Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

 

Hệ thống đào tạo chuẩn hóa nhưng vẫn thiếu cơ sở pháp lý

ĐBQH Trần Khánh Thu cho hay, các nội dung trong báo cáo 2028 và 2031 của Bộ GD&ĐT vẫn chưa thống nhất giữa 2 dự thảo luật, đồng thời chưa phù hợp với mô hình đào tạo sau đại học đặc thù của lĩnh vực sức khỏe. Mặc dù cả hai báo cáo đều khẳng định khoản 2 Điều 8 của dự thảo Luật Giáo dục đại học sửa đổi đã tiếp thu và cập nhật quy định về cấp văn bằng trong lĩnh vực khoa học sức khỏe theo Bộ Y tế, sự đồng bộ giữa các văn bản vẫn chưa được bảo đảm.

Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Giáo dục đang được đề xuất sửa đổi, các quy định liên quan đến văn bằng và chương trình đào tạo lại hoàn toàn không đề cập nội dung này. Báo cáo giải trình vẫn nêu các lý do chưa công nhận văn bằng đào tạo sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe trong hệ thống văn bằng quốc gia, gây nhiều trăn trở cho đội ngũ cán bộ y tế hiện nay.

Các ĐBQH tham dự Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Đáng chú ý, Báo cáo 2028 cho rằng các chương trình đào tạo sau đại học trong lĩnh vực khoa học sức khỏe chỉ mang tính chất đào tạo hành nghề; các chương trình chuyên khoa không được cấu trúc theo hướng học thuật, thiếu môn tiên quyết, môn cốt lõi và kỹ năng nghiên cứu. Đại biểu khẳng định đây là nhận định chưa thỏa đáng và không phản ánh đúng thực tế hệ thống đào tạo sau đại học của ngành y hiện nay.

Phân tích thêm, bà Khánh Thu cho hay, về cấu trúc chương trình đào tạo sau đại học, các chuyên ngành lĩnh vực sức khỏe đã được chuẩn hóa theo hệ thống tín chỉ, bao gồm đầy đủ môn tiên quyết, môn cốt lõi, môn phụ trợ và kỹ năng nghiên cứu. Bác sĩ nội trú và chuyên khoa II phải thực hiện nghiên cứu và bảo vệ luận văn tốt nghiệp.

Như vậy, chương trình hoàn toàn phù hợp với mô hình học thuật và tuân thủ quy định hiện hành. Việc chưa được công nhận là do chưa có quy định trong hệ thống giáo dục quốc dân, và đây là trách nhiệm của các cơ quan quản lý trong việc bổ sung, điều chỉnh.

Hơn 40.000 cán bộ y tế chờ công nhận văn bằng

Theo ĐBQH Trần Khánh Thu, về các căn cứ để đề xuất, kiến nghị bổ sung đào tạo sau đại học lĩnh vực sức khỏe vào hệ thống giáo dục quốc dân:

Thứ nhất, cơ sở chính trị – pháp lý: Tại mục 6, phần 3 Nghị quyết 20 của Ban Chấp hành Trung ương năm 2017 đã quy định khẩn trương hoàn thiện các quy định pháp luật và triển khai Khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân, khung trình độ quốc gia trong đào tạo nhân lực y tế. Tại mục 3, phần III Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị cũng nêu rõ: trình độ sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và do Bộ Y tế quản lý.

ĐBQH Trần Khánh Thu - Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên.

Thứ hai, cơ sở pháp lý: Khoản 4 Điều 6 và khoản 6 Điều 38 của Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) năm 2018 quy định Chính phủ có trách nhiệm ban hành văn bằng, chứng chỉ đối với một số ngành đào tạo chuyên sâu đặc thù. Tương tự, khoản 5 Điều 12 của Luật Giáo dục năm 2019 cũng giao Chính phủ quy định văn bằng trình độ tương đương cho các ngành đào tạo chuyên khoa đặc thù.

Thứ ba, cơ sở thực tiễn: Đào tạo chuyên khoa lĩnh vực sức khỏe là giai đoạn tiếp theo sau đại học, được áp dụng phổ biến tại hầu hết các quốc gia. Tại Việt Nam, bên cạnh đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ, còn có 3 hình thức chuyên khoa: chuyên khoa cấp 1, chuyên khoa cấp 2 và bác sĩ nội trú. Mô hình này được kế thừa từ hệ thống của Pháp, duy trì hơn 50 năm, do Bộ Y tế quản lý và các trường Đại học Y Dược tổ chức thực hiện.

Hiện nay, trong hệ thống y tế toàn quốc có 46.102 bác sĩ sau đại học, trong đó 35.394 bác sĩ chuyên khoa; 2.427 dược sĩ sau đại học, có 1.647 dược sĩ chuyên khoa; 1.844 điều dưỡng sau đại học, có 1.187 điều dưỡng chuyên khoa. Tuy nhiên, các văn bằng chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và bác sĩ nội trú vẫn chưa được công nhận trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Vì vậy, bà Khánh Thu kiến nghị bổ sung đào tạo sau đại học lĩnh vực sức khỏe vào hệ thống giáo dục quốc dân, để hơn 40.000 cán bộ y tế có cơ sở pháp lý công nhận văn bằng đã được đào tạo, đồng thời hướng tới các chuẩn mực quốc tế.

4 nội dung đề nghị đưa vào dự thảo Luật

Từ các phân tích trên, ĐBQH Trần Khánh Thu đề nghị bổ sung một số nội dung quan trọng vào dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi):

Mục tiêu đào tạo (Khoản 1, Điều 8): Bổ sung đào tạo chuyên sâu, trình độ sau đại học lĩnh vực sức khỏe, nâng cao năng lực thực hành và chuyên môn; làm rõ các điều khoản về chuẩn chương trình và phát triển chương trình.

Trách nhiệm của Bộ Y tế (Điều 24–26): Bộ trưởng Bộ Y tế có quyền ban hành quy định về đào tạo đại học, sau đại học và các chuyên ngành sức khỏe.

Cơ sở đào tạo và mã ngành (Khoản 3, Điều 19): Bảo đảm cơ sở đào tạo sức khỏe có đủ bệnh viện thực hành, giảng viên và hạ tầng; bổ sung quyền quyết định của Bộ trưởng Bộ Y tế về đào tạo sau đại học, cơ sở giáo dục và chuyên ngành sức khỏe.

Điều khoản chuyển tiếp (Điều 46): Cơ quan quản lý trực tiếp chỉ định bí thư cấp ủy kiêm hiệu trưởng để ổn định tổ chức, với nhiệm kỳ hiệu trưởng theo nhiệm kỳ Đại hội Đảng cơ sở giáo dục; nếu bí thư không đủ điều kiện, sẽ bố trí công việc khác phù hợp.

Nguồn: suckhoedoisong.vn

 

Phương Thu Nguyễn