Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

Đề kháng kháng sinh hiện là một trong những mối đe dọa y tế công cộng lớn nhất toàn cầu. Triển khai chương trình quản lý sử dụng kháng sinh tại các bệnh viện là một trong những giải pháp quan trọng để hạn chế hiện tượng này. Chương trình chỉ mang lại hiệu quả thật sự khi được triển khai đồng bộ tại tất cả các tuyến điều trị.

Nhằm triển khai nội dung ký kết tại Bản ghi nhớ hợp tác ngày 15/5/2024 giữa Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh và Đại học Sydney trong chuyến công tác tại Australia của đoàn đại biểu TPHCM do đồng chí Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TPHCM làm trưởng đoàn, sáng ngày 15/9/2025, Sở Y tế TP.HCM đã có buổi làm việc với GS Gregory Fox và các chuyên gia của Đại học Sydney về chương trình hợp tác nâng cao năng lực quản lý sử dụng kháng sinh (QLSDKS) cho các bệnh viện đa khoa khu vực & Trung Tâm Y tế khu vực có giường bệnh (vốn là các BV-TTYT quận huyện trước đây) trên địa bàn Thành phố.

Đề kháng kháng sinh hiện là một trong những mối đe dọa y tế công cộng lớn nhất toàn cầu. Theo dữ liệu năm 2019 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 1,27 triệu ca tử vong trực tiếp do vi khuẩn kháng thuốc, và tình hình đề kháng khánh sinh đóng góp vào khoảng 4,95 triệu ca tử vong. Dự báo từ nay đến năm 2050, nếu không có hành động quyết liệt, số ca tử vong do các bệnh nhiễm khuẩn kháng thuốc có thể tăng rất nhiều. Việc triển khai chương trình quản lý sử dụng kháng sinh (QLSDKS) tại các bệnh viện theo Hướng dẫn của Bộ Y tế về thực hiện quản lý sử dụng kháng sinh trong bệnh viện (Quyết định 772/QĐ-BYT năm 2016, Quyết định 5631/QĐ-BYT năm 2020) là một giải pháp cấp thiết nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị và hạn chế nguy cơ kháng thuốc từ các cơ sở khám, chữa bệnh. Chương trình đã đạt được một số kết quả bước đầu, trong đó hệ thống quản lý sử dụng kháng sinh trong đã thành lập và hoạt động tương đối hiệu quả, đặc biệt tại các bệnh viện tuyến cuối của thành phố. Tuy nhiên hoạt động này tại các bệnh viện đa khoa khu vực (bệnh viện tuyến quận huyện trước đây, bao gồm cả các Trung tâm y tế có giường bệnh) vẫn còn nhiều hạn chế.

Tại buổi làm việc, đại diện Ban quản lý sử dụng kháng sinh của bệnh viện Bệnh nhiệtt đới, bệnh viện Nhi Đồng 1 và bệnh viện Đại Học Y Dược TPHCM đã chia sẻ kinh nghiệm triển khai hoạt động QLSDKS, các kết quả đạt được, những thuận lợi và khó khăn trong quá trình triển khai. Các chuyên gia từ Đại học Sydney chia sẻ mô hình QLSDKS đang áp dụng tại Úc, đặc biệt là công cụ quản lý kê đơn kháng sinh quốc gia NAPS (National Antimicrobial Prescribing Survey), xây dựng phác đồ điều trị, tổ chức đào tạo nhân viên y tế, cũng như theo dõi các chỉ số dược học DDD (Defined Daily Dose) và DOT (Days of Therapy). Nhóm chuyên gia cũng chia sẻ kinh nghiệm khi triển khai chương trình QLSDKS cho các BV tuyến quận/huyện tại Cần Thơ. Đây là những kinh nghiệm có giá trị thực tiễn, giúp TP.HCM có thêm cơ sở tham khảo trong quá trình xây dựng chương trình QLSDKS phù hợp với hệ thống y tế địa phương.

Phát biểu tại cuộc họp, TS. BS. Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám Đốc SYT nhận định: “Muốn chương trình QLSDKS trong bệnh viện mang lại hiệu quả thật sự, chương trình cần được triển khai đồng bộ tại tất cả các tuyến điều trị. Việc đã triển khai thành công tại các BV tuyến trên (tuyến chuyên sâu) của TP là một kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên khi hoạt động này chưa triển khai đầy đủ tại các tuyến điều trị cơ bản thì mục tiêu mong đợi của chương trình (là ngăn chận tình trạng gia tăng đề kháng kháng sinh) sẽ không thể đạt được. Do đó, để ngăn chặn tình trạng gia tăng đề kháng kháng sinh, chương trình QLSDKS cần được triển khai đồng bộ và hiệu quả cho tất cả các tuyến”.

Hội nghị đã thảo luận về kế hoạch nâng cao năng lực quản lý sử dụng kháng sinh cho các BV đa khoa khu vực tại TPHCM giai đoạn 2025-2027, trong đó Đại học Sydney hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật cho các bệnh viện tuyến trên (đã có chương trình QLSDKS hoàn chỉnh) đảm nhận vai trò chỉ đạo tuyến, hướng dẫn và đồng hành cùng bệnh viện tuyến dưới thực hiện quản lý sử dụng kháng sinh hiệu quả. Chương trình sẽ bước đầu thí điểm với quy mô nhỏ, sau đó rút kinh nghiệm mở rộng ra cho toàn địa bàn thành phố.

Sở Y tế và Đại Học Sydney sẽ phối hợp tiếp tục xây dựng chi tiết kế hoạch nâng cao năng lực quản lý sử dụng kháng sinh cho các BV đa khoa khu vực giai đoạn năm 2025-2027 với những hoạt động trọng tâm bao gồm xây dựng hướng dẫn sử dụng kháng sinh cho các bệnh phổ biến tại BV đa khoa khu vực; xây dựng quy trình báo cáo định kỳ dữ liệu về tình trạng sử dụng kháng sinh, đánh giá kê đơn chỉ định kháng sinh, trong đó ứng dụng công nghệ thông tin và hình thành hệ thống dữ liệu điện tử; tổ chức tập huấn nhân lực nhằm chuẩn hóa thực hành dược lâm sàng; triển khai những giải pháp nâng cao năng lực xét nghiệm vi sinh tại các bệnh viện khu vực.

Sở Y tế TP.HCM hoan nghênh và cám ơn Đại học Sydney đã tích cực, chủ động đồng hành cùng nhgành y tế thành phố trong việc hướng tới mục tiêu sử dụng kháng sinh hợp lý, an toàn và hiệu quả, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và nâng cao chất lượng điều trị tại các cơ sở y tế.

Nguồn: Sở Y tế TP.HCM Ngành Y tế Thành phố Hồ Chí Minh và Đại học Sydney hợp tác triển khai chương trình nâng cao năng lực quản lý sử dụng kháng sinh tại các bệnh viện đa khoa khu vực trên địa bàn thành phố | Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh

Huyền Thị Lê