Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan dự họp báo cáo công tác quản lý nhà nước đối với thuốc lá mới
28/03/2024 | 20:40 PM



Quang cảnh cuộc họp
Chiều ngày 27/3/2024, tại trụ sở Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế đã tham dự cuộc họp báo cáo về công tác quản lý nhà nước đối với thuốc lá mới. Tham dự cuộc họp có đại diện của Vụ pháp chế, Cục quản lý khám chữa bệnh và một số Vụ, Cục liên quan của Bộ Y tế.
Tại cuộc họp các đại biểu đã nghe đại diện Vụ Pháp chế - Bộ Y tế trình bày báo cáo “Về thực trạng, tác hại, kinh nghiệm quốc tế và đề xuất biện pháp cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác để bảo vệ sức khoẻ cộng đồng”
Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Đinh Thị Thu Thủy báo cáo tại cuộc họp
Báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật phòng, chống tác hại thuốc lá cho thấy nhờ có nhiều nỗ lực trong công tác phòng, chống tác hại thuốc lá, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong nam giới trưởng thành giảm trung bình 0,5%, giảm 50% ở nhóm tuổi 13-17, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá đã giảm đáng kể tại hầu hết các khu vực có quy định cấm. Đặc biệt tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong học sinh giảm từ 5,36% năm 2013 xuống còn 2,78% năm 2019 ở nhóm tuổi 13-17 và từ 2,5% xuống còn 1,9% ở nhóm tuổi 13-15.
Đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tuy nhiên, những thành tựu này có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đang trở lên ngày càng công khai và phổ biến trong giới trẻ. Theo các nghiên cứu do Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá phối hợp với các cơ quan, tổ chức triển khai:
- Năm 2020: Theo Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại 34 tỉnh, thành phố năm 2020 (PGATS): tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người trưởng thành (15 tuổi trở lên) tăng 18 lần (từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020), trong đó tỷ lệ sử dụng cao nhất tập trung ở nhóm tuổi 15-24 với tỉ lệ là 7,3% sau đó là các nhóm tuổi 25 - 44 tuổi (3,2%), 45 - 64 tuổi (1,4%);
- Năm 2022: Theo Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh 13-15 tuổi (GYTS 2022), tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở chung ở học sinh từ 13-15 tuổi là 3,5%;
- Năm 2023: theo báo cáo sơ bộ từ nghiên cứu thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trong học sinh THCS và THPT tại 11 tỉnh, thành phố: tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử chung ở nhóm tuổi 11-18 là 7,0%, nhóm tuổi 13-15 là 8,0%. Học sinh khối cuối của các cấp THCS và THPT có tỷ lệ sử dụng cao hơn các so với các khối còn lại ( khối 8 là 9,1%; khối 9 là 10,4%; khối 11 là 8,2%; khối 12 là 8,9%);
Có thể thấy, chỉ trong vòng 2 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã tăng nhanh ở mức báo động: tăng hơn 2 lần (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023).
Theo kết quả nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách y tế - Bộ Y tế thực hiện năm 2020 về các hành vi nguy cơ đối với sức khỏe học sinh THCS và THPT tại Hà Nội, riêng đối với phụ nữ và trẻ em gái, có tới 8% phụ nữ và trẻ em gái hút thuốc lá điện tử trong khi tỷ lệ hút thuốc lá điếu ở nữ chỉ có 1,5%. Hút thuốc lá điện tử ở trẻ em gái độ tuổi vị thành niên, thanh niên, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản sẽ gây ra các hệ lụy về sức khỏe sinh sản và chất lượng giống nòi.
Báo cáo cũng có những phân tích chuyên sâu về tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đối với sức khỏe của người sử dụng. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới chưa có bằng chứng về việc thuốc lá điện tử giúp cai nghiện thuốc lá thông thường. WHO cũng không xác nhận thuốc lá điện tử là một biện pháp hỗ trợ cai nghiện. Ngược lại, bằng chứng cho thấy người sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tăng nguy cơ sử dụng cùng lúc nhiều loại thuốc lá. Việc người dùng sử dụng đồng thời cả thuốc lá điện tử , thuốc lá nung nóng và thuốc lá thông thường đã được ghi nhận ở nhiều quốc gia. Cụ thể, như ở Mỹ, bằng chứng cho thấy hầu hết người sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá đều không bỏ được thuốc lá, thay vào đó họ tiếp tục sử dụng đồng thời cả thuốc lá điện tử và thuốc lá điếu truyền thống. Khoảng 70% người dùng thuốc lá nung nóng ở Nhật Bản và 96,2% người dùng thuốc lá nung nóng ở Hàn Quốc sử dụng đồng thời thuốc lá nung nóng với thuốc lá điếu truyền thống.
Các số liệu cho thấy thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có xu hướng nhắm chủ yếu tới đối tượng là giới trẻ, nguy cơ tác động đến cả một thế hệ trẻ. Tại Hoa Kỳ, giai đoạn 2017-2019 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng vọt từ 11,7% lên 27,5% ở học sinh THPT, và từ 3,3% lên 10,5% ở học sinh THPT. Tại Vương quốc Anh, sử dụng thuốc lá điện tử ở trẻ em gái 15 tuổi đã tăng từ 10% vào năm 2018 lên 21% vào năm 2021, trong khi ở New Zealand 27% thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử.
Tháng 10 năm 2023, Bộ Y tế nhận được Bản khuyến nghị của WHO về việc Quốc hội ban hành Nghị quyết cấm nhập khẩu, sản xuất, phân phối và bán các sản phẩm Nicotine, hệ thống phân phối điện tử không chứa nicotine và các sản phẩm thuốc lá nung nóng, cũng như cấm quảng cáo, khuyến mại các sản phẩm này ở Việt Nam. Ngày 20 tháng 5 năm 2024, WHO cũng đã gửi tới bản kiến nghị lần thứ 2, trong đó có cập nhật thêm một số thông tin về tác hại của các sản phẩm nicotine và thuốc lá mới từ các nghiên cứu mới nhất. Đồng thời ngày 22 tháng 12 năm 2023, Bộ Y tế nhận được Thư từ Tổ chức Southeast Asia Tobacco Control Alliance (SEATCA – Liên minh kiểm soát thuốc lá Đông Nam Á) đề gửi Phó Thủ tướng nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam với tiêu đề: Ủng hộ chính sách cấm lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và shisha.
Báo cáo cũng nêu ra kinh nghiệm kiểm soát thuốc lá điện tử tại một số quốc gia trên thế giới. Theo báo cáo của Tổ chức Campaign for Tobacco Free Kids, Hoa Kỳ (CTFK), hiện nay đã có ít nhất 39 quốc gia và vùng lãnh thổ cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá điện tử. Trong khu vực ASEAN đã có 5 quốc gia cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử là Thái Lan, Singapore, Lào, Brunei, Campuchia. Hiện nay số lượng các quốc gia áp dụng chính sách cấm đang tăng lên, cụ thể theo thống kê có ít nhất 3 quốc gia và vùng lãnh thổ chuyển từ phương pháp kiểm soát như dược phẩm sang phương pháp cấm (Hong Kong, Đài Loan, Venezuela). 03 quốc gia bán thuốc lá điện tử dưới dạng dược phẩm được cấp phép và thuốc kê đơn được điều trị theo phác đồ (Chile, Úc và Nhật). Thực tế 03 nước này chưa cấp được cho sản phẩm nào bán dưới dạng sản phẩm cai thuốc lá do không chứng minh được dữ liệu lâm sàng. 88 quốc gia quản lý thuốc lá điện tử (trong đó có 27 quốc gia thuộc khối liên minh Châu Âu). Việc quản lý được tiến hành chặt chẽ theo các biện pháp của Công ước khung (WHO FCTC).
Đối với thuốc lá nung nóng, ít nhất 18 quốc gia cấm (trong đó có 5 quốc gia thuộc ASEAN gồm Capuchia, Lào, Singapore, Thái Lan, Brunei). Không có quốc gia nào bán thuốc lá nung nóng dưới dạng dược phẩm được cấp phép và thuốc kê đơn theo phác đồ điều trị. 71 quốc gia quản lý thuốc lá nung nóng (trong đó 27 quốc gia thuộc khối Liên minh Châu Âu). Việc quản lý có sử dụng các biện pháp phòng ngừa là khác nhau.
Cùng với đó báo cáo cũng nêu lên những lợi ích nếu nghị quyết được ban hành tới sự phát triển của kinh tế xã hội và người dân. Dựa vào những phân tích, đánh giá như vậy, báo cáo đề xuất ban hành văn bản cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá mới. Căn cứ vào luật pháp hiện hành, Bộ Y tế sẽ trình Chính phủ xem xét và trình Quốc hội ban hành Nghị quyết.
Các đại biểu tham gia đóng góp ý kiến tại cuộc họp
Cuộc họp cũng nghe ý kiến đóng góp của các Vụ, Cục chuyên môn về các vấn đề liên quan đến bản báo cáo.
Phát biểu kết luận, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đề nghị ban soạn thảo rà soát lại các nội dung và hoàn thiện trước khi trình lên Chính phủ, dựa vào ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà và chỉ đạo của Ủy ban Xã hội của Quốc hội về việc triển khai hoạt động này.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu kết luận cuộc họp
Báo cáo về các nội dung về thực trạng sử dụng, tác hại của thuốc lá mới, các vấn đề sử dụng thuốc lá mới trong thanh thiếu niên, vấn đề xử lý vi phạm, những khó khăn vướng mắc trong quản lý nhà nước và tổ chức triển khai thực hiện liên quan đến các Bộ ngành.
Hệ thống văn bản pháp luật cần phân tích rõ là Luật phòng, chống tác hại thuốc lá đã tính đến những đối tượng này chưa và có thể áp dụng cho các đối tượng này không. Phải có đủ căn cứ để trình ban hành Nghị quyết về việc cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá mới.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đề nghị ban soạn thảo cần xin ý kiến của các Bộ ngành liên quan; Bộ Giáo dục và Đào tạo bổ sung thông tin liên quan đến tác hại của thuốc lá mới đối với thanh thiếu niên và học sinh sinh viên. Từ đó Bộ Y tế có căn cứ sẽ tổng hợp báo cáo Chính phủ.
Liên quan đến vấn đề thực trạng, cần có văn bản chính thức gửi các bệnh viện (Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Tâm thần Trung ương...) và các bệnh viện liên quan đề nghị gửi cho Bộ Y tế các báo cáo liên quan đến hoạt động khám và điều trị bệnh liên quan đến thuốc lá mới và những đề xuất kiến nghị.
Bổ sung cập nhật thêm ý kiến của WHO, trong khuyến nghị cũng đưa khuyến nghị của WHO thì trước mắt là sẽ ban hành Nghị quyết, trong dài hạn sẽ trình sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá. Nghị quyết được ban hành và có hiệu lực đến khi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá sửa đổi được trình lên Quốc hội và thông qua.
Cần có lộ trình cụ thể về việc xây dựng, đệ trình và ban hành Nghị quyết. Vụ Pháp chế, Bộ Y tế sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu trong cuộc họp và điều chỉnh lại báo cáo trình lãnh đạo Bộ. Gửi công văn xin ý kiến góp ý của các Bộ ngành liên quan lấy ý kiến và tổng hợp để trình Chính phủ.
Trong phần đánh giá tác động, cần có ý kiến của các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất các sản phẩm thuốc lá. Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan giao đơn vị soạn thảo hoàn thiện và trình báo cáo trước ngày 10/4/2024./.
Tin liên quan
- Bộ trưởng Đào Hồng Lan trao quyết định bổ nhiệm Giám đốc Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thuỵ An
- Bộ trưởng Đào Hồng Lan và Công đoàn Y tế Việt Nam thăm gia đình Anh hùng liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm
- Bộ Y tế tiếp Đoàn đánh giá độc lập JEE: Ghi nhận nhiều điểm mạnh, xác định rõ lĩnh vực cần tăng cường
- Bộ Y tế gặp mặt cán bộ, công chức là thương binh, con liệt sĩ, con thương binh, con gia đình có công với cách mạng nhân dịp 27/7
- Hội nghị Liên minh Đột quỵ Toàn cầu 2025: Khẳng định vai trò tiên phong của Việt Nam trong chăm sóc đột quỵ
- Hơn 950 suất quà được Bộ Y tế và Công đoàn Y tế Việt Nam trao tặng gia đình chính sách và người có công tại tỉnh Hưng Yên
- Đảm bảo quyền tiếp cận sàng lọc và điều trị ung thư cho mọi phụ nữ Việt Nam
Xuất bản thông tin
Phẫu thuật cứu bàn tay phải bị pháo nổ của nam sinh 14 tuổi
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:51Các bác sĩ Khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông (Hà Nội) vừa phẫu thuật thành công, bước đầu giữ lại bàn tay phải cho nam sinh N.H.C. (14 tuổi, ở Thanh Oai, Hà Nội) bị...
Người phụ nữ 65 tuổi mang 4 quả thận được can thiệp kịp thời
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:50Một phụ nữ 65 tuổi đến từ TP.HCM vừa được các bác sĩ Bệnh viện E (Hà Nội) phát hiện có tới 4 quả thận - một dị tật bẩm sinh vô cùng hiếm gặp - trong quá trình kiểm tra triệu chứng đau lưng và...
Bệnh viện Bãi Cháy kịp thời cứu sống bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp không ST chênh
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:47Ngày 22/7/2025, các bác sĩ Khoa Tim mạch, Bệnh viện Bãi Cháy đã cấp cứu thành công một ca bệnh nhồi máu cơ tim cấp không ST chênh. Đây là một trong những thể bệnh âm thầm, dễ bị bỏ sót nhưng...
Phát hiện và điều trị kịp thời: Cứu sống bệnh nhân viêm màng não có bệnh nền đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:46Một trường hợp viêm màng não mủ trên nền nhiều bệnh lý mạn tính vừa được phát hiện và điều trị thành công tại Khoa Điều trị tích cực – Bệnh viện Nội tiết Trung ương. Đó là thành quả của việc...
Điều trị thành công ca cúm mùa có biến chứng viêm phổi ở bệnh nhân cao tuổi mắc nhiều bệnh lý nền
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:45Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa tiếp nhận và điều trị thành công một trường hợp cúm mùa có biến chứng nặng ở bệnh nhân nam 75 tuổi. Trường hợp này cho thấy diễn biến bệnh cúm mùa ở người cao...
Giải pháp sống còn để bảo vệ tính mạng khỏi virus dại từ chó mèo
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:44Mỗi dịp hè, trẻ em được nghỉ học, vui chơi ở nhà hoặc về quê với ông bà. Đây cũng là thời điểm các em tiếp xúc nhiều hơn với vật nuôi trong gia đình như chó, mèo – những “người bạn nhỏ” tưởng...
Chung tay hành động đẩy lùi bệnh lỵ trực trùng từ những việc nhỏ mỗi ngày
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:36Lỵ trực trùng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính đường tiêu hóa, do vi khuẩn Shigella gây ra. Bệnh lây lan nhanh qua đường phân – miệng, thường bùng phát thành dịch tại những khu vực có điều kiện...
Điều trị tích cực cho nam thanh niên 17 tuổi mắc viêm não Nhật Bản
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:38Các bác sĩ Trung tâm Hồi sức tích cực – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) vừa tiếp nhận và điều trị tích cực cho một trường hợp Viêm não Nhật Bản nặng với tổn thương sâu trong mô não...
Phẫu thuật thành công dị tật lồi xương ức bẩm sinh cho cậu bé 12 tuổi
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 05:40Căn bệnh dị tật lồng ngực không chỉ gây ảnh hưởng về mặt thể chất mà còn để lại những tổn thương tinh thần âm ỉ với người bệnh, đặc biệt là trẻ em. Mỗi ca điều trị thành công vì thế không đơn...
Thanh Hóa: Khẩn cấp triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh sau mưa lũ
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 04:23Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Thanh Hóa yêu cầu các đơn vị y tế tăng cường giám sát, vệ sinh môi trường, dự trữ vật tư để phòng chống dịch bệnh sau mưa lũ. Nhằm chủ...
Suýt ngất khi phát hiện giun đũa dài 4cm nằm trong mắt
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 04:18Sau 20 ngày thấy bên mắt phải nổi đỏ, cộm khó chịu, người phụ nữ ở Quảng Ninh đến bệnh viện thăm khám và suýt ngất khi phát hiện một con giun dài khoảng 4cm đã chết, nằm dưới lớp kết mạc nhãn...
Hai bệnh viện ở TPHCM đối mặt nguy cơ quá tải sốt xuất huyết
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 04:17TPHCM tăng cường hỗ trợ tuyến dưới, đặc biệt tại phường An Phú - nơi có hai bệnh viện ghi nhận nhiều ca nặng và nguy cơ quá tải điều trị nội trú. Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức...
Tập trung cứu chữa 15 nạn nhân vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng tại Hà Tĩnh
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 04:16Bộ Y tế đề nghị ngành y tế Hà Tĩnh tập trung cứu chữa cho nạn nhân vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng trên địa bàn tỉnh. Theo báo cáo mới nhất, vụ tai nạn đã làm 10 người tử...
Bệnh nhân đồng thời mắc 2 bệnh ung thư tiêu hóa
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 04:14Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vừa tiếp nhận một bệnh nhân mắc cùng lúc 2 bệnh lý ác tính là ung thư đại tràng và ung thư trực tràng – một trường hợp hiếm gặp và phức tạp trong...
Tổn thương đa cơ quan do mắc bệnh tự miễn hiếm gặp
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 04:11Sút 7kg trong vòng 4 tháng, người đàn ông đến viện phát hiện mình mắc bệnh tự miễn hiếm gặp - u hạt tăng bạch cầu ái toan kèm viêm đa mạch (EGPA). Bệnh nhân...
Bộ trưởng Đào Hồng Lan trao quyết định bổ nhiệm Giám đốc Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thuỵ An
Thứ Bẩy, ngày 26/07/2025 03:01Chiều 25/7/2025, Bộ Y tế tổ chức công bố Quyết định bổ nhiệm nhân sự tại Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thụy An, huyện Ba Vì, Hà Nội. Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chủ trì buổi...
Bộ trưởng Đào Hồng Lan và Công đoàn Y tế Việt Nam thăm gia đình Anh hùng liệt sĩ, bác sĩ Đặng Thùy Trâm
Thứ Sáu, ngày 25/07/2025 14:00Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), sáng ngày 25/7/2025, đoàn công tác Bộ Y tế và Công đoàn Y tế Việt Nam đã đến thăm và tri ân gia đình Anh hùng liệt sĩ,...
Bộ Y tế tiếp Đoàn đánh giá độc lập JEE: Ghi nhận nhiều điểm mạnh, xác định rõ lĩnh vực cần tăng cường
Thứ Sáu, ngày 25/07/2025 13:16Chiều 25/7/2025, tại trụ sở Bộ Y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã chủ trì buổi tiếp và làm việc với Đoàn đánh giá độc lập chung (JEE) trong khuôn khổ đánh giá việc thực hiện Điều...
Những dấu ấn lịch sử của một bệnh viện đầu ngành mang tầm vóc Quốc gia
Thứ Sáu, ngày 25/07/2025 11:27Nơi kết tinh truyền thống y đức, lòng tận tụy và khát vọng phụng sự. Mỗi bước phát triển đều in dấu sự hy sinh thầm lặng của những người đặt nền móng cho hành trình bảo vệ sự sống Trong...
Lợi ích của Đông y với người cao tuổi
Thứ Sáu, ngày 25/07/2025 11:25Y học cổ truyền hay Đông y với bề dày hàng nghìn năm đã khẳng định vai trò trong chăm sóc sức khỏe, nhất là với người cao tuổi. Nhờ tính an toàn, ít tác dụng phụ, các phương pháp trị liệu Đông y...