Khoa Bệnh lây đường máu, Viện Lâm sàng các bệnh truyền nhiễm (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) gần đây tiếp nhận nhiều ca bệnh nhiễm khuẩn huyết do mắc sốt mò - một bệnh truyền nhiễm cấp tính có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, nhưng khi chẩn đoán và điều trị muộn có thể gây biến chứng nặng, thậm chí tử vong.

Người bệnh thường nhập viện với biểu hiện sốt cao, đau đầu, có thể kèm theo tổn thương nhiều cơ quan. Trên lâm sàng, các triệu chứng này dễ nhầm lẫn với các bệnh nhiễm khuẩn khác. Tuy nhiên, nếu bác sĩ thăm khám tỉ mỉ, tìm kĩ các dấu hiệu đặc trưng như vết loét, nổi hạch, ban đỏ thì việc chẩn đoán không khó. Khi được điều trị kịp thời bằng phác đồ đặc hiệu, bệnh nhân thường đáp ứng tốt và hồi phục hoàn toàn.

Chăm sóc bệnh nhân sốt mò tại Khoa Bệnh lây đường máu.

Một trường hợp điển hình là bệnh nhân N.T.C (70 tuổi). Người bệnh nhập viện trong tình trạng sốt cao kéo dài 6 ngày, li bì, mệt nhiều, khó thở và phải thở oxy. Trước đó, bệnh nhân đã được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết và điều trị tại tuyến dưới nhưng không cải thiện. Khi chuyển lên Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, bác sĩ phát hiện vết loét đặc trưng ở hõm nách - dấu hiệu điển hình của sốt mò. Xét nghiệm PCR máu sau đó khẳng định bệnh nhân dương tính với Orientia tsutsugamushi.

Người bệnh được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu Doxycycline kết hợp Quinolon, đồng thời chăm sóc nâng đỡ thể trạng. Sau 2 ngày, bệnh nhân hết sốt, tỉnh táo; các triệu chứng khó thở, phù mặt và tay chân thuyên giảm rõ rệt. Sau một tuần điều trị tích cực, bệnh nhân hồi phục và xuất viện.

Theo các chuyên gia, sốt mò là bệnh do vi khuẩn Orientia tsutsugamushi gây ra, lây truyền sang người qua vết đốt của ấu trùng mò (bọ mò đỏ). Ấu trùng này thường sống trong bụi rậm, nương rẫy, rừng cây, nơi có nhiều động vật gặm nhấm. Bệnh xuất hiện nhiều ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Ở miền Bắc, bệnh thường gặp từ tháng 5 đến tháng 10, còn miền Nam xảy ra quanh năm, đặc biệt vào mùa mưa.

Người lao động ngoài trời như nông dân, công nhân lâm nghiệp, bộ đội… là nhóm có nguy cơ cao. Bệnh dễ bị nhầm lẫn với sốt xuất huyết, sốt rét, thương hàn…, khiến việc phát hiện và điều trị chậm trễ.

Phát hiện chậm - biến chứng nặng

Bác sĩ, TS. Trịnh Văn Sơn, Chủ nhiệm khoa Bệnh lây đường máu, cho biết:
“Nếu phát hiện sớm, bệnh nhân thường hết sốt chỉ sau 1-3 ngày dùng thuốc. Nhưng nếu chậm trễ, bệnh có thể gây biến chứng nặng như viêm phổi, viêm cơ tim, suy đa tạng, sốc nhiễm khuẩn, thậm chí tử vong. Với phụ nữ mang thai, bệnh còn có thể dẫn đến sảy thai hoặc thai chết lưu”.

Hiện chưa có vắc xin phòng ngừa sốt mò. Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là giữ gìn vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, tránh phơi quần áo ở nơi ẩm thấp, mặc quần áo bảo hộ khi làm việc ngoài trời tại khu vực có nhiều cây cỏ.

“Chỉ một vết cắn nhỏ cũng có thể gây ra hậu quả lớn nếu người bệnh chủ quan. Vì vậy, mỗi người dân cần nâng cao nhận thức, nhận biết sớm triệu chứng và đến bệnh viện kịp thời để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình”, TS. Trịnh Văn Sơn khuyến cáo.

Hình ảnh con mò trên da người.

Sốt mò là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây qua vết đốt của ấu trùng mò - loài côn trùng nhỏ, thường sống ở bụi rậm, vườn rẫy, nơi ẩm thấp. Khi bị đốt, người bệnh thường không cảm thấy rõ đau ngứa nhưng vi khuẩn sẽ âm thầm xâm nhập máu.

Vết loét hoại tử nhỏ, thường ở bẹn, ngực, bụng dưới hoặc sau gáy, là dấu hiệu quan trọng để nhận diện bệnh. Do nằm ở vị trí kín và không gây đau, dấu hiệu này rất dễ bị bỏ qua nếu không thăm khám kĩ. Nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng thuốc, bệnh nhân thường hồi phục nhanh, chỉ sau 24- 48 giờ và không cần các biện pháp hồi sức nâng cao. Ngược lại, nếu phát hiện muộn, bệnh có thể gây suy đa tạng, viêm não, tổn thương gan nặng, tràn dịch đa màng, thậm chí tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc có bệnh nền.

Sốt mò hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả, song do triệu chứng không điển hình, bệnh dễ bị bỏ sót.

Với người dân, đặc biệt là người làm nông cần mặc quần áo dài tay, đi ủng khi lao động ngoài trời; vệ sinh cơ thể sau khi làm việc; đi khám sớm nếu có sốt cao không rõ nguyên nhân kéo dài trên 5 ngày.

(Nguồn: tienphong.vn)