Kính gửi: Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long

 

Bộ Y tế nhận được công văn số 487/BDN ngày 14 tháng 6 năm 2022 của Ban Dân nguyện về việc trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội trước kỳ họp thứ 3, Quốc hội Khóa XV, trong đó có một số kiến nghị của cử tri tỉnh Vĩnh Long.

Sau khi nghiên cứu nội dung kiến nghị và rà soát các văn bản liên quan, Bộ Y tế xin trả lời như sau:

1. Về việc hiện nay chi phí khám, chữa bệnh hậu Covid-19 tại các cơ sở y tế còn khá cao, đề nghị Bộ Y tế xem xét có chính sách hướng dẫn giảm mức tiền khám để người dân có điều kiện khám, chữa bệnh.

- Hậu COVID-19 là bệnh lý mới nổi, chưa được hiểu biết đầy đủ nhưng có thể gây nên tình trạng sức khỏe khá nghiêm trọng. Theo thống kê, khoảng 10-35% bệnh nhân COVID-19 không cần nhập viện có biểu hiện hậu COVID-19, bất kể tình trạng bệnh nền. Đối với bệnh nhân có bệnh nền, cần nhập viện vì COVID-19, thì tỷ lệ mắc hậu COVID-19 lên đến 80%. Đối với trẻ em, đa số trẻ nhiễm SARS-CoV-2 sẽ không có triệu chứng hoặc có triệu chứng nhẹ.

- Việc đánh giá và quản lý các vấn đề hậu COVID-19 cần có sự đồng thuận và tiếp cận đa ngành, cũng như các nghiên cứu để làm rõ mọi khía cạnh của hậu COVID. Tuy nhiên, để kịp thời đảm bảo công tác khám, chữa bệnh chăm sóc sức khỏe người dân về các di chứng sức khỏe hậu COVID, thời gian qua Bộ Y tế đã triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền, triển khai các hoạt động tập huấn cho các cơ sở y tế và ban hành nhiều văn bản[1] chỉ đạo, điều hành hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sau nhiễm COVID-19.

- Giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh hiện nay không tăng và thực hiện theo Thông tư số 13/2019/TT-BYT đối với đối tượng thanh toán bảo hiểm y tế và Thông tư số 14/2019/TT-BYT đối với đối tượng không thanh toán bảo hiểm y tế. Bộ Y tế trân trọng đề nghị cử tri thông tin thêm cụ thể về đối tượng phải chi trả chi phí khám chữa bệnh hậu COVID-19 ở mức cao, để Bộ Y tế phối hợp với các Bộ ngành liên quan xem xét và có ý kiến cụ thể về việc giảm mức tiền khám như đề nghị của cử tri đã nêu.

2. Dịch bệnh viêm gan cấp ở trẻ em đang diễn biến phức tạp. Cử tri kiến nghị cần có biện pháp kiểm soát dịch bệnh tránh để bùng phát mạnh ở nước ta.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tính đến 26/5/2022, thế giới ghi nhận ít nhất 650 trường hợp viêm gan cấp tính ở trẻ em từ 01 tháng tuổi đến 16 tuổi tại 33 quốc gia, tập trung tại Anh (222), Hoa Kỳ (216) và một số quốc gia châu Âu, trong đó 09 trường hợp tử vong (1%) và 38 trường hợp phải ghép gan (6%). Tại Châu Á, một số quốc gia đã ghi nhận các trường hợp mắc bệnh như Nhật Bản (31), Hàn Quốc (5), Singapore (5), Indonesia (5) ... Tại Việt Nam, hiện chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh theo báo cáo của các địa phương, đơn vị.

Để chủ động giám sát các ca bệnh viêm gan cấp chưa rõ nguyên nhân và kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống để hạn chế tối đa số mắc, tử vong, Bộ Y tế đã có Công văn 2329/BYT-DP ngày 09/5/2022 và Công văn số 2489/BYT-DP ngày 13/5/2022 gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường giám sát các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân. Bộ Y tế đã đề nghị các địa phương tập trung chỉ đạo tăng cường lấy mẫu các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh; tăng cường triển khai bao phủ vắc xin viêm gan B cho trẻ em trong độ tuổi tiêm chủng và thực hiện tốt việc khám sàng lọc, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh để kịp thời quản lý, điều trị, hạn chế biến chứng xảy ra. Đồng thời chỉ đạo các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương trong việc theo dõi, giám sát, xử lý các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân.

Bộ Y tế cũng yêu cầu các địa phương tiếp tục đẩy mạnh triển khai các hoạt động phòng chống bệnh viêm gan vi rút theo Kế hoạch phòng, chống bệnh viêm gan vi rút giai đoạn 2021-2025 ban hành tại Quyết định số 4531/QĐ-BYT ngày 24/9/2021. Hiện nay, Bộ Y tế đang tiếp tục theo dõi, giám sát và cập nhật thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới và các quốc gia.

3. Về việc cử tri kiến nghị Bộ Y tế cần quan tâm đến việc hỗ trợ cho người bị COVID-19 cách ly điều trị tại nhà và sớm có chính sách hỗ trợ cho lực lượng y tế tuyến cơ sở vì thời gian dịch bệnh Covid-19 bùng phát y tế tuyến cơ sở còn thiếu về nguồn lực (kể cả con người và trang thiết bị phục vụ y tế) còn rất vất vả, luôn hoàn thành nhiệm vụ được giao.

          3.1. Đối với kiến nghị cần quan tâm đến việc hỗ trợ cho người bị COVID-19 cách ly điều trị tại nhà

Bộ Y tế ghi nhận và sẽ tổng hợp nội dung hỗ trợ cho người bị COVID-19 cách ly điều trị tại nhà gửi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội là cơ quan chủ trì trình Chính phủ ban hành các chế độ chính sách cho người lao động khi mắc COVID-19 cách ly điều trị tại nhà.

3.2. Đối với kiến nghị sớm có chính sách hỗ trợ y tế cơ sở (kể cả con người và trang thiết bị y tế)

3.2.1. Đầu tư y tế cơ sở

- Việc đầu tư, nâng cao năng lực cho y tế cơ sở, y tế dự phòng, trước hết thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương theo các chính sách của Đảng, Nhà nước và hướng dẫn của Bộ Y tế. Ngày 05/12/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2348/QĐ-TTg, trong đó đã quy định: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bố trí ngân sách địa phương (cả chi đầu tư và chi sự nghiệp) cho Đề án, ưu tiên phân bổ kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Chương trình mục tiêu đầu tư phát triển hệ thống y tế địa phương, Chương trình mục tiêu y tế - dân số và huy động các nguồn vốn hợp pháp để thực hiện Đề án. Bảo đảm đủ nhân lực, nguồn tài chính cho hoạt động của y tế cơ sở; xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách, chế độ để thu hút bác sỹ về làm việc tại tuyến y tế cơ sở.

- Ngày 30/01/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình. Chương trình phân bổ gần 14.000 tỷ đồng cho ngành Y tế để đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, hiện đại hoá hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh của các Viện nghiên cứu, Bệnh viện cấp trung ương gắn với đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực y tế, sản xuất vắc xin trong nước, thuốc điều trị COVID-19. Bộ Y tế đã tổng hợp nhu cầu của các địa phương, đơn vị và báo cáo cấp có thẩm quyền để thực hiện việc phân bổ nguồn lực của Chương trình.

- Bộ Y tế cũng đã đề xuất Chính phủ triển khai các nguồn lực đầu tư từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025; tiếp tục triển khai các dự án đầu tư cho y tế cơ sở từ nguồn vốn vay của Ngân hàng thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB).

- Giải pháp về y tế cơ sở được đặt ra trong thời gian tới:

+ Hiện nay, Bộ Y tế đã và đang nỗ lực huy động các nguồn lực đầu tư cho y tế cơ sở, triển khai một số chương trình, dự án lớn[2] nhằm tăng cường đầu tư toàn diện cho tuyến y tế cơ sở trong thời gian tới; trong đó đề xuất đầu tư từ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế cho các bệnh viện, trung tâm y tế huyện và trạm y tế xã; triển khai các nguồn lực đầu tư từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025; các dự án đầu tư cho y tế cơ sở nguồn vốn vay WB, ADB.

+ Sắp xếp, cơ cấu lại tổ chức bộ máy của y tế cơ sở theo hướng không theo địa bàn hành chính mà theo cụm dân cư để gần dân, người dân dễ tiếp cận hơn. Xây dựng và cấp có thẩm quyền ban hành chế độ tiền lương, phụ cấp để đãi ngộ thỏa đáng cho cán bộ y tế y tế cơ sở. Tăng cường nhân lực cho bệnh viện, trung tâm y tế huyện, trạm y tế xã, đặc biệt là vùng đô thị có mật độ dân số lớn; đổi mới chương trình đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, luân phiên cán bộ từ tuyến trên cho y tế cơ sở, trong đó chú trọng các kỹ năng sơ cấp cứu, điều trị hô hấp, các bệnh thông thường, quản lý, điều trị các bệnh không lây nhiễm, không để bị động, lúng túng trong tình huống dịch bệnh bùng phát.

+ Đổi mới cơ chế tài chính; tăng định mức phân bổ ngân sách cho y tế cơ sở; hoàn thiện và triển khai đầy đủ gói dịch vụ y tế cơ bản cho y tế cơ sở được bảo hiểm y tế thanh toán; gói dịch vụ chăm sóc sức khỏe do ngân sách nhà nước chi trả; thực hiện thanh toán bảo hiểm y tế theo định suất. Đảm bảo cung ứng đủ thuốc, vật tư cho y tế cơ sở; đẩy mạnh quản lý một số bệnh không lây nhiễm tại y tế cơ sở. Xây dựng hệ thống thông tin y tế đảm bảo tính kết nối, liên thông, tích hợp để quản lý y tế cơ sở, khám chữa bệnh từ xa, quản lý sức khỏe người dân.

3.2.2. Chính sách cho cán bộ y tế cơ sở

- Hiện nay, Bộ Y tế đang phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 56/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 của Chính phủ quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức, viên chức công tác tại các cơ sở y tế công lập. Theo đó, nâng mức phụ cấp 100% áp dụng đối với viên chức đã được bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp viên chức y tế, thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn y tế dự phòng; làm chuyên môn y tế tại Trạm y tế xã, phường, thị trấn, Phòng khám đa khoa khu vực, Nhà hộ sinh, Trung tâm y tế huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương và Bệnh viện đa khoa tuyến huyện. Hiện nay, Bộ Y tế đang tiếp thu hoàn thiện dự thảo Nghị định trên để trình Chính phủ ban hành.

- Về chuyên môn, thực hiện chuyển giao kỹ thuật từ tuyến trên cả bằng phương thức trực tiếp và khám chữa bệnh từ xa. Nâng cao trình độ nguồn nhân lực tại chỗ cho y tế cơ sở, triển khai các chính sách thu hút và duy trì nguồn nhân lực y tế cơ sở, tăng cường luân phiên cán bộ y tế theo hai chiều từ dưới lên trên, trên xuống dưới.

- Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng đối với nhân viên y tế, bố trí, sử dụng nhân lực hợp lý, trong đó ưu tiên cho những lĩnh vực khó khăn và cho y tế cơ sở, thực hiện việc mua sắm đủ trang thiết bị, vật tư, thuốc, giúp đáp ứng nhu cầu của người dân. Đồng thời, chỉ đạo người đứng đầu các đơn vị sự nghiệp tạo dựng môi trường làm việc thân thiện, công khai, minh bạch, dân chủ, xây dựng văn hóa công sở tạo điều kiện cho viên chức y tế gắn bó, tự hào về nghề nghiệp và tự hào về đơn vị công tác.

4. Thời gian qua việc quảng cáo các sản phẩm thực phẩm chức năng tràn lan trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên mạng xã hội ngày càng nhiều nhưng khi người dân mua sử dụng thì không đạt hiệu quả cao. Cử tri kiến nghị cần có giải pháp kiểm soát chặt chẽ, kiểm nghiệm chất lượng cụ thể trước khi cho quảng cáo rộng rãi để tránh làm ảnh hưởng đến lòng tin của người dân trong việc lựa chọn mua sản phẩm.

- Các quy định pháp luật liên quan đến công tác quản lý quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật[3]. Các cơ sở có thực phẩm chức năng trước khi tiến hành quảng cáo phải được thẩm định nội dung, các cơ quan phát hành quảng cáo chỉ được phát hành quảng cáo đúng nội dung đã được thẩm định. Như vậy, về hệ thống pháp luật đã đầy đủ.

- Liên quan đến quản lý hoạt động quảng cáo, gồm Bộ Y tế (cơ quan quản lý cơ sở có sản phẩm thực phẩm), Bộ Thông tin và Truyền thông (cơ quan quản lý phương tiện quảng cáo), Bộ Công Thương (cơ quan quản lý các sàn thương mại điện tử) cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa. Về cơ bản ý thức chấp hành của tổ chức, cá nhân về cơ bản đã được nâng cao. Các báo, đài Trung ương nhìn chung đã tuân thủ tốt quy định về quảng cáo thực phẩm; thực hiện chỉ quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe khi có xác nhận nội dung quảng cáo của cơ quan y tế có thẩm quyền. Tuy nhiên, một số đài truyền hình địa phương, đặc biệt các trang mạng xã hội vẫn xảy ra tình trạng quảng cáo khi chưa được thẩm định nội dung, quảng cáo không đúng với nội dung đã được thẩm định, sử dụng hình ảnh bác sỹ, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm chức năng.

- Ngày 11/01/2021 Bộ Y tế (Cục An toàn thực phẩm) đã có Công văn số 35/ATTPPCTTR gửi Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông; Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử - Bộ Thông tin và Truyền thông; Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) – Bộ Công an phối hợp trong công tác quản lý về quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe và Công văn số 26/ATTPPCTTR gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Ban Quản lý An toàn thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Đà Nẵng, tỉnh Bắc Ninh tăng cường công tác hậu kiểm về an toàn thực phẩm trong đó tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 09/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ, đẩy mạnh xử lý vi phạm về quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là xử lý vi phạm quảng cáo trên môi trường mạng, mạng xã hội, youtube v.v…công khai cơ sở và sản phẩm vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng theo quy định.

- Thời gian vừa qua, Bộ Y tế (Cục An toàn thực phẩm) đã xử lý nhiều trường hợp vi phạm quy định về quảng cáo và công khai kết quả xử lý trên trang vfa.gov.vn. Ngoài ra, Bộ Y tế thường xuyên phổ biến kiến thức an toàn thực phẩm, cảnh báo về an toàn thực phẩm trên trang vfa.gov.vn, đồng thời khuyến cáo cho người tiêu dùng biết: Không có thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe nào có tác dụng chữa bệnh; Trong trường hợp có bệnh, người dân cần tới cơ sở y tế để khám và được điều trị kịp thời.

Trên đây là nội dung trả lời đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Vĩnh Long liên quan đến lĩnh vực y tế, Bộ Y tế trân trọng kính gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội để thông tin tới cử tri.

Xin trân trọng cảm ơn./.

Nhiên Thị Nguyễn