Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long phát biểu tại Hội nghị

Tham dự Hội nghị có GS.TS. Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế; bà Hoàng Thị Hạnh, Phó trưởng Ban chỉ đạo Tây Bắc; ông Phạm Văn Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La; ông Đàm Thuận Phong, Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội; cùng đại diện Lãnh  đạo các Vụ/Cục, Thanh tra, Văn phòng Bộ Y tế, Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Lãnh đạo và đại diện các Bộ/Ban/Ngành đoàn thể Trung ương, Lãnh đạo UBND và các Sở ngành của 14 tỉnh vùng Tây Bắc, Đại diện các tổ chức phi chính phủ, cộng đồng và người nhiễm HIV; cùng các cơ quan thông tấn báo chí của Trung ương và tỉnh Sơn La.

Toàn cảnh Hội nghị

Trong nhiều năm qua, Khu vực Tây Bắc vẫn luôn là điểm nóng về dịch HIV/AIDS. Theo số liệu thống kê cuối năm 2015, khu vực Tây Bắc có khoảng 14,6 triệu người sinh sống chiếm khoảng 16% dân số của cả nước nhưng có khoảng 38.000 người nhiễm HIV còn sống chiếm khoảng 20% tổng số bệnh nhân HIV còn sống của cả nước và số người tử vong do AIDS là 21.000 chiếm khoảng 25 % số ca tử vong do AIDS trên cả nước. Ước tính tỉ lệ mắc HIV tại khu vực này là 420/100.000 dân cao gấp 1,5 lần so với số liệu của cả nước (280/100.000 dân). Tại khu vực này thì đường lây truyền HIV chủ yếu là sử dụng chung khi tiêm chích ma túy và quan hệ tình dục không an toàn với 3 nhóm đối tượng nguy cơ cao là người nghiện chích ma túy (NCMT) và phụ nữ bán dâm (PNBD) và gần đây là vợ, bạn tình của người nhiễm HIV. Trong 3 tháng đầu năm 2016, tại khu vực Tây Bắc có 63.597 người nhiễm HIV/AIDS, chiếm gần 27% số bệnh nhân HIV/AIDS của cả nước. Trung bình mỗi năm có khoảng 3.000 người nhiễm HIV mới. 1 năm qua, tại các tỉnh Tây Bắc tỷ lệ người nghiện chích ma túy được tiếp cận chương trình bơm kim tiêm và bao cao su đạt 58,9% (cao hơn mức bình quân cả nước là 37,4%). Công tác điều trị methadone được triển khai tích cực, với 91 cơ sở điều trị cho 15.385 bệnh nhân... Tính riêng tại tỉnh Sơn La tính đến hết tháng 4-2016, có 5.034 người nhiễm HIV còn sống đang được quản lý. Trong 4 tháng đầu năm nay, phát hiện 90 người nhiễm HIV mới, chủ yếu ở lứa tuổi từ 20-39. Nguy cơ lây nhiễm HIV ở một số địa bàn vùng Tây Bắc không còn tập trung trong nhóm nguy cơ cao như trước đây, hiện nguy cơ lây truyền HIV như dịch toàn thể. Tuy nhiên do nhận thức của người dân về HIV/AIDS vẫn còn thấp, đặc biệt là người dân vùng sâu vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, sự bất đồng về ngôn ngữ văn hóa và phong tục tập quán là rào cản lớn ảnh hưởng đến công tác truyền thông phòng, chống HIV/AIDS tại các tỉnh vùng Tây Bắc..

Phát biểu tại Hội nghị Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: tình hình lây nhiễm HIV/AIDS ở khu vực Tây Bắc đang ở mức độ cao, có nhiều yếu tố tiềm ẩn bùng phát dịch. Chính vì thế để công tác phòng, chống HIV/AIDS trong thời gian tới tại khu vực vùng Tây Bắc có hiệu quả, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, các cơ quan chuyên môn cần quyết liệt hơn trong công tác phòng chống HIV/AIDS, cần phải coi công tác phòng chống HIV/AIDS trong thời gian tới là vấn đề trọng tâm; bên cạnh đó phải quan tâm và đẩy mạnh công tác điều trị Methadone, trong đó lưu ý tăng cường triển khai tại các cơ sở điều trị nghiện, cai nghiện không cần quan tâm tới việc có tiền sử, hay có cơn và đẩy nhanh việc điều trị tới cấp xã; đồng thời đẩy nhanh tiến độ cho phép các cơ sở điều trị ARV được ký với BHYT và mua thẻ BHYT cho người nhiễm HIV; đồng thời tăng cường công tác truyền thông phòng chống HIV/AIDS bằng nhiều biện pháp. Thứ trưởng mong rằng trong thời gian tới đây công tác phòng, chống HIV/AIDS tại khu vực vùng Tây Bắc sẽ đạt nhiều hiệu quả cao hơn.

Tại Hội nghị các đại biểu đã được nghe báo cáo đánh giá tình hình dịch HIV/AIDS, kết quả triển khai các chương trình phòng, chống HIV/AIDS vùng Tây Bắc, những khó khăn thách thức và giải pháp đẩy mạnh chương trình phòng, chống HIV/AIDS vùng Tây Bắc trong thời gian tới cũng như thảo luận, đề xuất các giải pháp thực hiện công tác phòng, chống HIV/AIDS; kinh nghiệm triển khai mở rộng điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc methadone; thí điểm xét nghiệm HIV tại cộng đồng...