Một nam bệnh nhân 25 tuổi ở Cần Thơ vừa thoát khỏi nguy cơ mù vĩnh viễn nhờ được cấp cứu và phẫu thuật kịp thời do viêm đa xoang mủ biến chứng lên hốc mắt. Trường hợp này là lời cảnh tỉnh về mức độ nguy hiểm của viêm xoang khi không được điều trị dứt điểm, đặc biệt trong bối cảnh nhiều người có thói quen chủ quan và tự điều trị.

Giáo sư Chung Thủy (trái) đang quan sát màn hình hệ thống định vị và hệ thống nội soi phẫu thuật cho bệnh nhân.

Nguy cơ mất thị lực

Nam bệnh nhân 25 tuổi, trú tại TP Cần Thơ, nhập viện trong tình trạng sốt cao, đau đầu dữ dội, nôn ói, mắt phải sưng lớn, đỏ và gần như mất thị lực hoàn toàn. Trước đó khoảng 4 ngày, anh xuất hiện các triệu chứng như nghẹt mũi, sốt nhẹ và đau đầu nhưng chủ quan nghĩ chỉ là cảm cúm thông thường nên tự điều trị tại nhà, không đi khám chuyên khoa.

Tình trạng nhanh chóng trở nên nghiêm trọng: mắt phải đau nhức dữ dội, sưng to và dần dần không còn nhìn rõ. Khi đến hệ thống y tế Tâm Anh, bệnh nhân được chỉ định nội soi mũi xoang và chụp cộng hưởng từ (MRI). Kết quả cho thấy toàn bộ các xoang – hàm, sàng, trán và bướm – đều bị viêm nhiễm nặng, chứa đầy dịch mủ.

Đặc biệt, xoang bướm – nằm sát hốc mắt – có một khối mủ lớn khoảng 5 cm đang chèn ép ổ mắt, gây suy giảm thị lực cấp tốc. Tình trạng này nếu không xử trí kịp thời có thể dẫn đến mù mắt vĩnh viễn hoặc nhiễm trùng nội sọ đe dọa tính mạng.

Theo GS.TS.BS Trần Phan Chung Thủy – Cố vấn chuyên môn Trung tâm Tai Mũi Họng, người trực tiếp điều trị ca bệnh – đây là trường hợp viêm đa xoang mủ biến chứng lên hốc mắt, rất nguy hiểm và diễn tiến nhanh. Sau hai ngày điều trị nội khoa tích cực nhưng không đáp ứng, bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật nội soi mũi xoang khẩn cấp.

Ca mổ được thực hiện dưới hệ thống định vị thần kinh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI navigation BrainLAB), kết hợp với hình ảnh MRI 3D tái tạo để xác định chính xác vị trí tổn thương và đảm bảo độ an toàn tuyệt đối trong phẫu thuật. Ê-kíp đã tiến hành mở thông toàn bộ các xoang viêm, lấy ra lượng lớn mủ đặc và polyp. Khối mủ chèn ép ổ mắt kích thước khoảng 5 cm cũng được xử lý triệt để.

Nhờ sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại và kinh nghiệm dày dặn của ê-kíp phẫu thuật, toàn bộ tổn thương được loại bỏ mà không gây tổn hại đến thần kinh thị giác hay nền sọ – những khu vực vô cùng nhạy cảm và dễ gặp tai biến nếu thao tác thiếu chính xác.

Sau phẫu thuật, thị lực bệnh nhân cải thiện rõ rệt, mắt bớt sưng, không còn đau nhức. Bệnh nhân phục hồi tốt và được xuất viện sau hai ngày, tiếp tục theo dõi ngoại trú để đảm bảo không tái phát viêm.

Bệnh phổ biến nhưng không thể xem nhẹ

GS Trần Phan Chung Thủy nhận định, viêm xoang là bệnh lý tai mũi họng thường gặp, đặc biệt ở những người có cơ địa dị ứng, viêm mũi kéo dài, hoặc sinh sống trong môi trường ô nhiễm. Tuy nhiên, không ít bệnh nhân coi nhẹ triệu chứng, tự điều trị bằng thuốc không rõ nguồn gốc, dẫn đến viêm xoang mạn, hình thành ổ mủ và gây biến chứng nguy hiểm.

Một trong những biến chứng thường gặp và nghiêm trọng nhất là biến chứng vào hốc mắt, với các biểu hiện như: sưng đau quanh mắt, lồi mắt, giảm hoặc mất thị lực, viêm tấy ổ mắt, áp xe hốc mắt, viêm tĩnh mạch xoang hang... Nếu không được xử lý đúng và kịp thời, vi khuẩn có thể lan từ các xoang lên màng não gây viêm màng não, viêm não hoặc nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng.

Điểm đáng lưu ý là các biến chứng này tiến triển nhanh, âm thầm và rất khó phục hồi nếu phát hiện trễ. Thị lực sau khi tổn thương do viêm xoang biến chứng thường khó hồi phục hoàn toàn, kể cả khi phẫu thuật thành công.

Từ trường hợp trên, GS Thủy đưa ra lời khuyến cáo: người dân cần nâng cao cảnh giác với các dấu hiệu như: nghẹt mũi kéo dài, chảy dịch vàng xanh, đau đầu vùng trán – thái dương, sốt, đau nhức quanh hốc mắt, sưng mí hoặc giảm thị lực. Khi có dấu hiệu bất thường, cần đến khám tại các chuyên khoa tai mũi họng hoặc bệnh viện có đầy đủ trang thiết bị chẩn đoán và điều trị.

Việc tự ý sử dụng thuốc hoặc trì hoãn khám chuyên khoa không chỉ khiến bệnh kéo dài dai dẳng mà còn làm tăng nguy cơ biến chứng. Đặc biệt, những người có cơ địa dị ứng, polyp mũi, tiểu đường, hoặc hệ miễn dịch yếu cần được theo dõi thường xuyên và điều trị theo đúng phác đồ.

Công nghệ y học hiện đại như định vị thần kinh bằng AI, hình ảnh MRI 3D tái tạo cấu trúc mũi xoang đang mở ra cơ hội điều trị hiệu quả và an toàn hơn cho các ca viêm xoang phức tạp. Tuy nhiên, chìa khóa quyết định vẫn là phát hiện sớm và không chủ quan với các dấu hiệu ban đầu.

Người dân nên chủ động khám chuyên khoa tai mũi họng khi có triệu chứng bất thường, không tự ý dùng thuốc kéo dài và cần theo dõi sức khỏe định kỳ, đặc biệt với những người có cơ địa dễ viêm nhiễm, để bảo vệ thị lực và sức khỏe toàn diện về lâu dài.

Phòng Truyền thông Y tế