HOẠT ĐỘNG CỦA LÃNH ĐẠO BỘ
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tham dự Hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề tại Bắc Ninh
Thứ Bẩy, ngày 05/07/2025 14:25Chiều ngày 5/7, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã tham dự Hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề với nội dung "Tình hình thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy, xây dựng chính...
'Phải tổ chức thực hiện, làm sao y dược cổ truyền thực sự phát triển đúng tầm'
Thứ Bẩy, ngày 05/07/2025 02:12Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long: Cơ sở chính trị, quyết tâm, ý chí của Người đứng đầu đã rõ thì bây giờ trách nhiệm của chúng ta là phải tổ chức thực hiện, làm sao y dược cổ truyền...
Tiếp tục nỗ lực để sớm đạt mức độ 3, tiến tới mức độ 4 hệ thống sản xuất quốc gia Việt Nam về thuốc, vắc xin
Thứ Bẩy, ngày 05/07/2025 01:35Chiều 4/7, tại trụ sở Bộ Y tế, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đã chủ trì lễ tổng kết đợt đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới đối với hệ thống sản xuất quốc gia Việt Nam về thuốc, vắc xin. ...
Họp Ban chỉ đạo thực hiện Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ngày 19/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương
Thứ Sáu, ngày 04/07/2025 10:03Ngày 04/7/2025, tại trụ sở Bộ Y tế, đã diễn ra cuộc họp của Ban chỉ đạo thực hiện Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ngày 19 tháng 6 năm 2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ,...
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tiếp và làm việc với UNICEF
Thứ Sáu, ngày 04/07/2025 09:55Chiều ngày 04/7/2025, tại Trụ sở Bộ Y tế, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã chủ trì buổi tiếp và làm việc với đại diện UNICEF Việt Nam. Tham dự làm...
Bộ trưởng Đào Hồng Lan trao Quyết định bổ nhiệm cán bộ của Bộ Y tế
Thứ Năm, ngày 03/07/2025 09:03Sáng ngày 03/7/2025, tại trụ sở Bộ, Bộ Y tế đã tổ chức trao Quyết định bổ nhiệm cán bộ. Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan dự và trao Quyết định bổ nhiệm. ...
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên làm việc tại Thành phố Cần Thơ
Thứ Ba, ngày 01/07/2025 07:48Ngày 01/7/2025, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên làm việc về công tác tiêm chủng mở rộng và đề tài “Đánh giá khoảng trống miễn dịch sởi, một số yếu tố ảnh hưởng và định hướng chiến lược tiêm...
Khai mạc đợt đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới đối với hệ thống quản lý quốc gia Việt Nam về thuốc, vắc xin
Thứ Hai, ngày 30/06/2025 07:43Ngày 30/6/2025, Bộ Y tế (Cục Quản lý Dược) tổ chức lễ khai mạc đợt đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới đối với hệ thống quản lý quốc gia Việt Nam về thuốc, vắc xin (NRA). Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân...
Sơn La công bố các nghị quyết, quyết định của Trung ương và của tỉnh về thực hiện chính quyền địa phương hai cấp; thành lập tổ chức đảng; chỉ định nhân sự cấp ủy, lãnh đạo HĐND, UBND, MTTQ Việt Nam cấp xã
Thứ Hai, ngày 30/06/2025 07:34Hòa chung không khí hân hoan cùng với cả nước, sáng ngày 30/6, tỉnh Sơn La long trọng tổ chức Lễ công bố Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc kết thúc hoạt động đơn vị hành...
Tiếp tục đẩy mạnh phối hợp hiệu quả chăm sóc sức khoẻ cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân
Chủ Nhật, ngày 28/06/2025 21:55Hôm nay (28/6), tại TP. Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa, Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân tổ chức Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Chương trình phối hợp hoạt động với Công đoàn Y tế Việt Nam, giai...
Hội thảo “Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác”
Thứ Sáu, ngày 27/06/2025 10:50Ngày 27/6/2025, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người tổ chức Hội thảo “Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật...
Lễ công bố bổ nhiệm Ủy viên Hội đồng Y khoa Quốc gia nhiệm kỳ 2025-2030
Thứ Sáu, ngày 27/06/2025 07:44Chiều ngày 26/6/2025, tại trụ sở Bộ Y tế đã diễn ra lễ công bố bổ nhiệm Ủy viên Hội đồng Y khoa Quốc gia nhiệm kỳ 2025-2030. Đồng chí Đào Hồng Lan, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng...
Thứ trưởng Bộ Y tế: Liệu pháp miễn dịch, gene, tế bào gốc đang mang lại những hy vọng lớn cho người bệnh
Thứ Sáu, ngày 27/06/2025 05:40Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh, liệu pháp về miễn dịch, gene và tế bào gốc đang mang lại những hy vọng rất lớn trong công tác phòng và chữa bệnh.
Thúc đẩy y tế từ xa tại Việt Nam: Hợp tác quốc tế vì sức khỏe cộng đồng
Thứ Năm, ngày 26/06/2025 10:46Sáng 26/6/2025, Bộ Y tế phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tổ chức Hội thảo Việt Nam – Hàn Quốc về khám, chữa bệnh, với trọng tâm là phát triển y tế từ xa. GS.TS Trần...
Tiếp thu ý kiến, hoàn thiện dự thảo Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035; Luật Phòng bệnh; Luật Dân số
Thứ Năm, ngày 26/06/2025 06:55Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì cuộc họp với các tổ chức, hội, hiệp hội, đơn vị tư nhân lấy ý kiến về Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 –...
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn kiểm tra công tác y tế phục vụ kỳ thi tốt THPT năm 2025 tại tỉnh Hưng Yên
Thứ Năm, ngày 26/06/2025 01:01Chiều ngày 24/6/2025, Đoàn công tác do GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia làm trưởng đoàn đã có buổi kiểm tra công tác đảm bảo y tế phục vụ kỳ thi tốt...
Bộ Y tế công bố Quyết định bổ nhiệm lại chức vụ Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương
Thứ Tư, ngày 25/06/2025 01:38Chiều ngày 24/6/2025, tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Bộ Y tế đã tổ chức lễ công bố Quyết định Bổ nhiệm lại chức vụ Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương. PGS.TS Nguyễn...
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn kiểm tra công tác y tế phục vụ kỳ thi tốt nghiệp THPT tại Phú Thọ
Thứ Tư, ngày 25/06/2025 01:20Ngày 24/6/2025, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia làm trưởng đoàn công tác của Bộ Y tế kiểm tra công tác đảm bảo y tế phục vụ kỳ thi tốt nghiệp trung học...
Đại hội Đảng bộ Cục An toàn thực phẩm, nhiệm kỳ 2025-2030
Thứ Tư, ngày 25/06/2025 01:10Sáng ngày 24/6/2024, Đảng bộ Cục An toàn thực phẩm tổ chức Đại hội lần thứ V, nhiệm kỳ 2025-2030. Đồng chí Đỗ Xuân Tuyên, Phó Bí thư thường trực Đảng ủy Bộ, Thứ trưởng Bộ Y tế dự và...
Bộ Y tế trao Quyết định bổ nhiệm lãnh đạo Trung tâm Điều dưỡng Phục hồi chức năng tâm thần Việt Trì
Thứ Ba, ngày 24/06/2025 10:01Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn trao Quyết định bổ nhiệm lãnh đạo Trung tâm Điều dưỡng Phục hồi chức năng tâm thần Việt Trì Sáng ngày 24/6/2025, tại Trung tâm Điều dưỡng Phục hồi...
Xuất bản thông tin
Chữa trị các triệu chứng mệt mỏi, đau nhức, khó ngủ hậu COVID-19 thế nào?
21/01/2022 | 12:26 PM



Sau khi hết virus SARS-CoV-2 trong người (test COVID-19 âm tính), nhiều bệnh nhân vẫn còn các triệu chứng mệt mỏi, đau nhức, khó ngủ, khó thở... Đây được gọi là triệu chứng hậu COVID-19. Điều trị thế nào cho hiệu quả?
Bài viết dưới đây của PGS.BS. Wynn Huynh Tran từ Los Angeles, Hoa Kỳ chỉ ra cách chữa trị các triệu chứng, dinh dưỡng, trị liệu thể dục và tinh thần hậu COVID-19.
1. Vì sao các triệu chứng hậu COVID-19 lại kéo dài?
Phục hồi COVID-19 vẫn để lại các triệu chứng kéo dài cho bệnh nhân như: Khó thở, ho, tim đập nhanh, đau nhức khớp, mệt mỏi, yếu sức, mất mùi, khó ngủ, mau quên...
Triệu chứng hậu COVID-19 nặng hay nhẹ cũng tùy vào mắc COVID-19 nặng hay nhẹ (vào bệnh viện hay khoa ICU), thời gian nhiễm bệnh dài hay ngắn.
COVID-19 ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, nên có thể dẫn đến nhiều triệu chứng:
- Virus SARS-CoV-2 tấn công vào nhiều loại tế bào trong cơ thể, nhất là các tế bào màng trong của mạch máu (Endothelial cell) và các cơ quan hô hấp, kích hoạt hệ miễn dịch, gây ra các tổn thương do hệ miễn dịch gây ra. Do mạch máu có ở tất cả mọi nơi trong cơ thể, nên bệnh COVID-19 có thể gây tổn thương ở tất cả các cơ quan.
- Khi tổn thương mạch máu và viêm sưng tế bào phổi thì bệnh nhân bị viêm phổi. Khi tổn thương mạch máu khớp gối thì bệnh nhân bị đau khớp. Khi tổn thương các mạch máu li ti vùng não, bệnh nhân có thể mất trí nhớ hay chậm suy nghĩ. Thậm chí, bệnh nhân cũng có thể bị rối loạn cương dương (ED) khi mạch máu vùng sinh dục bị tổn thương.
- Khi các tổn thương liên quan đến mạch máu xuất hiện thì quá trình hồi phục mất nhiều thời gian, thậm chí không thể lành khi chưa mắc COVID-19. Ví dụ như viêm phổi lâu dài có thể dẫn đến xơ hóa phổi trong khi viêm xương khớp đau nhức lâu dài do COVID-19 dẫn đến viêm thoái hóa nhanh hơn. Bệnh nhân sau khi phục hồi COVID-19 vẫn còn có thể bị xơ phổi mạn tính.
Các trị liệu COVID-19 nặng khi nhập viện cũng có thể dẫn đến bệnh hậu COVID-19:
- Khi bệnh nhân nhập viện, có thể phải dùng máy thở, thuốc kháng virus, thuốc ức chế hệ miễn dịch, hay dùng thuốc trụ sinh do nhiễm trùng chéo…Tất cả điều này đều có thể dẫn đến các tổn thương khác. Bệnh nhân nằm viện một vài ngày đã có thể làm cơ bắp yếu đi. Nằm giường bệnh vài tuần có thể làm teo cơ. Đặc biệt là bệnh nhân thở máy càng làm hệ cơ xương yếu đi, khả năng đi lại yếu hẳn sau khi phục hồi COVID-19. Các thuốc kháng virus hay thuốc ức chế có thể gây tác dụng phụ lên gan hoặc thận. Thuốc steroid có thể làm nặng thêm các bệnh nền như đái tháo đường hay tăng huyết áp.
- Hội chứng sau khi nằm khoa ICU gồm các triệu chứng mạn tính. Khoảng 1/3 bệnh nhân vào ICU sẽ thở máy và các di chứng sau khi cai thở máy như khó thở, ho, đổi giọng, có thể kéo dài nhiều tháng sau khi bệnh nhân ra khỏi ICU. Các triệu chứng khác như chậm suy nghĩ, khó tập trung, không nhớ... có thể kèm thêm sau khi xuất viện.
2. Điều trị triệu trứng hậu COVID-19 như thế nào?
Điều trị triệu chứng hậu COVID-19 càng sớm càng tốt. Tiếp tục chữa trị kiên nhẫn và lâu dài triệu chứng sau khi hết COVID-19. Mục tiêu là để giảm các tổn thương, ngăn ngừa các tổn thương lâu dài.
Trị liệu phục hồi chức năng là biện pháp quan trọng với các bệnh nhân đã nhập viện hay phải dùng máy thở. Các trị liệu bao gồm vật lý trị liệu tại chỗ trong bệnh viện như tập cử động tay chân. Tập phục hồi chức năng phổi qua bài tập thở, thổi Spirometry, hay tập thở bụng.
- Trị khó thở: Bắt đầu bằng các bài tập đơn giản như hít sâu thở ra chậm. Có thể tập thở bất cứ lúc nào: Khi ngồi, nằm, khi tập đi bộ, kết hợp dùng máy thổi Spirometry… Các bài tập thiền (meditation) cũng giúp bệnh nhân thở chậm và thở sâu, giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn.
- Trị ho mãn tính: Nhiều bệnh nhân tổn thương phổi do COVID-19 bị ho lâu hay ho có đờm sau khi phục hồi bệnh. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc ho như benzonatate, thuốc xịt proair, thuốc chống đờm mucinex, hay các thuốc khác để làm tăng đường thở. Tuy nhiên, cần kết hợp tập thở và thuốc ho để trị dứt ho mạn tính.
- Trị tim đập nhanh: Nhiều bệnh nhân bị tim đập nhanh, loạn nhịp, mất nhịp sau khi phục hồi COVID-19. Lúc này, bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám, kiểm tra siêu âm tim, xem kết quả điện tâm đồ. Sau đó có thể có thể kê đơn thuốc giảm nhịp tim. Bệnh nhân cần kết hợp các bài tập thể dục nhẹ nhàng, từ từ để cải thiện nhịp tim.
- Trị mệt mỏi và yếu sức: Tập thể dục từ từ để tăng sức bền và sức mạnh của cơ bắp chân tay, đặc biệt dành cho các bệnh nhân trở về từ bệnh viện hay khoa ICU. Các bài tập tạ nhẹ kết hợp với tập thở có thể giúp cải thiện sự mệt mỏi. Nếu mệt mỏi dai dẳng, bệnh nhân nên gặp bác sĩ chuyên khoa tim hay phổi để tìm nguyên nhân mệt mỏi kéo dài.
- Trị đau nhức khớp: Dùng thuốc không kê đơn như ibuprofen (nếu không bị đau dạ dày, bệnh lý ở thận) hoặc acetaminophen để giảm đau. Sau đó tập vật lý trị liệu để điều trị phục hồi cho khớp bị đau. Với bệnh nhân lớn tuổi, các bài tập phục hồi đau khớp do COVID-19 có thể lâu hơn, do đó cần kiên trì luyện tập.
- Trị mất mùi/mất vị: Dùng các bài tập nhớ mùi hay nhớ vị để cải thiện dần triệu chứng này.
- Trị mất trí nhớ, giảm tập trung, mau quên: Đọc sách, chơi các trò chơi kích thích trí nhớ như đánh cờ, học thêm các môn khác như nấu ăn, làm bánh. Giữ cho não bộ hoạt động trở lại bằng các kích thích phản xạ lành mạnh.
- Trị bệnh nhân COVID-19: Phần lớn tóc rụng sau khi mắc COVID-19 là do chúng ta bị lo lắng và stress. Vì vậy, đa số bệnh nhân sẽ mọc lại tóc trong vài tuần hay vài tháng sau khi hết bệnh. Có thể dùng các thuốc kết hợp như rogaine để xịt kích thích tóc mọc.
- Trị da nổi mẩn sau COVID-19: Thường là các bệnh viêm da cơ địa, nổi mề đay hay dị ứng. Tình trạng này bác sĩ sẽ kê đơn thuốc thoa ngoài da và bệnh sẽ khỏi.
Một số bệnh nhân COVID-19 có mắc các bệnh tim, bệnh phổi, bệnh đau khớp… có thể gặp những triệu chứng tương tự các triệu chứng hậu COVID-19. Để biết chắc chắn các triệu chứng này là do bệnh lý mạn tính của mình gây ra hay triệu chứng hậu COVID-19, bệnh nhân cần đi gặp bác sĩ để được khám tìm ra nguyên nhân gây mệt mỏi.
Bệnh nhân mắc đái tháo đường, tăng huyết áp cần kiểm tra đường huyết, chỉ số huyết áp… để kiểm soát tốt các bệnh lý này.
3. Trị liệu tâm lý sau khi hồi phục COVID-19
Nhiều bệnh nhân có cảm giác lo lắng, trầm cảm, hay cô đơn sau khi phục hồi COVID-19. Nỗi sợ hãi vì bệnh, đau thương, mất mát vì người thân trong đại dịch và lo lắng về tương lai bất định phía trước làm nhiều bệnh nhân càng thêm stress, dẫn đến mất ngủ, sụt cân, hay hoảng sợ.
Lúc này, bệnh nhân có thể cần dùng thuốc điều trị. Nhưng các thuốc chữa trị tâm lý và tâm thần sau khi COVID-19 nên dùng vừa phải, tránh để bệnh nhân trở nên nghiện thuốc.
Ví dụ như thuốc ngủ ambien hay benzodiazepine, nhiều bệnh nhân sau khi hồi phục từ COVID-19 không ngủ được, dùng các thuốc ngủ thường vẫn không hết, cuối cùng phải dùng thuốc ngủ nặng có thể gây nghiện.
Các trị liệu tâm lý bao gồm trị liệu giao tiếp, tư vấn, giải thích cho bệnh nhân hiểu rõ về các triệu chứng COVID-19, các biện pháp hồi phục triệu chứng để giảm bớt lo âu.
Năm 2022 chúng ta có nhiều trị liệu hiệu quả, bao gồm vaccine, thuốc uống, phác đồ chữa trị và cách chăm sóc. Chúng ta cũng quen dần với các ảnh hưởng của virus đến cuộc sống. Do đó, nên hạn chế thời gian dùng điện thoại thông minh, mạng xã hội… mà nên tập trung thời gian vào cuộc sống của mình, như: Tập thể dục, dành thời gian thực sự cho cơ thể.
Một số người tuy không mắc bệnh COVID-19, nhưng có người thân mắc bệnh hay tử vong do COVID-19 cũng có thể bị trầm cảm, lo lắng và ảnh hưởng đến tâm lý. Trường hợp này nên nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn và hiểu thêm về COVID-19.
4. Dinh dưỡng hậu COVID-19
Dinh dưỡng chiếm vai trò quan trọng sau khi hồi phục COVID-19. Bệnh nhân cần:
Chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ để phục hồi tốt nhất sau COVID-19. Bổ sung đủ nước, chất xơ protein/tinh bột và vitamin để phục hồi tối đa các mô bị tổn thương. Chế độ ăn uống bắt đầu bằng nhiều bữa ăn nhỏ, có đủ rau xanh, trái cây, protein/tinh bột. Nhớ uống nước đầy đủ, có thể dung nước lọc kết hợp nước trái cây để có đủ vitamin.
Khi có một chế độ ăn uống đầy đủ, cân bằng với rau củ quả, trái cây tươi, thịt ít chế biến, thì không cần phải uống thêm vitamin hay thuốc bổ. Nhưng hạn chế ăn đường, không uống rượu, hút thuốc, không nên nhiều uống cafe/trà vì có thể gây khó ngủ.
Nguồn: suckhoedoisong.vn
Tin liên quan
- Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tham dự Hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề tại Bắc Ninh
- Khám ngoài giờ: Những nỗ lực vì sự tiện lợi cho người bệnh
- Phát hiện giun dài 8cm từ mụn trên ngực bệnh nhân 23 tuổi
- Kê đơn thuốc dài ngày theo Thông tư 26: Bước tiến vì người bệnh mạn tính
- Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí: Góp phần chăm sóc tốt nhất cho sức khỏe trẻ em
- Đại tiện ra máu suốt 2 tháng, người phụ nữ phát hiện ung thư di căn
- Thiếu niên 14 tuổi liệt nửa người vì căn bệnh 'người già'