Điểm tin y tế ngày 07/7/2019

08/07/2019 | 09:19 AM

 | 

  1. Công đoàn Y tế Việt Nam phối hợp phát động đi bộ vì sức khỏe

Công đoàn Y tế Việt Nam, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới tổ chức phát động "Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác - tình nguyện vì sức khỏe cộng đồng" năm 2019 và cuộc thi "Đi bộ vì sức khỏe - Walk for your health".

Phát biểu tại lễ phát động tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực, cống hiến của Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Công đoàn Y tế Việt Nam và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã tổ chức một chương trình hết sức  ý nghĩa nhân ngày sinh nhật Bác Hồ, đồng thời thực hiện Quyết định số 1092/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình Sức khỏe Việt Nam, trong đó vận động thể lực là một trong những lĩnh vực ưu tiên.

Thứ trưởng Bộ Y tế chỉ đạo cán bộ ngành y tế lại càng phải gương mẫu tiên phong thực hiện để tạo hành động lan tỏa đến từng người dân, cộng đồng và toàn xã hội. Chương trình này nằm trong chuỗi hoạt động “Walk your talk” do Tổ chức Y tế thế giới phát động trên toàn cầu.

Ông Kidong Park - Trưởng đại diện văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam - cho biết, thiếu vận động thể lực là một trong bốn yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Vận động thể lực đầy đủ sẽ giảm 30% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân; giảm từ 20 - 40% nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường, ung thư đại trực tràng và ung thư vú ở phụ nữ; giảm nguy cơ mắc trầm cảm, phòng ngừa bệnh loãng xương, cải thiện trí nhớ và giúp kiểm soát cân nặng. 

Ngay sau lễ phát động, các đại biểu tham gia đi bộ hưởng ứng chương trình “Đi bộ 10.000 bước chân mỗi ngày”. Đồng thời, 100 thầy thuốc trẻ cùng đoàn viên, thanh niên thủ đô đã triển khai các hoạt động khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho 1.000 người dân…

  1. Bộ Y tế cảnh báo tình trạng cố tình đưa 'chất cấm' vào thực phẩm giảm cân, sinh lý nam

Báo cáo của Bộ Y tế chỉ ra tình trạng có các đơn vị sản xuất đưa thêm các chất cấm trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe (sản phẩm giảm cân, sinh lý nam, ăn ngon, ngủ ngon...).Bộ Y tế vừa gửi Quốc hội và các Đại biểu Quốc hội báo cáo “Kết quả triển khai Nghị quyết số 113/2015/QH13 của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, hoạt động chấn vấn liên quan đến lĩnh vực y tế”.

Theo báo cáo, trong năm 2018, Bộ Y tế và Sở Y tế 63 tỉnh/thành phố đã xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực an toàn thực phẩm (ATTP) là hơn 88,6 tỷ đồng, tăng 1,4 lần so với cùng kỳ năm 2017 (năm 2017 tổng số tiền phạt 63 tỷ đồng).

Báo cáo của Bộ Y tế cũng chỉ ra tình trạng cá nhân, tổ chức vì lợi nhuận cố tình vi phạm về sản xuất, kinh doanh, quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Cụ thể, có các đơn vị sản xuất mà không công bố sản phẩm, đưa thêm các chất không được phép sử dụng trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe (sản phẩm giảm cân, sinh lý nam, ăn ngon, ngủ ngon...); quảng cáo quá mức, quảng cáo mà không được cơ quan có thẩm quyền xác nhận nội dung, quảng cáo như thuốc chữa bệnh, sử dụng hình hình, uy tín cơ sở y tế, nhân viên y tế...

Trước đó, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho hay, ngày 23/10/2018, Cơ quan Khoa học Y tế Singapore (The Health Sciences Authority - Has) thông báo thu giữ một số sản phẩm giảm cân có chứa chất cấm Sibutramine được bán trực tuyến tại Singapore.

Theo thông báo này, trong các sản phẩm bị tịch thu có Golean Detox được sản xuất tại Công ty Matxi S.g Co.Ltd có trụ sở tại 129 đường Võ Thị Sáu, quận Thống Nhất, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Nhà máy sản xuất có địa chỉ tại 148/9 Đường Tân Tiến, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.

Cục Quản lý Dược đã ban hành công văn thông báo đình chỉ lưu hành và thu hồi các thuốc chứa hoạt chất Sibutramine do có tác dụng không mong muốn và quyết định về việc rút số đăng ký của tất cả thuốc có chứa hoạt chất Sibutramine ra khỏi Danh mục các thuốc được cấp số đăng ký lưu hành trên thị trường Việt Nam.

Tháng 3/2019, Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) đã ra quyết định tạm dừng lưu thông và thu hồi đối với lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe trà thảo mộc Vy&Tea của Công ty TNHH một thành viên dịch vụ thương mại Hà Vy (xã Thọ Sơn, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước). Sản phẩm này bị phát hiện có chất Sibutramine và Phenolphthalein bị cấm sử dụng trong thực phẩm, theo Zing news. Trả lời Zing news, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội) chia sẻ Sibutramine từng được sử dụng là chất giảm béo. Tuy nhiên, chất này tác động vào hệ thần kinh trung ương nên cũng có tác động ngược lại, làm tê liệt hệ thống thần kinh trung ương ở khu vực dẫn tới phản tác dụng. Điều đó có thể khiến người sử dụng bị hoang tưởng, bị bệnh tâm thần, tim mạch, cao huyết áp…Về Phenolphthalein, chuyên gia này cho hay, bản thân là hóa chất chỉ thị màu, định phân axit, kiềm. Nhưng trong ngành dược Phenolphthalein được dùng bổ sung vào sản phẩm cũng có tác dụng giảm béo, phân giải chất béo. Tuy vậy, các nghiên cứu đều cho thấy sự độc hại của Phenolphthalein, nên cơ quan chức năng đã sớm có lệnh cấm sử dụng.

  1. Kỳ cuối: Tránh “đánh rắn giữa khúc” khi hạn chế tác hại của rượu bia

Rượu, bia mang lại những hậu quả vô cùng thảm khốc mà TNGT chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Vì thế, để hạn chế những tác hại của đồ uống có cồn không chỉ dừng ở việc kêu gọi “Đã uống rượu bia- không lái xe” mà cần giải quyết căn bản, tận gốc, tránh “đánh rắn giữa khúc”.

Dự thảo Luật PCTHCRB có tính hình thức?

Đó là những ý kiến đầy trăn trở của Bác sỹ Trần Tuấn, GĐ Trung tâm nghiên cứu và đào tạo phát triển cộng đồng-MTV của Liên minh Phòng chống các bệnh không lây nhiễm Việt Nam (NCDs-VN).

Bác sỹ Trần Tuấn bày tỏ: Rượu bia là nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông, tội phạm tình dục, bạo hành gia đình, bạo lực xã hội! Hơn 70% các vụ mâu thuẫn đâm chém nhau ở nơi công cộng, có liên quan trực tiếp với rượu bia… Xét hậu quả rượu bia gây tác hại cấp tính phổ rộng như vậy, chắc chắn không thể bằng câu nhắc nhở “uống đi", nhưng “nhớ là sau đó... đừng lái xe, đừng nhìn phụ nữ, đừng tranh luận hơn thua với người khác… là tránh được các hệ quả xấu. Bởi đã uống là bập vào chất gây nghiện! Bởi sự thật khoa học là không có ngưỡng an toàn cho rượu bia!

Một khi alcohol đã vào người, sẽ tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây biến đổi trạng thái tâm lý tình cảm, hành vi. Khi người uống rơi vào trạng thái “được thay máu”, thì mọi suy nghĩ, hành động đều được “điều khiển” bởi “ma men alcohol”! Làm sao tránh được những hậu quả của rượu bia gây ra? Thực chất, chỉ có gây thêm hậu quả mà thôi!

Muốn "đánh rắn giập đầu" giải quyết căn nguyên thực sự gây TNGT kinh hoàng cùng bao tác hại cấp tính và lâu dài do rượu bia gây ra trên đất nước ta, phải tranh đấu cho một dự luật tuân thủ theo đúng cơ sở khoa học quản lý chất gây nghiện, gây ung thư như Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo!

“Đau đớn thay, Dự luật Phòng, chống tác hại của rượu bia (PCTHCRB) được phát triển trong 2 năm qua, tốn không biết bao nhiêu sức người sức của cả nguồn lực trong nước và quốc tế, vậy mà "càng ngày càng xa khoa học và kinh nghiệm quốc tế", tới độ phiên bản hiện tại thực chất chỉ còn hình thức có luật mà thôi. Không có các điều khoản cụ thể nào trong luật giống như quốc tế khắc chế hữu hiệu tai nạn giao thông do rượu bia gây ra: Cấm và phạt thật nặng!

Nhiều khoảng trống pháp luật

Chia sẻ về tiến trình xây dựng Dự thảo Luật PCTHCRB, TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế-Bộ Y tế (thành viên Ban soạn thảo Dự án Luật PCTHCRB) cũng trăn trở: Trải qua nhiều lần chỉnh sửa, đến nay Dự thảo Luật-một công cụ pháp lý quan trọng đang bị làm yếu đi. Đầu tiên về tên gọi của Luật, không rõ vì lý do nào mà đến nay đã có thêm phương án chuyển thành tên gọi Luật Phòng, chống tác động có hại và kiểm soát rượu bia vì sức khỏe con người.

“Với tên gọi ban đầu ngắn gọn, đơn giản, dễ hiểu Luật PCTHCRB thì không phải tuyên truyền nhiều người dân cũng hiểu. Còn tên gọi hiện tại của Luật, ngay cả các chuyên gia cũng khó có thể nói đầy đủ được mà không… nhìn vào văn bản. Vì thế, Ban soạn thảo mong muốn được giữ nguyên tên gọi ban đầu của Luật.

Cũng theo TS. Nguyễn Huy Quang, so với nội dung Dự thảo Luật PCTHCRB ban đầu, đến nay bản dự thảo này đã có nhiều nội dung bị làm yếu đi, tạo nhiều khoảng trống về pháp luật như: Quy định cấm quảng cáo rượu bia từ 15 độ trở lên đã bị thay thế bằng chỉ cấm quảng cáo, khuyến mại rượu từ 15 độ cồn trở lên, không cấm đối với bia. Trong khi đó, bia cũng là sản phẩm có cồn, gây nghiện. Uống 1 lon/cốc bia tương đương 1 chén nhỏ rượu. Tác hại của rượu, bia là như nhau. Đồng thời, 95% lượng tiêu thụ đồ uống có cồn tại Việt Nam là bia.

Bên cạnh đó, việc kiểm soát quảng cáo rượu bia trên internet quá yếu, chỉ mang tính hình thức. Dự thảo chỉ quy định kiểm soát quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử, phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối và các thiết bị viễn thông khác phải có hệ thống công nghệ chặn lọc, phần mềm kiểm soát tuổi của người chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, truy cập, tìm kiếm”. Trong khi đó, Việt Nam có tới 40 triệu dân số sử dụng internet; 28 người sử dụng mạng xã hội và dành trung bình 3 giờ mỗi ngày cho mạng xã hội; 80% người dùng điện thoại thông minh sử dụng để truy cập mạng xã hội.

Ông Nguyễn Huy Quang cho biết, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng: Quảng cáo rượu bia thúc đẩy quyết định sử dụng rượu bia ở thanh thiếu niên và làm tăng mức độ tiêu thụ rượu bia ở những người đang sử dụng rượu bia. Hạn chế quảng cáo rượu bia làm giảm tiêu thụ rượu bia, giảm TNGT và gánh nặng bệnh tật do rượu bia.

Những nước cấm quảng cáo cả bia và rượu trên truyền hình và radio có tỷ lệ tiêu thị rượu bia thấp hơn 11% và tỷ lệ tử vong do TNGT thấp hơn 23% so với những nước chỉ cấm quảng cáo rượu mạnh; gia tăng mỗi lệnh cấm cả bia và rượu trên truyền hình, radio hoặc báo in làm giảm 8% tiêu thụ rượu bia.

Chiến lược toàn cầu về kiểm soát đồ uống có cồn ở mức có hại đưa ra các khuyến nghị về biện pháp kiểm soát tiếp thị và quảng cáo rượu ba gồm: Kiểm soát nội dung và mức độ quảng cáo; kiểm soát quảng cáo trên một số hay toàn bộ phương tiện truyền thông đại chúng; kiểm soát các hoạt động tài trợ có tác động khuyến khích tiêu dùng (văn hóa, thể thao, nghệ thuật, âm nhạc…); kiểm soát các hình thức tiếp thị mới như mạng xã hội…

Dự thảo Luật PCTHCRB hiện nay không quy định việc cấm tài trợ trong một số hoạt động như y tế, giáo dục; không quy định cấm tài trợ của rượu bia với rượu trên 15 độ. Cách thức quy định tại Dự thảo Luật tạo nhiều kẽ hở để các tổ chức, cá nhân kinh doanh bia sử dụng để quảng cảo rượu bia vì: Chi phí quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng quá lớn nên tài trợ trở thành phương thức quảng cáo sản phẩm hiệu quả và tiết kiệm cho DN nên không quản lý sẽ trở thành phương thức nhiều trong tương lai-TS. Nguyễn Huy Quang bày tỏ.

  1. Bộ Y tế giữ quan điểm hạn chế quảng cáo rượu, bia trên 5,5 độ

TPO - Tại Tọa đàm công bố Báo cáo đánh giá tác động của dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Quy chế tự quản của doanh nghiệp đồ uống có cồn diễn ra hôm nay 21/5, bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Y tế cho biết, các quy định hạn chế quảng cáo rượu, bia là cần thiết để giảm nhu cầu sử dụng.

Theo bà Trang, không có giới hạn an toàn cho việc sử dụng rượu bia, việc sử dụng phải thận trọng bởi tác động đến hệ thần kinh. Do vậy, cần thận trọng khi tuyên truyền. Cần có biện pháp để kiểm soát việc tiêu dùng. Ba nhóm giải pháp thế giới đã làm là: Kiểm soát giảm cung; kiểm soát việc tính sẵn có, tính dễ tiếp cận và việc kiểm soát quảng cáo. Về nội dung quảng cáo trong dự thảo luật, bà Trang cho rằng, cho phép quảng cáo thoải mái là tăng tiêu thụ. Bởi quảng cáo là thúc đẩy việc tiếp thị và tiêu dùng sản phẩm. Giảm quảng cáo sẽ giúp giảm tiêu dùng, đặc biệt trong giới trẻ. Bà Trang cho rằng, các quy định về quảng cáo trong dự thảo luật là phù hợp, như không hạn chế đối với sản phẩm dưới 5,5 độ cồn; hạn chế nhất định với sản phẩm từ 5,5 đến 15 đô cồn, và cấm hoàn toàn quảng cáo với sản phẩm trên 15 độ cồn. Quy định này không ảnh hưởng gì đến doanh thu của ngành quảng cáo.

Mục tiêu của Luật đưa ra là giảm tiếp cận và đảm bảo an toàn xã hội.

Trước đó, một số ý kiến trong tọa đàm cho rằng, quy định hạn chế quảng cáo rượu bia sẽ ảnh hưởng đến ngành quảng cáo với doanh thu hàng nghìn tỷ đồng.

TS Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viên Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, việc cấm quảng cáo, có thể dẫn đến hậu quả là, không chỉ tự do kinh doanh bị ảnh hưởng mà quyền tự quyết của người tiêu dùng cũng bị hạn chế. Theo ông Hiếu, việc quản lý đồ uống có cồn là cần thiết, nhưng cần xác định đúng đối tượng, đúng phạm vi và với biện pháp phù hợp; cần phải cân bằng giữa lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội, tính khả thi của các biện pháp.

Ông Hiếu đề xuất, quy định cấm tuyệt đối việc quảng cáo rượu 5,5- 15 độ cồn và bia trên 5,5 độ trong chương trình, hoạt động thể thao, văn hóa, sân khấu, điện ảnh nên thay bằng biện pháp hạn chế. Ví dụ, cấm đối với chương trình có trẻ em dưới 18 tuổi tham gia; chương trình được xây dựng cho nhóm đối tượng là trẻ em dưới 18 tuổi.

Việc cấm quảng cáo trên báo nói, báo hình trong thời gian từ 18 giờ đến 21 giờ hằng ngày, ngay trước, trong và sau các chương trình dành cho trẻ em nên thay bằng cấm …. từ 18 giời đến 20 giờ.

Theo Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam, các thành viên trong hiệu hội đều tuân thủ truyền thông thương mại phải hợp pháp và đúng quy định về cạnh tranh công bằng và thông lệ kinh doanh. Truyền thông quảng cáo thực hiện nhằm mục đích giúp cho người đủ tuổi uống bia có đủ hiểu biết để lựa chọn sản phẩm.

Tất cả các hoạt động truyền thông về thương mại phải tuân thủ luật pháp hiện hành của Việt Nam, các quy định về quảng cáo và các quy chế tự điều chỉnh. Trong đó, có việc, tất cả các hình thức truyền thông thương mại không bao giờ được nhằm vào những người vị thành niên hoặc khách hàng dưới độ tuổi uống bia.

Nội dung quảng cáo trên mạng internet, tin nhắn SMS hoặc bất kỳ công nghệ trên Web phải có khuynh huớng rõ ràng là dành cho người trên 18 tuổi.

Các hoạt động truyền thông phải được thực hiện ở một nơi có khoảng cách hợp lý xa trường học, những nơi thờ phụng, các sân chơi công cộng.  

  1. Tranh luận về quảng cáo đối với rượu, bia

TS Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nói như trên tại Tọa đàm công bố Báo cáo đánh giá tác động của dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Quy chế tự quản của doanh nghiệp đồ uống có cồn diễn ra ngày 21-5 tại Hà Nội.

Theo ông Hiếu, quy định này không cẩn thận thì lợi ích chuyển sang doanh nghiệp ở nước ngoài. Ông Hiếu lấy dẫn chứng từ ngành in, khi chúng ta càng siết chặt ngành in thì chúng ta nhìn thấy nhiều bao bì hiện nay lại được chuyển ngược về Việt Nam, họ in ở nước ngoài sau đó chuyển về Việt Nam.

Bên cạnh đó, cấm quảng cáo bia, rượu trong các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch thì thiệt hại rất lớn bởi thông qua nhiều sự kiện văn hóa thể thao mà chúng ta phát hiện ra các tài năng.

Về việc cấm tuyệt đối quảng cáo rượu từ  5 đến 15 độ và bia trong các chương trình thể thao, văn hóa, sân khấu điện ảnh, ông Hiếu cho rằng việc này nên thay bằng các biện pháp hạn chế. “Theo tôi chỉ nên hạn chế với các chương trình hoạt động thể thao văn hóa này mà có trẻ em tham gia và biểu diễn dưới 18 tuổi, chương trình này được xây dựng dành riêng cho trẻ em”, ông Hiếu nói.

Bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Y tế lại cho rằng, các quy định hạn chế quảng cáo rượu, bia là cần thiết để giảm nhu cầu sử dụng. Bởi quảng cáo là thúc đẩy việc tiếp thị và tiêu dùng sản phẩm. Giảm quảng cáo sẽ giúp giảm tiêu dùng, đặc biệt trong giới trẻ.

Cũng theo bà Trang, các quy định về quảng cáo trong dự thảo luật là phù hợp, như không hạn chế đối với sản phẩm dưới 5,5 độ cồn; hạn chế nhất định với sản phẩm từ 5,5 đến 15 đô cồn, cấm hoàn toàn quảng cáo với sản phẩm trên 15 độ cồn. Quy định này không ảnh hưởng gì đến doanh thu của ngành quảng cáo.

Về phía Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam, đơn vị này cho hay, các thành viên trong hiệu hội đều tuân thủ truyền thông thương mại phải hợp pháp. Trong đó, có việc, tất cả các hình thức truyền thông thương mại không bao giờ được nhằm vào những người vị thành niên hoặc khách hàng dưới độ tuổi uống bia. Truyền thông quảng cáo thực hiện nhằm mục đích giúp cho người đủ tuổi uống bia có đủ hiểu biết để lựa chọn sản phẩm.

  1. Đừng để có luật cũng như không

Luật Phòng chống tác hại của rượu bia sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến lần 2 tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV. Để dự án luật này trình Quốc hội tiếp tục cho ý kiến đóng góp hoàn chỉnh hơn, thời gian qua, ban soạn thảo đã nhiều lần đưa dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia ra lấy ý kiến các cơ quan chức năng.

Tuy nhiên, vấn đề mà dư luận đang rất băn khoăn và quan tâm là sau những lần lấy ý kiến đóng góp, không ít nội dung trong dự thảo luật này có quy định theo chiều hướng lỏng lẻo hơn, thậm chí bị làm yếu đi. Trong đó, nội dung quan trọng là quy định về quản lý quảng cáo và giờ bán, điểm bán rượu, bia đã được đưa ra khỏi dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia.

Theo ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia từng đưa đề xuất giờ bán rượu bia là từ 11 - 14 giờ và 17 - 22 giờ hàng ngày; trừ trường hợp bán rượu bia tại khu vực bay quốc tế và khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh ẩm thực, giải trí, du lịch.

Tuy nhiên, đề xuất này bị phản đối và buộc Bộ Y tế phải đưa ra khỏi dự thảo. Trong khi để hạn chế lạm dụng rượu bia thì một trong những biện pháp hữu hiệu là cần có quy định về số lượng, thời gian, địa điểm các cửa hàng bán bia rượu cho người uống tại chỗ hoặc mua về. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiệt hại kinh tế do rượu bia chiếm 1,3% - 12% GDP của mỗi quốc gia.Giả sử tại Việt Nam, nếu tổn thất kinh tế do rượu bia ở mức thấp nhất thế giới là 1,3%, GDP cũng mất đứt 65.000 tỷ đồng/năm. Tệ hơn, rượu bia là nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp của hơn 200 loại bệnh và chấn thương khác nhau.“Còn nhiều khoảng trống mà dự án luật chưa điều chỉnh, đặc biệt là 3 biện pháp hiệu quả nhất mà WHO khuyến cáo: kiểm soát sự sẵn có của rượu bia, kiểm soát quảng cáo rượu bia, chính sách thuế và giá. Nếu không quy định hoàn chỉnh các biện pháp theo khuyến cáo của WHO thì luật khó đạt được mục tiêu”, ông Nguyễn Huy Quang nhấn mạnh.

  1. Viêm não Nhật Bản vào mùa, 12 trẻ nhập viện cấp cứu

Mới bắt đầu vào "mùa" dịch bệnh viêm não Nhật Bản, đã có 12 bé phải cấp cứu tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Đặc biệt, Hà Nội cũng đã phát hiện ra trường hợp bị viêm não Nhật Bản đầu tiên. Đây là điều đáng lo ngại khi viêm não Nhật Bản là căn bệnh nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao, nếu qua khỏi cũng dễ để lại di chứng nặng nề.

Theo Sở Y tế Hà Nội, trên địa bàn đã xuất hiện trường hợp đầu tiên mắc viêm não Nhật Bản tại xã Hồng Phong, huyện Chương Mỹ.

Bệnh nhi mới 4 tuổi, được đưa tới Bệnh viện Nhi Trung ương cấp cứu trong tình trạng sốt cao, li bì, co giật. Rất may mắn, em bé đã được cứu sống, hiện đã hồi phục và đang tiếp tục được chăm sóc tại Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới của Bệnh viện.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng đang điều trị cho 11 trẻ khác cũng mắc viêm não Nhật Bản. Các bé phải vào điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương đều ở trong tình trạng bệnh nặng, thậm chí, có nguy cơ tử vong cao. Đáng lưu ý khi trong đó có nhiều trường hợp chưa được tiêm vaccine phòng bệnh - theo thông tin của Bệnh viện sáng 21/5.

Viêm não Nhật Bản là căn bệnh rất nguy hiểm. Theo PGS.TS. Trần Đắc Phu – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh khó phát hiện do các triệu chứng ban đầu rất giống với các bệnh viêm nhiễm khác. Trong khi đó, khi khởi phát, bệnh diễn biến rất nhanh, khiến trẻ đột ngột sốt cao, nhức đầu, nôn mửa; rối loạn tinh thần ở nhiều mức độ, như vật vã mê sảng hoặc ly bì, lú lẫn, hôn mê kèm theo co giật, cử động bất thường hoặc bị liệt.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể khiến trẻ tử vong chỉ trong vòng 24 giờ sau khi phát bệnh, hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề, làm tổn thương nghiêm trọng hệ thần kinh trung ương. Những di chứng này khiến người bệnh giảm khả năng giao tiếp, giảm hoặc mất khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.Viêm não Nhật Bản chủ yếu gặp ở trẻ em dưới 15 tuổi, tuy nhiên người lớn cũng có nguy cơ mắc bệnh do chưa được tiêm chủng và có thể bị nhiễm virus khi đi du lịch, lao động, công tác trong vùng đang có dịch bệnh.

Viêm não Nhật Bản có thể xảy ra quanh năm, đỉnh điểm của dịch thường xảy ra vào các tháng mùa hè, đặc biệt vào các tháng 5, 6, 7.

Để phòng bệnh viêm não Nhật Bản, tiêm vaccine là biện pháp quan trọng, hiệu quả và khả thi nhất hiện nay. Vaccine này đã có trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, do đó các bậc phụ huynh cần chú ý tiêm phòng cho trẻ từ khi trẻ còn nhỏ, sau đó tiêm nhắc lại sau 3-4 năm và duy trì tiêm chủng cho đến khi trẻ đủ 15 tuổi để đạt hiệu quả phòng bệnh tốt nhất.

Ngoài tiêm vaccine, người dân có thể thực hiện các biện pháp để phòng bệnh như giữ vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại để muỗi không có nơi trú đậu; mắc màn khi ngủ; không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc để đề phòng muỗi đốt; thường xuyên sử dụng các biện pháp để xua, diệt muỗi. Nếu trẻ có dấu hiệu sốt cao đi kèm các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương, phụ huynh cần gấp rút đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

  1. 4 người tử vong do viêm não vi rút trong 4 tháng đầu năm

Trong 4 tháng đầu năm nay, cả nước có 130 trường hợp mắc bệnh viêm não vi rút (4 trường hợp tử vong), 7 trường hợp mắc bệnh viêm màng não do mô cầu.

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh viêm não vi rút là một bệnh nguy hiểm do nhiều loại vi rút gây nên, thường gây tổn thương ở não, để lại di chứng thần kinh và nguy cơ tử vong cao. Biểu hiện chính của bệnh là sốt cao, kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương bao gồm nhức đầu dữ dội, buồn nôn và nôn mửa, cứng cổ, lú lẫn, mất định hướng, thay đổi nhân cách, co giật, rối loạn nghe nói, ảo giác, mất trí nhớ, đờ đẫn, hôn mê…

Bệnh viêm não và viêm màng não thường xảy ra vào mùa nắng nóng, đặc biệt từ tháng 5 đến tháng 8. Trong 4 tháng đầu năm nay, cả nước có 130 trường hợp mắc bệnh viêm não vi rút (4 trường hợp tử vong), 7 trường hợp mắc bệnh viêm màng não do mô cầu.

Tại Hà Nội, tin từ Sở Y tế Hà Nội cho biết, đến ngày 20/5 đã ghi nhận ca viêm não Nhật Bản đầu tiên trong năm 2019. Đó là một cháu bé 4 tuổi ở huyện Chương Mỹ nhập Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng sốt cao, li bì, co giật… Sau khi được các bác sỹ tích cực điều trị, hiện sức khỏe của cháu bé đã tiến triển khả quan.

Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo, đang vào mùa dịch nên để chủ động phòng chống bệnh viêm não vi rút, trong đó có viêm não Nhật Bản, người dân cần đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch; thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi, chuồng gia súc phải đặt cách xa nhà, diệt muỗi tại các chuồng trại gia súc, loại bỏ các ổ bọ gậy; nằm màn kể cả ban ngày và ban đêm, thường xuyên sử dụng các biện pháp diệt muỗi. Không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc; thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn chín, uống sôi; hạn chế tiếp xúc với người bệnh và đeo khẩu trang khi chăm sóc người bệnh.

Đặc biệt, nếu có các dấu hiệu sốt cao, kèm theo những rối loạn ở hệ thống thần kinh trung ương (co giật, rối loạn vận động, lơ mơ, hôn mê) phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.

  1. Nhiều tồn tại, bất cập trong đấu thầu thuốc, vật tư y tế

Sở Y tế Bình Dương đã chấm thầu cung cấp 224 mặt hàng thuốc không đúng quy định, làm thiệt hại khoảng 4,88 tỷ đồng; đưa vào kế hoạch đấu thầu nhiều loại thuốc có hàm lượng, dạng bào chế, phối hợp, thành phần hoạt chất không phổ biến trên thị trường, có giá cao hơn thuốc có tác dụng tương đương phổ biến trên thị trường làm thiệt hại 9,35 tỷ đồng...

Đây chỉ là một trong những tồn tại, bất cập trong công tác đấu thầu thuốc, hóa chất và vật tư y tế được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) nêu ra tại Báo cáo kiểm toán chuyên đề về việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2017 tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV.

Một trong những điểm tồn tại, hạn chế lớn nhất trong quá trình xây dựng kế hoạch mua sắm là việc phân chia nhóm thuốc, lập danh mục thuốc làm tăng giá trị gói thầu.

Tại một số tỉnh, thành phố như tỉnh Bến Tre, TP. Cần Thơ, TP. Đà Nẵng, TP. Hà Nội, có tình trạng các đơn vị đã đưa vào kế hoạch mua sắm các loại hoạt chất có hàm lượng, dạng bào chế, dạng phối hợp ít cạnh tranh hoặc có chi phí cao bất hợp lý, nhưng không báo cáo lý do sử dụng theo quy định của Bộ Y tế.

Hay tại tỉnh Hà Tĩnh, Phú Yên, Bến Tre, mặc dù có cùng loại hoạt chất, nhưng nhóm thuốc có giá cao được xây dựng nhu cầu nhiều, trong khi nhóm thuốc có giá thấp lại xây dựng ít. Kế hoạch mua sắm được lập chưa ưu tiên thay thế thuốc biệt dược gốc đã hết thời hạn bảo hộ (TP.HCM). Danh mục thuốc dạng bào chế viên phân tán được phê duyệt mua sắm với số lượng nhiều, giá thành cao (tỉnh Đồng Nai). Một số thuốc có cùng hoạt chất, cùng nhóm, có hàm lượng thấp nhưng xây dựng kế hoạch đấu thầu với giá cao hơn thuốc cùng loại, có hàm lượng cao hơn (Bến Tre, Cần Thơ, An Giang)...

Theo KTNN, khi lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, nhiều địa phương có tình trạng hạn chế các nhà thầu tham gia đấu thầu. Chẳng hạn như tại Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, KTNN chỉ rõ, đơn vị mua sắm đã lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu có một số loại thuốc có thành phần hoạt chất đặc biệt, chỉ có 1 đơn vị sản xuất, cung ứng, trong khi trên thị trường có nhiều loại thuốc có tính năng tương đương, có giá thành rẻ hơn nhiều lần. Hồ sơ mời thầu còn yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa (Bà Rịa - Vũng Tàu).

Mặt khác, một số địa phương phê duyệt giá thuốc trúng thầu cao gấp nhiều lần giá trúng thầu bình quân của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam công bố như: Nam Định, Phú Yên, Long An...Đối với việc lựa chọn các hình thức lựa chọn nhà thầu, tình trạng áp dụng hình thức mua sắm trực tiếp không đúng quy định xảy ra ở nhiều địa phương.

Đơn cử tại TP. Hà Nội, mặc dù có áp thầu đối với các hợp đồng trúng thầu trước đó, nhưng chưa phải hợp đồng có giá thấp nhất, và cũng không công khai kết quả mua sắm trực tiếp.

Hay tại TP.HCM, địa phương này đã phê duyệt đối với kết quả mua sắm trực tiếp quá 12 tháng kể từ khi ký hợp đồng của gói thầu trước đó.

Ở tỉnh Kiên Giang, có hiện tượng chia lẻ gói thầu. Cụ thể, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang ban hành 87 quyết định mua thuốc ngoài thầu và 1 quyết định mua sắm trực tiếp cùng một chủng loại thuốc với số tiền 30,45 tỷ đồng.

Đặc biệt, KTNN nhấn mạnh, Sở Y tế Bình Dương (chủ đầu tư) còn mua sắm trực tiếp đối với danh mục thuốc phải tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước (Gói thầu Mua sắm trực tiếp thuốc chữa bệnh cho các cơ sở y tế công lập và các cơ sở y tế ngoài công lập và Gói thầu Mua sắm trực tiếp thuốc từ dược liệu, thuốc đông y và vị thuốc y học cổ truyền với tổng giá trị 679,14 tỷ đồng).

Từ việc chấm thầu cung cấp 224 mặt hàng thuốc không đúng quy định, Sở Y tế Bình Dương làm thiệt hại khoảng 4,88 tỷ đồng. Việc đưa vào kế hoạch đấu thầu nhiều loại thuốc có hàm lượng, dạng bào chế, phối hợp, thành phần hoạt chất không phổ biến trên thị trường, có giá cao hơn thuốc có tác dụng tương đương phổ biến trên thị trường làm thiệt hại 9,35 tỷ đồng. Chủ đầu tư này còn đấu thầu và lựa chọn nhà thầu mua sắm một số loại thuốc thuộc diện cảnh báo của Cục Quản lý dược - Bộ Y tế...

Qua kết quả kiểm toán nêu trên, KTNN cho rằng, Sở Y tế tỉnh Bình Dương (chủ đầu tư) có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc đấu thầu thuốc và vật tư y tế thực hiện năm 2017. Do đó, KTNN kiến nghị chuyển sang Cơ quan Cảnh sát điều tra làm rõ để xử lý về hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự

  1.  Một số tỉnh, thành bị “bêu tên” vì hạn chế mở thầu, duyệt giá thuốc trúng thầu cao gấp nhiều lần giá bình quân

Kiểm toán Nhà nước chỉ ra các vấn đề liên quan đến việc hạn chế tham gia đấu thầu, phê duyệt giá thuốc trúng thầu cao gấp nhiều lần giá trúng thầu bình quân của bảo hiểm xã hội Việt Nam công bố hay mua sắm trực tiếp không đúng quy định đã xảy ra tại tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Nam Định, Phú Yên, Long An,…

Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) gửi Quốc Hội về việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2017 tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ ra nhiều bất cập. KTNN phát hiện cấp trùng thẻ bảo hiểm xã hội và thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách là 37.145 thẻ, với số tiền 18,7 tỷ đồng.

Các cơ sở y tế thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2017 chưa đúng quy định 168 tỷ đồng do áp sai giá dịch vụ kỹ thuật 42,3 tỷ đồng, chỉ định dịch vụ kỹ thuật không phù hợp 7,1 tỷ đồng, thanh toán giường điều hòa nhưng thực tế không sử dụng 50,9 tỷ đồng hay chi phí thuốc, chi phí vật tư y tế không đúng quy định 7,9 tỷ đồng,...Đặc biệt, trong công tác đấu thầu thuốc, hóa chất và vật tư y tế đã có các trường hợp phân chia nhóm thuốc, lập danh mục thuốc làm tăng giá trị gói thầu.

Cụ thể, đưa vào kế hoạch mua sắm các loại hoạt chất có hàm lượng, dạng bào chế, dạng phối hợp ít cạnh tranh hoặc có chi phí cao bất hợp lý nhưng không báo cáo lý do sử dụng theo quy định của Bộ Y tế tại tỉnh Bến Tre, TP. Cần Thơ, Đà Nẵng, Hà Nội.

Cùng với đó là vấn đề hạn chế tham gia đấu thầu đã xảy ra tại tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước trong việc lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu đối với Gói thầu thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu có một số loại thuốc có thành phần hoạt chất đặc biệt, chỉ có 01 đơn vị sản xuất, cung ứng trong khi trên thị trường có nhiều loại thuốc có tính năng tương đương, có giá thành rẻ hơn nhiều lần.

KTNN còn cho rằng, một số tỉnh như Nam Định, Phú Yên, Long An đã phê duyệt giá thuốc trúng thầu cao gấp nhiều lần giá trúng thầu bình quân của bảo hiểm xã hội Việt Nam công bố.

Ngoài ra, tại TP. Hà Nội, TP.HCM đã mua sắm trực tiếp không đúng quy định hay tỉnh Kiên Giang khi có hiện tượng chia lẻ gói thầu tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang ban hành 87 quyết định mua thuốc ngoài thầu và 01 quyết định mua sắm trực tiếp cùng một chủng loại thuốc với số tiền 30,45 tỷ đồng.

Đặc biệt Sở Y tế Bình Dương mua sắm trực tiếp đối với danh mục thuốc phải tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước với gói thầu mua sắm trực tiếp thuốc chữa bệnh cho các cơ sở y tế công lập và các cơ sở y tế ngoài công lập, cùng gói thầu mua sắm trực tiếp thuốc từ dược liệu, thuốc đông y và vị thuốc y học cổ truyền với tổng giá trị 679,14 tỷ đồng.Sở Y tế tỉnh này còn chấm thầu cung cấp 224 mặt hàng thuốc không đúng quy định, làm thiệt hại khoảng 4,88 tỷ đồng, cũng như đưa vào kế hoạch đấu thầu nhiều loại thuốc có hàm lượng, dạng bào chế, phối hợp, thành phần hoạt chất không phổ biến trên thị trường, có giá cao hơn thuốc có tác dụng tương đương phổ biến trên thị trường làm thiệt hại 9,35 tỷ đồng.

Thêm vào đó là đấu thầu và lựa chọn nhà thầu mua sắm một số loại thuốc thuộc diện cảnh báo của Cục Quản lý dược - Bộ Y tế. Bởi theo Công văn số 18274/QLD-ĐK ngày 20/09/2016 của Cục Quản lý dược: “thuốc chứa phối hợp thành phần domperidon và chất ức chế bơm proton (omeprazol, pantoprazol, lanzoprazol,...) nhưng dữ liệu về an toàn, hiệu quả của các thuốc chứa phối hợp này còn hạn chế. Hiện thuốc chứa phối hợp domperidon và chất ức chế bơm proton chỉ còn lưu hành tại một số ít nước trên thế giới”. Đến 31/12/2017, số dư Quỹ Bảo hiểm y tế là 40.126 tỷ đồng, với 81.188 nghìn người tham gia, tăng 6,95% (5.273 nghìn người) so với năm 2016, tỷ lệ bao phủ 86,9% dân số.Năm 2017, Quỹ Bảo hiểm y tế bội chi 18.153 tỷ đồng (59/63 tỉnh, thành phố bội chi, 04 tỉnh, thành phố kết dư), bằng 21% tổng thu năm 2017.

  1. TP.HCM: Hợp tác y tế công tư mới chỉ dừng lại ở bước thăm dò

Việc triển khai đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng mới chỉ dừng lại ở bước thăm dò chứ chưa thật sự trở thành làn sóng.

Đây là nhận định của chuyên gia tư vấn Trần Duy Hưng tại Hội nghị tập huấn đối tác công tư trong y tế cho các lãnh đạo bệnh viện, trung tâm y tế trên địa bàn TP.HCM được tổ chức vào ngày 21/5.

 Ông Hưng cho biết, hiện trên cả nước có 73 dự án hợp tác đầu tư theo hình thức đối tác công tư y tế. Tuy nhiên, mới chỉ có 15 dự án đã có báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, trong đó có 6 dự án triển khai đến bước lựa chọn nhà đầu tư. Trong 15 dự án nghiên cứu tiền khả thi có đến 9 dự án tại TP.HCM.

Cũng theo ông Hưng, việc triển khai đầu tư theo hình thức đối tác công tư trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng mới chỉ dừng lại ở bước thăm dò chứ chưa thật sự trở thành làn sóng. Nguyên nhân là do việc triển khai các dự án PPP vẫn thiếu mục tiêu và chiến lược rõ ràng. Bên cạnh đó, chưa thể xác định phần đóng góp của khối công lập như đất, thương hiệu, nhân lực... thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan nhà nước khiến cho dự án bị trì hoãn, kéo dài.

 Ngoài ra, trong quá trình triển khai đã phát sinh nhiều vướng mắc liên quan đến cán bộ y tế, giá dịch vụ, bảo hiểm y tế, thuốc.

TS Nguyễn Thanh Nguyên, Giám đốc Tập toàn TWG - giảng viên khoa Sau đại học, Đại học Mở TP.HCM cho rằng, đầu tư theo hình thức PPP trong y tế hiện nay còn nhiều trở ngại mà lớn nhất là các quy định pháp luật của nhà nước về hình thức này chưa rõ ràng khiến nhà đầu tư chưa biết được chắc chắn dòng tiền bỏ ra có mang lại lợi nhuận hay không. Bên cạnh đó, thực tế có nhiều giám đốc bệnh viện, nhân viên y tế, nhóm lợi ích hưởng lợi từ bệnh viện công không muốn tiếp nhận đầu tư PPP bởi lo sợ ảnh hưởng quyền lợi.

Theo TS Nguyên, đầu tư theo hình thức đối tác công tư y tế trong giai đoạn hiện nay là hướng đi tốt nhưng khá mới mẻ đã gây tâm lý lo sợ cho các cấp quản lý nhà nước. Tuy nhiên chúng ta cần có những mô hình thí điểm sau đó nhân rộng, điều chỉnh các quy định của pháp luật cho phù hợp với thực tế theo quan điểm cả hai bên cùng có lợi.

 Ông Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết, trong bối cảnh các bệnh viện đã tự chủ tài chính như hiện nay thì việc tìm hướng phát triển cho bệnh viện là bài toán khó. Thực tế, có không ít bệnh viện gặp khó khăn và ngày càng đi xuống khi không đủ tiềm lực, trình độ chuyên môn để thu hút người bệnh. Trong đó khó nhất là nguồn vốn đầu tư để nâng cấp, phát triển bệnh viện.

 Do đó, hợp tác đầu tư theo hình thức PPP được xem là cơ hội để các bệnh viện mạnh dạn tìm hướng đi cho riêng mình. Tuy nhiên, hợp tác như thế nào, hợp tác đến đâu để vẫn đảm bảo mục tiêu phục vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân là điều mà các bệnh viện cần cân nhắc.  

  1. Hợp tác công - tư trong y tế: Nhà đầu tư tư nhân than... lỗ

Cần làm rõ ra các hình thức, mô hình hợp tác PPP, vì hiện nay các cơ chế pháp lý chưa có. Vì chưa có sơ sở pháp lý nên các đơn vị  rất lo lắng khi bị thanh tra, kiểm toán.

Ngày 21.5, Sở Y tế TP.HCM đã tổ chức Hội nghị tập huấn đối tác công tư trong y tế ((PPP - Public Private Partnership) cho các lãnh đạo bệnh viện, trung tâm y tế trên địa bàn TP.HCM. Hội nghị do Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam tài trợ.

Thiếu nhân lực, lỗ...

Tại TP.HCM hiện nay có nhiều đơn vị y tế nhà nước hợp tác với tư nhân. Bệnh viện Nhân dân 115 và Bệnh viện Gia An hợp tác. Sau 6 tháng hoạt động, Bệnh viện Gia An 115 “than” khó do thiếu nguồn lực, bảo hiểm y tế chi thấp.

Còn đại diện Công ty cổ phần y tế Việt Anh đầu tư chuỗi Phòng khám DHA tại các trạm y tế thì cho rằng, qua 2 năm hoạt động đến nay, thu chưa đủ bù chi nên lỗ. Người dân thì thích đi bệnh viện khám, chữa bệnh hơn ra trạm y tế…

Chuyên gia tư vấn về PPP Trần Duy Hưng cho biết hiện trên cả nước Việt Nam có khoảng 73 dự án PPP y tế. Tuy nhiên mới chỉ có 15 dự án đã có báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, trong đó có 6 dự án triển khai đến bước lựa chọn nhà đầu tư. Trong số 15 dự án nghiên cứu tiền khả thi, có đến 9 dự án tại TP.HCM.

Ông Hưng đánh giá việc triển khai PPP y tế tại Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng mới chỉ dừng lại ở bước thăm dò chứ chưa thật sự trở thành làn sóng. Nguyên nhân là do việc triển khai các dự án PPP vẫn thiếu mục tiêu và chiến lược rõ ràng. Chưa thể xác định phần đóng góp của khối công lập như đất, thương hiệu, nhân lực... thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan nhà nước khiến cho dự án bị trì hoãn, kéo dài.Ngoài ra, trong quá trình triển khai đã phát sinh nhiều vướng mắc liên quan đến cán bộ y tế, giá dịch vụ, bảo hiểm y tế, thuốc...

Trở ngại lớn nhất: Các quy định pháp luật chưa rõ ràng

Ông Hưng đưa ví dụ dự án Bệnh viện đa khoa Cẩm Phả (Quảng Ninh) dù đã tìm được nhà đầu tư theo hình thức BOO (BOO - là 1 trong 5 hình thức của PPP, gọi là xây dựng - sở hữu - vận hành), nhưng khi triển khai đã không nhận được sự đồng thuận của nhân viên bệnh viện. Do đó nhà đầu tư rút lui và dự án bị dừng lại.

Đồng quan điểm, tiến sĩ Nguyễn Thanh Nguyên, chuyên gia tư vấn PPP, nhìn nhận PPP trong y tế hiện nay còn nhiều trở ngại mà lớn nhất là các quy định pháp luật của nhà nước về hình thức này chưa rõ ràng khiến nhà đầu tư chưa biết được chắc chắn dòng tiền bỏ ra có mang lại lợi nhuận hay không.

Bên cạnh đó, thực tế có nhiều giám đốc bệnh viện, nhân viên y tế, nhóm lợi ích hưởng lợi từ bệnh viện công không muốn tiếp nhận đầu tư PPP bởi lo sợ ảnh hưởng quyền lợi....Theo ông Nguyên, PPP y tế trong giai đoạn hiện nay là hướng đi tốt nhưng khá mới mẻ đã gây tâm lý lo sợ cho các cấp quản lý nhà nước như sợ bị qua mặt, không kiểm soát được, sợ tiêu cực, sợ nhà đầu tư chỉ lo kiếm lời mà không quan tâm chăm lo bệnh nhân nghèo...

Tuy nhiên. cần có những mô hình thí điểm sau đó nhân rộng, điều chỉnh các quy định của pháp luật cho phù hợp với thực tế theo quan điểm cả hai bên cùng có lợi.

PGS-TS Tăng Chí Thượng, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho rằng không ít bệnh viện gặp khó khăn và ngày càng đi xuống khi không đủ tiềm lực, trình độ chuyên môn để thu hút người bệnh, khó nhất là nguồn vốn đầu tư để nâng cấp, phát triển bệnh viện trong bối cảnh tự chủ tải chính.

Theo ông Thượng, PPP là cơ hội để các bệnh viện mạnh dạn tìm hướng đi cho riêng mình. Tuy nhiên, hợp tác như thế nào, hợp tác đến đâu để vẫn đảm bảo mục tiêu phục vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân là điều mà các bệnh viện cần cân nhắc.

Tuy nhiên, theo ông Thượng cần làm rõ ra các hình thức, mô hình hợp tác PPP, vì hiện nay các cơ chế pháp lý chưa có. Vì chưa có sơ sở pháp lý nên các đơn vị rất lo lắng khi bị thanh tra, kiểm toán.

  1. Bệnh viện Đa khoa khu vực Tĩnh Gia đổi mới vì sự hài lòng của người bệnh

Đơn giản hóa thủ tục khám, chữa bệnh (KCB), đổi mới phong cách và thái độ phục vụ hướng đến sự hài lòng của người bệnh... là một trong những chương trình hành động nằm trong lộ trình cải cách hành chính được Bệnh viện Đa khoa khu vực Tĩnh Gia chú trọng thực hiện thời gian qua.

Bệnh viện Đa khoa khu vực Tĩnh Gia có quy mô 200 giường bệnh, gồm 4 phòng chức năng và 16 khoa lâm sàng, cận lâm sàng. Nhân lực hiện có 240 cán bộ, nhân viên, trong đó có 3 bác sĩ chuyên khoa 2; 4 thạc sĩ, 13 bác sĩ chuyên khoa 1..., đội ngũ cán bộ, viên chức đáp ứng nhu cầu công việc theo vị trí việc làm và yêu cầu công việc. Những năm qua, được sự quan tâm của Sở Y tế và của tỉnh, bệnh viện không ngừng được tăng cường cơ sở vật chất, trang, thiết bị máy móc giúp người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế thuận tiện, đồng thời giảm chi phí so với đi điều trị tại các bệnh viện tuyến trên.

Bà Nguyễn Thị Đông, 59 tuổi ở thị trấn Tĩnh Gia chia sẻ: Tôi bị suy thận mãn giai đoạn cuối, thường xuyên phải chạy thận (tuần 3 lần) và phải “gắn bó” với máy chạy thận và bệnh viện suốt đời. Khi trước còn chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh thường xuyên phải có người nhà đưa đi, đưa về vất vả, tốn kém. Từ khi Đơn nguyên thận lọc máu Bệnh viện Đa khoa khu vực Tĩnh Gia đi vào hoạt động những bệnh nhân nghèo như chúng tôi không phải chuyển tuyến trên nữa, vừa được tiếp cận kỹ thuật cao gần nhà, các bác sĩ tận tình chăm sóc, lại tiết kiệm được chi phí điều trị.

Trao đổi với bác sĩ Trần Lê Mơ, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa khu vực Tĩnh Gia, được biết: Để hoàn thành tốt các chỉ tiêu kế hoạch chuyên môn đề ra hàng năm, bệnh viện xây dựng kế hoạch đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ bác sĩ, đặc biệt là các bác sĩ trẻ, bệnh viện đã cử nhiều lượt cán bộ, bác sĩ đi đào tạo chuyên sâu các chuyên khoa mũi nhọn tại các trường, bệnh viện uy tín của Trung ương; liên kết đào tạo ngắn hạn cho hàng chục lượt bác sĩ, điều dưỡng tại các bệnh viện tuyến trên; thường xuyên lồng ghép công tác giao ban chuyên môn, chuyên đề nhằm rút kinh nghiệm trong công tác KCB; chú trọng công tác đào tạo và đào tạo lại, nâng cao trình độ nghiệp vụ cho đội ngũ y, bác sĩ thông qua tổ chức học chuyên môn, đào tạo tại chỗ và sự hỗ trợ đào tạo, chuyển giao kỹ thuật cao theo Đề án 1816 và Đề án Bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện E Trung ương; đẩy mạnh công tác nghiên cứu ứng dụng khoa học - kỹ thuật trong KCB; mời các chuyên gia Hà Nội giảng kỹ năng mềm, Viện Năng suất Việt Nam giảng áp dụng thực hành tốt 5S trong giảm thiểu lãng phí và cải tiến chất lượng, an toàn ngành dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhằm hỗ trợ áp dụng thực hành tốt 5S theo các yêu cầu trong “Bộ tiêu chí chất lượng bệnh viện Việt Nam” do Bộ Y tế ban hành.

Hàng năm, bệnh viện phát động cán bộ, nhân viên, người lao động tích cực thực hiện các phong trào thi đua học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thi đua thực hiện tốt 12 điều y đức, quy tắc ứng xử của cán bộ y tế, nâng cao đạo đức nghề nghiệp và các phong trào thi đua do tỉnh, ngành y tế phát động dưới nhiều hình thức với nội dung phong phú, phù hợp với điều kiện của từng khoa, phòng..., tạo động lực, không khí thi đua phấn đấu của mỗi cá nhân, mỗi khoa, phòng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân.

 Để đáp ứng nhu cầu KCB ngày càng cao của nhân dân, bệnh viện đã chủ động đầu tư trang bị nhiều trang thiết bị hiện đại như: Hệ thống máy chạy thận nhân tạo; máy mổ pha cô; hệ thống máy chụp cắt lớp vi tính CT scanner; XQ kỹ thuật số, nội soi can thiệp dạ dày; máy điện tim; máy xét nghiệm huyết học... Nhờ đó, chất lượng KCB của bệnh viện ngày càng được nâng cao, mỗi ngày, bệnh viện tiếp đón từ 400 đến 500 lượt bệnh nhân tới khám và điều trị, nhiều kỹ thuật chuyên môn cao được triển khai như: Nội soi lấy sỏi niệu quản, mổ thoát vị bẹn đặt lưới, phẫu thuật nội soi bóc tách hạ tinh hoàn lạc qua ổ bụng, sốc điện điều trị rối loạn nhịp tim, cắt amiđan bằng dao điện (cho bệnh nhân có hạt xơ dây thanh, u vùng hạ họng), nội soi cắt Polyp ống tiêu hóa (dạ dày, đại tràng); tiến tới mổ nội soi u sơ tiền liệt tuyến, nội soi cắt tử cung hoàn toàn bóc u xơ, thuê đặt máy LASER tán sỏi ngược dòng... Cùng với đó, bệnh viện chú trọng, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đổi mới phong cách KCB của đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ. Người bệnh đến KCB được đón tiếp, phân loại, hướng dẫn chu đáo. Bệnh viện duy trì “Đường dây nóng” và hòm thư góp ý để tiếp nhận ý kiến, kiến nghị của bệnh nhân, người nhà bệnh nhân về các vấn đề của bệnh viện; kiên quyết xử lý những cán bộ, nhân viên có biểu hiện sách nhiễu, gây phiền hà, vòi vĩnh bệnh nhân...

Hiện nay, bệnh viện tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao bản lĩnh chính trị, rèn luyện y đức. Trước hết là công tác giáo dục về nhận thức cho toàn thể cán bộ, có đổi mới trong tư duy, suy nghĩ thì mới đổi mới được trong việc làm hàng ngày của mỗi người, phải xem người bệnh là những khách hàng đặc biệt là đối tượng phục vụ cần được chăm sóc toàn diện; tiếp tục nâng cao trình độ chuyên môn, làm chủ phương tiện máy móc, thiết bị y tế hiện đại, mở rộng phát triển các dịch vụ kỹ thuật cao; tăng cường huy động các nguồn lực để đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế; tăng cường hoạt động cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và thanh toán BHYT, triển khai thực hiện tốt kế hoạch cải tiến chất lượng bệnh viện, xây dựng các quy trình chuyên môn trong KCB, đáp ứng nhu cầu KCB ngày càng cao của người bệnh.

  1. THANH HÓA: GIÁM ĐỐC SỞ Y TẾ ĐỀ XUẤT MUA NHIỀU TRANG THIẾT BỊ VỚI GIÁ CAO BẤT THƯỜNG?

Giám đốc Sở Y tế Thanh Hóa đề xuất mua nhiều trang thiết bị y tế với giá cao bất thường, gấp 2-3 lần so với giá trên thị trường.

Theo nguồn tin riêng của Báo Đời sống & Pháp luật, ông Trịnh Hữu Hùng, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa đã có tờ trình đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Bệnh viện thông minh - Bệnh viện Ung bướu Thanh Hóa.

Mục tiêu của dự án: Đầu tư trang thiết bị mới, đồng bộ và hiện đại nhằm nâng cao năng lực khám chữa bệnh tại Bệnh viện Ung bướu Thanh Hóa; Đầu tư đồng bộ hệ thống Công nghệ thông tin (CNTT), bao gồm trang thiết bị CNTT, phần mềm hệ thống, phần mềm ứng dụng và tích hợp CSDL khám chữa bệnh; Tổ chức các khóa đào tạo chuvên môn, quản lý, sử dụng ứng dụng CNTT và chuyển giao công nghệ cho cán bộ y tế về việc sử dụng thiết bị được đầu tư nhằm nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh, thực hiện và quản lý bệnh viện.

Dự án sẽ đầu tư mua sắm đầy đủ, đồng bộ trang thiết bị y tế và hệ thống CNTT cho Bệnh viện thông minh - Bệnh viện Ung bướu Thanh Hóa không chỉ đáp ứng nhu cầu của bệnh viện chuyên khoa 300 giường và cơ bản đáp ứng nhu cầu khi tăng quy mô giường bệnh lên 450 giường vào giai đoạn II. Tổng mức đầu tư (dự kiến): 617.640.000.000 đồng (Sáu trăm mười bảy tỷ, sáu trăm bốn mươi triệu đồng). Vốn đầu tư từ nguồn thực hiện đề án xây dựng Chính quyền điện tử và phát triển các dịch vụ thành phố thông minh tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2017-2020. Giai đoạn 1 dự án có mức đầu tư hơn 410 tỷ đồng, trong đó chi phí mua sắm trang thiết bị hơn 269 tỷ đồng, chi phí đầu tư hệ thống công nghệ thông tin hơn 94,7 tỷ đồng.

Cùng với tờ trình đề xuất phê duyệt dự án, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thanh Hóa cũng đề xuất chi tiết nhiều hạng mục đầu tư về thiết bị y tế và thiết bị công nghệ thông tin với mức giá cao bất thường gấp 2-3 lần giá thị trường. Cụ thể đề xuất mua 50 máy tính bảng chuyên dụng dành cho bác sỹ và điều dưỡng với mức giá lên tới 64,5 triệu/máy.

Đáng nói là chính đơn vị này đã đề xuất xây dựng phần mềm tích hợp cho máy tính bảng/điện thoại thông minh nhưng không hiểu sao vẫn tiếp tục đề xuất mua máy tính bảng chuyên dụng với mức giá lên tới 64,5 triệu/máy? Riêng máy tính bảng dùng để thu thập ý kiến đánh giá bệnh nhân, Chủ đầu tư đề xuất mức giá lên tới 27,5 triệu đồng/máy. So với giá các thiết bị trên thị trường ở thời điểm năm 2019 thì mức đề xuất mua thiết bị của Giám đốc Sở Y tế Thanh Hóa có sự chênh lệch lớn, gây lãng phí không cần thiết.

Đối với thiết bị công nghệ thông tin trang bị cho lãnh đạo bệnh viện, Giám đốc Sở Y tế đề xuất đầu tư máy tính xách tay màn hình cảm ứng với mức giá lên đến 78,6 triệu đồng/máy. Mức giá đề xuất này của ông Trịnh Hữu Hùng là quá cao khi chỉ là thiết bị máy tính trang bị cho hoạt động quản lý điều hành thông thường của lãnh đạo bệnh viện.Đối chiếu với Quyết định số 50/2017/QĐ-TTg ngày 31/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ quy định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị, định mức cho máy tính để bàn, xách tay cho cán bộ, công chức, viên chức các tổ chức, đơn vị sự nghiệp chỉ khoảng 15 triệu đồng/máy.

Chưa hết, theo cơ cấu tổ chức của Bệnh viện Ung bướu Thanh Hóa, giai đoạn 1 có 28 khoa, phòng, giai đoạn 2 tăng lên 36 khoa, phòng nhưng Sở Y tế lại đề nghị mua 25 màn hình LCD loại 55 inch phục vụ Ban giám đốc và các trưởng khoa, phòng, 100 ti vi phòng khám, 200 máy tính để bàn kèm lưu điện. Giá đề xuất màn hình LCD 55 inch là 32,4 triệu/màn hình. Đối với thiết bị máy Cộng hưởng từ (MRI), Chủ đầu tư đề xuất mua máy 1.5 Tesla với mức giá khoảng 37 tỷ đồng. Được biết năm 2017, một bệnh viện ở Thanh Hóa đã đầu tư mua sắm loại máy Cộng hưởng từ 1.5 Tesla với mức giá chỉ hơn 21 tỷ đồng.Để có thêm thông tin đa chiều, ngày 18/5/2019, PV Báo Đời Đời sống & Pháp luật đã liên hệ, đặt lịch làm việc với ông Trịnh Hữu Hùng về các nội dung liên quan. Tuy nhiên trái với thiện chí của PV, ông Hùng chọn cách né tránh với lý do “đang bận đi công tác nên chưa thể bố trí lịch làm việc”. Tòa soạn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc

  1. Dược sĩ Hồ Thu - người trí thức yêu nước và cách mạng

Dược sĩ Hồ Thu sinh ngày 15-2-1910 tại Phan Rang, Ninh Thuận trong một gia đình giàu có. Tốt nghiệp ngành Dược trường đại học Y khoa Hà Nội, ông về mở nhà thuốc tại thị xã Bến Tre. Là trí thức có tinh thần dân tộc, ông nhạy cảm trước thời cuộc, trước những bất công xã hội, trước sự phân biệt đối xử giữa người Pháp thực dân và người “annammít” bản xứ hồi đó. Tinh thần phản kháng sớm trỗi dậy trong ông.

Năm 1945, Cách mạng tháng Tám thành công, dược sĩ Hồ Thu dẹp tiệm, đưa cả gia đình lên Sài Gòn. Chỉ được mấy ngày, thực dân Pháp nổ súng, xâm lược nước ta một lần nữa. Trước hành động ngang ngược của kẻ thù, ngày 23-9-1945, Ủy ban Hành chính lâm thời Nam Bộ kêu gọi đồng bào kháng chiến. Hưởng ứng Lời kêu gọi, ngay ngày hôm đó, toàn thành phố đình công, không hợp tác với địch, chợ ngừng họp, xe ngừng chạy; các nhà máy, hiệu buôn đóng cửa; bàn ghế, giường, tủ được khuân ra đường làm chướng ngại vật và dựng ụ chiến đấu. Trong không khí sôi sục căm thù, các chiến sĩ tự vệ công nhân, tự vệ thanh niên, các đội xung kích – công đoàn, cảnh sát chiến đấu, công an xung phong cùng toàn thể đồng bào với mọi vũ khí sẵn có trong tay, dũng cảm đánh trả bọn xâm lược.

Cùng với công nhân, nông dân, thương gia, Hồ Thu cùng nhiều trí thức lớn nổi tiếng trong xã hội thời đó – những người từng được du học ở Pháp, Đức, Anh đã về Sài Gòn tham gia đấu tranh tại chỗ hoặc ra chiến khu như nhà toán học Lê Văn Thiêm, thạc sĩ Văn chương Hoàng Xuân Nhị, tiến sĩ luật Trần Văn Khương, v.v… Trước mũi súng quân thù, các trí thức tiêu biểu như Lưu Văn Lang, Trịnh Đình Thảo, Michel Văn Vĩ, Hoàng Quốc Tân, Nguyễn Hữu Bái đã bày tỏ rõ ràng thái độ ủng hộ chính phủ kháng chiến.Hơn 6 nghìn viên chức và công nhân lành nghề tạm bỏ Sài Gòn – Chợ Lớn ra bưng biền, trong đó có những nhân vật nổi tiếng như Đốc phủ sứ Đô trưởng Phan Văn Chương, Đốc phủ Viễn, Đốc phủ Xuân, Đốc phủ Tảo, v.v…

Dược sĩ Hồ Thu được phân công hoạt động bí mật trong nội thành. Là người có uy tín trong giới trí thức, lại có tài vận động, thuyết phục, ông đã tranh thủ mời được dược sĩ Phạm Hữu Hạnh – một nhân sĩ trí thức tiến bộ, chủ tiệm thuốc Tây lớn nhất ở đường Tổng đốc Phương thuộc Chợ Lớn - ra làm Chủ tịch Mặt trận Liên Việt (1946–1949). Nhờ đó, thanh thế của Mặt trận tăng nhanh, thu hút được đông đảo các tầng lớp nhân dân, nhất là tầng lớp trên, những công chức trung, cao cấp trong chính quyền của địch tham gia. Ông cùng bạn bè đã thường xuyên tổ chức những đợt quyên góp bí mật về tiền bạc, thuốc men, dụng cụ y tế chuyển lên chiến khu để xây dựng ngành Y Dược trong kháng chiến ở Nam Bộ. Cùng với việc huy động nhân, tài, vât lực cho kháng chiến, ông còn có tài vận động các nhà sản xuất dược đẩy mạnh sản xuất tây dược, qua đó vận động họ tích cực tham gia phong trào “bảo vệ hàng nội hóa”. Ông kiên trì vận động, thuyết phục được nhiều trí thức có tên tuổi tham gia phong trào ký kiến nghị đòi chính quyền Sài Gòn thương lượng với Chính phủ kháng chiến, với Chính phủ Hồ Chí Minh để chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình. Kiến nghị năm 1949 mà ông là một thành viên tổ chức đã gây tiếng vang rất lớn ở trong nước cũng như trên thế giới, tăng thêm uy tín và vị thế cho chính phủ cách mạng.

Qua tham gia phong trào, đến năm 1950 nhiều dược sĩ có tên tuổi như Trần Kim Quan, Nguyễn Chí Nhiều đã trở thành những trí thức cốt cán trong phong trào đấu tranh bán công khai rất sôi nổi như phong trào để tang trò Ơn ngày 9/1/1950, phong trào chống sự can thiệp của đế quốc Mỹ ngày 19/3/1950 ở Sài Gòn.

Bị địch truy lùng gắt gao, tổ chức điều dược sĩ Hồ Thu ra chiến khu miền Đông làm Trưởng ban Quân dược quân khu 7. Trong điều kiện vô cùng khó khăn, gian khổ và thiếu thốn mọi thứ, ông đã ngày đêm tìm tòi, nghiên cứu, thử nghiệm và cuối cùng đã sản xuất thành công các loại thuốc chống sốt rét, chống viêm gan, viêm đường ruột, v.v… và là một trong những người đầu tiên ở miền Nam kết hợp Đông Tây y, nghiên cứu các loại lá cây rừng, tìm được dược liệu có sẵn ở các địa phương để chữa bệnh cho chiến sĩ, cán bộ và đồng bào ở miền Đông Nam Bộ.

  1. Những trận đòn khủng khiếp từ gã chồng nát rượu và nỗi đau của người vợ phải ngủ ở chuồng lợn

Câu chuyện của người phụ nữ ở Hà Nam phải trốn ra ngủ với lợn vì chồng cứ say rượu là đánh đập dã man khiến nhiều người xót xa, thương cảm.

Chiều 20/5, Liên minh Phòng chống các Bệnh không lây nhiễm Việt Nam (NCDs-VN) tổ chức tọa đàm góp ý vào Dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu bia (PCTHCRB). Theo nhận định của các đại biểu, tác hại của rượu bia gây ra là rất khôn lường nhưng việc không bị kiểm soát loại đồ uống có cồn này còn lỏng lẻo, thậm chí trẻ em cũng dễ dàng mua được.

Theo Vietnamnet, câu chuyện của chị Đặng Thị C, 50 tuổi, ở Thanh Liêm, Hà Nam chia sẻ tại buổi toạ đàm dự thảo luật Phòng chống tác hại rượu bia chiều 20/5 là một minh chứng hết sức sống động về thực trạng bạo hành gia đình do rượu bia.

Chị C kết hôn năm 23 tuổi với người chồng hơn 2 tuổi, sau đó sinh liên tiếp 3 cô con gái, đến năm 2010, sinh được cậu con trai. Ban đầu chồng chị tu trí làm ăn nhưng càng về sau, anh càng uống rượu nhiều, đặc biệt từ năm 2004 đến nay. Riêng 5 năm trở lại đây, ngày nào chồng chị cũng “súc miệng” 1 lít rượu trắng.

Mỗi khi uống say, chồng chị lại lôi chị ra đánh, thậm chí có tháng, ngày nào chị cũng bị đánh. Nhà bố mẹ đẻ không quá xa nhưng ông bà đều đã cao tuổi nên chị không dám chạy qua cầu cứu sợ ông bà lo, nên cứ ngày qua ngày cắn răng chịu đựng đòn roi.

Ban đầu chị trốn vào bếp khoá cửa, vẫn bị chồng phá cửa tìm, nhiều đêm chị trốn ra ngủ ở chuồng lợn cũng vẫn bị chồng truy tìm lôi ra đánh. Vết cũ chưa lành, vết mới lại dồn dập, khắp người chị lúc nào cũng thâm tím, xước xát.

Có tháng, ngày nào chị C cũng bị đánh 4 lần phải vào viện. Lần bị nặng nhất vào năm 2014, chị C bị chồng ném thanh củi vào mặt và trúng một bên mắt phải vỡ thủy tinh thể, rách giác mạc, đứt tuyến lệ. Sau 3 tháng điều trị ở Bệnh viện Mắt T.Ư tốn 120 triệu đồng, chị C bị mất thị lực hoàn toàn. “Tôi phải dắt díu các con ra đi với hai bàn tay trắng, trở về nhà bố mẹ đẻ để nương nhờ”- chị C buồn rầu nói.

Khảo sát ở xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam của nhóm nghiên cứu Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo phát triển cộng đồng (RTCCD) cho thấy: Xã có 7 thôn thì thôn nào cũng sản xuất rượu và bán rượu. Các quán bia bán tập trung ở đường quốc lộ - nơi có nhiều người qua lại. Đáng chú ý, ai cũng có thể mua được rượu, ngay cả trẻ con, bất kể ngày hay đêm.

Đặc biệt, kết quả khảo sát cũng chỉ rõ, trong 5 năm (2014 – 2018), số vụ tai nạn giao thông (TNGT) do rượu bia khiến số người bị thương và chết tại xã Thanh Hải ngày càng gia tăng. Năm 2018 có 14 vụ TNGT làm 17 người bị thương, 2 người chết, báo KTĐT cho hay.

Theo Viện Chiến lược và Chính sách y tế (Bộ Y tế), rượu, bia góp mặt trong 70% vụ phạm pháp hình sự ở nhóm tuổi trẻ dưới 30 tuổi. Ngoài ra, rượu, bia là một trong 3 nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng TNGT ở nam giới trong độ tuổi từ 15 - 49 tuổi. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 15.000 người tử vong do TNGT, trong đó 4.800 người có liên quan đến rượu, bia. Thiệt hại kinh tế do rượu, bia chiếm 1,3 - 12% GDP.

  1. Thúc đẩy thanh toán không tiền mặt trong ngành y tế

Ứng phó với tình trạng quá tải trong trong khám chữa bệnh, nhiều bệnh viện đã và đang tích cực triển khai các giải pháp thúc đẩy thanh toán không tiền mặt. Với hình thức này, chỉ cần thao tác đơn giản, người bệnh đã có thể thanh toán ngay viện phí mà không cần phải xếp hàng, giảm thời gian chờ đợi, đồng thời tiết kiệm chi phí, nhân lực, giúp các bệnh viện quản trị hiệu quả.

Theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2019 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia 2019, Chính phủ yêu cầu 100% trường học, bệnh viện… trên địa bàn đô thị phải thu học phí, viện phí bằng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, ưu tiên thanh toán trên thiết bị di động, máy POS. Nhiệm vụ này được Chính phủ yêu cầu hoàn thành trước tháng 12/2019.

Nắm bắt chủ trương này, từ tháng 5/2019, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh triển khai ứng dụng ngân hàng hiện đại trong thanh toán viện phí. Cụ thể, này đã phối hợp với Ngân hàng Vietcombank triển khai hình thức thanh toán mới trên nền tảng Internet Banking (Thanh toán hóa đơn) và điểm mới là thanh toán bằng Mobile Banking (QR Code). Đến nay, đã có 15 ngân hàng liên kết hỗ trợ thanh toán viện phí bằng QR code tại bệnh viện. Tiện ích này giúp người bệnh thanh toán chi phí khám chữa bệnh trực tiếp trên nền tảng thiết bị di động thông minh dễ dàng hơn.

Anh Nguyễn Văn Tuyên - Người bệnh đến khám tại Bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh - chia sẻ, với hình thức thanh toán mới này rút ngắn thời gian khám bệnh rất nhiều và anh đã không cần phải xếp hàng chờ đến lượt đóng tiền nữa.

Tương tự, để ứng phó với thực trạng “quá tải”, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đã liên tục nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó có việc phối hợp với Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) để triển khai giải pháp “Thanh toán viện phí không dùng tiền mặt”. Với việc liên kết này, người bệnh có thể sử dụng linh hoạt các hình thức thanh toán đa dạng như qua thẻ ATM, Internet Banking, máy Kiosk Banking của VietinBank mà không cần phải xếp hàng hay mang theo tiền mặt.

Mặc dù được đánh giá cao nhưng trên thực tế, việc triển khai thanh toán không tiền mặt đã được các bệnh viện triển khai từ lâu nay song hiệu quả tới nay vẫn chưa cao bởi thói quen dùng tiền mặt của người dân còn phổ biến. Đơn cử Bệnh viện Chợ Rẫy (TP. Hồ Chí Minh) dù đã triển khai hình thức này từ cuối năm 2013 nhưng tới nay việc thanh toán mới chỉ mới triển khai được một vài khoa và chưa thể triển khai đại trà vì mỗi ngày tiếp nhận khám và điều trị cho gần 10.000 lượt bệnh nhân từ khắp nơi đổ về nên không phải ai cũng hiểu và nắm được quy trình thanh toán không dùng tiền mặt.

Hay Bệnh viện Nhi Đồng 1 cũng đã triển khai việc thanh toán viện phí qua thẻ từ lâu nhưng nhìn chung vẫn ít người lựa chọn. Rào cản lớn nhất được ban giám đốc bệnh viện này chỉ ra là do lượng bệnh nhân từ các tỉnh, thành tới rất nhiều và phần lớn đối tượng này không dùng thẻ.

TS. Thái Hoài Nam - Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh – thừa nhân: Dù là một trong những đơn vị đầu tiên thuộc hệ thống y tế trên toàn quốc áp dụng ngân hàng hiện đại trong thanh toán viện phí, cung cấp tiện ích cho người dùng khi đến khám, chữa bệnh song việc triển khai dịch vụ tiện ích này cũng đặt ra nhiều thách thức cho bệnh viện cũng như người bệnh, người nhà người bệnh tại các tỉnh thành đến khám, chữa bệnh.

“Để thúc đẩy thanh toán không tiền mặt, chúng tôi đã tăng cường công tác truyền thông, tổ chức các buổi tập huấn cho nhân viên y tế, tăng cường đội ngũ chăm sóc khách hàng, thư ký y khoa, công tác xã hội, tình nguyện viên,… trong việc hỗ trợ, hướng dẫn người bệnh, người nhà người bệnh hiểu được lợi ích cũng như thuần thục các thao tác thanh toán viện phí” - TS. Thái Hoài Nam cho biết thêm.

Theo giới chuyên gia, thanh toán không tiền mặt không chỉ là quẹt thẻ, trả tiền qua thẻ mà còn cả hệ sinh thái của doanh nghiệp, đơn vị cung cấp dịch vụ công về quản trị hệ thống, kết nối dữ liệu đồng bộ, tích hợp thêm nhiều tính năng như đặt lịch hẹn, chăm sóc khách hàng qua mạng…Do đó muốn thúc đẩy việc thanh toán không tiền mặt phổ biến rộng rãi thì hệ sinh thái này cần hoàn chỉnh và cũng cần phải truyền thông để người dân hiểu được lợi ích của việc thanh toàn này.


Thăm dò ý kiến