Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa cứu chữa thành công một nam bệnh nhân mắc hội chứng “Saturday night palsy” – hay còn gọi là liệt đêm thứ 7. Sau gần hai tuần được điều trị nội khoa kết hợp phục hồi chức năng, bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn, lấy lại khả năng vận động bàn tay.

Sau 14 ngày, bàn tay của ông đã hồi phục gần như hoàn toàn, có thể viết chữ thẳng hàng, cầm nắm chắc chắn và sinh hoạt bình thường.

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ cho biết, nam bệnh nhân 53 tuổi nhập viện trong tình trạng bàn tay phải tê bì, cổ tay rũ xuống, không thể duỗi thẳng. Trước đó, bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh, không có chấn thương hay lao động quá sức. Tuy nhiên, ông có thói quen khi ngủ thường kê tay dưới đầu. Tối hôm xảy ra sự cố, bệnh nhân có uống rượu rồi đi ngủ từ 21h, vẫn giữ thói quen gối đầu bằng tay. Đến khoảng 2h sáng, ông tỉnh dậy thì thấy bàn tay và cẳng tay phải tê bì, cổ tay rũ xuống, xoa bóp không cải thiện. Đến 3h sáng, bệnh nhân được đưa vào Trung tâm Đột quỵ – Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.

Qua thăm khám lâm sàng, bác sĩ nhận thấy bệnh nhân yếu rõ rệt động tác duỗi bàn tay và ngón tay; bàn tay luôn rũ xuống, không duỗi được. Động tác gấp, khép và đối chiếu các ngón tay vẫn còn nhưng bị ảnh hưởng nhẹ. Ngoài ra, bệnh nhân có cảm giác tê bì ở ngón 1, ngón 2 và vùng mu bàn tay.

Các bác sĩ đã chỉ định chụp cộng hưởng từ sọ não để loại trừ nguyên nhân đột quỵ, kết quả không phát hiện tổn thương nhu mô não. Kết hợp đo dẫn truyền thần kinh chi trên, ghi nhận có tổn thương giảm biên độ vận động dây thần kinh quay bên phải đoạn cẳng tay. Như vậy, nguyên nhân đột quỵ được loại trừ, bệnh nhân được chẩn đoán liệt dây thần kinh quay phải do chèn ép – một tình trạng kinh điển trong y văn với tên gọi “Saturday night palsy”.

Theo giải thích chuyên môn, hội chứng này xảy ra do dây thần kinh quay ở cánh tay hoặc cẳng tay bị chèn ép kéo dài. Trong trường hợp bệnh nhân trên, việc uống rượu trước khi ngủ khiến giấc ngủ sâu hơn, ông không nhận biết sự khó chịu khi cánh tay bị chèn ép bởi tư thế gối đầu. Hậu quả là dây thần kinh quay bị đè nén suốt nhiều giờ, dẫn đến hiện tượng “bàn tay rũ cổ cò”.

Nam bệnh nhân được điều trị bằng thuốc kết hợp với vật lý trị liệu – phục hồi chức năng. Sau 14 ngày, bàn tay của ông đã hồi phục gần như hoàn toàn, có thể viết chữ thẳng hàng, cầm nắm chắc chắn và sinh hoạt bình thường.

Thạc sĩ, bác sĩ Tạ Văn Hải – Phó trưởng Khoa Điều trị Thần kinh – Đột quỵ bán cấp, Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết liệt đêm thứ 7 là tình trạng liệt nhánh sâu của dây thần kinh quay, thường xuất hiện khi người bệnh ngủ quá sâu do tác động của rượu bia. Những thói quen ngủ như vắt tay lên ghế, kê tay dưới đầu hoặc để người khác gối đầu lên cánh tay suốt đêm đều có thể dẫn đến chèn ép thần kinh. Nếu kéo dài nhiều giờ, dây thần kinh quay bị tổn thương, gây ra biểu hiện đặc trưng là bàn tay rũ xuống, không thể duỗi.

Theo bác sĩ Hải, trong các trường hợp nhẹ, bệnh nhân chỉ bị tê bì hoặc yếu cơ mức độ nhẹ. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, sau 2–4 tuần vận động có thể hồi phục. Tuy nhiên, nếu chèn ép kéo dài hoặc không được điều trị đúng cách, bệnh nhân có nguy cơ teo cơ, cứng khớp, liệt vận động, khiến quá trình điều trị khó khăn và kéo dài hơn rất nhiều.

Từ trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo người dân cần chú ý một số thói quen sinh hoạt. Trước hết, không nên gối đầu bằng tay hoặc nằm nghiêng đè lên cánh tay khi ngủ. Hạn chế uống rượu bia trước khi ngủ để tránh rơi vào trạng thái ngủ quá sâu, mất khả năng tự điều chỉnh tư thế. Người trẻ cũng cần lưu ý, không nên để tay mình làm “gối” cho người khác trong thời gian dài, vì điều này cũng có thể gây chèn ép thần kinh quay dẫn đến liệt tạm thời.

Việc phát hiện sớm không chỉ giúp hồi phục nhanh chóng mà còn phòng tránh nguy cơ để lại di chứng vĩnh viễn.

Đặc biệt, khi xuất hiện các dấu hiệu như tê bì, yếu cơ ở cánh tay, cẳng tay hoặc cổ tay rũ xuống, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm không chỉ giúp hồi phục nhanh chóng mà còn phòng tránh nguy cơ để lại di chứng vĩnh viễn.

Trường hợp nam bệnh nhân 53 tuổi tại Phú Thọ là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của việc chẩn đoán sớm và điều trị đúng phác đồ. Sau 14 ngày, từ chỗ bàn tay rũ không cử động được, ông đã hồi phục, có thể viết chữ đẹp, trở lại sinh hoạt bình thường. Đây cũng là lời nhắc nhở cộng đồng về việc giữ thói quen sinh hoạt khoa học, tránh những nguy cơ tiềm ẩn từ chính tư thế ngủ tưởng chừng vô hại.

Sức khỏe thần kinh có thể bị ảnh hưởng chỉ bởi những thói quen nhỏ trong sinh hoạt hằng ngày, vì vậy cần được quan tâm và phòng ngừa kịp thời. Do đó, để phòng ngừa hội chứng “liệt đêm thứ 7”, bác sĩ khuyên mỗi người nên duy trì tư thế ngủ thoải mái, không gối đầu hay đè cánh tay quá lâu, hạn chế rượu bia trước khi đi ngủ. Khi có biểu hiện tê bì, yếu cơ hoặc cổ tay rũ xuống, cần chủ động đến bệnh viện kiểm tra sớm, bởi việc điều trị kịp thời sẽ giúp phục hồi nhanh và tránh nguy cơ để lại di chứng thần kinh.

Huyền Thị Lê