Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

Uống 1 viên, tác dụng cả tháng?

Trên mạng từng có các tài khoản Facebook cá nhân và các diễn đàn dành cho chị em xuất hiện loại thuốc tránh thai được quảng cáo “uống 1 viên có tác dụng trong cả tháng”. Theo lời giới thiệu của những người bán hàng, loại thuốc này có tên AiYue xuất xứ từ Hồng Kông (Trung Quốc).

Thành phần của thuốc bao gồm Levonorgestrel 6mg và Ethinylestradiol 3mg, được bào chế dưới dạng viên nén màu hồng. Thuốc có tác dụng làm ức chế quá trình rụng trứng trong chu kỳ kinh nguyệt, làm cho dịch âm đạo dày hơn để giúp ngăn chặn tinh trùng thụ tinh trứng không bám vào tử cung. Bên cạnh đó, thuốc còn có tác dụng làm cho kinh nguyệt đều đặn hơn, giảm mất máu, đau đớn trong kỳ kinh nguyệt và giảm nguy cơ mắc u nang buồng trứng. Đặc biệt, cách dùng của thuốc vô cùng đơn giản, chỉ cần uống một viên là có tác dụng tránh thai trong… cả tháng.

Để làm rõ thông tin trên, PV Báo Gia đình & Xã hội đã liên hệ trực tiếp với một trong số những người bán loại thuốc tránh thai này. Theo người phụ nữ này, sau khi mua thuốc về, người dùng chỉ cần uống 1 viên duy nhất vào ngày thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt (kể cả vẫn còn kinh cũng uống). Các tháng tiếp theo cũng uống tương tự. Giá của mỗi vỉ thuốc (5 viên) là 350.000 đồng, dùng trong vòng 5 tháng.

Thắc mắc về hiệu quả thực sự của một viên thuốc nhỏ xíu lại có tác dụng trong cả tháng, người bán này không giải thích được về các thành phần cụ thể của thuốc mà chỉ khẳng định, bản thân đang trực tiếp dùng, người mua có thể yên tâm. Chị này cho biết thêm, loại thuốc tránh thai 1 viên/tháng này có tác dụng tương đương với loại thuốc tiêm tránh thai 3 tháng nhưng có ưu điểm hơn là không gây rong kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt cho người dùng. Thậm chí, những ai trước đây hay bị rong kinh, uống thuốc này vào là… tịt luôn. Những bà mẹ cho con bú trên 6 tháng là có thể dùng được và không ảnh hưởng đến chất lượng sữa cho bé bú.

Khi được hỏi về nguồn gốc của loại thuốc tránh thai trên, người này cho biết, đây là thuốc được bán tại các hiệu thuốc ở Hồng Kông, hàng nội địa “xịn”. Cũng theo lời người phụ nữ này, loại thuốc tránh thai này không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này của chị em. Nếu muốn sinh con, người dùng chỉ cần ngừng uống thuốc từ 1 đến 2 tháng để các chất thuốc trong người bị đào thải hết ra ngoài, khi ấy có con sẽ an toàn hơn (?!). Để “củng cố” niềm tin cho khách hàng, chị này nói thêm: “Tháng trước mình quên không uống thuốc, thế là “dính” (có thai - PV) luôn. Bạn cứ yên tâm, thuốc an toàn mà”.

Nguy cơ rối loạn kinh nguyệt, buồn nôn, đau tức ngực

Trước thông tin thuốc tránh thai uống 1 viên có tác dụng cả tháng đang gây nhiều hoang mang cho người dùng, TS.BS Lê Thị Thu Hà, Trưởng khoa Sản N1 (Bệnh viện Từ Dũ, TPHCM) cho biết: Thuốc tránh thai 1 tháng dùng 1 lần như thông tin quảng cáo với thành phần Levonorgestrel 6mg (gấp 4 lần viên thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên) và Ethinylestradiol 3mg (gấp 100 lần hàm lượng có trong viên thuốc tránh thai hàng ngày), như vậy hàm lượng nội tiết có trong viên thuốc này là rất cao.

Biết rằng thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên có hàm lượng Levonorgestrel 1,5mg chỉ dùng 1 viên duy nhất sau giao hợp có tác dụng tránh thai khoảng 75%. Nếu lạm dụng thì sẽ có những tác dụng bất lợi cho cơ thể.

Theo BS Lê Thị Thu Hà, nội tiết tố progestin (levonorgestrel hay etonogestrel) được sử dụng trong que cấy tránh thai hoặc dụng cụ tử cung là với hàm lượng rất cao và được phóng thích mỗi ngày 1 lượng nhỏ, nhờ vậy tác dụng tránh thai kéo dài và ít tác dụng phụ. Tuy nhiên với loại thuốc uống hàm lượng nội tiết cao, khi vào đường tiêu hóa (thông qua đường uống) thì sau đó nồng độ nội tiết trong máu sẽ tăng cao trong vòng vài giờ đến vài ngày đầu. Sau đó, nồng độ thuốc không duy trì đủ để ức chế rụng trứng và ngăn cản sự rụng trứng. Như vậy, vào những ngày sau đó (khoảng 10 ngày sau khi uống thuốc), nồng độ nội tiết trong máu giảm thấp và hầu như không còn hiệu quả đáng kể.

Khi nồng độ nội tiết trong máu quá cao sẽ gây những tác dụng không mong muốn như rối loạn kinh nguyệt, buồn nôn, nôn ói, nhức đầu, đau tức ngực… dễ gây tai biến như đột quỵ, thiếu máu cơ tim, huyết khối tĩnh mạch dẫn đến tắc mạch não, nhồi máu cơ tim. Theo TS.BS Lê Thị Thu Hà, việc uống 1 viên thuốc để tránh thai 1 tháng, cho đến nay vẫn còn chưa được chứng minh về hiệu quả và tính an toàn của thuốc này. Do đó, chị em nên cân nhắc trước khi sử dụng.

Về góc độ quản lý, bà Lê Ánh Tuyết, Giám đốc Trung tâm Tư vấn và cung ứng dịch vụ (Tổng cục DS-KHHGĐ, Bộ Y tế) cho biết, bà chưa nghe đến thông tin thuốc tránh thai uống 1 viên có tác dụng trong vòng 1 tháng như trên mạng đang quảng cáo. Hiện nay, biện pháp tránh thai được Bộ Y tế cho phép sử dụng bao gồm: Thuốc tránh thai hàng ngày, thuốc tránh thai khẩn cấp, bao cao su (nam/nữ), que cấy tránh thai, vòng tránh thai, miếng dán tránh thai, thuốc tiêm tránh thai, triệt sản, thắt ống dẫn tinh… Bởi vậy, chị em tuyệt đối không nên sử dụng các sản phẩm tránh thai trôi nổi trên thị trường, chưa được Bộ Y tế kiểm duyệt để tránh những tác dụng nguy hiểm ngay lập tức và biến chứng lâu dài khó điều trị.

Theo các chuyên gia y tế, các loại thuốc tránh thai đều sử dụng hormone tổng hợp rất giống với hormone tự nhiên do cơ thể con người sản xuất ra. Khi bắt đầu uống thuốc tránh thai, một số người có thể có các triệu chứng khó chịu tạm thời như buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt… Các triệu chứng này có thể tự hết sau một vài ngày. Tuy nhiên, nếu dùng một loại thuốc tránh thai nào đó có nhiều tác dụng phụ, người dùng nên cân nhắc chuyển sang loại thuốc khác. Với những trường hợp mắc các bệnh lý về tim mạch, huyết áp cao, u bướu, gan… tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ và đọc kỹ các phần chống chỉ định in kèm theo thuốc trước khi sử dụng để tránh gây hại cho cơ thể.

Nguồn: Báo Gia đình và xã hội

Nhiên Thị Nguyễn