Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

Theo thống kê của WHO năm 2022, có tới 2,3 triệu trẻ sơ sinh tử vong trong 28 ngày đầu đời, tương đương 6.500 trẻ mỗi ngày. Con số này cho thấy việc bảo đảm an toàn phải bắt đầu từ sớm, có căn cứ khoa học và nhất quán.

TS.BS Thu Phương chia sẻ chủ đề "Bảo đảm chăm sóc an toàn cho phụ nữ và trẻ em" tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày An toàn người bệnh Thế giới 2025

Chia sẻ về điều này, TS.BS Nguyễn Thị Thu Phương - Quyền Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bạch Mai - nhấn mạnh, bước quan trọng nhất là sàng lọc tiền hôn nhân và tiền mang thai. Đây là cách hiệu quả để phát hiện bệnh lý di truyền, phòng ngừa dị tật bẩm sinh. WHO/PAHO (2024) ước tính mỗi năm có khoảng 8 triệu trẻ ra đời với dị tật bẩm sinh nghiêm trọng.

Một trong những bệnh lý di truyền phổ biến ở Việt Nam là Thalassemia, với 13,8% dân số mang gen bệnh. Nếu cả cha và mẹ đều mang gen, con sinh ra có 25% nguy cơ mắc bệnh. Tại Bệnh viện Bạch Mai, các cặp vợ chồng có nguy cơ cao được tư vấn sàng lọc và sử dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến để chọn phôi khỏe mạnh.

Ngoài ra, khám tổng quát, tầm soát bệnh lây truyền qua đường tình dục, tiêm phòng vaccine, kiểm tra tử cung – buồng trứng và rối loạn nội tiết cũng là những mục tiêu quan trọng trong giai đoạn chuẩn bị mang thai.

Trong thai kỳ, việc khám định kỳ giúp phát hiện và xử lý kịp thời các biến chứng như tiền sản giật, đái tháo đường thai kỳ, dọa đẻ non, sinh non. Bên cạnh đó, bổ sung vi chất và dinh dưỡng đầy đủ góp phần giảm nguy cơ trẻ nhẹ cân hoặc sinh non.

Khi chuyển dạ, theo dõi bằng biểu đồ chuyển dạ, chuẩn bị sẵn phương tiện cấp cứu sản khoa và sơ sinh sẽ giúp ứng phó hiệu quả với băng huyết sau sinh, ngạt sơ sinh và nhiễm khuẩn sơ sinh.

Khoảng 75% ca tử vong sơ sinh xảy ra trong tuần đầu tiên, chủ yếu do sinh non, ngạt hoặc nhiễm khuẩn. TS.BS Thu Phương cho rằng, chăm sóc thiết yếu ngay sau sinh (EENC) là yếu tố quyết định, với 6 bước cơ bản: lau khô và da kề da; tiêm oxytocin; kẹp cắt rốn muộn; kéo dây rốn có kiểm soát; xoa đáy tử cung; cho trẻ bú mẹ sớm.

Ở giai đoạn tiếp theo, nuôi con bằng sữa mẹ, tiêm chủng đầy đủ và phòng chống tai nạn thương tích là ba trụ cột bảo vệ trẻ. Song song, cha mẹ cần chú ý phát triển tâm thần - vận động và tâm lý của trẻ, bởi tổn thương sớm có thể ảnh hưởng lâu dài.

Để hiện thực hóa mục tiêu “an toàn từ đầu”, cần có sự chung tay của hệ thống y tế và cộng đồng. Theo TS.BS Nguyễn Thị Thu Phương, điều này bao gồm: đào tạo nhân viên y tế về hồi sức sơ sinh, phòng chống nhiễm khuẩn; đảm bảo cơ sở vật chất vô khuẩn và đủ trang thiết bị; xây dựng mô hình chăm sóc liên tục cho trẻ; tăng cường truyền thông tới các gia đình.

 “An toàn không bao giờ là quá sớm. Hãy chủ động sàng lọc, chuẩn bị sức khỏe và hành trang vững vàng trước khi sinh con. Vì sức khỏe của con chính là tương lai của dân tộc”, TS Phương nhấn mạnh.

Huyền Thị Lê