Dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá trong công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân đã đặt ra những mục tiêu đáng kỳ vọng: Từ năm 2026, mỗi người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm; đến năm 2030, mỗi năm tăng thêm 1.000 bác sĩ cho y tế cơ sở; giảm tỷ lệ chi tiền túi của người dân xuống còn 30% và tiến tới lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn dân.

Những mục tiêu này không chỉ thể hiện tinh thần nhân văn sâu sắc mà còn phản ánh một tư duy tiến bộ trong hoạch định chính sách y tế: chuyển trọng tâm từ điều trị sang phòng bệnh, từ chăm sóc bị động sang chủ động quản lý sức khỏe. Đây là điều mà người dân mong mỏi từ lâu. Nhưng vấn đề không nằm ở chỗ chính sách có tốt hay không, mà là ở chỗ, hệ thống y tế, đặc biệt là tuyến cơ sở có đủ sức để biến điều đó thành hiện thực?

Khám sức khỏe định kỳ miễn phí cho toàn dân là nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ về quy mô và mức độ bao phủ. Để triển khai hiệu quả, phải có một hệ thống y tế cơ sở vững mạnh, đồng đều, đủ về nhân lực, tốt về chất lượng và hiện đại về công nghệ. Đây cũng là điều trăn trở bấy lâu của ngành y tế nước nhà.

Có một thực trạng phổ biến ở nhiều địa phương là trạm y tế xã, phường thiếu bác sĩ, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Trang thiết bị lạc hậu, cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu. Người dân chưa thực sự tin tưởng vào tuyến dưới, ngay cả những bệnh lý thông thường, nhiều người vẫn chọn tuyến trên, làm quá tải bệnh viện, tốn kém chi phí và gây lãng phí nguồn lực.

Trong Dự thảo cũng đưa ra mục tiêu đến năm 2030, mỗi năm bổ sung thêm 1.000 bác sĩ cho y tế cơ sở, đây một nỗ lực lớn nhằm tăng cường nguồn lực cho tuyến đầu. Tuy nhiên, con số này sẽ là một bài toán khó. Thực tế thời gian qua, nhiều bác sĩ mới ra trường không mặn mà với tuyến xã vì điều kiện làm việc khó khăn, thu nhập thấp, ít cơ hội phát triển chuyên môn. Bởi vậy, trước hết cần có các chính sách thu hút và đào tạo bác sĩ trẻ một cách bài bản, lâu dài, có ràng buộc trách nhiệm nhưng cũng bảo đảm quyền lợi rõ ràng. Quan trọng không kém là chính sách đãi ngộ, nhất là đối với bác sĩ chấp nhận về công tác ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Chúng ta đã chứng kiến không ít trường hợp bác sĩ bỏ việc, y tá nghỉ việc hàng loạt ở một số địa phương, phần lớn vì áp lực công việc lớn nhưng thu nhập không tương xứng. Nếu xu hướng này tiếp diễn, những mục tiêu lớn lao sẽ chỉ còn là ước mơ.

 

Ngoài ra, với mục tiêu giảm tỷ lệ chi tiền túi của người dân xuống còn 30%, phản ánh mức độ công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế. Nhưng để làm được điều này, cần cải cách mạnh mẽ cơ chế chi trả bảo hiểm y tế, bảo đảm danh mục thanh toán rộng và thực chất, tăng tính minh bạch, chống thất thoát và trục lợi quỹ bảo hiểm. Đặc biệt, tăng cường đầu tư cho y tế công lập để người dân không còn phải “bỏ tiền túi” vì bệnh viện hết thuốc, thiếu vật tư hay phải mua dịch vụ bên ngoài.

Có thể nói, chính sách khám sức khỏe miễn phí định kỳ cho toàn dân là một chủ trương lớn, đúng hướng và cần thiết. Nhưng sự thành công sẽ phụ thuộc vào năng lực tổ chức, điều hành, đầu tư và sự cam kết chính trị của toàn hệ thống. Người dân có quyền kỳ vọng vào một hệ thống y tế gần dân, chăm lo dự phòng, ít tốn kém và được bảo vệ đúng nghĩa. Nhưng để kỳ vọng đó thành hiện thực, phải bắt đầu bằng việc đầu tư đúng mức và đúng chỗ cho tuyến cơ sở, nơi giữ vai trò then chốt trong phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Nguồn: Báo Kinh tế đô thị

Để mỗi người dân được an tâm sống khỏe