Asset Publisher Asset Publisher

 

Không chỉ là tuyến cuối trong điều trị các bệnh lý về hô hấp, Bệnh viện Phổi Trung ương (BVPTƯ) còn được biết đến là “điểm sáng” trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTH thuốc lá) của ngành Y tế. Dưới sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, Ban Giám đốc Bệnh viện, đặc biệt là vai trò gương mẫu, quyết liệt của lãnh đạo trong việc xây dựng môi trường y tế trong lành, BVPTƯ đang kiến tạo một “lá chắn xanh” vững chắc, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng khỏi khói thuốc – thủ phạm gây ra hàng loạt căn bệnh nguy hiểm.

BVPTƯ kiên định mục tiêu xây dựng môi trường y tế không khói thuốc.

Kiên định mục tiêu xây dựng môi trường y tế không khói thuốc

Ngay từ nhiều năm trước, lãnh đạo BVPTƯ đã xác định: “Xây dựng bệnh viện không khói thuốc không chỉ là tuân thủ pháp luật, mà còn là trách nhiệm với sức khỏe của người bệnh và nhân viên y tế.” Từ chỉ đạo chiến lược này, Bệnh viện đã chủ động ban hành hàng loạt văn bản, quy chế cụ thể để đưa công tác PCTH thuốc lá vào nền nếp, hiệu quả và bền vững.

Ban Giám đốc đã ban hành Quyết định số 27/QĐ-BVPTƯ năm 2025 thành lập Ban Chỉ đạo Phòng, chống tác hại thuốc lá, do lãnh đạo Bệnh viện trực tiếp làm Trưởng ban; và Quyết định số 17/QĐ-BVPTƯ năm 2024 thành lập Tổ Kiểm tra, Giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá.

Các đơn vị này đóng vai trò then chốt trong chỉ đạo, tham mưu chiến lược, tổ chức kiểm tra định kỳ, giám sát, tuyên truyền và duy trì kỷ cương môi trường không khói thuốc trong toàn Bệnh viện.

Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ban Giám đốc, các khoa, phòng đều ký cam kết thực hiện nghiêm quy định “không hút thuốc trong bệnh viện”, đưa tiêu chí không khói thuốc vào quy chế nội bộ, quy định thi đua, đánh giá chất lượng hằng năm. Trưởng các khoa, phòng chịu trách nhiệm trực tiếp trước Giám đốc nếu để xảy ra tình trạng hút thuốc tại nơi làm việc hoặc khuôn viên điều trị. Cách làm này đã tạo ra sự ràng buộc rõ ràng, đồng thời phát huy được vai trò nêu gương của đội ngũ lãnh đạo, cán bộ, đảng viên.

Nhờ hệ thống chỉ đạo bài bản, việc kiểm tra, giám sát được thực hiện thường xuyên, kết hợp tuyên truyền, nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng kiên quyết. Hiện nay, 100% biển “Cấm hút thuốc” được bố trí đúng vị trí, hành lang, khu vực công cộng, phòng bệnh đều thông thoáng, không còn mùi khói thuốc – tạo nên một môi trường bệnh viện trong lành, văn minh.

Lãnh đạo quan tâm – Người bệnh hưởng lợi: Mô hình tư vấn cai thuốc nhân văn, hiệu quả

Không dừng lại ở việc “cấm hút”, BVPTƯ chú trọng triển khai hoạt động tư vấn và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá như một phần trong sứ mệnh bảo vệ và phục hồi sức khỏe cộng đồng.

Theo chỉ đạo của Ban Giám đốc, năm 2024, Bệnh viện đã ban hành Quyết định số 19/QĐ-BVPTƯ phê duyệt danh sách 15 cán bộ y tế tham gia công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá, chủ yếu là bác sĩ và kỹ thuật viên thuộc Khoa Thăm dò và Phục hồi chức năng. Các tư vấn viên được tập huấn bài bản, nắm vững kỹ năng đánh giá mức độ nghiện, lập hồ sơ theo dõi, tư vấn cá nhân hóa, giúp người bệnh xác định lộ trình bỏ thuốc phù hợp.

Song song đó, Bệnh viện còn xây dựng mạng lưới cộng tác viên (CTV) rộng khắp tại tất cả các khoa, phòng, trung tâm (theo Quyết định số 26/QĐ-BVPTƯ). Các CTV vừa là “tai mắt” của Ban Chỉ đạo, vừa là “cầu nối” gần gũi với người bệnh, có nhiệm vụ tuyên truyền, nhắc nhở, hướng dẫn và giới thiệu người có nhu cầu cai thuốc đến phòng tư vấn chuyên sâu.

Mô hình “ba tầng”: Ban Chỉ đạo – Tư vấn viên – Cộng tác viên đã giúp công tác PCTH thuốc lá tại BVPTƯ vận hành đồng bộ, hiệu quả và bền vững.

Trước sự gia tăng của thuốc lá điện tử và thuốc nung nóng trong giới trẻ, Ban Giám đốc Bệnh viện đã chỉ đạo các đơn vị chủ động đổi mới truyền thông, tập huấn kỹ năng tư vấn, hướng đến đối tượng thanh niên. Các buổi tập huấn được tổ chức định kỳ, trang bị cho cán bộ y tế kiến thức cập nhật về tác hại của thuốc lá thế hệ mới, kỹ năng tiếp cận tâm lý, động viên, và đồng hành cùng người bệnh trong hành trình bỏ thuốc…

Theo Báo cáo tổng kết năm 2024, Bệnh viện đã thực hiện 1.169 lượt tư vấn ngắn, 50 ca tư vấn chuyên sâu và 6 trường hợp cai thuốc thành công trên 12 tháng – những con số tuy khiêm tốn nhưng mang ý nghĩa thiết thực, phản ánh sự tận tâm, kiên trì của đội ngũ y tế trong hỗ trợ bệnh nhân vượt qua nghiện thuốc.

Buổi tập huấn “Tư vấn cai nghiện thuốc lá cho thanh niên” tại Bệnh viện.

Những khó khăn trong hành trình “không khói thuốc”

Dù đạt nhiều kết quả nổi bật, lãnh đạo BVPTƯ thẳng thắn nhìn nhận công tác PCTH thuốc lá vẫn còn những thách thức cần vượt qua.

Trước hết, phần lớn cán bộ tham gia công tác này đều kiêm nhiệm, trong khi khối lượng công việc chuyên môn tại bệnh viện tuyến cuối rất lớn. Điều đó khiến tần suất kiểm tra, giám sát, tư vấn đôi khi chưa đáp ứng nhu cầu thực tế.

Bên cạnh đó, ý thức và quyết tâm của người hút thuốc vẫn là rào cản lớn. Không ít bệnh nhân hiểu rõ tác hại nhưng vẫn thiếu động lực bỏ thuốc, hoặc dễ tái nghiện do thiếu hỗ trợ lâu dài. Việc thiếu nguồn thuốc hỗ trợ cai nghiện, như miếng dán nicotine hay bupropion, cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ cai thuốc thành công còn khiêm tốn.

Nhận diện rõ khó khăn, Ban Giám đốc Bệnh viện đã yêu cầu Ban Chỉ đạo PCTH thuốc lá tiếp tục tham mưu các giải pháp tháo gỡ, trong đó ưu tiên việc phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế) và các tổ chức quốc tế để tiếp cận nguồn hỗ trợ thuốc và tài liệu tư vấn chuyên sâu, giúp người bệnh dễ dàng tiếp cận dịch vụ cai nghiện toàn diện ngay tại Bệnh viện.

Nhân viện Bệnh viện lan toản lan tỏa văn hóa “Không khói thuốc”.

Lan tỏa văn hóa “Không khói thuốc” – từ hành động đến thói quen

Trước yêu cầu duy trì bền vững môi trường không khói thuốc, Ban Giám đốc BVPTƯ chỉ đạo toàn hệ thống chuyển trọng tâm từ “xây dựng bệnh viện không khói thuốc” sang “xây dựng văn hóa không khói thuốc” tức là không chỉ nghiêm trong quy định mà còn bền trong ý thức.

Bệnh viện đã kiện toàn lại Ban Chỉ đạo, tăng cường nhân lực chuyên trách; tổ chức các lớp tập huấn chia sẻ kinh nghiệm tư vấn, để mỗi cán bộ y tế không chỉ là người tuyên truyền mà còn là hình mẫu sống lành mạnh.

Các chỉ tiêu cụ thể được đặt ra rõ ràng: mỗi năm tư vấn ít nhất 1.500 lượt người bệnh, lập hồ sơ cho trên 100 trường hợp có nhu cầu cai thuốc, và nâng tỷ lệ bỏ thuốc thành công lên 10–15%.

Bên cạnh đó, công tác truyền thông nội viện được đổi mới mạnh mẽ với các clip ngắn, pano, áp phích, video phát thanh nội bộ, màn hình điện tử… giúp thông điệp “Không hút thuốc – lựa chọn của người văn minh” trở nên quen thuộc.

Mỗi cán bộ y tế được xem là “một tuyên truyền viên tích cực”, góp phần lan tỏa môi trường y tế xanh, sạch, an toàn.

Khẳng định vai trò tiên phong của cơ sở đầu ngành hô hấp

Trải qua hơn 70 năm hình thành và phát triển, BVPTƯ không chỉ là trung tâm điều trị hàng đầu về bệnh lý hô hấp mà còn là đơn vị tiên phong trong các chương trình y tế cộng đồng, đặc biệt là công tác PCTH thuốc lá.

Những kết quả đạt được trong triển khai mô hình “Bệnh viện không khói thuốc” đã góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đồng thời xây dựng môi trường làm việc văn minh, chuyên nghiệp cho toàn thể cán bộ, nhân viên y tế.

Đại diện Ban Chỉ đạo PCTH thuốc lá của Bệnh viện khẳng định: “Mỗi nhân viên y tế của BVPTƯ không chỉ là người chữa bệnh mà còn là người truyền cảm hứng cho xã hội khỏe mạnh, không khói thuốc; Mỗi bệnh nhân được tư vấn, mỗi cán bộ gương mẫu không hút thuốc, mỗi tấm biển ‘Cấm hút thuốc’ treo đúng chỗ tất cả cùng góp phần tạo nên một môi trường y tế xanh, sạch, an toàn, hướng đến mục tiêu ‘Vì lá phổi khỏe mạnh của mọi người Việt Nam’...”.

GS.TS. Trần Văn Thuấn Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Ủy viên Thường trực Hội đồng Quản lý Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc phát biểu tại Cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” lần thứ I.

          Chỉ đạo từ Bộ Y tế gắn trách nhiệm người đứng đầu với kết quả không khói thuốc

Tại Lễ phát động Cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” lần thứ I, GS.TS. Trần Văn Thuấn Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Ủy viên Thường trực Hội đồng Quản lý Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá nhấn mạnh: “Người đứng đầu các cơ sở y tế phải nắm chắc và chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả xây dựng môi trường không khói thuốc. Đây không chỉ là tiêu chí thi đua mà còn là chỉ số cốt lõi trong quản trị bệnh viện hiện đại.”

Định hướng chỉ đạo này càng khẳng định vai trò của lãnh đạo Bệnh viện Phổi Trung ương trong việc đưa chủ trương của Bộ Y tế vào thực tiễn, biến cam kết thành hành động, xây dựng một môi trường y tế xanh – sạch – không khói thuốc, góp phần hiện thực hóa mục tiêu quốc gia giảm tỷ lệ hút thuốc và bảo vệ sức khỏe nhân dân./.

Huyền Thị Lê