Đầu tháng 7/ 2024, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TPHCM) đã tiến hành ghép gan thành công cho bé gái 3 tuổi mắc hội chứng Budd - Chiari - một hội chứng bất thường về hệ thống mạch máu chỉ xảy ra 1/1.000.000 người.

Đầu tháng 7/ 2024, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TPHCM) đã tiến hành ghép gan thành công cho bé gái 3 tuổi mắc hội chứng Budd - Chiari - một hội chứng bất thường về hệ thống mạch máu chỉ xảy ra 1/1.000.000 người. Đây không chỉ là một cột mốc quan trọng đánh dấu bước tiến vượt bậc của Bệnh viện Nhi đồng 2 trong lĩnh vực ghép tạng nhi khoa mà còn là một dấu ấn cho nền ghép tạng Việt Nam. Sự thành công này khẳng định năng lực chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ Việt Nam đang ngày càng được nâng cao và sự phát triển của ngành ghép tạng nhi khoa tại Việt Nam.

Chia sẻ về ca ghép gan đặc biệt này, TS.BS Trần Thanh Trí - Trưởng khoa Gan Mật Tuỵ và Ghép gan Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết: “Đây là một trường hợp rất phức tạp, bé gái được phát hiện mắc hội chứng Budd - Chiari khi chỉ mới 14 tháng tuổi. Lúc đó, bé nhập viện trong tình trạng bụng báng kéo dài - một triệu chứng điển hình nhưng thường khó nhận biết ở giai đoạn sớm”.

Hành trình khó khăn đến quyết định ghép gan giành lại sự sống cho bệnh nhi

Các xét nghiệm và chẩn đoán chuyên sâu cho thấy tĩnh mạch dẫn máu ra khỏi gan của bé đã bị hẹp và tắc nghẽn nghiêm trọng do sự hình thành của các cục máu đông. Điều này khiến máu không thể lưu thông bình thường, dẫn đến tổn thương gan ngày càng nặng nề.

Hội chứng Budd – Chiari là một căn bệnh hiếm gặp, tỷ lệ chỉ 1/1.000.000 người, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời và chuyên sâu. Trong suốt hơn 2 năm từ khi được chẩn đoán, bệnh nhi đã trải qua một hành trình điều trị gian nan. Các bác sĩ đã nỗ lực áp dụng nhiều biện pháp y tế hỗ trợ như kiểm soát triệu chứng bụng báng, theo dõi chức năng gan thường xuyên. Tuy nhiên, khi tình trạng tắc nghẽn gan trở nên nghiêm trọng hơn, bé xuất hiện các biến chứng nguy hiểm đe dọa tính mạng.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, hành trình cứu sống bệnh nhi tiếp tục với hàng loạt chẩn đoán chuyên sâu và những phát hiện đầy thách thức. Kết quả chụp CT khiến các bác sĩ phải lặng người: Tĩnh mạch chủ dưới sau gan của bệnh nhi hoàn toàn không tồn tại, đây là một tình trạng bất thường nghiêm trọng.

TS.BS Trần Thanh Trí cùng ê-kip bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 2 phẫu thuật ghép gan cho bệnh nhi mắc hội chứng Budd – Chiari. Nguồn: Bác sĩ cung cấp.

Khi thực hiện thông tim, các bác sĩ phát hiện đoạn tĩnh mạch chủ dưới dài 3cm bị tắc nghẽn hoàn toàn. Điều này đồng nghĩa với việc máu không thể lưu thông bình thường qua gan, gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng như giãn tĩnh mạch thực quản, xơ gan, thoái hóa nhu mô gan và thậm chí xuất huyết tiêu hoá.

Những kết quả sinh thiết gan càng khiến các bác sĩ thêm trăn trở. Gan của bệnh nhi đã bị xơ hóa nặng, nhu mô gan thoái hóa và xuất huyết, báo hiệu tình trạng không thể phục hồi. Sức khỏe của bé gái vốn đã mong manh lại càng thêm yếu ớt bởi tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài. Mỗi lần nhìn bệnh nhi, các bác sĩ càng thêm day dứt khi nghĩ rằng nếu không có biện pháp điều trị dứt điểm, sự sống của em sẽ chỉ đếm ngược từng ngày.

“Chúng tôi biết rằng thời gian không còn nhiều, bệnh nhi đã trải qua những tháng ngày chiến đấu đầy gian khổ với tình trạng gan suy yếu và những biến chứng nghiêm trọng. Từ năm 2022, chúng tôi đã nỗ lực điều trị bảo tồn nội khoa để làm chậm lại tiến trình xơ gan, nhưng đến đầu năm 2024, tình trạng bệnh không còn nằm trong khả năng kiểm soát. Gan của bé đã chuyển sang giai đoạn xơ hóa toàn bộ, chức năng gan suy kiệt. Không còn lựa chọn nào khác, chúng tôi phải đưa ra quyết định lớn nhất là thực hiện ghép gan cho bé”, bác sĩ Trần Thanh Trí chia sẻ.

Cơ hội sống mong manh giữa muôn vàn thách thức

Việc đưa ra chỉ định ghép gan là cơ hội duy nhất để cứu sống bệnh nhi, nhưng đồng thời cũng là một hành trình đầy rủi ro. Tình trạng bệnh hiếm gặp, cơ thể bé yếu ớt và các biến chứng phức tạp đặt ra vô số thách thức. Thế nhưng, ánh mắt ngây thơ của bệnh nhi, niềm hy vọng mong manh từ gia đình và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ y bác sĩ đã thôi thúc tất cả cùng đồng lòng.

“Chúng tôi không thể từ bỏ. Dù tình trạng bệnh phức tạp đến đâu, mọi nỗ lực đều đáng giá nếu có thể mang lại sự sống cho em”, bác sĩ Trí nói với giọng đầy cảm xúc. Và thế là, một kế hoạch ghép gan chi tiết được bắt đầu, với tất cả niềm tin và quyết tâm của cả ê-kip bác sĩ.

Trước khi tiến hành ca ghép gan, đội ngũ y bác sĩ tại Bệnh viện Nhi đồng 2 đã dồn hết tâm huyết vào việc lên kế hoạch một cách tỉ mỉ và chi tiết nhất có thể. Đây không chỉ là một ca phẫu thuật thông thường, mà là một cuộc chiến sinh tử, nơi mỗi quyết định, mỗi hành động đều phải được tính toán kỹ lưỡng. Các bác sĩ biết rằng tình trạng của bệnh nhi lúc này vô cùng phức tạp, hàng loạt yếu tố nguy cơ có thể xảy ra đòi hỏi các bác sĩ phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chuyên môn và tinh thần.

“Chúng tôi không được phép sai sót bởi bất kỳ sai lầm nào cũng có thể khiến bệnh nhi phải trả giá bằng mạng sống. Đây là trách nhiệm lớn lao mà mỗi người trong ê-kip đều cảm nhận sâu sắc”, Trưởng khoa Gan Mật Tuỵ và Ghép gan Bệnh viện Nhi đồng 2 chia sẻ.

Đầu tiên, các bác sĩ xác định nguy cơ lớn nhất là huyết khối, tình trạng đông máu có thể xảy ra sau ghép. Điều này đòi hỏi bệnh nhi phải sử dụng thuốc kháng đông kéo dài để giảm thiểu nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Tiếp theo, tuần hoàn bàng hệ, sự hình thành các mạch máu thay thế tự nhiên khiến việc bóc tách trở nên vô cùng khó khăn và đòi hỏi sự tỉ mỉ tuyệt đối.

Thách thức lớn ở ca này đến từ sự bất thường tĩnh mạch chủ dưới, khi đoạn mạch dài 3cm hoàn toàn bị tắc nghẽn. Đây là yếu tố khiến ca phẫu thuật trở nên phức tạp hơn rất nhiều, buộc các bác sĩ phải thực hiện kỹ thuật nối mạch máu tinh vi trong quá trình ghép gan.

Bệnh nhi mắc hội chứng Budd – Chiari hồi phục tốt và được xuất viện sau ghép gan 25 ngày. Nguồn: Bác sĩ cung cấp.

Nhận thức rõ độ khó của ca mổ, bệnh viện đã kêu gọi sự hỗ trợ từ các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước ở lĩnh vực như ghép tạng, truyền máu huyết học và hồi sức nhi khoa đều được phối hợp chặt chẽ để đảm bảo mọi tình huống có thể xảy ra đều nằm trong tầm kiểm soát. Các buổi hội chẩn liên chuyên khoa được tổ chức thường xuyên, các chuyên gia đóng góp ý kiến, chia sẻ kinh nghiệm để đưa ra các phương án tối ưu nhất. Tinh thần đồng đội, sự tận tâm và trách nhiệm lan tỏa trong từng thành viên tạo nên sức mạnh tập thể vượt qua mọi khó khăn, giành lại mạng sống cho bệnh nhi.

“Chúng tôi không chỉ lên kế hoạch cho ca ghép gan mà còn chuẩn bị mọi kịch bản xấu nhất có thể xảy ra. Chúng tôi muốn chắc chắn rằng, nếu có bất kỳ biến chứng nào, đội ngũ cũng đã sẵn sàng ứng phó”, bác Trí nói.

“Phép màu” từ phòng mổ mở ra cuộc sống mới cho bệnh nhi

Ngày 1/7/2024, ca phẫu thuật ghép gan chính thức được tiến hành. Trong khoảnh khắc đẩy bệnh nhi vào phòng mổ, ánh mắt đầy hy vọng của gia đình em là động lực lớn nhất cho đội ngũ y bác sĩ.

“Khi nhìn thấy cha mẹ bé đặt niềm tin hoàn toàn vào chúng tôi, tôi biết rằng mình không được phép thất bại,” TS.BS Trần Thanh Trí tâm sự.

Trên bàn mổ, cả ê-kip làm việc với sự tập trung cao độ. Những lát cắt, những mũi kim, xử lý tuần hoàn bàng hệ đều được thực hiện với sự cẩn trọng và chính xác tuyệt đối. Mỗi giây phút trôi qua, họ đều hiểu rằng mình đang chiến đấu để mang lại hy vọng, để một trái tim nhỏ bé được tiếp tục đập, để một gia đình được đoàn tụ và để một tương lai vẫn còn nguyên vẹn phía trước. Ca phẫu thuật cuối cùng cũng thành công tốt đẹp.

Sau 8 ngày điều trị tích cực, bệnh nhi không chỉ có thể tự ăn uống mà sức khỏe cũng có những bước tiến rõ rệt. Từ hình ảnh bé gái yếu ớt, đau đớn nằm trên giường bệnh, giờ đây em đã có thể nở nụ cười đầu tiên kể từ khi bước vào hành trình gian nan này. Với đội ngũ y bác sĩ, đó không chỉ là tín hiệu của sự sống mà còn là món quà vô giá sau những ngày tháng dồn hết tâm huyết để cứu chữa cho em.

“Nhìn em ăn uống bình thường, cười tươi như vậy, chúng tôi cảm nhận rõ niềm hạnh phúc khi mọi nỗ lực đã được đền đáp”, Trưởng khoa Gan Mật Tuỵ và Ghép gan Bệnh viện Nhi đồng 2 xúc động chia sẻ.

Hành trình hồi phục của bệnh nhi tiếp tục kéo dài gần 20 ngày tại bệnh viện. Trong thời gian này, các bác sĩ không ngừng theo dõi, đảm bảo rằng cơ thể em thích nghi hoàn toàn với lá gan mới của mẹ trao tặng. Những nguy cơ như huyết khối động mạch gan, nhiễm trùng, hoặc biến chứng hậu phẫu vẫn là mối lo thường trực, buộc ê-kip phải làm việc với tinh thần cảnh giác cao độ.

“Với một ca ghép gan hiếm gặp như thế này, chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể khiến công sức của tất cả ‘đổ sông đổ biển’. Nhưng từng ngày trôi qua, bệnh nhi càng hồi phục tốt hơn, mang đến niềm hy vọng lớn lao cho tất cả đội ngũ bác sĩ”, bác sĩ Trí cho hay.

Ngày hậu phẫu thứ 25, bệnh nhi được xuất viện, mang theo niềm hân hoan và hy vọng tràn đầy trong ánh mắt của gia đình lẫn đội ngũ y bác sĩ. Hình ảnh em nhỏ nhắn, khỏe mạnh bước từng bước ra khỏi cánh cửa bệnh viện, ánh mắt lấp lánh niềm vui, gương mặt rạng ngời nụ cười thơ trẻ, như một điều kỳ diệu hiện hữu trước mắt. Đó là khoảnh khắc khiến tất cả những người chứng kiến không khỏi nghẹn ngào.

Bác sĩ Trí nói: “Ngày em rời viện, chúng tôi đã bật khóc. Đó không chỉ là thành quả của chúng tôi, mà còn là niềm hy vọng cho rất nhiều gia đình khác. Khi nhìn thấy em khỏe mạnh trở về với cha mẹ, chúng tôi biết rằng những ngày vất vả đã thực sự có ý nghĩa”.

Quả ngọt của niềm tin, hy vọng và sự cố gắng

Thành công này không chỉ là kết quả của những nỗ lực bền bỉ, những quyết tâm không ngừng nghỉ mà còn là biểu tượng cho sức mạnh của tình yêu thương, của lòng tận tụy và niềm tin mãnh liệt vào khả năng của y học. Đó là chiến thắng không chỉ của đội ngũ y bác sĩ mà còn của một trái tim nhỏ bé dũng cảm, một gia đình không ngừng hy vọng và cả một cộng đồng luôn sát cánh trong hành trình giành lại sự sống cho em.

Đối với bệnh viện, thành công của ca ghép gan này là một cột mốc đáng nhớ, đánh dấu bước tiến lớn trong lĩnh vực ghép tạng nhi khoa. Đối với gia đình bệnh nhi, đó là một phép màu, là sự hồi sinh của con gái họ, là niềm tin rằng cuộc đời vẫn luôn có những điều kỳ diệu. Nhưng hơn hết, với chính bệnh nhi, đó là sự khởi đầu mới cho hành trình được sống, được lớn lên và được yêu thương.

Ca ghép gan thành công không chỉ là sự cứu sống một bệnh nhi mà còn là cột mốc quan trọng, minh chứng cho sự tiến bộ vượt bậc của y học Việt Nam trong lĩnh vực ghép tạng nhi khoa. Hành trình từ những ngày tháng nguy kịch đến khi bệnh nhi khỏe mạnh xuất viện là kết quả của sự tận tâm, trí tuệ và quyết tâm không ngừng nghỉ của đội ngũ y bác sĩ.

Thành công này không chỉ mang lại hy vọng cho gia đình bệnh nhi mà còn thắp sáng niềm tin cho hàng ngàn bệnh nhân khác đang chờ đợi phép màu từ y học. Đây là câu chuyện không chỉ về những tiến bộ y khoa mà còn là biểu tượng cho sức mạnh của lòng nhân ái và tình yêu thương, khi tất cả mọi người từ gia đình đến đội ngũ y tế đã cùng nhau chiến đấu vì sự sống.

Bé gái nhỏ ấy, từ một cuộc đời tưởng chừng ngắn ngủi, giờ đây đã bước sang một hành trình mới – hành trình của hy vọng, sức mạnh và tương lai. Và với mỗi bước đi của em, sẽ luôn có những người thầm dõi theo, tự hào và tin tưởng rằng, y học không chỉ chữa lành cơ thể, mà còn cứu rỗi cả những giấc mơ.

Nguồn: suckhoedoisong.vn