới thực hiện bao phủ chăm sóc sức khoẻ và BHYT toàn dân; mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khoẻ; được bảo đảm bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong tham gia BHYT và thụ hưởng các dịch vụ y tế (DVYT)”;

“Tỉ lệ tham gia BHYT đạt 95% dân số đến năm 2025”; “Tập trung đẩy nhanh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin từ quản lý BV, giám định BHYT, bệnh án điện tử tới chẩn đoán, xét nghiệm”;

“Thực hiện nguyên tắc y tế công cộng do ngân sách Nhà nước (NSNN) bảo đảm là chủ yếu. KCB do BHYT và người dân chi trả. Chăm sóc sức khoẻ ban đầu do BHYT, người dân và NSNN cùng chi trả”…Tổng Giám đốc BHXH cũng khẳng định quyết tâm của BHXH Việt Nam đảm bảo quỹ BHYT sử dụng hiệu quả, thực sự dành cho chăm sóc sức khỏe người dân, không bị lãng phí vào những chỉ định DVYT không cần thiết.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn nêu rõ, điểm mới của việc giao dự toán chi năm nay là xác định rõ ràng số chi tối đa của từng cơ sở KCB BHYT dựa trên phân tích nhu cầu chi năm 2017 của chính cơ sở đó. Căn cứ của việc giao dự toán này là Quyết định số 17/QĐ-TTg, theo đó giao dự toán chi KCB BHYT cho BHXH các tỉnh, thành phố, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân. Trong Quyết định này, Thủ tướng đã giao trách nhiệm tổ chức và chỉ đạo thực hiện đến cả Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố.

"Quyết định số 17/QĐ-TTg là căn cứ có tính quy phạm để tham mưu cho UBND trong tổ chức thực hiện và chỉ đạo thực hiện dự toán" -  Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn chỉ rõ. Lãnh đạo BHXH Việt Nam đã yêu cầu lãnh đạo BHXH các tỉnh phải có tinh thần chủ động trong quản lý, giám sát sử dụng quỹ KCB BHYT;  tích cực tham mưu, báo cáo với UBND tỉnh để có chỉ đạo kịp thời, tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách. Xử lý kiên quyết, đúng mực các vi phạm.

BHXH Việt Nam cũng yêu cầu các tỉnh chưa thông báo số dự toán đến từng cơ sở KCB cần khẩn trương hoàn thiện ngay trong thời gian sớm nhất. Đồng thời, tổ chức đánh giá tình hình dự toán 6 tháng đầu năm và xác định số dự toán còn lại, xây dựng các biện pháp thực hiện 6 tháng cuối năm…Đặc biệt, BHXH cũng đề cập tới những chi phí KCB BHYT bất hợp lý gia tăng, những chỉ định rộng rãi bệnh nhân vào điều trị nội trú, xét nghiệm cận lâm sàng không cần thiết, không phù hợp bệnh, kết quả đấu thầu và sử dụng thuốc tại một số nơi cũng bất hợp lý về chi phí- hiệu quả… và có định hướng công tác giám định BHYT năm 2018, BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các tỉnh giải quyết những tồn tại nêu trên.Trong năm 2018, Ban chứ năng của BHXH sẽ tham gia xây dựng các văn bản pháp luật về đấu thầu thuốc, phối hợp với Bộ Y tế thống nhất tỉ lệ sử dụng biệt dược gốc và cơ cấu sử dụng biệt dược gốc với thuốc Generic Nhóm 1 theo chỉ đạo của Chính phủ...

Bên cạnh đó, BHXH các tỉnh sẽ phải rà soát, đánh giá việc thực hiện kết quả lựa chọn nhà thầu kỳ trước, để làm căn cứ xây dựng kế hoạch sử dụng. Tăng cường hoạt động của tổ đấu thầu. Giám sát quá trình kê đơn, chỉ định sử dụng thuốc, sử dụng thuốc đúng chỉ định trong hồ sơ đăng ký; thuốc có cảnh báo an toàn, hiệu quả hạn chế, hạn chế chỉ định theo thông báo của Cục Quản lý Dược...Hội nghị đã dành nhiều thời gian để thảo luận về tình hình phân bổ dự toán chi khám chữa bệnh (KCB BHYT) năm 2018 theo Quyết định số 17/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và giải pháp điều hành dự toán chi KCB BHYT năm 2018. Các đại biểu tham dự Hội nghị tập trung thảo luận, đề xuất các giải pháp thực hiện chính sách hiệu quả, đúng quy định…

11.  Cứu sống bệnh nhân 78 tuổi ngưng tim do đột quỵ

Bà C. nhập viện trong tình trạng đã ngưng tim, ngưng thở, hôn mê sâu, huyết áp không đo được...Chiều 6-6, tin từ Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam xác nhận vừa cứu sống một bệnh nhân nhồi máu cơ tim có biến chứng ngưng tuần hoàn hô hấp nặng. Bệnh nhân này là bà Nguyễn Thị C. (78 tuổi, trú xã Bình Triều, huyện Thăng Bình), nhập viện vào chiều 4-6 trong tình trạng đã ngưng tim, ngưng thở, hôn mê sâu, huyết áp không đo được. Qua chẩn đoán, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim có biến chứng ngưng tuần hoàn hô hấp nên khẩn trương thực hiện hồi sức tim phổi tại chỗ và được can thiệp đặt stent động mạch vành. Sau 30 phút được cấp cứu, bệnh nhân C. có thể tự thở được, huyết áp dần ổn định, nhịp tim phục hồi trở lại bình thường. Đến nay, sau 3 ngày điều trị, bệnh nhân có thể ngồi nói chuyện, tự ăn uống và có thể xuất viện trong vài ngày tới.

Được biết, bà C. là 1 trong 10 trường hợp nhồi máu cơ tim cấp có biến chứng nặng, đột quỵ nhồi máu não đe dọa tính mạng… đã được các y bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam can thiệp cứu sống từ đầu năm 2018 đến nay.

12.  Sơn La: Chín người bị cấp cứu vì ăn nhầm nấm độc

Sau ăn trưa khoảng 30 phút,9 người (xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La) xuất hiện dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn và đi ngoài. Ngay lập tức, tất cả được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Thuận Châu. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sơn La vừa cấp cứu thành công 7 bệnh nhân bị ngộ độc nấm, trú tại xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La. Tình trạng sức khỏe của các bệnh nhân đã cơ bản ổn định, không nguy hiểm đến tính mạng.

Bệnh nhân Vừ Thị Ly (24 tuổi) cho biết: Khoảng 11 giờ ngày 5/6, sau khi đi làm nương, nhóm 9 người cùng ăn trưa tại lán. Bữa ăn gồm cơm, rau cải và một bát canh nấm. Ăn xong khoảng 30 phút, mọi người bắt đầu xuất hiện dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn và đi ngoài. Ngay lập tức, 9 người được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Thuận Châu.

Sau khi xét nghiệm bị ngộ độc nấm, Bệnh viện Đa khoa huyện Thuận Châu đã làm thủ tục chuyển tuyến cho 7 bệnh nhân có triệu chứng nặng gồm 4 người lớn, 3 trẻ em.Theo bác sỹ Lương Bảo Chung, khoa Hồi sức tích cực và chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sơn La: Các bệnh nhân nhập viện vào rạng sáng 6/6 trong tình trạng chóng mặt, buồn nôn, da xanh tái, niêm mạc hồng nhạt và đau bụng quanh rốn. Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sỹ đã khẩn trương tiến hành rửa dạ dày, truyền dịch thải độc bằng phương pháp tăng cường bài niệu.Tính đến 19 giờ ngày 6/6, tình trạng sức khỏe của các bệnh nhân đã cơ bản ổn định; trong đó, 5 người được chuyển sang khoa Hồi sức tích cực và chống độc, 2 người được giữ lại theo dõi tình trạng sức khỏe tại khoa Cấp cứu. Dự kiến, các bệnh nhân sẽ được xuất viện trong ngày 7/6.Đây là ca ngộ độc nấm tập thể đầu tiên được đưa vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sơn La từ đầu mùa Hè năm 2018. Các bệnh nhân cho biết, số nấm sử dụng trong bữa trưa ngày 5/6 được hái từ rừng Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La. Mùa hè là thời điểm các loại nấm phát triển. Tuy nhiên, người dân không thể dựa vào hình thái, màu sắc của cây nấm để phân biệt nấm lành hay nấm độc. Do đó, bác sỹ Lương Bảo Chung khuyến cáo, người dân chỉ nên sử dụng các loại nấm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Trong trường hợp không may ăn phải nấm nghi có độc, người dân cần phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất để các bác sỹ kịp thời xử lý, tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.

13.  Bảo tồn thận không cần mổ dù bướu mỡ cơ mạch thận khủng đang xuất huyết

Các bác sĩ BV Bình Dân đã can thiệp nội mạch, gây thuyên tắc các mạch máu nuôi bướu đối với khối bướu có kích thước rất lớn (87X121x100mm), kiểm soát chảy máu ồ ạt. Nhờ khống chế tình trạng chảy máu, tính mạng người bệnh không còn bị đe dọa và không cần phải mổ hở để cắt thận.

Người bệnh L.B.H (55 tuổi, Quận 8, TP.HCM) đã phát hiện bướu mỡ cơ mạch thận từ hơn một năm trước nhưng quyết định không điều trị vì bà sợ phải cắt thận. Trong một đợt đau cấp vùng hông lưng và tiểu máu ồ ạt, bà H. được người nhà đưa đi cấp cứu tại BV Bình Dân. Can thiệp nội mạch là lựa chọn hàng đầu trong điều trị bướu cơ mỡ mạch thận có biến chứng hoặc dự phòng cho những trường hợp bướu lớn, giúp bảo tồn thận. Các kết quả cận lâm sàng như xét nghiệm máu, chụp CT bụng chậu có cản quang (dựng hình hệ niệu và mạch máu thận) cho thấy người bệnh có bướu mỡ cơ mạch thận phải kích thước rất to (87x121x100mm) đang chảy máu.

ThS.BS. Đỗ Anh Toàn, trưởng đơn vị Can thiệp mạch Tiết niệu - Sinh dục, BV Bình Dân cho biết, bệnh nhân được chỉ định can thiệp nội mạch cầm máu cấp cứu, thay vì mổ mở cắt thận như trước đây. Với kinh nghiệm can thiệp mạch cấp cứu cho gần 40 trường hợp bướu mỡ cơ mạch thận trước đó, kết hợp với hệ thống máy chụp mạch máu hiện đại, các bác sĩ đã khống chế tình trạng chảy máu và ngăn chặn hiệu quả nguồn máu nuôi bướu. Người bệnh xuất viện chỉ 24 giờ sau can thiệp với các xét nghiệm kiểm tra chức năng thận bình thường. Kết quả chẩn đoán hình ảnh đánh giá sau 3 tháng cho thấy khối bướu dần tiêu nhỏ (giảm 25% thể tích) vì không còn nhận được máu nuôi, trong khi phần thận còn lại được bảo tồn.

Theo BS. Toàn, bướu mỡ cơ mạch thận là một dạng bướu thận lành tính, ít gây triệu chứng nên thường chỉ được phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ. Khối bướu kích thước lớn có thể chèn ép các cơ quan lân cận, vỡ gây chảy máu đột ngột có thể ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh. Người bệnh nếu phát hiện có bướu mỡ cơ mạch thận có kích thước lớn, hoặc đã có biến chứng (đau lưng, tiểu máu, thận ứ nước...) cần đến các bệnh viện chuyên khoa về phẫu thuật tiết niệu để được thăm khám, tư vấn và chọn lựa phương pháp điều trị phù hợp, kịp thời.Trước đây, phẫu thuật bảo tồn thận hoặc cắt thận toàn phần đối với bướu to thường áp dụng với các trường hợp bướu cơ mỡ mạch thận khi có chỉ định can thiệp. Thực tế, ngay cả trong cắt thận bảo tồn thận người bệnh cũng phải đối diện với nguy cơ cao phải cắt toàn bộ thận do sự phân bố mạch máu rất phức tạp.

Hiện nay, can thiệp nội mạch là lựa chọn hàng đầu trong điều trị bướu cơ mỡ mạch thận có biến chứng hoặc dự phòng cho những trường hợp bướu lớn.

14.  Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức: Khám và tư vấn các bệnh cột sống cho trẻ với giáo sư người nước ngoài

Từ ngày 4/6 - 8/6, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tổ chức khám, tư vấn miễn phí cho các trẻ bị bệnh cột sống với sự đồng hành của chuyên gia hàng đầu thế giới về phẫu thuật cột sống GS. Stuart Weinstein - Nguyên Chủ tịch hội Phẫu thuật hàn lâm Chấn thương chỉnh hình Hoa Kỳ. Thấy con bị vẹo, cong cột sốt ảnh hưởng tới tư thế đứng và ngồi gây khó khăn trong việc phát triển vận động, mẹ bé N.L.H.Ph (2 tuổi, Phú Xuyên - Hà Nội) đưa con đến Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức thăm khám và được bác sĩ chẩn đoán bị còng, vẹo cột sống nặng. Cũng giống trường hợp mẹ bé Ph., rất nhiều phụ huynh có con gặp vấn đề về xương cột sống nói riêng, xương khớp nói chung khi biết tin Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tổ chức khám, tư vấn cho trẻ mắc bệnh cột sống miễn phí đã đưa con đến để tìm bệnh cũng như phương pháp điều trị.

Theo PGS, TS Đinh Ngọc Sơn, Trưởng Khoa Phẫu thuật Cột sống - Bệnh viện Việt Đức cho biết, vẹo cột sống chiếm khoảng 0,5 đến 1% trong dân số nhưng nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể để lại những hậu quả nặng nề. Bệnh vẹo cột sống, nhẹ có thể chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ, nhưng nếu nặng nề, nó có thể ảnh hưởng đến các chức năng của cơ thể cũng như trở thành gánh nặng cho không chỉ người bệnh mà cả gia đình và xã hội.  Điều đáng nói, các tật về cột sống có rất nhiều nguyên nhân, ngoài bị bẩm sinh thì việc ngồi, tư thế làm việc…của trẻ không đúng đã tác động rất xấu đến hình thể cũng như gây ra bệnh lý. Hiện nay, phẫu thuật chỉnh hình cột sống trẻ em đã đang đóng góp một vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ thuật y học, trong đó phải kể đến các kỹ thuật tiên tiến trong phẫu thuật chỉnh gù, vẹo cột sống….Trong đợt tập huấn này, GS. Stuart Weinstein cho biết, ông sẽ chuyển giao cho các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức một số phương pháp chẩn đoán và kỹ thuật điều trị mới, tập trung ở những bệnh nhi dưới 10 tuổi để ngăn chặn tình trạng vẹo cột sống ở giai đoạn sớm nhất.

Một trong những kỹ thuật mới là “thanh nẹp thần kỳ”, áp dụng cho các bệnh nhân còn rất bé, từ 3 tuổi trở lên. Bác sĩ dùng giá đỡ cho cột sống của bệnh nhân và nới dần dần theo từng năm trẻ lớn lên, ngăn chặn tình trạng vẹo cột sống nặng lên. Ngoài ra, PGS Đinh Ngọc Sơn hướng dẫn cách để cha mẹ có thể phát hiện con có bị vấn đề về cột sống sớm. Đó là để trẻ đứng ở tư thế bé cúi thẳng người, cha mẹ dễ dàng có thể quan sát sự cân đối của hai vai con. Nếu một vai bé nhô cao lên, gù thì phụ huynh nên đưa con đi khám cột sống để được theo dõi, xử trí phù hợp. Ngoài ra, bác sĩ khuyến cáo, gia đình cần lưu ý dấu hiệu cảnh báo cong vẹo cột sống nguy hiểm khi tình trạng vẹo tiến triển nhanh trên một độ mỗi tháng. Việc phát hiện sớm, theo dõi, tiên lượng mức độ tiến triển của bệnh để có phương án điều trị phù hợp vì không phải trường hợp nào bị vẹo cột sống cũng cần phẫu thuật. Được biết, Chương trình khám, tư vấn miễn phí cho các trẻ bị bệnh cột sống tại Khoa Phẫu thuật cột sống - Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức với sự tham gia của GS. Stuart Weinstein nằm trong chương trình hợp tác đào tạo hằng năm giữa Hội Phẫu thuật Hàn Lâm Chấn thương Chỉnh hình Hoa Kỳ với Hội Chấn thương Chỉnh hình Việt Nam, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức từ năm 2012.

15.  Nâng cao hiệu quả phòng ngừa đột quỵ do rung nhĩ

Ngày 2.6, tại TP.HCM, Công ty Bayer Việt Nam đã hỗ trợ tổ chức hội thảo khoa học về Phòng ngừa đột quỵ cho bệnh nhân rung nhĩ do Hội tim mạch học Việt Nam chủ trì. Hai ngày hội thảo với sự tham dự của hơn 600 bác sĩ chuyên khoa nội tim mạch, nội thần kinh, hồi sức tích cực, lão khoa trên cả nước, các chuyên gia trong nước và quốc tế. Hội thảo cũng mở ra diễn đàn thảo luận về thực trạng, thách thức và các bước tiến trong công tác phòng ngừa đột quỵ cho bệnh nhân rung nhĩ không do van tim. Theo thông tin từ hội thảo, Tổ chức Y tế thế giới cho biết hằng năm trên thế giới có khoảng 15 triệu người bị đột quỵ. Trong số này, có khoảng 5 triệu người bị tàn phế suốt đời và hơn 5 triệu người tử vong, chiếm 10% số ca tử vong toàn cầu. “Đột quỵ là nguyên nhân gây tàn phế hàng đầu với các di chứng nặng nề và có thể vĩnh viễn như liệt, mất giọng nói hoặc thị lực và là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ ba trong số các nguyên nhân gây tử vong”, thông tin Ban tổ chức hội thảo cho biết.

Theo các chuyên gia, đột quỵ là hiện tượng não bị tổn thương, được chia làm 2 nhóm chính gồm đột quỵ thiếu máu não và đột quỵ xuất huyết não. Nguyên nhân của đột quỵ xuất huyết là do vỡ mạch máu não dẫn đến xuất huyết bên trong não. Tuy nhiên, 85% các trường hợp đột quỵ là do thiếu máu cục bộ và gây ra bởi sự gián đoạn nguồn máu nuôi đến não do tắc nghẽn. Khi không còn dòng máu nuôi dưỡng, các tế bào não bị chết do thiếu oxy. Có khoảng 1/5 số ca đột quỵ thiếu máu gây ra bởi bệnh lý rung nhĩ.

“Rung nhĩ là dạng rối loạn nhịp tim thường gặp nhất và có nguy cơ gây đột quỵ cao gấp 5 lần so với ở người không mắc rung nhĩ. Đột quỵ do rung nhĩ cũng thường dẫn đến hậu quả là bệnh nhân phải nằm viện lâu hơn, nguy cơ tàn phế và tử vong cao hơn đột quỵ do những nguyên nhân khác, với tỷ lệ tử vong là 50%”, GS-TS-BS Nguyễn Lân Việt, Chủ tịch Hội tim mạch học Việt Nam, đồng chủ tọa hội thảo tại Hà Nội cho biết.

Về rung nhĩ, GS-TS-BS Nguyễn Lân Việt nhấn mạnh: “Việc phòng ngừa đột quỵ cho bệnh nhân rung nhĩ một cách có hiệu quả là vô cùng quan trọng. Để đạt được hiệu quả phòng ngừa đột quỵ tốt nhất, đặc biệt là trên nhóm bệnh nhân nguy cơ cao như từng bị đột quỵ, suy thận…, bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ chế độ điều trị của bác sĩ chuyên khoa, tái khám đầy đủ, sử dụng các thuốc kháng đông theo chỉ định, kịp thời thông báo cho bác sĩ về tình trạng bệnh…”.

“Cập nhật hướng dẫn điều trị mới nhất của Hội nghị tim mạch châu Âu (ESC) năm 2016 và khuyến cáo thuốc kháng đông đường uống mới được xem là liệu pháp chuẩn mới, được ưu tiên sử dụng hơn liệu pháp kháng vitamin K để phòng ngừa đột quỵ cho bệnh nhân rung nhĩ không do van tim,” PGS-TS-BS Phạm Nguyễn Vinh, Phó chủ tịch Hội tim mạch học phía Nam, Giám đốc Chuyên môn Bệnh viện tim Tâm Đức, chủ tọa hội thảo tại TP.HCM cho biết.

PGS-TS-BS Phạm Nguyễn Vinh cho biết thêm: “So với liệu pháp kháng vitamin K, thuốc kháng đông đường uống mới có nhiều ưu điểm hơn, như liều cố định, ít tương tác thuốc và thức ăn, không cần theo dõi INR (chỉ số theo dõi tình trạng đông máu) qua xét nghiệm máu; nhờ đó, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho bệnh nhân tuân thủ chế độ điều trị được bác sĩ chỉ định, góp phần giảm các xét nghiệm và thăm

“Thuốc kháng đông đường uống mới giảm đáng kể tỷ lệ xuất huyết nặng, tỷ lệ xuất huyết nội sọ và tỷ lệ tử vong do xuất huyết so với thuốc kháng vitamin K. Điều này cũng giúp các bác sĩ tự tin và an tâm hơn khi chỉ định bệnh nhân sử dụng thuốc này thay cho liệu pháp warfarin”, PGS-TS-BS Phạm Nguyễn Vinh nhấn mạnh.

“Riêng khu vực châu Á dự kiến sẽ có 72 triệu người bị rung nhĩ vào năm 2050, và 2,9 triệu trong số đó sẽ bị đột quỵ do rung nhĩ. Đây là một gánh nặng rất lớn cho bệnh nhân, gia đình và xã hội. Bayer mong muốn được góp phần giảm bớt gánh nặng này, đặc biệt tại Việt Nam, thông qua cam kết không ngừng đem đến những liệu pháp kháng đông tiên tiến, đồng thời nỗ lực cùng cộng đồng y khoa nâng cao ý thức tuân thủ điều trị của bệnh nhân, từ đó, góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa đột quỵ”, bác sĩ Lynette Moey, Giám đốc Nhánh Dược phẩm của Bayer tại Việt Nam cho biết.

16.  Hà Nội dừng kinh doanh thuốc kem Shinpoong Gentri-sone nghi thuốc giả

Ngày 6/6, Sở Y tế Hà Nội cho biết Sở vừa có văn bản chỉ đạo các đơn vị trực thuộc ngành, phòng y tế các quận, huyện, thị xã kiểm soát chặt chẽ và ngừng kinh doanh thuốc kem Shinpoong Gentri-sone do có thông báo của Cục Quản lý Dược nghi ngờ đây là thuốc giả.  Cụ thể, ngày 30/5, Cục Quản lý Dược đã có thông báo về việc thuốc kem Shinpoong Gentri-sone, SĐK: VD-21761-14, số lô: GTO 7532, NSX: 011117, HD: 011120, và số lô: GTO 7105, NSX: 140317, HSD: 140320 do Công ty Shinpoong Deawoo Pharma Co.,Ltd sản xuất nghi ngờ là thuốc giả.

Với sản phẩm thuốc thật, do Công ty Trách nhiệm hữu hạn dược phẩm Shinpoong Deawoo sản xuất, ở phần nắp nhựa không in gì bên trong, số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng là GTO 7532, 011117-011120; GTO 7105, 140317-140320; số lô, hạn dùng trên tuýp được in dập rõ ràng, sắc nét; số lô, hạn dùng trên hộp giấy được in dập, mực in đậm vừa phải; tờ hướng dẫn sử dụng được gấp bằng máy.

Trong khi đó, thuốc nghi giả trên địa bàn thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh có in số dập nổi bên trong nắp nhựa, số lô, hạn dùng trên tuýp được in dập không rõ nét; số lô, hạn dùng trên hộp giấy được in dập, mực in đậm, khác phông chữ với mẫu thật; tờ hướng dẫn sử dụng được gấp bằng tay; số lô, hạn dùng, ngày sản xuất trình bày không giống với thuốc thật.

Vì vậy, Sở Y tế yêu cầu các đơn vị y tế trong và ngoài công lập, các doanh nghiệp kinh doanh thuốc, cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn khẩn trương rà soát, ngừng kinh doanh, sử dụng thuốc kem Shinpoong Gentri-sone nghi ngờ giả nêu trên; lưu ý việc cung ứng thuốc phải có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.

Phòng y tế các quận, huyện, thị xã thông báo đến các cơ sở hành nghề trên địa bàn quản lý không kinh doanh, sử dụng thuốc kem Shinpoong Gentri-sone nghi ngờ giả nêu trên; tiến hành kiểm tra, giám sát việc thực hiện của cơ sở hành nghề trên địa bàn quản lý. Cùng với đó, Sở Y tế Hà Nội yêu cầu các đơn vị, đặc biệt là Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội tích cực tuyên truyền để các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, người dân nhận biết được thuốc kem Shinpoong Gentri-sone nghi ngờ giả và thuốc thật để không buôn bán, sử dụng loại thuốc nghi ngờ giả nói trên, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân./.

17.  Kịp cứu người phụ nữ tiểu ra máu ồ ạt

Bà H. bị bướu mỡ cơ mạch thận nhưng không điều trị vì sợ bị cắt mất thận. Chỉ đến khi đau cấp vùng hông và tiểu ra máu ồ ạt, bà mới vào bệnh viện.Sáng 6-6, Bệnh viện (BV) Bình Dân TP HCM cho biết BV vừa cấp cứu, can thiệp thành công một phụ nữ bị bướu mỡ cơ mạch thận gây tiểu ra máu ồ ạt. Bệnh nhân là bà L.B.H (55 tuổi, ngụ quận 8, TP HCM). Bà H. được phát hiện bướu mỡ cơ mạch thận từ hơn 1 năm trước nhưng không điều trị vì sợ mất thận. Mới đây, trong một đợt đau cấp vùng hông lưng và tiểu máu không dứt, bà H. được người nhà đưa đi cấp cứu tại BV Bình Dân. Kết quả xét nghiệm máu, chụp CT bụng cho thấy bệnh nhân có bướu mỡ cơ mạch thận phải kích thước rất to đang chảy máu. Trước tình trạng nguy cấp, các bác sĩ can thiệp nội mạch cấp cứu, khống chế tình trạng chảy máu và ngăn chặn hiệu quả nguồn máu nuôi bướu, bảo tồn được thận cho bệnh nhân.

Theo ThS.BS Đỗ Anh Toàn, Trưởng Đơn vị Can thiệp mạch Tiết niệu - Sinh dục BV Bình Dân, bướu mỡ cơ mạch thận là một dạng bướu thận lành tính, ít gây triệu chứng nên thường chỉ được phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, sẽ rất nguy hiểm nếu bướu phát triển to (> 40 mm), nguy cơ biến chứng như chèn ép các cơ quan lân cận, vỡ gây chảy máu đột ngột, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.

18.  Vụ bệnh nhân tử vong sau 2 giờ tiêm thuốc: Yêu cầu y sĩ ngưng hành nghề

Thanh tra Sở Y tế TP Cần Thơ đã yêu cầu y sĩ Hùng ngưng hoạt động hành nghề, đồng thời phối hợp với công an để làm rõ nguyên nhân tử vong của bệnh nhân.

Ngày 6-6, Thanh tra Sở Y tế TP Cần Thơ đã làm việc với ông Mai Thanh Hùng (ngụ xã Nhơn Ái, huyện Phong Điền) liên quan đến việc bệnh nhân N.V.H (76 tuổi, ngụ xã Giai Xuân, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) tử vong sau 2 giờ tiêm thuốc tại phòng khám của y sĩ Hùng. Đại diện Thanh tra sở đã yêu cầu ông Hùng ngưng hoạt động hành nghề dịch vụ y tế ngoài giờ. Đồng thời phối hợp với công an, xử lý vụ việc khi có kết luận chính thức nguyên nhân tử vong của bệnh nhân. Theo báo cáo của Phòng Y tế huyện Phong Điền, khoảng 10 giờ 50 phút ngày 4-6, bệnh nhân H. đến phòng khám của y sĩ Hùng trong tình trạng đau vùng thượng vị, ăn uống khó tiêu và kèm theo mệt, huyết áp: 120/80 mmHg, chẩn đoán ban đầu bị hội chứng dạ dày. Tại đây y sĩ Hùng đã cho bệnh nhân dung thuốc Bidizym x 1 ống tiêm bắp; thuốc uống mỗi loại 01 viên gồm: Phudskin (Domperidon 10mg) x 2 viên uống/ngày; Kremil-S x 2 viên/ngày; Neopeptine x 2 viên/ngày; Normogastryl x 2 viên/ngày.

Đến 13 giờ 48 phút cùng ngày, người nhà của bệnh nhân gọi điện thoại báo với y sĩ Hùng rằng ông H. than mệt, nặng ngực nhờ đến nhà khám lại nhưng y sĩ Hùng lúc này đang đi học ở Cần Thơ nên không đến được và yêu cầu người nhà đưa đến bệnh viện để khám và điều trị. Khoảng 10 phút sau đó, người nhà gọi cho ông Hùng báo ông H. đã tử vong.

19.  Cắt bỏ khối u 10kg cho bệnh nhân người Lào

Ngày 6.6, BV Đa khoa tỉnh Điện Biên cho biết vừa phẫu thuật cắt bỏ khối u trên 10 kg cho bệnh nhân Mi Xu (26 tuổi, người Lào) thành công. Bệnh nhân Xu đã qua 4 lần sinh, 1 lần đẻ non (hiện còn 2 con). Hai năm gần đây, bệnh nhân có nhiều triệu chứng bất thường như thể trạng gầy, mệt mỏi, da xanh, niêm mạc nhợt, bụng ngày càng to dần, đau tức bụng. Bệnh nhân không đi khám và điều trị.Thời gian gần đây, bệnh nhân thấy bụng to nhanh, đau tức nhiều nên mới quyết định đến khám tại BV đa khoa tỉnh Điện Biên. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân có khối u ổ bụng, u nang buồng trứng chưa loại trừ ung thư buồng trứng, thai 17 tuần, viêm gan virus B và giang mai dương tính. Các bác sĩ tiến hành hội chẩn và quyết định phẫu thuật cắt khối u, làm giải phẫu bệnh giữ nguyên thai trong buồng tử cung. Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ phát hiện ổ bụng của bệnh nhân có nhiều nang to xuất phát từ buồng trứng bên phải, hút ra 8,5 lít dịch màu vàng chanh và màu đen nâu; Khối u buồng trứng phải được cắt ra.

Sau mổ toàn trạng bệnh nhân ổn định, tim thai đều rõ.

20.  Điện Biên: Nối thành công phần chân bị cắt đứt rời hoàn toàn

Trao đổi với phóng viên TTXVN, bác sỹ Bùi Đức Phương, Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình-Bỏng (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Điện Biên) cho biết, các bác sỹ của Khoa vừa phẫu thuật thành công, nối phần chân cho bệnh nhân bị máy cắt cỏ cắt đứt rời hoàn toàn. Đây là lần đầu tiên, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Điện Biên thực hiện ca phẫu thuật nối chân đứt rời thành công dù trong điều kiện còn nhiều khó khăn. Cụ thể, vào lúc 17 giờ 15 phút, ngày 2/6, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Điện Biên tiếp nhận bệnh nhân Lù Văn Ương (sinh năm 1974), trú đội 13, bản Pú Tửu A, xã Thanh Xương, huyện Điện Biên (Điện Biên). Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng chấn thương nặng do máy cắt cỏ cắt rời 1/3 dưới cẳng chân trái.

Ngay lập tức, lãnh đạo cùng bác sỹ bệnh viện các khoa tiến hành hội chẩn, thống nhất phải xử lý ngay vì nếu chuyển xuống tuyến Trung ương sẽ không kịp thời gian. Chỉ 15 phút sau khi nhập viện, bệnh nhân đã được tiến hành phẫu thuật nối lại phần chân đứt rời. Các bác sỹ đã gây mê phẫu thuật, tiến hành kết hợp xương chày trái bằng đinh nội tủy, khâu nối động mạch, nối thần kinh chày trước và chày sau với thời gian thực hiện ca mổ kéo dài 5 tiếng. Sau phẫu thuật 30 phút, chân bệnh nhân đã hồng ấm, bắt được mạch mu chân. Bệnh nhân tiếp tục được điều trị bằng kê cao chân, dùng kháng sinh và chống đông liều cao. Sau 2 ngày điều trị, bàn chân của bệnh nhân hồng ấm, mạch mu chân rõ, ngón chân vận động được. Sau khi sức khỏe bệnh nhân ổn định, gia đình đã xin chuyển bệnh nhân xuống tuyến Trung ương để tiếp tục theo dõi, điều trị phục hồi. Đến ngày 5/6, bệnh nhân được điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tiến triển tốt. Bác sĩ Bùi Đức Phương cho biết, đây là ca phẫu thuật rất khó, lần đầu tiên được thực hiện ở Điện Biên. Trong quá trình phẫu thuật gặp rất nhiều khó khăn do bộ dụng cụ phẫu thuật, đặc biệt là bộ kỹ thuật mạch máu đã lỗi thời. Tuy nhiên, bằng trách nhiệm và nỗ lực của ekip, đánh giá sơ bộ ban đầu, ca phẫu thuật thành công. Cũng theo bác sỹ Bùi Đức Phương, để nối thành công, việc bảo quản phần chân đứt rời rất quan trọng. Phần chân đứt rời phải được bảo quản vô khuẩn, ngâm cách ly trong môi trường nước ở nhiệt độ từ 6-8 độ C, trong thời gian giới hạn đến khi tiến hành phẫu thuật tối đa từ 6-8 tiếng.

Trong trường hợp này, phần chân đứt rời của bệnh nhân không được bảo quản đúng cách, đựng trong túi bóng buộc lại. Tuy nhiên do người nhà đưa bệnh nhân đến bệnh viện kịp thời (chưa đầy một giờ sau tai nạn) nên phần chân đứt rời cơ bản vẫn được đảm bảo./.

21.  Mua thuốc không kê đơn: Hậu họa khó lường

Có 2 loại thuốc được bán tại các nhà thuốc. Một là thuốc bắt buộc phải có chỉ định của bác sĩ (kê đơn) và hai là thuốc không cần kê đơn (theo Thông tư Ban hành danh mục thuốc không kê đơn của Bộ Y tế (23/2014, có hiệu lực thi hành từ 15/8/2014)- có nghĩa là thuốc bán ở quầy thuốc dùng trong điều trị các bệnh thông thường và người bệnh có thể tự điều trị, không nhất thiết có sự thăm khám, chỉ định thuốc hoặc theo dõi của bác sĩ). Tuy nhiên, trong thực tế, càng ngày số người tự mua thuốc điều trị bệnh cho bản thân và người thân mà không cần đến sự chỉ định của thầy thuốc lại có chiều hướng gia tăng. Lý giải vấn đề này, nhiều chuyên gia y tế cho rằng, không hẳn do “lỗ hổng” từ Thông tư danh mục thuốc không kê đơn của Bộ  Y tế- vì cũng không nhiều người dân biết đến Thông tư này), mà do thói quen của cộng đồng. Đặc biệt quan trọng khi thói quen đó được “khuyến khích” bởi những thông tin tự tìm kiếm trên mạng. Mọi người có thể vào địa chỉ mạng tìm kiếm loại thuốc cho bản thân mình (hoặc người thân bị bệnh), mà không cần đến bác sĩ với sự tin tưởng tuyệt đối vào thông tin mạng. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tác hại của việ  mua thuốc tự điều trị.

Đối với người dùng thuốc, khi nghe nói đến “thuốc không kê đơn” thường nghĩ rằng đây là thuốc loại này là thuốc dùng sao cũng được, không khỏi bệnh này cũng khỏi bệnh khác, uống bao nhiêu cùng được. Có trường hợp, một người bệnh vào cấp cứu tại BV Bạch Mai do đã tự mua thuốc và tự uống 2 lần trong 2 ngày tới 19 viên thuốc hạ sốt paracetamol. Người này nhập viện trong trạng thái bị hôn mê trầm trọng. Cũng cần nói thêm rằng, nhiều loại thuốc tưởng chừng “vô hại” nhưng thực chất lại tác động xấu tới sức khỏe con người. Ví dụ, Paracetamol là thuốc giảm đau hạ sốt dùng rất phổ biến. Loại thuốc này tuy an toàn hơn aspirin trong một số trường hợp (gần như không làm viêm loét dạ dày), nhưng lại tác động tới gan, khi làm hoại tử tế bào gan, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc ở người có chức năng gan hoạt động kém. Trong khi đó, ngành y tế đã quy định với Paracetamol như sau: “Liều thông thường hạ sốt cho trẻ là 10mg/kg cân nặng, ngày uống 3 - 4 lần, và liều tối đa cho trẻ là không quá 60 mg/kg/ngày. Còn đối với người lớn, mỗi lần uống 500mg, ngày uống 3 - 4 lần, không nên quá 4g trong ngày. Riêng đối với người cao tuổi nên dùng liều thấp hơn do chức năng gan kém”.

Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Đức, người dùng thuốc không kê đơn phải có thông tin và sự hiểu biết nhất định về thuốc loại này. Cần phải biết về chống chỉ định (những trường không được dùng thuốc này), cách dùng - liều lượng, tương tác thuốc… Không chỉ người ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa thường xuyên tự mua thuốc điều trị, mà ngay cả ở thành phố thì đây cũng là việc... thường gặp. Một thống kê gần đây cho biết, có tới 75% người sống tại Hà Nội  mua thuốc không kê đơn, nhất là trong điều kiện có quá nhiều nhà thuốc.Khi khảo sát các nhà thuốc tại Hà Nội, đầu năm 2017, chính Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung đã nói về điều này và coi đó như một sự nguy hiểm cần phải được cảnh báo.

Bên cạnh những thuận lợi, việc “bung ra” quá nhiều cơ sở cung ứng thuốc chữa bệnh cũng kéo theo hệ lụy là việc mua bán thuốc quá đơn giản. Người dân không cần khám và chẩn đoán của bác sĩ mà “tự lắng nghe cơ thể mình” rồi tự ý mua thuốc cho mình. Đáng lo ngại rằng, trong số những loại thuốc tường như vô hại được nhiều người tự mua để điều trị, có cả kháng sinh.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tình trạng kháng kháng sinh ở Việt Nam đã ở mức báo động. Rất nhiều người dân với bất cứ triệu chứng thay đổi của cơ thể đều tìm đến kháng sinh, trong khi đó là loại thuốc có khả năng gây tác dụng phụ cao.

Theo WHO, kể từ năm 2009, số lượng thuốc kháng sinh ở Việt Nam bán ra ngoài cộng đồng đã tăng gấp 2 lần. Nguyên nhân chính là do lạm dụng kháng sinh, có tới 88% kháng sinh tại thành thị được bán ra mà không cần kê đơn, ở nông thôn tỉ lệ lên đến 91%.

Theo GS Nguyễn Gia Bình- Chủ tịch Hội Hồi sức cấp cứu và chống độc, thì hầu hết các cơ sở khám chữa bệnh đang phải đối mặt với tốc độ lan rộng của các vi khuẩn kháng nhiều nhóm kháng sinh.

Còn PGS.TS Lương Ngọc Khuê (Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế) cho biết, trong khi nhiều quốc gia phát triển đang còn sử dụng kháng sinh thế hệ 1 có hiệu quả thì Việt Nam đã phải sử dụng tới kháng sinh thế hệ 3 và 4.

Một khảo sát của BV Chợ Rẫy (Thành phố Hồ Chí Minh) cho thấy, khoảng 50% kháng sinh được bác sĩ kê đơn bất hợp lý; 32% bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh cho các bệnh nhân không nhiễm khuẩn; 33% bác sĩ sử dụng kháng sinh kéo dài và không cần thiết… Trong khi tốc độ tìm ra kháng sinh mới trên thế giới không kịp so với mức độ gia tăng của các vi khuẩn kháng kháng sinh.

Điều này liên quan trực tiếp tới việc người dân tự mua thuốc điều trị, cùng với thái độ vô trách nhiệm của những nhà thuốc. Ở nguyên nhân thứ hai- các nhà thuốc- thì lợi nhuận đã khiến họ bỏ qua sức khỏe của con người, miễn là bán được càng nhiều thuốc càng tốt. Ngay cả những loại thuốc đòi hỏi phải có chỉ định của bác sĩ (kê đơn), nhưng nếu người mua trả tiền thì vẫn bán mà không cần đến đơn thuốc được chỉ định. Hậu quả của việc này là dẫn đến kháng thuốc và làm cho thời gian điều trị bệnh kéo dài, tốn kém cho người bệnh. Cùng đó là những phản ứng phụ nguy hiểm. Vấn đề là, cùng với việc nâng cao ý thức của người dân trong việc mua thuốc điều trị phải theo chỉ định của bác sĩ; thì điều thực tế hơn chính là việc giám soát, kiểm soát chặt chẽ việc bán thuốc chữa bệnh tùy tiện của các nhà thuốc. Nếu tính trạng “mua thuốc dễ như mua rau” vẫn tiếp tục thì hậu quả sẽ vẫn khôn lường.

22.  Gia tăng bệnh cong vẹo cột sống ở trẻ em

TS Đinh Ngọc Sơn- Trưởng khoa Phẫu thuật cột sống - Viện Chấn thương chỉnh hình (BV Việt Đức) cho biết, cong vẹo cột sống ở trẻ em chiếm 0,5 - 1% dân số. Điều đáng nói là, nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các chức năng khác của cơ thể, nhất là trong giai đoạn trẻ đang phát triển từ 5-8 tuổi như hệ thống tuần hoàn, bị lép một bên phổi, ảnh hưởng đến tim và sau này có thể khó khăn để sinh nở nếu là phụ nữ.

Từ ngày 4 đến 8-6 tại BV Việt Đức, GS Stuart Weinstein- chuyên gia hàng đầu thế giới về phẫu thuật cột sống, nguyên Chủ tịch hội Phẫu thuật Hàn lâm chấn thương chỉnh hình Hoa Kỳ đã trực tiếp khám, hội chẩn cùng các chuyên gia BV Việt Đức về hướng can thiệp cong vẹo cột sống cho những trường hợp trẻ bị cong vẹo nặng. Đây là chương trình hợp tác đào tạo giữa Hội phẫu thuật Hàn lâm Chấn thương Chỉnh hình Hoa Kỳ với Hội Chấn thương Chỉnh hình Việt Nam. GS Stuart Weinstein đã tham gia đào tạo rất nhiều bác sĩ trẻ Việt Nam, đặc biệt là các bác sĩ khoa Phẫu thuật cột sống của Việt Đức. GS Stuart Weinstein cho biết, tỉ lệ vẹo cột sống ở Việt Nam cũng như các nước, nhưng số bệnh nhân nặng lại cao hơn, do phát hiện muộn và điều trị muộn hơn. Rất nhiều bệnh nhân 9-10 tuổi mới được phát hiện nhưng ở các nước bệnh nhân chỉ từ 3-4 tuổi đã được phát hiện bệnh. Còn nhiều bệnh nhân đến điều trị trong giai đoạn muộn, do đó cần bổ sung kiến thức cho các bác sĩ tuyến dưới để phát hiện bệnh sớm và điều này rất quan trọng bên cạnh phát triển chuyên khoa sâu. TS Đinh Ngọc Sơn cho biết, GS Stuart Weinstein sẽ chuyển giao cho các bác sĩ BV Việt Đức một số phương pháp chẩn đoán và kỹ thuật điều trị mới, tập trung ở những bệnh nhi dưới 10 tuổi để ngăn chặn tình trạng vẹo cột sống ở giai đoạn sớm nhất. Một trong những kỹ thuật mới là “thanh nẹp thần kỳ”, áp dụng cho các bệnh nhân còn rất bé, từ 3 tuổi trở lên. Bác sĩ dùng giá đỡ cho cột sống của bệnh nhân và nới dần dần theo từng năm trẻ lớn lên, ngăn chặn tình trạng vẹo cột sống nặng lên. Các chuyên gia cho biết  “thanh nẹp thần kỳ” có thể giãn nẹp bằng dụng cụ điều khiển từ bên ngoài. Từ 3-6 tháng, bệnh nhân chỉ cần đến phòng khám, bác sĩ sẽ dùng dụng cụ điều khiển để giãn nẹp ra. Khi bệnh nhân được 9-10 tuổi thì có thể mổ lấy nẹp ra và thay bằng một nẹp cố định. “Trước đây, kỹ thuật cũ nên mỗi lần giãn nẹp, bệnh nhân phải mổ, còn nay, bệnh nhân chỉ đến phòng khám để giãn nẹp, vừa giảm đau đớn, lại giảm giá thành, không phải nằm viện và hiệu quả điều trị được nâng cao”- GS Stuart Weinstein cho hay. TS Sơn cũng cho biết thêm, bởi ở trẻ em đang độ tuổi phát triển, việc chữa cong vẹo cột sống không thể áp dụng như người trưởng thành. Với phương pháp nẹp tăng trưởng, bác sĩ sẽ can thiệp giãn nẹp 6 - 9 tháng một lần theo nhịp độ phát triển chiều cao của trẻ đến khi trưởng thành, hết vẹo cột sống. Phương pháp này áp dụng rất hiệu quả với trẻ nhỏ đang tuổi phát triển. Vì nếu xử lý như ở người trưởng thành, “đóng cứng” lại sẽ gây ảnh hưởng phát triển chiều cao của trẻ, gây hậu quả nghiêm trọng. Chỉ ở những trường hợp trẻ lớn, cốt hóa gần như hoàn toàn thì mới can thiệp đóng cứng. Còn với nẹp tăng trưởng sẽ giải quyết được tình trạng này, nẹp được giãn định kỳ phù hợp với sinh lý phát triển chiều cao của trẻ.

TS Sơn cho biết thêm, sau hơn 2 năm triển khai kỹ thuật này tại Khoa Phẫu thuật cột sống, nay kỹ thuật này các bác sĩ hoàn toàn làm chủ nên sẽ thực hiện thường quy và thực hiện chuyển giao phương pháp này cho các bác sĩ chuyên ngành cột sống trong cả nước.TS Sơn cho rằng việc phát hiện sớm cong vẹo cột sống là rất quan trọng để trẻ được theo dõi, kịp thời phát hiện thời điểm can thiệp. Vì thế, trẻ bị cong vẹo cột sống cần khám định kỳ để được chỉ định phù hợp. Có phương pháp đơn giản để bố mẹ có thể phát hiện bất thường cột sống của trẻ ngay tại nhà.Cha mẹ có thể nhận biết trẻ có bất thường cột sống không bằng cách: cho trẻ đứng thẳng, 2 chân song song sát nhau, rồi để trẻ cúi xuống từ từ, đầu gối thẳng. Với tư thế này, người lớn có thể quan sát sự cân đối của 2 ai, nếu một vai nhô lên cao cho thấy có sự bất thường cột sống, nên đưa trẻ đi kiểm tra để được theo dõi, xử lý.

GS Stuart Weinstein cũng cho hay, qua theo dõi hàng năm cho thấy chất lượng điều trị của các bệnh nhân cột sống tại BV Việt Đức ngày càng được cải thiện. Các bác sĩ đã làm rất tốt so với yêu cầu của các nước, do luôn cập nhật những kiến thức mới về phẫu thuật cũng như điều trị cột sống.​