Xuất bản thông tin Xuất bản thông tin

Chiều 01/12/2025, Bộ Y tế tổ chức hội thảo xin ý kiến định hướng xây dụng đề án từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí.

Quang cảnh Hội thảo

TS.BS Vũ Mạnh Hà, Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế dự và phát biểu tại hội thảo.

Dự hội thảo có GS.TS Phạm Mạnh Hùng, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế; đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ thuộc Bộ Y tế; đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học.

TS.BS Vũ Mạnh Hà, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế phát biểu khai mạc hội thảo

 Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh, những năm qua Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Năm 2024, tỷ lệ bao phủ BHYT của Việt Nam đã đạt 94,29% dân số, mạng lưới khám, chữa bệnh rộng khắp đến cấp xã, năng lực chuyên môn của cấp chuyên sâu, cấp cơ bản, cấp ban đầu đều được nâng lên đáng kể, danh mục thuốc, thiết bị y tế thuộc phạm vi, quyền lợi của người bệnh có thẻ BHYT ngày càng mở rộng. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà, bên cạnh thành tựu, chúng ta cũng phải đối mặt với những thách thức lớn. Cùng đó áp lực tài chính lên hộ gia đình càng lớn nếu không có giải pháp mạnh mẽ từ chính sách công. "Chính vì vậy, chủ trương từng bước tiến tới miễn viện phí là yêu cầu khách quan, cấp thiết, vừa thể hiện bản chất tốt đẹp của hệ thống chính sách xã hội Việt Nam, vừa bảo đảm quyền được chăm sóc sức khỏe của Nhân dân", Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh.

Chính sách miễn viện phí không chỉ là một giải pháp tài chính y tế, mà còn mang ý nghĩa xã hội nhân văn, sâu sắc: Giảm gánh nặng chi phí cho người dân, đặc biệt là người nghèo và các nhóm dễ tổn thương; tăng công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế, bảo đảm "không ai bị bỏ lại phía sau"; nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, bởi khi rào cản tài chính được gỡ bỏ, người bệnh sẽ được khám chữa bệnh sớm hơn, hiệu quả hơn; thúc đẩy hoàn thiện hệ thống y tế theo hướng bền vững, giảm nguy cơ người dân trì hoãn hoặc bỏ điều trị do chi phí.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà: Chủ trương từng bước miễn viện phí tăng công bằng trong tiếp cận y tế, giảm nguy cơ người dân bỏ điều trị

Chính sách này vẫn phải dựa trên nền tảng trụ cột là BHYT, có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, đồng thời thực hiện có lộ trình. Ngân sách Nhà nước và quỹ BHYT sẽ chi trả các chi phí y tế cơ bản, thiết yếu, giảm tối đa gánh nặng tài chính cho người dân, trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác. Phần dịch vụ y tế theo yêu cầu, vượt mức cơ bản thì người bệnh vẫn phải chi trả một phần để nâng cao ý thức sử dụng dịch vụ hợp lý, tiết kiệm chi phí. Chính sách miễn viện phí vì thế phải gắn chặt với bao phủ BHYT toàn dân, mọi người đều tham gia BHYT để chia sẻ rủi ro, người có điều kiện lo cho người nghèo, người khoẻ đỡ người yếu; cùng với hỗ trợ của ngân sách nhà nước và nguồn huy động xã hội hoá để người bệnh không phải trả thêm chi phí khi không may mắc bệnh. Bộ Y tế kỳ vọng hội thảo sẽ thống nhất nhận thức và định hướng về mục tiêu, phạm vi, đối tượng, lộ trình cũng như các nội dung trọng tâm của đề án, bảo đảm tính đồng bộ, khả thi và phù hợp với thực tiễn.

Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) phát biểu

Theo bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế), năm 2024 cả nước ghi nhận 183,6 triệu lượt khám chữa bệnh, tăng 5,6% so với 2023; khoảng 40 triệu người khám BHYT thường xuyên, trung bình 4,5 lần/năm. Tuy nhiên, người dân vẫn tự chi hơn 40% tổng chi phí khám chữa bệnh, trong khi mức đóng BHYT còn thấp dù quyền lợi ngày càng mở rộng. Hơn 10 năm qua, Việt Nam chưa điều chỉnh mức đóng BHYT.

Cùng với đó, y tế cơ sở chưa cung cấp đầy đủ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám sàng lọc bệnh tật chưa triển khai rộng rãi.

Vụ trưởng Vụ BHYT nhấn mạnh, Bộ Y tế đặt mục tiêu đến 2025, tỉ lệ tham gia BHYT đạt khoảng 95%, tỉ lệ chi trực tiếp từ tiền túi hộ gia đình giảm còn khoảng 35%. Các bệnh không lây nhiễm, bệnh mạn tính sẽ được quản lý, chăm sóc tại tuyến cơ sở.

Ngân sách nhà nước và BHYT chi trả cho dịch vụ cơ bản, phần vượt mức người dân sẽ chi trả để khuyến khích khám, chữa bệnh tuyến dưới. 100% trạm y tế cấp xã được trang bị cơ sở vật chất, nhân lực; đến 2027, mỗi trạm có ít nhất 4-5 bác sĩ, tỉ lệ khám, chữa bệnh BHYT tại trạm tăng trên 20%.

Để chuẩn bị lộ trình miễn viện phí cơ bản đến 2030, dự kiến từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí ít nhất một lần/năm theo nhóm đối tượng ưu tiên; phối hợp với khám sức khỏe học sinh, sinh viên, khám bệnh nghề nghiệp và khám chữa bệnh BHYT để lập sổ sức khỏe điện tử toàn dân.

Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế): Vận hành một hệ thống thanh toán BHYT thông minh, đa tầng, hiện đại

Nhóm ưu tiên gồm hộ gia đình cận nghèo và người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi BHYT. Đồng thời tăng tỉ lệ, mức thanh toán BHYT đối với thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật. Bộ Y tế cũng dự kiến tăng mức đóng BHYT từ năm 2027 lên khoảng 5,1%.

Giai đoạn 2028-2030, Bộ Y tế mục tiêu là giảm chi tiền túi của người bệnh xuống dưới 30%, tiếp tục tăng tỉ lệ và mức thanh toán BHYT đối với thuốc, thiết bị và dịch vụ kỹ thuật; thí điểm sàng lọc 2-3 bệnh có chi phí hiệu quả và thanh toán dịch vụ phòng bệnh từ quỹ BHYT.

Tỉ lệ bao phủ BHYT phấn đấu vượt 95% dân số, cùng đó tăng mức đóng BHYT lên khoảng 5,4% từ năm 2030, đồng thời thí điểm BHYT bổ sung và đa dạng hóa các gói bảo hiểm, trong đó có chăm sóc dài hạn.

Các chuyên gia, nhà khoa học tham luận tại Hội thảo

Giai đoạn sau 2030, mục tiêu là bao phủ BHYT toàn dân, mở rộng sàng lọc 3-5 bệnh có chi phí hiệu quả, tiến tới miễn viện phí trong phạm vi gói dịch vụ cơ bản và mở rộng theo lộ trình, nguồn lực. Mức đóng BHYT dự kiến tăng lên 6% từ năm 2032; mạng lưới y tế cơ sở và hệ thống thanh toán BHYT được hoàn thiện theo hướng thông minh, đa tầng và đa gói quyền lợi./.

Huyền Thị Lê