I.THÔNG TIN Y TẾ TRONG NƯỚC

1. Dịch sốt xuất huyết diễn biến bất thường ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh: Tại TP Hồ Chí Minh từ đầu năm đến nay có hơn 7.550 ca sốt xuất huyết, còn tại Hà Nội tính đến ngày 4/6, đã ghi nhận 1.281 bệnh nhân mắc sốt xuất huyết. Số mắc tăng 481 trường hợp số ca mắc sốt xuất huyết trong năm 2017 đã tăng 2,6 lần. Đặc biệt, thời gian qua tại hai địa bàn trên có 4 ca nhiễm sốt xuất huyết dẫn đến tử vong càng khiến việc phòng chống sốt xuất huyết là rất quan trọng, không thể chủ quan, lơ là. Tuần qua, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh cho biết, so với cùng kỳ năm 2016, số ca mắc SXH trong năm 2017 đã tăng 2,6 lần dù chưa phải đỉnh dịch. Cụ thể, tính đến ngày 4/6, số mắc SXH trên địa bàn Hà Nội là 1.281 ca, trong đó có 126 bệnh nhân đang điều trị. Có một điều cần lưu ý, là bệnh nhân SXH phân bố tại 28/30 quận, huyện (trừ Ứng Hòa và thị xã Sơn Tây), 224 xã, phường, thị trấn (chiếm 38% số xã, phường, thị trấn của Thành phố). Các đơn vị có số mắc cao tập trung chủ yếu ở các quận nội thành: Đống Đa 372, Hoàng Mai 253, Hai Bà Trưng 111, Thanh Xuân 84… Còn tại TP HCM, ngày 7/6 Trung tâm Y tế dự phòng TP HCM cho biết, từ đầu năm đến nay, trên địa bàn TP ghi nhận 7.559 ca bệnh sốt xuất huyết, tương đương cùng kỳ năm 2016. Riêng trong tuần cuối cùng của tháng 5, TP có 233 trường hợp mắc SXH, tăng 6,9% so với 4 tuần kế trước. Mặc dù TP đã đưa ra nhiều giải pháp phòng bệnh hiệu quả và tiết kiệm trong công tác triển khai phòng chống dịch, nhưng nhiều địa phương vẫn không thực hiện đạt yêu cầu công tác kiểm soát này. Qua công tác kiểm tra, đã phát hiện có 12/14 quận huyện không đạt yêu cầu trong công tác kiểm soát điểm nguy cơ. Theo ThS.BS Nguyễn Trí Dũng- Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, vì mầm bệnh SXH luôn hiện hữu trong cộng đồng, nên muỗi vằn gia tăng sau những cơn mưa bất chợt ấy khiến nguy cơ lây nhiễm bệnh SXH cũng gia tăng theo. Do đó, BS Nguyễn Trí Dũng khuyến cáo, người dân không được chủ quan.

“Ngoài các hoạt động phòng bệnh như diệt muỗi, diệt loăng quăng, ngủ màn… khi mắc bệnh với các dấu hiệu ban đầu, nhiều người chủ quan không nghĩ ngay đến việc kiểm tra sức khỏe. Vào cao điểm dịch bệnh SXH ở mùa mưa, tâm thế cảnh giác của cộng đồng với dịch bệnh này cần rất cao độ, giúp công tác điều trị kịp thời. Còn bây giờ đang vào mùa thấp điểm dịch bệnh SXH, khá ít nghĩ rằng mình hoặc con em mình lại mắc bệnh SXH. Tâm lý này dễ dẫn đến hậu quả nặng nề”, theo BS Dũng. Trong khi đó, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho rằng, thời tiết hiện tại là điều kiện thuận lợi để muỗi truyền bệnh SXH phát triển có thể sẽ tiếp tục gia tăng trong các tháng cuối năm 2017. “Chúng tôi đã cảnh báo theo diễn biến thời tiết ElNino, nắng nóng lắm sẽ mưa nhiều, dễ sinh SXH”- Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội nhấn mạnh.

2. Kết nối Chương trình đạp xe tuyên truyền vận động hiến máu “Be the 1”: Năm 2017, Việt Nam đăng cai tổ chức kỷ niệm “Ngày Quốc tế Người hiến máu 14/6” lần thứ XIII. Nhân sự kiện này, sáng ngày 11/06, tại Hà Nội, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương và Hội Thanh niên vận động hiến máu Hà Nội tổ chức chương trình ra mắt chiến dịch vận động hiến máu “Be The 1” và đạp xe lưu động, ra quân tuần cao điểm vận động hiến máu Mùa hè nhân ái. Chương trình đạp xe tuyên truyền vận động hiến máu diễn ra lúc 6h30 sáng nhày 11-06, xuất phát từ tượng đài Lý Tự Trọng đã vừa kết thúc lộ trình tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương với sự tham gia của hàng trăm tình nguyện viên. Đây là sự kiện khởi động trong chuỗi 12 sự kiện của chương trình tôn vinh người hiến máu tiêu biểu toàn quốc và sự kiện toàn cầu kỷ niệm Ngày Quốc tế Người hiến máu 14/6/2017. Chương trình đạp xe diễu hành với sự tham gia của ông Bruno Angelet - Trưởng Đại diện Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại ViệT Nam, 2 TNV đạp xe vận động hiến máu từ Iran sang Việt nam và hơn 500 TNV vận động hiến máu. Nói về chiến dịch này, GS.TS Nguyễn Anh Trí – Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu TW cho biết: “Đây là chiến dịch lớn, được nhiều quốc gia trên thế giới hưởng ứng và tổ chức với hình thức và cách làm rất đa dạng. Với công nghệ truyền máu hiện đại, mỗi đơn vị máu có thể cứu sống tối thiểu 3 người bệnh. Đúng như thông điệp của chương trình BE THE 1, mỗi người khỏe mạnh hãy trở thành một người hiến máu, hiến máu thường xuyên và vận động những người khác cùng hiến máuđể mang lại sự sống cho người bệnh”. Từ ngày 11/6 – 18/6 là tuần cao điểm về vận động hiến máu cho ngày hội “Mùa hè nhân ái”– Chương trình hiến máu thường niên nhằm khắc phục tình trạng thiếu máu hè. Chương trình được tổ chức ngày 18/6/2017 tại Viện Huyết học – Truyền máu TW, dự kiến tiếp nhận được 1.000 đơn vị máu. Với sự đồng hành của Ronaldo, chiến dịch BE THE 1 đã tạo hiệu ứng lan truyền rộng rãi, giúp vận động được nhiều bạn trẻ và người dân tại nhiều quốc gia tình nguyện hiến máu, chiến dịch đã rất thành công tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Thái Lan... Tại Việt Nam, chiến dịch này được Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương phối hợp tổ chức nhân sự kiện toàn cầu Ngày Quốc tế Người hiến máu. Một số hoạt động trọng tâm của chiến dịch là: đạp xe diễu hành cổ động, tổ chức ngày hội hiến máu, hội thảo quốc tế "Phát triển nguồn người hiến máu an toàn, ổn định”…

3. Các bác sỹ Bệnh viện Việt Đức phẫu thuật thành công ca phình động mạch cảnh hiếm gặp: Ngày 11/6, PGS.TS Đồng Văn Hệ - Giám đốc trung tâm Phẫu thuật Thần kinh, BV Việt Đức, Hà Nội, cho biết BV vừa phẫu thuật thành công ca phình động mạch cảnh trong khổng lồ hiếm gặp trong y học. PGS Hệ cho biết bệnh nhân là nam giới, 8 tuổi, nhập viện ngày 3-6 trong tình trạng bị phình động mạch cảnh trong khổng lồ (kích thước 10x12cm). Đây là một trường hợp hiếm gặp trong y học, tỉ lệ mắc khoảng 1-2% trong cộng đồng (bình thường phình động mạch cảnh trong chỉ >1,5cm là lớn, > 2,5 cm là khổng lồ). Phình động mạch cảnh là một loại dị dạng mạch được phát sinh do dị dạng của  thành mạch máu, túi phình được hình thành do áp lực của dòng chảy. Vị trí thường gặp nhất là động mạch cảnh chung, đặc biệt ở chỗ chia đôi. Dạng hình thoi thường gặp ở phình động mạch ở chỗ chia đôi, dạng hình túi thường gặp ở phình động mạch cảnh trong. Nguyên nhân xơ vữa động mạch chiếm 50% các trường hợp. Nguyên nhân do chấn thương và phẫu thuật thường ít gặp. Trước đây còn do nguyên nhân giang mai, nhưng ngày nay hiếm gặp hơn. Nguy cơ quan trọng nhất đối với phình động mạch cảnh là gây nên tình trạng thiếu cảnh trên phim chụp ĐM cảnh máu thoáng qua từng đợt và gây đột qụy. Tình trạng thiếu máu hệ thần kinh trung ương do các cục máu đông gây thuyên tắc, do giảm lưu lượng máu đến não và do chèn ép. Biến chứng vỡ phình động mạch cảnh ngày nay ít gặp. Đây là bệnh lý nguy hiểm, nhưng triệu chứng thường rất mơ hồ. Theo PGS Hệ, phình động mạch cảnh gây chảy máu dưới nhện, tụ máu trong nhu mô não, chảy máu trong não thất, thậm chí tụ máu dưới màng cứng và có thể gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng của bệnh nhân. Ngoài ra, túi phình gây chèn ép các cấu trúc thần kinh mạch máu xung quanh. Đối với bệnh nhân này, khối phình mạch đã chèn ép trực tiếp vào dây thần kinh thị giác, khiến bệnh nhân bị mất thị lực hoàn toàn. Ngoài khối phình mạch khổng lồ của động mạch cảnh trong, bệnh nhân còn có nhiều khối phình mạch trên cơ thể, phình mạch ở động mạch dưới đòn phải, ở động mạch thận trái, động mạch cánh tay phải… Nếu không được can thiệp kịp thời sẽ có nguy cơ  tử vong cao. Ngay sau đó, BV Việt Đức đã mời GS. Kasumi Takizawa - Giám đốc Trung tâm ngoại thần kinh Bệnh viện Red Cross Asakikawa, Nhật Bản, Chuyên gia hàng đầu về phẫu thuật mạch máu thần kinh sang phẫu thuật. Ngày 8-6, ê kíp mổ 6 người do PGS.TS Đồng Văn Hệ, GS.Kasumi Takizawa cùng các chuyên gia khác của BV Việt Đức đã phẫu thuật cho bệnh nhân. Ca mổ đã thành công sau hơn 12 tiếng phẫu thuật. Sau mổ, bệnh nhân được điều trị hồi sức tích cực tại Khoa Hồi tỉnh 3, BV Việt Đức. Nói về ca mổ của bé Hoàn, PGS.TS Đồng Văn Hệ cho biết: “Sau mổ, bệnh nhân vẫn đang điều trị hồi sức tích cực tại Khoa Hồi tỉnh 3 - Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức với nhận định ban đầu có kết quả tốt. Thời gian tới em vẫn sẽ được theo dõi tích cực cho đến khi ổn định và có thể xuất viện”.

4. Bệnh viện Nhi Đồng 2 cấp cứu kịp thời cho bệnh nhi 5 tuổi suy tim cấp nặng: Ngày 11/6, khoa Tim Mạch BV Nhi đồng 2 TP.HCM cho biết vừa cứu sống một bệnh nhi N.T.N.Đ (5 tuổi, ngụ ở tỉnh Ninh Thuận) bị suy tim cấp, hở van 2 lá nặng do đứt dây chằng lá sau van 2 lá. Bệnh nhi được BV tỉnh Ninh Thuận chuyển đến BV Nhi đồng 2 trong tình trạng khó thở và suy tim nặng. Tại khoa Cấp cứu của BV Nhi đồng 2, bệnh nhi được chẩn đoán bị suy tim cấp và hở van 2 lá nặng. Kèm theo đó là biểu hiện suy tim nặng phải được hỗ trợ thở máy, từ nội khí quản liên tục trào bọt hồng, tim ngày càng to hơn, biểu hiện phù phổi ngày càng nặng, huyết áp không kiểm soát được, không đáp ứng điều trị với nội khoa. Các bác sĩ đã hội chẩn và đi đến quyết định phải phẫu thuật cấp cứu cho bệnh nhân. Theo ThS.BS Phan Thành Thọ - Khoa Tim Mạch, BV Nhi Đồng 2, cho biết trong lúc phẫu thuật, các bác sĩ thấy bệnh nhân bị đứt dây chằng lá sau van 2 lá gây hở van 2 lá nặng. Các bác sĩ phải tạo hình vòng van 2 lá và tạo hình dây chằng bị đứt bằng vòng van nhân tạo cho bệnh nhân. Sau ba ngày hồi sức sau phẫu thuật, bệnh nhi đã cai được máy thở, hiện đang thở oxy và ăn uống được, hiện sức khỏe bệnh nhi đã ổn định. Được biết trước đó cháu Đ đã được chẩn đoán bị Hội chứng Marphan, có hở van 2 lá trung bình, đang điều trị nội khoa. Hội chứng Marfan là một rối loạn di truyền có ảnh hưởng đến các mô liên kết, hỗ trợ và kết nối cơ quan và các cấu trúc khác trong cơ thể. Bởi vì mô liên kết là một phần không thể thiếu của cơ thể, hội chứng Marfan có thể làm gián đoạn phát triển và chức năng của một số cơ quan. phổ biến nhất là tim, mắt, mạch máu và xương. Những người bị hội chứng Marfan thường cao và gày với cánh tay dài, chân, ngón tay và ngón chân không tương xứng. Hội chứng Marfan là do một gen trội, có nghĩa là gen trong cha mẹ có sẽ truyền cho con. Hội chứng Marfan là do một khiếm khuyết ở gen cho phép cơ thể sản xuất một protein giúp cho mô liên kết đàn hồi và tạo ra sức mạnh của nó. Hầu hết những người bị hội chứng Marfan thừa hưởng gen bất thường từ cha mẹ có rối loạn. Hội chứng Marfan là một vấn đề chi phối nhiễm sắc thể thường, có nghĩa là gene khiếm khuyết từ chỉ một phụ huynh. Nó cũng có nghĩa là mỗi con của một phụ huynh bị ảnh hưởng có 50 - 50 cơ hội kế thừa những gen khiếm khuyết. Trong lần bệnh này, bệnh nhi có biến chứng đứt dây chằng lá sau cấp tính gây suy tim và phù phổi cấp nặng, nếu không được các bác sĩ của BV Nhi đồng 2 điều trị và phẫu thuật kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

5. Nhiều người ở thành phố Hồ Chí Minh hiến máu tới hơn 80 lần: Với 88 lần hiến máu tình nguyện, anh Nguyễn Hữu Thuận, ngụ tại TPHCM đang là người dẫn đầu thành phố về số lần hiến máu.Rất nhiều cá nhân khác đang âm thầm chia sẻ sự sống, hành động chở đầy tình nhân đạo đang ngày càng được nhân rộng. Hưởng ứng Ngày thế giới tôn vinh người hiến máu (14/6) Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện TPHCM đã tổ chức Lễ tôn vinh người hiến máu tiêu biểu năm 2017. Đây là hoạt động biểu dương, động viên và ghi nhận các cá nhân đã tham gia hiến máu cứu người thời gian qua. Trong số 752 người được biểu dương, rất nhiều cá nhân đã có hơn 80 lần tham gia hiến máu cứu tình nguyện. Cá nhân có số lần hiến máu nhiều nhất, đang dẫn đầu thành phố là anh Nguyễn Hữu Thuận (SN: 1974, ngụ tại quận 1, TPHCM). Tổng số lần hiến máu của anh Thuận tính đến đầu tháng 6/2017 đã lên tới 88 lần. Với anh Thuận, hiến máu không phải để lấy thành tích mà là hành động chia sẻ sự sống với đồng loại. “cơ thể của chúng ta có thể tái sinh đủ lượng máu sau khi cho đi nhưng sự sống của những người đang trong cơn thập tử nhất sinh nếu thiếu máu thì không còn cơ hội”. Anh cho biết, chừng nào cơ thể còn đủ sức khỏe và điều kiện cho máu thì sẽ tiếp tục chia sẻ sự sống với những người xung quanh. Cùng với anh Thuận rất nhiều cá nhân khác đã có số lần hiến máu tình nguyện hơn 50 lần. Tấm gương của cô Lê Thị Ngọc Thắm, ngụ tại Củ Chi là một điển hình. Hơn 20 năm trước, khi phong trào hiến máu còn hạn chế, nguồn máu tại các cơ sở điều trị thiếu hụt, cô Thắm là người đã tiến phong trong nhà trường hưởng ứng cuộc vận động hiến máu cứu người.

Đến nay, cô đã có tổng cộng hơn 50 lần hiến máu, ngoài 2 lần "tạm ngừng" vì sinh nở, mỗi năm cô đều hiến máu khoảng 3 lần. Trong đó, có lần mới hiến máu chưa đầy 3 tháng (chưa đảm bảo sức khỏe sau khi hiến) tuy nhiên, một đồng nghiệp tại trường trong quá trình vượt cạn bị băng huyết, nguy kịch tính mạng. Dù nhiều người khuyên ngăn nhưng cô Thắm vẫn quyết định hiến máu cho ca cấp cứu. Nhờ nguồn máu ấy, người đồng nghiệp của cô đã an toàn tính mạng, mẹ tròn con vuông. Nhân dịp kỷ niệm Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện đã trao tặng 74 Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp nhân đạo" cho người đã hiến máu hơn 40 lần; trao 186 Bằng khen Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cho người hiến máu 30 lần và trao 492 bằng khen UBND thành phố cho người hiến máu tình nguyện đạt 20 lần. BS Lê Quang Ninh, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ thành phố chia sẻ: "Đối với bệnh nhân đang trong cơn nguy nan, những người hiến máu tình nguyện là anh hùng. Họ đã hiến tặng người bệnh sự sống bởi hai món quà vô giá là máu và thời gian dành để đi hiến máu. Chính nhờ nghĩa cửu này, hằng năm trên thế giới có hàng triệu lượt người được cứu sống nhờ có máu để truyền". Theo thông tin từ BS Ninh, Trung tâm Hiến máu nhân đạo, TPHCM chính thức được thành lập từ ngày 31/12/1994. Đến nay, toàn thành phố đã có hơn 2 triệu lượt người dân tham gia hiến máu tình nguyện, thư về hơn 2,3 triệu đơn vị máu. Nguồn máu trên đã đảm bảo cung ứng cho các bệnh viện trên toàn thành trong nhiệm vụ điều trị, cấp cứu, dự phòng. Ngoài ra, thành phố cũng đã lập được ngân hàng máu sống với khoảng 10.000 người sẵn sàng hiến dòng máu của mình đến các bệnh nhân cần máu khẩn cấp. Đặc biệt hơn, thành phố hiện có 196 người trong đội máu hiếm (Rh-) luôn trong tâm thế ứng cứu khi chẳng may có người cùng nhóm máu trên cần cho cấp cứu, điều trị.

6. Đề phòng những bệnh có thể nhiễm từ bể bơi: Mùa hè, số lượng người đến với bể bơi tương đối lớn và nhiều người đã nhiễm bệnh từ bể bơi mà không biết. Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương mùa hè nguồn bệnh nhân đến do các bệnh từ bể bơi tăng cao. Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Minh Phương, Giám đốc trung tâm đào tạo và chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Da Liễu Trung ương cho biết bể bơi là nơi công cộng, có thể tiềm ẩn nguy cơ một số bệnh truyền nhiễm, gây một số tác hại đối với người sử dụng. Một số bệnh truyền nhiễm dễ gặp như: tiêu hóa ví như nhỡ uống một ngụm nước bế bơi có nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, ngoài ra, có thể bị viêm tai mũi họng, đau mắt viêm kết mạc…Bệnh viêm da tiếp xúc với nước bể bơi không đảm bảo chất lượng. Bác sĩ Phương cho biết nước bể bơi tiệt trùng không cẩn thận cũng mang lại bệnh cho người dùng. Bể càng đông người càng sử dụng chất tẩy, tiệt trùng mạnh. Rất nhiều bể bơi người ta đổ nước hóa chất sát khuẩn với nồng độ cao khiến nguy cơ gây bệnh về da càng cao. Tại Bệnh viện da liễu Trung ương, bác sĩ Phương cho biết có rất nhiều bệnh nhân bị viêm da tiếp xúc đến bệnh viện khám. Chủ yếu là do trong nước bể bơi người ta sử dụng nhiều hóa chất hoặc vật lý để tiệt trùng gây kích ứng cho da. Khi nó ở nồng độ cao sẽ gây một loạt các viêm da kích ứng với người sử dụng bể. Một số người nhạy cảm sẽ bị viêm da tiếp xúc dị ứng. Clorine thường gây viêm da tiếp xúc khi ở nồng độ khá cao, tuy nhiên ngay cả khi nồng độ không cao lắm nhưng nếu sử dụng thường xuyên hàng ngày cũng không tốt, tác dụng phụ lên da, ví như nó gây khô da vì bản chất clorine rửa trôi chất lipit trên bề mặt da vì nó là hóa chất, sau đó gây ngứa nứt nẻ da. Ngoài ra, bác sĩ Phương cảnh báo khi sử dụng nước bể bơi hàng ngày không những da bị khô còn tăng tình trạng lão hóa. Vì khi da bị khô gây nứt, sẽ nhạy cảm với các tác nhân khác đặc biệt là là khi phải tiếp xúc ánh sáng, ánh nắng nhiều ở bể bơi, nhất là tình trạng tăng hắc tố da, đen da ở chị em ...Bác sĩ Phương khuyến cáo nên chọn bể bơi có mật độ người dùng ít, vì đông thì khó đảm bảo chất lượng nước vừa an toàn vừa vệ sinh; Giảm sự lấy nhiễm của bệnh truyền nhiễm. Khu bể có tắm tráng trước khi xuống bể rất quan trọng, khi tắm tráng ướt tóc, ướt da, khi xuống nước, da và tóc đã ẩm sẽ hấp thu ít hóa chất hơn nước hồ bơi.Sau bơi phải tráng ngay lập tức để hóa chất, vi khuẩn trên da trôi đi không bám đọng trên mặt da, không dùng nước nóng vì nghiên cứu cho thấy việc dùng nước nóng tắm tráng làm tăng các độc tính hóa chất lên. Sau đó sử dụng các sản phẩm tắm rửa dịu nhẹ tránh khô da, hoặc dùng thêm sản phẩm dưỡng da.

7. Bệnh viện Bạch Mai phẫu thuật miễn phí cho trẻ khuyết tật hết khoèo chân: Ngay từ lúc sinh ra, cháu Phan Thu H. (7 tuổi, ở Lộc Bình, Lạng Sơn) đã bị dị tật bàn chân phải, thiểu sản ngón tay 4 và 5. Sau khi được các bác sĩ của Khoa Chấn thương và chỉnh hình khám và hội chẩn cùng chuyên gia đến từ Hội phẫu thuật bàn chân Hoa Kỳ, cháu H. đã được phẫu thuật chỉnh hình bàn chân vào sáng 01/6 giúp cháu có thể đi lại bình thường như bạn bè cùng trang lứa. Chị Bàng Thị Hòa, mẹ cháu cho biết: Khi đang mang thai chị bị ốm nên có thể đó là nguyên nhân khi sinh ra cháu đã bị dị tật bẩm sinh. Mặc dù cháu vẫn phát triển bình thường nhưng việc đi lại, vận động của cháu không được như các bạn cùng trang lứa. Chị Hòa chia sẻ, cháu thường hỏi mẹ “Sao con không thể đi lại đẹp như các bạn?” khiến chị rất đau lòng. Do điều kiện kinh tế gia đình khó khăn nên chị chưa cho cháu đi khám và điều trị ở đâu. Lần này được các bác sĩ về tận nơi khám rồi đưa về Hà Nội phẫu thuật miễn phí khiến chị và gia đình rất vui và biết ơn vô cùng. Cùng hoàn cảnh với H. là cháu Nguyễn Sỹ Anh V. (8 tuổi, ở Thủy Nguyên, Hải Phòng). Từ khi sinh ra V. đã bị dị tật bẩm sinh, bàn chân trái vẹo vào trong khiến cho việc đi lại của cháu không bình thường. Mặc dù đã nắn chỉnh, bó bột một lần khi còn nhỏ nhưng hiện tại tình trạng bàn chân vẹo trong của cháu có chiều hướng tăng lên và ảnh hưởng lớn đến việc vận động cũng như thẩm mỹ cho cháu. Sau khi được khám và hội chẩn, cháu V. đã được phẫu thuật tạo hình bàn chân khoèo, giúp cháu có được dáng đi đẹp như bao bạn bè khác. Cháu H. và cháu V. chỉ là hai trong số rất nhiều cháu nhỏ có khuyết tật vận động đã được các bác sĩ của Khoa Chấn thương chỉnh hình kết hợp cùng chuyên gia của Hội phẫu thuật bàn chân Hoa Kỳ phẫu thuật miễn phí để trả lại cấu trúc giải phẫu cũng như chức năng vận động cho các cháu. TS. BS Đào Xuân Thành, Phó trưởng Khoa Chấn thương chỉnh hình và Cột sống cho biết: “Đây là hoạt động nhân đạo thường niên của BV và đã duy trì nhiều năm nay nhằm góp phần xoa dịu nỗi đau, giúp các em sớm hòa nhập với cộng đồng. Hàng năm chúng tôi đều cử đoàn bác sĩ đến các tỉnh phía Bắc để khám, sàng lọc tìm ra các bệnh nhi có hoàn cảnh khó khăn bị tật vận động cần phẫu thuật. Trong năm 2017, chúng tôi khám sàng lọc cho hơn 800 cháu của tỉnh Lạng Sơn, trong đó gần 200 cháu có chỉ định mổ. Các cháu có khuyết tật nhẹ sẽ được phẫu thuật ngay tại tỉnh, còn hơn 20 trường hợp nặng hơn được đưa về BV Bạch Mai phẫu thuật với sự phối hợp của chuyên gia đến từ Hội phẫu thuật cổ bàn chân. Hoa Kỳ. Những cháu có hoàn cảnh khó khăn đều được miễn phí toàn bộ chi phí phẫu thuật"

8.  Đề phòng liệt dây thần kinh số 7 trong khi dùng điều hòa: Nhiều người ở phòng điều hòa liên tục, kể cả điều hòa ô tô đã để lạnh sâu, lạnh lâu, làm gia tăng chứng méo miệng, liệt mặt. Gần đây hiện tượng trẻ em và nhiều người lớn bị méo miệng, liệt mặt gia tăng vì dùng điều hòa liên tục cả ở Việt Nam và nước ngoài. Chỉ một đêm trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp có người ngủ dậy đã thấy gương mặt biến dạng, ngay cả điều hòa ô tô bật ở nhiệt độ thấp cũng gây méo miệng, liệt mặt.  Chia sẻ trên website của BV Từ Dũ, BS Nguyễn Thị Thanh Bình (Cố vấn khoa Sơ sinh của BV) cho rằng, hệ hô hấp của trẻ nhỏ rất nhạy cảm. Khi quạt gió máy lạnh thổi thẳng vào đầu, mặt sẽ rất dễ mắc bệnh đường hô hấp như dị ứng đường hô hấp, viêm mũi, viêm phế quản, viêm phổi, đau họng. Nằm điều hòa thời gian lâu còn mắc phổ biến các chứng ho, sốt, ngạt mũi... và có thể gây ra chứng méo miệng, liệt mặt, hoặc mất cảm giác trên khuôn mặt… Nguy hiểm của méo miệng, liệt mặt là mắt không nhắm, chớp được, luôn mở trừng trừng nên khô mắt, viêm nhiễm có hại cho mắt, thậm chí để lại di chứng sau này. Khi ở phòng lạnh, nếu thấy một bên mặt hơi cứng khác thường, soi gương thấy một bên bị xệ xuống, miệng méo, mắt bên bệnh không thể nhắm kín và có nước mắt chảy ra… thì cần cảnh giác, nhanh chóng đến cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh để được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ khám và làm rõ nguyên nhân có phải méo miệng liệt mặt do nằm điều hòa hay do bệnh khác. Một số bệnh cũng gây méo miệng, liệt mặt như chấn thương sọ não, tai biến mạch máu não, u não… Đông y có nhiều phương cách chữa méo miệng, liệt mặt, đặc biệt là châm cứu và gần đây nổi lên biện pháp cấy chỉ chữa méo miệng, liệt dây thần kinh số 7 rất hiệu quả. Có nhiều kinh nghiệm dân gian để xử lý nhanh cho những người méo miệng liệt mặt, nhưng thường hiệu quả cho những người bị nhẹ. Còn với những trường hợp bị nặng, cần khẩn trương đưa đi bệnh viện để được bác sĩ điều trị nhanh và đúng để sớm hồi phục. BS Nguyễn Thị Thanh Bình khuyên các bố mẹ đừng để con ở trong phòng máy lạnh cả ngày. Buổi sáng và buổi tối khi nhiệt độ ngoài trời thấp, hãy cho trẻ hoạt động ngoài phòng máy lạnh, hoặc đi dạo ngoài trời. Ban đêm, các bậc cha mẹ nên kiểm soát nhiệt độ ở mức 26 - 28 độ C. Hãy kết hợp điều hòa với quạt điện vừa tản rộng độ mát, vừa làm giảm công suất điện. Sử dụng quạt điện 15-20 phút đầu khi khởi động điều hòa, sau đó tắt bớt. Nhiệt độ điều hoà nên để từ 25-28 độ. Đặc biệt không được để điều hòa ở mức quá thấp để tránh bị sốc nhiệt, đột quỵ... Thường xuyên mở cửa phòng sau 2h dùng điều hòa để tránh nhiễm khuẩn ngay trong nhà. Khi sử dụng điều hòa vào ban đêm các bậc phụ huynh nên sử dụng một tấm chăn bông mỏng để đắp cho những vùng nhạy cảm như: bụng, ngực, vai, các khớp xương trên cơ thể, nhất là với trẻ em. Không bật điều hòa 24/24 vì không khí tù đọng, không tốt cho sức khỏe và hệ hô hấp của trẻ. Phòng bật điều hòa cần được thường xuyên lau dọn để tiêu trừ nấm mốc, mầm bệnh lưu trú. Chế độ ăn uống cần nhiều rau quả, trái cây mát hơn. Dùng thêm quạt đá, máy phun sương, máy tạo hơi nước, hoặc đặt một chậu nước trong phòng để có độ ẩm thích hợp, tránh khô mũi, mắt.

9. Nhiễm độc do sơn móng tay làm đẹp: Việc thường xuyên sơn móng tay làm đẹp tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, đặc biệt có những trường hợp còn bị tổn thương móng nghiêm trọng phải nhập viện điều trị. Làm đẹp là nhu cầu chính đáng của bất kể chị em phụ nữ nào. Tuy nhiên nếu không có kiến thức, kỹ năng sử dụng và lựa chọn những loại mỹ phẩm an toàn, vô tình việc làm đẹp sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân, thậm chí là những vấn đề tưởng chừng vô hại như sơn móng tay, móng chân. Chị Nguyễn Thị Nguyệt Mai (41 tuổi, ở Thanh Xuân, Hà Nội) là một ví dụ điển hình. Theo chia sẻ của chị Nguyệt Mai, kể từ ngày phát hiện ra có dấu hiệu bất thường ở móng tay, đến nay đã được 3 tháng điều trị nhưng bệnh tình vẫn không hề thuyên giảm. Chị Mai cho biết, trước đây chị có thói quen sơn để làm đẹp móng tay. Do nghĩ rằng sơn lên móng không ảnh hưởng gì vì không tiếp xúc trực tiếp đến da nên cứ vài hôm chị lại thay đổi kiểu một lần. “Có lần tôi làm gel móng tay (sơn móng tay dạng gel), sau đó vài hôm tôi thấy không đẹp nữa, nên đã quán để sửa lại. Tại đây, thợ làm móng dùng cả máy để mài móng tay tôi, sau đó cho móng tay tôi vào hóa chất để ngâm”, chị Mai cho biết. Sau lần đó, chị Mai về nhà chưa thấy có biểu hiện gì bất thường và tiếp tục sơn móng như những lần trước đây. Được khoảng 2 tuần, các kẽ ngón tay của chị Mai bắt đầu xuất hiện ngứa ngáy rất khó chịu, sau đó là nổi vân ở móng tay… “Lo quá tôi đi khám thì các bác sĩ nói tôi bị ảnh hưởng bởi hóa chất làm đẹp móng tay. Không tin điều đó tôi vào BV Da liễu Trung ương khám thì các bác sĩ kết luận tôi bị loạn dưỡng móng. Từ đó đến nay đã 3 tháng điều trị và đổi nhiều đơn thuốc với hơn 10 triệu đồng nhưng móng tôi vẫn bong tróc thành từng mảng, có nguy cơ sẽ bị mất hết lớp sừng”, chị Mai chia sẻ. Thực tế, những trường hợp như của chị Mai không phải là hiếm gặp. BS Nguyễn Thế Hùng (nguyên trưởng khoa khoa Laser – Bệnh viện Quân đội 108) cho biết, hầu hết các loại sơn móng tay đều chứa hóa chất, đó là lý do tại sao sau khi sơn, màu sơn có thể bám lâu trên móng như vậy. Theo đó, các loại hóa chất thường gặp trong sơn móng tay là benzen, toluen, acetondibutyl, formaldehyde, aceton… Đây đều là những hóa chất độc hại với sức khỏe con người, gây tổn thương chất sừng bám trên bề mặt móng khiến móng giòn, dễ gãy. Đặc biệt aceton có trong sơn móng tay là một trong những chất có khả năng tẩy mạnh, làm mất lớp sừng ở da, thậm chí có nhiều trường hợp bị rụng móng tay vì dùng loại sơn quá nhiều chất này. Ngoài ra, chất toluene cũng có tác hại vô cùng nguy hiểm. Đây vốn là chất phụ gia trong xăng, khi đưa vào sơn móng tay, chúng được dùng như chất dung môi tạo nên sự mượt mà cho móng tay và giữ màu sơn được lâu. Song chất này có thể ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương và gây tác hại đến khả năng sinh sản, thai nhi. Trong sơn móng tay có chứa rất nhiều loại hóa chất. Ngoài các vấn đề về hóa chất, người thường xuyên sơn móng tay cũng dễ gặp tình trạng nấm móng do vi nấm candida hoặc vi nấm trychophyton gây ra. Biểu hiện của nấm móng là xuất hiện những chấm trắng đục gần gốc móng lâu dần sẽ viêm sưng, nóng, đỏ… Đồng thời, cũng có thể dễ dàng lây bệnh khi công cụ làm móng tay, móng chân ngoài tiệm không được khử trùng. Chính vì thế, chị em nên biết cách hãy biết cách sử dụng sơn móng tay để làm đẹp một cách hợp lí và có chu kì cho móng "thở". Sử dụng sản phẩm có nguồn gốc, có thương hiệu, không sử dụng liên tục ngày này qua ngày khác mà phải có chừng mực. Khi thấy vùng da quanh móng bị sưng đỏ, viêm nhiễm... phải đến ngay cơ sở y tế xử lý sát khuẩn, chống nhiễm trùng.

10. Chuyên gia y tế cảnh báo cẩn thận khi ăn côn trùng kẻo bị trúng độc: Các món ăn từ côn trùng hiện nay được nhiều người coi là đặc sản. Nhưng cũng có không ít trường hợp người ăn bị ngộ độc bởi loại thức ăn này. Không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới có nhiều người chuộng những món ăn được chế biến từ côn trùng. Nhiều món được chế biến từ dế, cào cào, nhộng, kiến …những loại này được làm thành nhiều món rất hấp dẫn. Đặc biệt, theo nhiều nghiên cứu, côn trùng là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hơn cả thịt bò và thịt lợn. Nhưng cho đến hiện nay, có rất nhiều trường hợp người ăn côn trùng bị ngộ độc, ảnh hưởng đến sức khỏe, nguy hại hơn nữa có cả  trường hợp tử vong. Theo Cục An toàn thực phẩm, côn trùng là những động vật không xương sống, phân bố rộng rãi nhất trên trái đất với hơn 1 triệu loài đã được mô tả (chiếm hơn một nửa tổng số tất cả các loài sinh vật sống mà con người đã biết) ở gần như tất cả các môi trường sống. Ở nhiều nước trên thế giới cũng như ở Việt Nam, việc sử dụng côn trùng làm thức ăn có từ lâu, khá phổ biến như cào cào, châu chấu, nhộng tằm, dế, ong, mối, nhộng ve sầu, sâu cây chít, sâu cây dâu, sâu cây sắn dây…. thậm chí còn được chế biến thành những món ăn đặc sản (bọ cạp chiên, châu chấu sốt sa tế, bọ xít rang lá chanh, trứng cà cuống phơi khô để làm bánh ngọt, dế chiên…). “Tuy nhiên, việc sử dụng côn trùng để chế biến thành thức ăn đã và đang xuất hiện nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của người ăn”- Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong nhấn mạnh. Một số dấu hiệu của việc ngộ độc như run tay chân, buồn nôn, co giật, sẩn ngứa,… nặng hơn có thể dẫn đến hôn mê, co giật. Theo một số chuyên gia, ngộ độc côn trùng có thể do nhiều nguyên nhân. Do côn trùng chứa một số chất gây dị ứng, điển hình là nhộng nhiều người ăn món này dễ cảm thấy bị dị ứng nếu cơ địa không phù hợp với chất nào đó có trong nhộng. Một nguyên nhân có thể xảy ra nữa là, có khả năng trên thân nhiều loại côn trùng có chứa rận, ve, các loại nấm độc,.. Vì vậy nếu sử dụng làm thức ăn mà chế biến không sạch sẽ dễ dẫn đến ngộ độc. Để tránh bị ngộ độc khi ăn côn trùng, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo: Người dân tuyệt đối không nên sử dụng các loại nhộng, ấu trùng, côn trùng lạ, đã bị chết hoặc có hình dạng, màu sắc khác lạ với tự nhiên để chế biến thành thức ăn. Phải sơ chế, chế biến một cách an toàn. Không nên ăn sống, tái, hoặc nấu chín nguyên con mà không qua sơ chế kỹ. Chỉ lựa chọn những loại nhộng, ấu trùng, côn trùng thông thường, phổ biến, còn tươi sống để chế biến thành thức ăn. Những người hay bị dị ứng thì nên cẩn thận khi ăn. Trong trường hợp sau khi ăn mà có các biểu hiện, triệu chứng khác thường như choáng váng, mệt mỏi, buồn nôn, mẩn ngứa, đau bụng, rối loạn tiêu hóa… cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

II. THÔNG TIN Y TẾ NGOÀI NƯỚC

11. Các nhà khoa học Nhật Bản phát hiện gien giúp con người sống lâu trăm tuổi: Các nhà khoa học thuộc Viện Lão khoa thủ đô Tokyo, ĐH Keio (Nhật Bản) cùng một số viện nghiên cứu khác cho biết những người sống lâu trăm tuổi và những người sống thọ tới gần ngưỡng đó đều có chung những đặc trưng cụ thể của một gien có khả năng giúp ngăn cản sự di căn của tế bào ung thư và giúp hình thành các xương.

Cùng với gien APOE là loại gien được cho rằng có liên quan tới tuổi thọ cao ở người, các nhà nghiên cứu nhận thấy những người sống lâu đều chia sẻ những đặc trưng trong một loại gien được gọi là CLEC3B. Loại gien này có liên quan tới quá trình tạo ra tetranectin, một loại protein có liên quan tới quá trình di căn của các khối u ác tính và hình thành xương. Theo báo Asahi (Nhật Bản), phát hiện này có thể mở đường cho việc nghiên cứu, phát triển các loại thuốc kéo dài tuổi thọ cho con người. Các nhà khoa học thuộc Viện lão khoa thủ đô Tokyo, ĐH Keio cùng một số viện nghiên cứu khác cho biết những người sống lâu trăm tuổi và những người sống thọ tới gần ngưỡng đó đều có chung những đặc trưng cụ thể của một gien có khả năng giúp ngăn cản sự di căn của tế bào ung thư và giúp hình thành các xương. Ông Masashi Tanaka, trưởng khoa thí nghiệm lâm sàng tại Viện lão khoa thủ đô Tokyo, nói: "Loại gien mà chúng tôi tìm thấy gần đây không phải là nhân tố duy nhất quyết định tuổi thọ của con người. Nhưng chúng tôi tin rằng nó có vai trò trong việc chống lão hóa theo cách này hay cách khác". Mặc dù việc tập luyện thể thao và chế độ dinh dưỡng hợp lý góp phần đáng kể trong việc quyết định tuổi thọ của một người, các chuyên gia vẫn tin rằng những người có tuổi thọ đáng ngưỡng mộ như vậy đều đã được "trời ban" sẵn cho một loại gien đặc biệt. Loại gien này là yếu tố quyết định từ 20-30% tới tuổi thọ của họ. Các nhà nghiên cứu đã thu thập mẫu máu và các mẫu nghiên cứu khác để thu thập thông tin gien của nhóm đối tượng nghiên cứu gồm 530 người có tuổi thọ từ 95 trở lên. Hầu hết trong đó là những người hơn 100 tuổi. Một nhóm đối tượng nghiên cứu khác gồm 4.312 người dưới 80 tuổi. Các nhà khoa học cũng nghiên cứu một nhóm đối tượng khác gồm 952 người Trung Quốc, trong đó có 447 người thọ từ 95 tuổi trở lên. Cùng với gien APOE là loại gien được cho rằng có liên quan tới tuổi thọ cao ở người, các nhà nghiên cứu nhận thấy những người sống lâu đều chia sẻ những đặc trưng trong một loại gien được gọi là CLEC3B. Loại gien này có liên quan tới quá trình tạo ra tetranectin, một loại protein có liên quan tới quá trình di căn của các khối u ác tính và hình thành xương.

12. Nghiên cứu mới nhất về tác dụng của đi bộ 25 phút mỗi ngày giảm nguy cơ tử vong vì ung thư: Theo hai công trình nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị ung thư lớn nhất thế giới của Hiệp hội Ung thư học lâm sàng Mỹ (American Society for Clinical Oncology - ASCO) vừa diễn ra tại Chicago, Mỹ, đi bộ nhanh 25 phút mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ tử vong vì ung thư. Nghiên cứu cho thấy chỉ cần đi bộ nhanh 25 phút mỗi ngày kết hợp với chế độ ăn lành mạnh với 5 khẩu phần trái cây và rau quả cùng với ăn ngũ cốc nguyên hạt có thể làm ung thư chậm biến chuyển, giảm nguy cơ tử vong, ngay cả khi bệnh đã phát triển sang những giai đoạn sau. Trong nghiên cứu thứ nhất của bà Sandra Haye - nghiên cứu viên cấp cao tại Đại học Công nghệ Queensland, Úc -, 337 phụ nữ bị ung thư vú đã qua phẫu thuật lấy khối u được chia làm 2 nhóm. Trong 8 năm, một nhóm được yêu cầu tập luyện thể dục với cường độ vừa phải 180 phút mỗi tuần. Nhóm còn lại được chăm sóc bình thường. Sau 8 năm theo dõi, kết quả cho thấy tập thể dục "có tác động rõ đến khả năng sống còn". Số lượng tử vong ở nhóm tập luyện thể dục chỉ khoảng phân nửa so với ở nhóm được chăm sóc bình thường. Bà Sandra Haye cho biết hầu hết phụ nữ xem đi bộ là hình thức thể dục phổ biến, một số khác tập thêm các môn tăng cường sức bền như nâng tạ hay tập với máy tập kết hợp tay chân (cross trainer). Bà cũng nói thêm rằng nghiên cứu tương tự với những bệnh nhân ung thư khác như ung thư ruột và tuyến tiền liệt cũng cho thấy tác dụng có lợi của việc tập thể dục. "Tham gia một số hoạt động hay tập thể dục luôn tốt hơn là không làm gì cả, và vận động nhiều nói chung là tốt hơn là ít vận động", bà Sandra Haye nói. Trong nghiên cứu thứ hai, 992 bệnh nhân ung thư ruột giai đoạn 3 đã lây lan được đánh giá 2 lần trong vòng 7 năm về chế độ ăn uống và lối sống. Những người này đều được Hiệp hội Ung thư Mỹ hướng dẫn chế độ dinh dưỡng và tập thể dục dành cho bệnh nhân ung thư. Theo đó, bệnh nhân cần duy trì cân nặng có lợi cho sức khỏe, tập thể dục với cường độ vừa phải 150 phút mỗi tuần và ăn thức ăn lành mạnh. Hạn chế thịt chế biến và thịt đỏ, đồng thời ăn đủ 5 khẩu phần trái cây và rau quả mỗi ngày và một chế độ ăn uống giàu chất xơ. Nghiên cứu cho thấy rằng so với những người ít tuân thủ các hướng dẫn, những người đảm bảo làm đúng theo hướng dẫn có nguy cơ tử vong giảm hơn 42% và có xu hướng sống sót tốt hơn. Các nhà nghiên cứu kết luận: "Các bệnh nhân ung thư ruột có trọng lượng cơ thể khỏe mạnh, tham gia các hoạt động thể chất, theo chế độ ăn giàu ngũ cốc nguyên hạt, rau cải và trái cây và ít thịt đỏ, thịt chế biến, uống rượu vừa phải thì sống lâu hơn so với những bệnh nhân không theo chế độ ăn uống và lối sống được tư vấn." Ông Erin van Blarigan - Phó Giáo sư tại Khoa Dịch tễ học và Thống kê học của Đại học California, San Francisco, Mỹ, tham gia nghiên cứu thứ hai - cho rằng tập thể dục được cho là có thể tác động đến ung thư bằng cách làm giảm mức độ đề kháng insulin và insulin: "Có vẻ như insulin cao và kháng insulin và chứng viêm mạn tính có thể góp phần gây ra nhiều bệnh ung thư, cũng như các bệnh mạn tính khác như bệnh tim. Chắc chắn rằng các bác sĩ nên khuyên bệnh nhân tập thể dục." Theo ông Erin van Blarigan, nghiên cứu cho thấy ba thành phần rất quan trọng của hướng dẫn này chính là duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh, hoạt động thể chất và chế độ ăn uống. Ông nói: "Tôi muốn khuyên bệnh nhân tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần. Đi bộ nhanh là một bài tập tuyệt vời cho mọi người."​